به گزارش مشرق، با توجه به مناقشات بین‌المللی متعدد، قدرت‌های هسته‌ای دنیا به طور فزاینده‌ای بر بازدارندگی هسته‌ای تکیه می کنند.
بر اساس گزارش سالانه‌ای که روز دوشنبه توسط موسسه تحقیقات صلح استکهلم سیپری منتشر شد، تعداد کلاهک‌های هسته‌ای عملیاتی به طور مداوم در حال افزایش است.
البته کلاهک‌های دور ریخته شده در حال برچیده شدن هستند و تعداد جهانی تسلیحات هسته‌ای برای چندین دهه در حال کاهش است. در عین حال، کلاهک‌های بیشتری در حال عملیاتی شدن هستند.
بر اساس اطلاعات انستیتو سیپری با اتکای فزاینده کشورها به بازدارندگی هسته‌ای، تعداد سلاح‌های هسته‌ای در حال توسعه نیز افزایش یافته است. از موجودی تخمینی جهانی ۱۲۱۲۱ کلاهک تا ژانویه ۲۰۲۴، تقریباً ۹۵۸۵ کلاهک برای استفاده بالقوه در انبارهای نظامی موجود بود. بر اساس این گزارش، حدود ۳۹۰۴ عدد از این کلاهک ها بر روی موشک ها و هواپیماها نصب شده بودند که تعداد آن ها ۶۰ مورد بیشتر از ژانویه ۲۰۲۳ بود. مابقی در انبارهای مرکزی قرار داشتند.
بر اساس اطلاعات این موسسه در مجموع ۹ کشور دارای سلاح هسته‌ای هستند. رهبران در این لیست کشورهای آمریکا و روسیه هستند. ذخایر آنها حدود ۹۰ درصد از کل کلاهک های هسته‌ای را شامل می شود. بریتانیا در رتبه سوم قرار دارد و پس از آن فرانسه، چین، هند، پاکستان، کره شمالی و رژیم صیونیستی قرار دارند. آلمان چنین تسلیحاتی ندارد.
روسیه و ایالات متحده آمریکا علاوه بر ذخایر نظامی خود، هر کدام بیش از ۱۲۰۰ کلاهک دارند که قبلاً از زرادخانه نظامی خارج شده بودند و به تدریج در حال برچیده شدن هستند.
"دن اسمیت" ، رئیس انستیتو سیپری در این باره گفت: متأسفانه، در حالی که تعداد کل کلاهک‌های هسته‌ای در سراسر جهان به تدریج کاهش می‌یابد، اما تعداد کلاهک‌های هسته‌ای عملیاتی هر سال همچنان در حال افزایش است.
محققان صلح انتظار دارند این روند ادامه یابد و تسریع شود، که این امر "بسیار نگران کننده" است.
بر اساس اطلاعات این سازمان حدود ۲۱۰۰ کلاهک از این کلاهک ها در حالت آماده باش بالا با موشک های بالستیک قرار داشتند. بر این اساس تقریباً همه این کلاهک ها متعلق به روسیه یا ایالات متحده آمریکا بود. برای اولین بار، چین هم برخی از کلاهک های خود را در حالت آماده باش بالا نگه داشته است.
این زرادخانه های هسته ای عمومی در کشور چین از ۴۱۰ کلاهک شمارش شده در ژانویه ۲۰۲۳ به ۵۰۰ کلاهک در ژانویه ۲۰۲۴ رسید. هانس کریستنسن، کارشناس انستیتو سیپری در این باره گفت: چین در حال گسترش زرادخانه هسته ای خود سریعتر از هر کشور دیگری است." اما بدون استثنا، همه کشورهای دارای سلاح هسته ای در تلاش برای افزایش بیشتر ذخایر خود هستند.
در این گزارش آمده است: اما هیچ کس واقعاً نمی خواهد به کسی اجازه دهد به کارت های آنها نگاه شود. کارشناسان انستیتو سیپری شکایت دارند که شفافیت در مورد نیروهای هسته ای دو کشور پیشرو پس از شروع جنگ روسیه در اوکراین در فوریه ۲۰۲۲ کاهش یافته است. شفافیت در سایر کشورها نیز کاهش یافته است. با این حال، بحث در مورد توافقات در مورد استفاده مشترک از سلاح های هسته ای اهمیت بیشتری یافته است.
"ویلفرد وان"، رئیس برنامه تسلیحات کشتار جمعی سیپری در این باره گفت: ما از زمان جنگ سرد ندیده‌ایم که سلاح‌های هسته‌ای چنین نقش برجسته‌ای در روابط بین‌الملل ایفا کنند.
دیپلماسی هسته ای از زمان حمله روسیه به اوکراین در فوریه ۲۰۲۲، چندین بار با شکست مواجه شده است. در فوریه ۲۰۲۳، ولادیمیر پوتین، رهبر کرملین، معاهده خلع سلاح نیو استارت - آخرین معاهده مهم خلع سلاح هسته ای با ایالات متحده را به حالت تعلیق درآورد. این امر زرادخانه سلاح های هسته ای هر دو کشور را محدود کرده و بازرسی ها را تنظیم می کند. گفتگوها در مورد توافق جایگزینی برای این قرارداد که در سال ۲۰۲۶ منقضی می شود نیز به حالت تعلیق درآمد.
در نوامبر ۲۰۲۳، روسیه از تصویب معاهده منع جامع آزمایش‌های هسته‌ای (CTBT) با استناد به «عدم تعادل» با ایالات متحده آمریکا ، که این معاهده را از زمان باز شدن آن برای امضا در سال ۱۹۹۶ تصویب نکرده بود، پس گرفت. اخیراً، روسیه در ماه می ۲۰۲۴ تمرینات تاکتیکی تسلیحات هسته ای را در نزدیکی مرز اوکراین اعلام کرد.
