سرودی که هنگام پخش آن از تلویزیونهایی سیاه و سفید، همه اعضای خانواده را با اشتیاق به سوی خود میکشاند. «مهدی نظری» تکخوان این سرود ماندگار با حضور در خبرگزاری فارس به خاطرات آن روزها و اجراهای مختلف گروه سرود امور تربیتی شهر آباده پرداخت.
آنچه در ذیل میخوانید ماحصل گفتوگوی فارس با «مهدی نظری» خوانند سرود «قصه بابا» و خواننده آلبوم موسیقی «دیدار دوست» است:
آقای نظری لطفا خودتان را به طور کامل معرفی کنید و نحوه ورودتان به گروه سرود موسیقی آباده را توضیح دهید؟
- مهدی نظری متولد 1352 و فارغالتحصیل رشته موسیقی هستم، متأهلم و دخترم امسال به کلاس دوم راهنمایی میرود.
نحوه ورود من به گروه سرود موسیقی شهر آباده استان فارس به زمانی برمیگردد که به دلیل مأموریت شغلی از طرف ثبت احوال، سال 65 همراه پدرم به این شهر آمدیم و برای ادامه تحصیل در مدرسه «آیتالله غفاری» ثبت نام کردم. گروه سرود 50 نفرهای که آقای «حسین توکلی» مدیر آن بود، در این مدرسه فعال بود که تمرینهای خود را در امور تربیتی شهر آباده انجام میدادند و من هم برحسب علاقه به این گروه رفتم.
چگونه به صورت تکخوان گروه سرود انتخاب شدید؟
- آقای «حسین توکلی» گروه 50 نفره سرود را پس از اجراهای مختلف به 20 نفر رساند و من به همراه «احمد توکل» برای تکخوانی انتخاب شدیم.
ماندگارترین اجرای شما کی و کجا بود؟
- سال 66 برای اجرای سرود «قصه بابا» به جماران دعوت شدیم، زیر همان سکویی که امام راحل قرار میگرفتند ایستادیم و سرود را اجرا کردیم. یادم هست در آن اجرا من همیشه نگاهم به بالا بود. 3 ردیف جلویی که سرود را گوش میکردند، گریه میکردند. هر وقت فیلم آن اجرا را میبینیم، روحیه خاصی به من دست میدهد.
کار آهنگسازی اجرای جماران را چه کسی برعهده داشت؟
- آقای «کاوه تهرانی» با ارگی که داشت آهنگ سرود را میزد. باید اشاره کنم شاید این اجرا از نخستین برنامههایی بود که در حضور امام خمینی(ره) از ساز استفاده میشد که نگه داشتن این ساز هم خاطرات جالب و شیرین خودش را دارد.
روزهای نخست انقلاب سازها یا شکسته میشد و یا سوزانده. آقای توکلی مدیر گروه سرود که میدانست جان ارگش در خطر است، آن را در داخل منزل شخصی خود مخفی کرد و زمانی که گروه نیاز به تمرین و اجرا داشت آن را بیرون میآورد و برای اینکه مبادا سازش را خراب کنند و بشکنند، دوباره آن را مخفی میکرد.
آیا گروه سرود شما برای مقام معظم رهبری اجرا هم داشته است؟
- در سفری که آیتالله خامنهای در زمان ریاست جمهوری خود به استان فارس داشتند، گروه سرود بچههای آباده برای ایشان به اجرای برنامه پرداخت. حضرت آقا پس از اجرای سرود، ما را با سخنانی مورد تشویق قرار دادند و فرمودند این موسیقی است که توسعه آن تأثیر خوب و ماندگاری دارد. آن را رشد دهید. این علاقمندی ایشان باعث شد تا اجراهای دیگری در تهران با حضور ایشان داشته باشیم و مجموعه قرائت کامل قرآن را از ایشان هدیه گرفتیم.
آیا دوستان شما از این گروه سرود به جبهه هم اعزام شدند؟
- بله، «علی کریمی» یکی از اعضای گروه سرود بچههای آباده بود که با اصرار زیاد برای شرکت در جنگ به جبهه رفت و به شهادت رسید.
دلایل ماندگاری سرود «قصه بابا» چیست؟
- عشق و علاقه و اخلاص اعضای گروه سرود که هدفش رضایت خدا بود، از مهمترین دلایل موفقیت این گروه است که به مدیریت آقای توکلی اداره میشد، متأسفانه امروزه مادیات برای هنرمندان بیشتر مد نظر است تا چیزهای دیگر.
چرا «قصه بابا» در هنگام پخش همه را به پای تلویزیون میکشاند و مخاطبان با شوق فراوان به این سرود گوش میدادند؟
- آن زمان مردم به هر شکلی با جنگ در تماس بودند، از هر خانوادهای یا پدر یا برادر یا دایی و عمو در جبهه حضور داشتند و یا شهید شده بودند؛ این مشارکت عمومی خانوادهها باعث شد تا همه به دلیل همدرد بودن، این سرود آن را گوش کنند و برای آنها راضی کننده باشد. اگر میبینیم امروزه سرودهایی با موضوع انرژی هستهای یا تحریم مورد استقبال قرار نمیگیرد، این است که همه با این موضوع درگیر نیستند.
چرا در حال حاضر آثاری مشابه «قصه بابا » ساخته نمیشود.
- امام خمینی(ره) میگفتند مسئولان ما دنبال تجملات نروند، الان کدام مسئول ما ساده زیست است؟ یا فرمانیه زندگی میکنند یا زعفرانیه. ما از هدفی که امام در نظر داشت فاصله گرفتیم. آن زمانها کمکم فراموش میشود. با این فشار اقتصادی که روی مردم وجود دارد، نمیتوان توقع داشت که شاهد ارائه آثار خوب و ماندگار باشیم.
آن زمان مردم با جنگ تحمیلی مواجه بودند، اما مردم راحتتر زندگی میکردند، به چه دلیل نمیدانم. در حال حاضر اخلاص و بصیرت جای خود را با مادیات عوض کرده است. به نظر من تحریم اقتصادی باعث ضعیف شدن هنر میشود، پیشرفت هنر در راستای اقتصادی شکل میگیرد.
- یکی دیگر از دلایل ماندگار نشدن آثار، ماهواره است. هر چند ماهواره دارای مطالب علمی و مفید است اما من با ماهواره شدیدا مخالفم. بچههای امروزی به نسبت دهههای گذشته بیوقار و بیادب شدهاند و ماهواره یکی از تأثیرات آن است که بچههای ما را خراب کرده است. نداشتن آثار خوب باعث دیده شدن ناهنجاریهای سخیف میشود.
آیا دیدار دوباره اعضای گروه سرود برای شما محقق شده است؟
- اینکه همه اعضای گروه سرود همدیگر را ببینند نه، ولی آقای معمارزاده یکی از اعضای گروه مستندی از این دوستان تهیه کرده است که به مشاغل و بررسی خاطرات اعضای گروه سرود از آن روزها میپردازد که دیدن این مستند برای من جالب بود.
به عنوان آخرین سوال، لطفا نظرتان را درخصوص وضعیت موسیقی در جامعه بگویید و اینکه چرا موسیقی مستهجن در میان جوانان گسترش یافته است؟
- دولت باید وقت و اهمیت بدهد تا با برنامهریزی بتوان موسیقی درستی را به جامعه تحویل دهیم. موسیقی لحظه به لحظه همراه انسان است. اگر فرض را بر این بگذاریم که روزانه در ایران 8 میلیون خودرو تردد داشته باشند، میبینیم نخستین کاری که راننده انجام میدهد ضبط صوت ماشین را روشن میکند و اگر هر ماشین 3 سرنشین را جابجا کند روزانه 24 میلیون نفر مستقیم با موسیقی سرو کار دارند. این موسیقی که لحظه به لحظه همراه انسان است، مورد توجه هیچ کس قرار نمیگیرد و میگویند حرام است. این چه چیزی است که همانند موریانه دارد نفوذ میکند و میخورد ولی هیچ کس نمیفهمد.
تلویزیون حق پخش تصویر ساز را ندارد و گل و بوته را به جای تار و کمانچه نشان میدهد. جوانها موسیقی درست را نمیشناسند و ناخواسته و ناآگاهانه به موسیقی غربی که همراه تصویر است، گوش میکنند و کسی نیست بگوید که این نوع موسیقی بد است.
ترانههایی که در میان جوانان باب شده است یا از خیانت دختر و پسر صحبت میکند و یا از عشقهای مجازی دیگر و این میشود که بعد از 4 ماه ازدواج طلاق میگیرند. بعضی وقتها با خودم میگویم خدا به داد آنهایی برسد که شهید دادند.