به گزارش مشرق به نقل از روابط عمومی دفتر مطالعات و تبلیغات زنان، سمیه عرب خراسانی عضو هیأت علمی دفتر مطالعات زنان با اشاره به روند رویه کاهش رشد جمعیت در ایران اظهار داشت: هشدار درباره مسئله جمعیت در ایران بر پایه پیش‌بینی‌های جمیعت شناسان و سناریوی ارائه شده در سال 2011 سازمان ملل این موضوع را به مسئله‌ای جدی تبدیل کرده است.

وی در ادامه افزود: مطابق این سناریو، ایران با روند رشد فعلی جمعیت در سال 1460 با نرخ 1,5 فرزند جمعیت به 46 میلیون می‌رسد که 53 درصد آن سالمند خواهد بود و در سال 1480 با نرخ 1,5 فرزند جمعیت به 31 میلیون می‌رسد که 47درصد آن سالمند هستند.
عرب خراسانی با اشاره به روند 1,6 ـ 1,8 رشد جمعیت در ایران گفت: این رقم باید به 2,1 برسد؛ به این معنا که اگر در ازای والدین دو فرزند وجود داشته باشد که جایگزین آن‌ها شود این رقم جایگزینی طبیعی است.

به این ترتیب هر خانواده ایرانی باید 2فرزند داشته باشد تا روند رشد جمعیت ثابت و رشد منفی ایجاد نشود، در حالیکه این رقم در مورد وضعیت کنونی خانواده ایرانی یک فرزند است این نرخ سبب می‌شود نسل متولد شده نصف نسل قبل و نسل  سوم 60 سال بعد متولد شوند و حجم جمعیتی آن‌ها 1,8 حجم امروزی باشد.

کارشناس مطالعات زن و خانواده با توصیف این‌که ایران در وضعیتی موسوم به پنجره جمعیتی قرار دارد افزود: این وضعیت به این معناست که بیش از نیمی از جمعیت بین سنین 15 ـ 64 قرار دارد.
ایجاد موقیعت کاری و استفاده از نیروی این جمعیت نکته مثبت آن به‌شمار می‌آید, اما بدون جایگزینی نیروی جوانی که قادر به نگهداری و مدیریت آنان باشد، سبب فراگیر شدن خانه‌های سالمندی، جمعیت غیر متولد، بیماری‌ها، هزینه‌های نگهداری بدون بازگشت و مسأله امنیتی و دفاعی خواهد شد، چنانچه برژینسکی در مسأله هسته‌ای از این راهبرد استفاده کرده است.

وی در ادامه افزود: این‌ها در حالی است که مطابق گزارش سازمان نظارت راهبردی ایران گنجایش تأمین 83 میلیون نفر و طبق بررسی سازمان جمعیت شناسی ایران ظرفیت گنجایش 200 میلیون نفر را دارد البته با وجود روند فعلی در سال 1420 این جمعیت با رشد منفی و سالخوردگی به 39 میلیون نفر خواهد رسید.

عرب خراسانی عوامل کاهش رشد جمعیت را به ترتیب دانشگاه آزاد، تحصیل زنان، بالارفتن سن ازدواج، تجرد قطعی زنان، اهمیت به کیفیت آموزش فرزندان، اوقات فراغت، سیاست‌های تنبیهی دولت«فرزند چهارم»، ترویج سیاست‌های کنترل جمعیت، هم‌گرایی عمومی در برنامه کاهش جمعیت«شهری و روستایی»، رایگان بودن اعمال جراحی کنترل بارداری و اقبال زنان به برنامه‌های کنترل جمعیت برشمرد.

وی آموزش‌های اجباری تنظیم خانواده در دانشگاه‌ها و زوجین قبل از ازدواج، تحولات هویتی زنان، زندگی مدرن و فردگرایی، کاهش تمایل مردان به ازدواج و مسؤولیت‌های خانگی، افزایش فاصله فرزندآوری، تغییر نگرش‌ها در فرزندآوری در دنیای نامطمئن و خطرناک امروزی، شهرنشینی، تغییر کارکرد خانواده، کاهش صله رحم، دخالت دولت، ناسازگاری زوجین، افزایش طلاق و بیکاری را نیز از دلایل کاهش جمعیت دانست.

عرب خراسانی با اشاره به این‌که بسیاری عامل اقتصادی و فقر و کمبود منابع به ویژه منابع غذایی را از مهم‌ترین عوامل کاهش رشد جمعیت می‌دانند اظهار داشت: تحقیقات نشان داده است که عامل اقتصادی دلیل کاهش جمعیت نیست بلکه برعکس این توسعه یافتگی و بهبود شرایط اقتصادی است که باعث کاهش جمعیت شده است.

عضو هیأت علمی دفتر مطالعات زنان با بیان اینکه سیاست‌های تشویقی بدون زیرساخت‌های لازم فایده‌ای ندارد تصریح کرد: بودجه سال 90 افزایش 2,2 بودجه کنترل جمعیت را دارد که بر خلاف سیاست‌های افزایش جمعیت است این در صورتی است که نرخ فرزندآوری در ایران 20پله از آمریکا پایین‌تر و اسرائبل دو برابر نرخ فرزندآوری ایران، دارای فرزند است؛ نرخ باروری در ایران پایین‌ترین مقدار در میان کشورهای مسلمان را داراست و رقیب اروپایی او آلبانی با رقم 1,5 است.

عرب خراسانی در پایان گفت: مسئله جمیعیت بر خلاف نظر برخی، مسئله‌ای موقتی نیست که بدون دخالت‌های مدیریتی قابل رفع باشد، بلکه نیازمند برنامه‌ریزی است و به گفته کارشناسان مسئله افزایش جمیعیت نیازمند تأمین ساختارهای بنیادین و حرکت‌های عمیق فرهنگی است.