به گزارش مشرق، ژان پل سارتر و دیگر پیروان ادبیات متعهد مدعی نیستند که فقط با ادبیات بتوان انقلاب اجتماعی کرد. آنها میدانند که دامنه نفوذ هنر و ادبیات محدود است اما در همین محدوده باید تاثیر اجتماعی خود را بگذارد که میگذارد؛ تاثیری که همچون تاثیر آموزش و پرورش است و سالها باید بگذرد تا نتایج آن آشکار شود.
خوان گویتیسولو، نویسنده معاصر اسپانیایی در یکی از مقالههایش تفاوت ذاتی ادبیات را در کشورهای پیشرفته صنعتی و کشورهای ستمدیده جهان سوم تعریف میکند و این نکته اساسی را تذکر میدهد که چون آزادی سیاسی در جامعهای نباشد، ناچار همهچیز رنگ سیاسی به خود میگیرد و تفاوت میان نویسنده و شهروند برداشته میشود و در نتیجه نویسنده مجبور است که جوابگوی نیاز عامه به کسب خبر باشد و واقعیت امر را که غیر از گزارش مطبوعات است در آثار خود منعکس کند، ولو اینکه با این کار وجه ادبی را فروگذارد. البته باید به این نکته اشاره کرد که وی اولویت عامل صناعت و پژوهش را رد نمیکند، فقط میگوید که فعلا ادبیات در کشورهای جهان سوم ناچار است که بیشتر به نوع اول، یعنی گزارشگری بپردازد و درنتیجه درمسائل سیاسی درگیرو ملتزم شود.
داستان بلند «یک روز ناظر انتخاباتی» داستان شهروندی است که طی انتخابات سال ۱۹۵۳ وظیفه نظارت یک حوزه انتخاباتی در شهر تورین به او محول میشود. شخصیت اصلی داستان، یک روشنفکر کمونیست است. وی گاهی به شکلی گزارشی، بدون قضاوت و تفسیر، وقایع آن روز را روایت میکند. گاهی روند انتخابات و اساس دموکراسی را با زبانی طنز بهسخره میگیرد و دست روی موضوعات حساسی میگذارد و آنها را با زیرکی و هوشمندی به چالش میکشد. در این میان کالوینو از مفاهیم عمیق انسانی و فلسفی چشمپوشی نمیکند. شخصیت داستان در مسیر قصه و دربرخورد با آدمها در طول همان یک روزی که ناظر انتخابات است،اندیشهها و انگیزههایی را کشف میکند که با مسائل دینی، سیاسی و فلسفی آمیخته شدهاند.
نثر و زبان کالوینو به دور از تکلف و تصنع، نثری زیبا و روان است. در آثار وی اصول زیباییشناختی در کنار موضوعات و مفاهیم عمیقی که به آنها پرداخته میشود، کاملا محسوس و واضح است. کالوینو یکی از مهمترین نویسندگان قرن بیستم ایتالیاست که خود را دنبالهرو یا پیشروی هیچ مکتب ادبی یا جریان فلسفی نمیداند. آثار وی ویژگیهای منحصر به فردی دارد که از وی یک نویسنده جهانی ساخته است. این کتاب توسط مژگان مهرگان ترجمه و در نشر کتاب خورشید به چاپ رسیده است.
سعیده اسداللهی - منتقد ادبی / قفسه کتاب