به گزارش مشرق، سرد شدن هوا در فصل زمستان تغییر عجیبی است که بیشتر مردم از خود علت آن را سوال می‌کنند که چرا هوا سرد نمی‌شود. دمای زمین در چند دهه گذشته افزایش یافته و به این روند افزایشی دما، اصطلاحاً «تغییرات اقلیمی» گفته می‌شود، زیرا این کلمه علاوه بر افزایش دما، به تاثیر آن روی اقلیم نیز اشاره می‌کند. تغییرات اقلیمی، مهمترین علت تغییر در الگوهای آب و هوایی در سراسر کره زمین می‌باشد.

در شرایط عادی و طبیعی، دمای زمین در طول یک دهه یا سال تغییر می‌کند که دلیل آن چرخه طبیعی زمین است. اما به جز این تغییر دمایی که به شکل طبیعی رخ می‌دهد، فعالیت‌های مخرب انسانی مهمترین دلیل تغییرات اقلیمی است که اکنون با آن مواجه هستیم. اما در حال حاضر فعالیت‌های بشر سبب تولید گازهای گلخانه‌ای شده‌اند که عمر طولانی دارند و با افزایش دما نیز از بین نمی‌روند و جو زمین را از حالت طبیعی خود خارج می‌کنند. در نتیجه این اختلالات، دمای زمین روز به روز افزایش می‌یابد.

تغییرات آب و هوایی سریعی که اکنون شاهد آن هستیم ناشی از استفاده انسان از نفت، گاز و زغال سنگ برای خانه‌ها، کارخانه‎‌ها و حمل و نقل است. وقتی این سوخت‌های فسیلی می‌سوزند، گازهای گلخانه‌ای آزاد می‌کنند، عمدتاً دی اکسید کربن. این گازها گرمای خورشید را به دام می‌اندازند و باعث افزایش دمای سیاره زمین می‌شوند. اکنون جهان حدود ۱.۲ درجه سانتیگراد گرمتر از قرن نوزدهم است و مقدار دی اکسید کربن در جو ۵۰٪ افزایش یافته است.

انسان مقصر، تغییرات اقلیمی

شهرام خلیقی سیگارودی، استاد دانشگاه و پژوهشگر در زمینه تغییر اقلیم به خبرنگار فارس می‌گوید: تغییر اقلیم در نتیجه فعالیت انسانی و بالا رفتن گاز متان و CO۲ است. بعد از انقلاب صنعتی که در اروپا رخ داد و افزایش استفاده از سوخت‌های فسیلی این گازها افزایش پیدا کرده، در جو زمین مثل یک گلخانه عمل کرده و به همین علت به آن گازهای گلخانه‌ای گفته می‌شود. در این پدیده انرژی خورشیدی که به سمت زمین می‌آید کمتر از حالات عادی به سمت جو باز می‌گردد و زمین شروع به گرم می‌کند.این پدیده گرم در همه نقاط کره زمین به یک نسبت اتفاق نمی‌افتد، در بعضی نقاط بیشتر و در بعضی نقاط کمتر اتفاق می‌افتد.

افزایش دمای کره زمین

وی ادامه داد: دمای کره زمین ۵/. تا ۱ درجه در طی ۳۰ تا ۴۰ سال گذشته افزایش پیدا کرده .این افزایش دما باعث شده است که یخچال‌های قطبی کاهش پیدا کند و بارش برف نسبت به گذشته بسیار کم‌تر شده است و همچنین نوع بارش از برف به باران تغییر پیدا کرده است. در سطح ایران هم بسیاری از نقاط این گرمایش پیدا کرده و اکثر نقاط روند گرم‌تر شدن را نشان می‌دهند.

این استاد دانشگاه ادامه داد: این اتفاق غیر از دما بر روی پارامترهای دیگر مثل بارندگی و شدت بارندگی تاثیر می‌گذارد. این پدیده بارندگی شدید را افزایش داده که در نتیجه مقدار سیلاب‌ها افزایش پیدا کرده است.تنها تغییر اقلیم به تنهایی در این زمینه اثرگذار نیت و اتفاقاتی مثل تغییر کاربری اراضی و جنگل تراشی هم در این موضوع دخیل هستند که باعث می‌شود سیلاب‌ها شدیدتر رخ دهد.

وی افزود: اگر انسان اثر گذاری خود را کمتر می‌کرد شاید تغییر اقلیم بسیار کمتر اتفاق می‌افتاد. تنها راهکار کم کردن اثر این اتفاق کم کردن استفاده از سوخت‌های فسیلی و رو آوردن به سمت انرژی پاک است. هر روشی که میزان CO۲ را کم کند و بتواند مصرف بنزین در را کم کرده و مصرف را بهینه کند می‌تواند در کم کردن اثر تغییر اقلیم موثر باشد.

خلیقی گفت: افزایش جنگل‌کاری و پوشش گیاهی طبیعی و هر روشی که بتواند تولید اکسیژن را بالا ببرد می‌تواند تغییر اقلیم را به تاخیر بیندازد.

این استاد دانشگاه در رابطه با خزان دیرهنگام در جنگل‌های شمال گفت: علت این که جنگل‌ها خزان دیرهنگام را تجربه کرده‌اند این موضوع می‌تواند باشد که تغییر اقلیم می‌تواند فصل را جابه جا کند و تاخیر در فصل سرد سال ایجاد کند. همچنین تغییر اقلیم می‌تواند علاوه بر تاخیر در فصل سرد سال آن را کوتاه‌تر کند. این تغییرات باعث می‌شود که فصل گرم سال طولانی‌تر شود و در واقع دوره گرما درجه بالاتر و زمان طولانی‌تری دارد.

پیامد تغییر اقلیم

تغییرات اقلیمی پیامدهای مختلفی دارد که از آن جمله می‌توان به افزایش مهاجرت، ضررهای اقتصادی، انقراض و نابودی جانوران، بالا آمدن سطح آب دریاها و آب شدن یخچال‌ها باشد.دیواره مرجانی بزرگ در استرالیا، نیمی از مرجان های خود را از سال ۱۹۹۵ به دلیل گرم شدن دریاها به دلیل تغییرات آب و هوایی از دست داده است.

آتش سوزی‌های جنگلی در حال افزایش است زیرا تغییرات آب و هوایی خطر آب و هوای گرم و خشک را افزایش می‌دهد.

سازمان ملل هشدار داده که بدون اقدامات فوری و لازم، دمای زمین تا اواخر قرن، ۳ درجه افزایش خواهد یافت و با شرایط بسیار دشواری مواجه خواهیم شد. به عنوان مثال بسیاری از شهرهای ساحلی به زیر آب رفته و میلیون‌ها نفر مجبور به مهاجرت خواهند شد.