به گزارش مشرق، اولین مناظره انتخابات ریاست جمهوری ۱۴۰۳، در تاریخ ۲۸ خرداد با موضوع اقتصادی آغاز شد. رئیس رسانه ملی در تشریح برنامه مناظره‌ها تاکید کرد: در ۵ مناظره پیش رو ۳ مناظره مختص مسائل اقتصادی و سرفصل های برنامه هفتم است.
سعید جلیلی، نامزد انتخابات چهاردهم ریاست جمهوری وارد صداوسیما شد.
پس از ورود هر شش نامزد ریاست جمهوری به صداوسیما، مراسم قرعه‌کشی ترتیب نامزدها برگزار شد و طبق این قرعه‌کشی، آقای جلیلی نامزد پنجم در صندلی شماره ۴ در مناظره اول تعیین شد.
مناظره اول کاندیداهای ریاست جمهوری که قرار بود راس ساعت ۲۰ آغاز شود، با ۲۰ دقیقه تاخیر در ساعت ۲۰:۲۰ آغاز شد.
طبق برنامه مناظرات ۱۴۰۳، هر نامزد باید به سوال‌های زیر باید پاسخ دهد.
دانش‌جعفری: آیا دولت شما آنچه در برنامه هفتم پیش بینی شده را قبول دارد؟
غضنفری: هر سال در دولت شما چقدر سرمایه گذاری می شود، از کجا؟ و نقش بخش خصوصی چیست؟
مظاهری: برای تامین رشد هشت درصد سرمایه گذاری همیشه امکان خوبی بوده است؛ برنامه شما برای جلب سرمایه گذاری خارجی و هدایت آن و البته درچارچوب قانون مصوب مجلس و مجمع تشخیص چیست؟
فولادگر: چه برنامه ای دارید که بحث سند راهبردی توسعه صنعتی در کشور تهیه، تدوین و ابلاغ شود؟
پورمحمدی: برای بهبود فضای کسب و کار و ارتقای جایگاه کشور در فضای کسب و کار چه میکنید؟
مروی: برای تامین نهاده‌ها باید ثبت سفارش شود؛ تقاضا برای ارز وارداتی زیاد است و اینها باید ۶-۷ ماه در نوبت بمانند؛ صادرکننده هم برایش نمی صرفد و انگار به او ۳۰-۴۰ درصد مالیات می بندیم. برنامه شما برای بحث پیمان سپاری ارزی چیست؟
نجفی عرب: برنامه مشخصی درباره ثبات بخشی به اقتصاد کلان کشور که فعالان اقتصادی بتوانند در وادی این ثبات که ایجاد می‌شود، برنامه مشخصی داشته باشند چیست؟ امروز واقعا در این زمینه دچار مشکلیم. صبح بلند می شویم می بینیم تورم و نرخ ارز و ... تغییر کرده است.
اگر چیزی قانون می‌شود نباید در انجام آن تردید ایجاد شود
* آقای سعید جلیلی در اظهارات ابتدایی خود در اولین مناظره گفت: سوالاتی که مطرح شد دو ایراد دارد. اگر چیزی می شود قانون و فصل الخطاب، در چنین مقطعی و سطحی نباید درش تردید ایجاد شود. وقتی صحبت میکنیم از رشد ۸ درصد، یعنی یک ضرورت است و در قانون آمده است. بنابراین مردم باید بتوانند انتخاب کنند که این ضرورت را کدام عزیز می تواند به بهترین شکل انجام بدهد.
* دوم اینکه معمولا در برنامه ها برای تحقق رشد، عوامل مختلفی هست. اینکه فقط رشد را منوط کنیم به سرمایه، نگاه ناقصی است چرا که میدانید رشد عوامل مختلفی دارد، هم سرمایه است و هم مهمتر از آن مدیریت این سرمایه. استفاده از نیروی انسانی که امروز خوشبختانه جزو فرصتهای ماست. همینطور فناوریهای مهمی که میتواند رشد دهد و به اندازه سرمایه ها کمک کند.
* اگر ما می گوییم قرار است رشد هشت درصد ان شاالله داشته باشیم و این در برنامه هفتم هم آمده است، اتفاقا در اینجا حدود ۴۷ برنامه را از دولت خواسته که تهیه کند تا از روزی که برنامه شروع می شود ارائه شود. اگر در اصلش تردید داشته باشیم رشد محقق نمیشود. اگر مطالعه نکرده باشیم و بگوییم میخواهیم بررسی کنیم کارمان عقب می افتد.
* رشد ۸ درصد میتواند انجام شود به شرطی که از فردای انتخابات شروع کنید. به شرطی که بدانید باید فرصتهای کشور را بشناسید. اینکه گفتیم یک جهان فرصت، این واقعی است شما باید اینها را بشناسید. کشور فرصتهای زیادی دارد که لازمه اش یک ایران جهش است و میتواند جهش داشت.
* لازمه اش این است که فکر نکنید با چند جذب سرمایه انجام می شود. این اشتباه را قبل از انقلاب هم داشتند. از هاروارد آمدند بررسی کردند گفتند اینها فکر کردند فقط سرمایه می خواهد.
* یکی از الزامات اصلی مشارکت دادن آحاد جامعه است. دولت باید بتواند هر یک از آحاد جامعه که استعداد و امکانی دارد بستر نقش آفرینی او را فراهم کند.
* این کار ممکن است و با برنامه ریزی می شود اجرایی کرد.
اظهارات ابتدایی سعید جلیلی در مناظره
با برنامه ریزی می‌توان مشکلات را حل کرد
نامزد چهاردهمین دوره انتخابات ریاست جمهوری، بیان کرد: به نظر من مردم در معرض انتخابی هستند که دو نگاه در آن وجود دارد یکی نگاه روزمره است و تشکیک کنیم که آیا می‌توان از فرصتهای بزرگ استفاده کرد و کار بزرگی انجام داد و جهش انجام داد. به نگاه دیگری که می‌گوید نمیشود.
جلیلی، گفت: صحبت من این است که آیا برای فرصت‌ها برنامه‌ریزی کردیم و موفق نشدیم. سوال من این است که نگاه ما تاکنون به دانشگاه چه بوده؟ یک نگاه حداقلی این است که کلاس درسی باشد. اما نگاه دیگر این است که دانشگاه در پیشرفت کشور نقش داشته باشد و حتی ارزآوری داشته باشد. را حق دانشگاه بدانیم. بحث من این است که می‌توانیم از این علم و آگاهی استفاده کنیم و آن را رشد دهیم. یک دانشگاه در کشور خارجی به دهمین هلدینگ اقتصادی دنیا تبدیل شده است.
وی، تصریح کرد: یک زمانی به روستاها در راستای محرومیت زدایی نگاه میکنیم که این یک نگاه حداقلی است. با سرمایه‌گذاری امروز روستاها امکانات دارند. آیا هر روزها نمی‌تواند یک سلول جهش کشور باشد؟ باید ببینیم نقش دولت در استفاده از ظرفیت‌های روستاها چیست.
نامزد چهاردهمین دوره انتخابات ریاست جمهوری گفت: دولت نباید به مردم به شکل قلک نگاه کند و بازار سرمایه با تصمیم خلق الساعه دچار مشکل شد. من با ۲۲ صنف جلسه داشتم و معتقدم وقتی به مردمه‌سازی اقتصاد می‌پردازیم باید این شامل همه مردم شود و هر ایرانی میتواند یک نقش ایفا کند اما اگر انحصار داشته باشید. اگر رانت و تبعیض داشته باشید نمی‌توانید مردمی‌سازی را محقق کنید.
جلیلی یادآوری اینکه در یک بانک خصوصی، ۵۰ درصد مردم وام دریافت نکردند افزود، افزود: همان بانک خلق پولی انجام داد که ۶.۷ درصد تورم کشور را اضافه کرد.
اظهارات سعید جلیلی در چهار دقیقه دوم مناظره
سوالات نوبت دوم کارشناسان اقتصادی از نامزدها
در بخش دوم مناظره ۶ سوال دیگر از سوی کارشناسان اقتصادی مطرح شد و قرار شد نامزدها در ۴ دقیقه به این سوالات پاسخ دهند.
محمدجواد ایروانی:
برای جهش تولید و سرمایه گذاری و مشارکت آحاد مردم چه الگوها و برنامه های مشخصی دارید؟
محمد خوش چهره:
رویکرد رئیس جمهور برای تاکید روی طرحهای مردمی کردن اقتصاد چیست؟
حمیدرضا فولادگر:
سیاستهای اصل ۴۴ برای تغییر ریل اقتصاد کشور و انتقال از اقتصاد دولتی به وضعیتی بود که دولت نقش خودش را نظارت و تنظیم گری داشته باشد. چه اتفاقاتی افتاد که سیاستها جامع و خوب اجرا نشد؟ چرا فقط سراغ واگذاری هایی رفتیم آنهم با نگاه درآمدی؟ و توانمندسازی بخش خصوصی و تعاونی و ایجاد رقابت و رفع انحصار و آماده کردن محیط کسب و کار برای حضور مردم انجام نشد؟
سیدحمید پورمحمدی:
تدبیر شما برای اینکه دست بخش خصوصی باز شود و شرکتهای دولتی و نهادهای عمومی غیردولتی در بازار رقابت محدود شود چیست؟
محمدرضا باهنر:
خصولتی‌ها نه دولتی اند و نه خصوصی؛ برای اینکه این بنگاه های خصولتی را از این چرخه اقتصاد هم بهره وری شان را بالا ببریم و هم به مردم واگذار شود چه برنامه ای دارید؟
داوود دانش جعفری:
نقش شبه دولتی ها پررنگ است و واگذاریها به جای اینکه به مردم و بخش خصوصی واقعی باشد به شبه دولتی‌ها واگذار شده است. منابع اینها هم غیرمستقیم ربط به دولت یا بخش عمومی دارد. از نظر شما در صورتی که بخواهید برنامه اقتصادی در کشور پیاده کنید، نقش شبه دولتی‌ها را در واگذاری ها چطور می بینید؟ سیاست شما برای استفاده از منابع مردم در اقتصاد چیست؟
پاسخ به سوالات دور دوم/ دولت باید با هوشیاری واگذاریها را انجام دهد
جلیلی در بخش دوم مناظره با موضوع مردمی‌سازی اقتصاد، گفت: به مردم می‌گویم که بحث‌های خوبی مطرح شد و به انتخاب آنها کمک می‌کند چرا که بیان می‌کند که چه رویکردی قرار است کشور را اداره کند. در دولت روحانی اولین بار بود که دولت اعلام کرد برنامه توسعه را نمی‌نویسد، مجلس برنامه را نوشت. در بهمن ۹۷ دولت به مجمع تشخیص مصلحت نظام نامه نوشت که اگر فلان توافق امضا نشود، نمی‌تواند حقوق اسفند ماه را پرداخت کند. هنوز هم این توافق امضا نشده است.
وی ادامه داد: نیازمند یک دولت فهیم و کارآمد هستیم که به اوضاع مسلط باشد. گاهی با هوشیاری واگذاریها برای افزایش بهره‌وری به وجود می‌آید نه برای ایجاد درآمد. ناکارآمدی ارتباطی به دولتی بودن یا خصوصی بودن ندارد و یا حتی خصولتی بودن. کارخانه‌ای در درود لرستان در اواخر کار دولت در سال ۹۰ واگذار شده بود که آن طرف اهلیت نداشت و تولید کارخانه از بین رفت و ۱۲۰۰ کارگر در فرآیند واگذاری به مرحله رسیدند که امروز در آنجا فقط ۴ نگهبان حضور دارد. همینطور هپکو و کارخانه آذرآب تولید خود را از دست داده بودند.
نامزد چهاردهمین دوره انتخابات ریاست جمهوری بیان کرد: باید در واگذاریها کسی را انتخاب کرد که بتواند از فرصتهای کشور چگونه انتخاب کند و دارای اهلیت باشد. صرف گذاشتن سرمایه برای دریافت یک کارخانه کافی نیست. دولت مقتدر و آگاه و مشرف به مسائل باید بداند انچه که دارد می‌گذرد چیست و خصوصی سازی را چگونه انجام دهد.
جلیلی تصریح کرد: اگر دولتی خلق سرمایه کند و تورم کشور را بالا ببرد باید در رابطه با عملکرد آن بررسی جدی صورت گیرد.
اظهارات سعید جلیلی در چهار دقیقه سوم مناظره
هر روستا میتواند یک سلول جهش کشور باشد
نامزد چهاردهمین دوره انتخابات ریاست جمهوری، بیان کرد: به نظر من مردم در معرض انتخابی هستند که دو نگاه در آن وجود دارد یکی نگاه روزمره است و تشکیک کنیم که آیا می‌توان از فرصتهای بزرگ استفاده کرد و کار بزرگی انجام داد و جهش انجام داد. به نگاه دیگری که می‌گوید نمیشود.
جلیلی، گفت: صحبت من این است که آیا برای فرصت‌ها برنامه‌ریزی کردیم و موفق نشدیم. سوال من این است که نگاه ما تاکنون به دانشگاه چه بوده؟ یک نگاه حداقلی این است که کلاس درسی باشد. اما نگاه دیگر این است که دانشگاه در پیشرفت کشور نقش داشته باشد و حتی ارزآوری داشته باشد. را حق دانشگاه بدانیم. بحث من این است که می‌توانیم از این علم و آگاهی استفاده کنیم و آن را رشد دهیم. یک دانشگاه در کشور خارجی به دهمین هلدینگ اقتصادی دنیا تبدیل شده است.
وی، تصریح کرد: یک زمانی به روستاها در راستای محرومیت زدایی نگاه میکنیم که این یک نگاه حداقلی است. با سرمایه‌گذاری امروز روستاها امکانات دارند. آیا هر روزها نمی‌تواند یک سلول جهش کشور باشد؟ باید ببینیم نقش دولت در استفاده از ظرفیت‌های روستاها چیست.
نامزد چهاردهمین دوره انتخابات ریاست جمهوری گفت: دولت نباید به مردم به شکل قلک نگاه کند و بازار سرمایه با تصمیم خلق الساعه دچار مشکل شد. من با ۲۲ صنف جلسه داشتم و معتقدم وقتی به مردمه‌سازی اقتصاد می‌پردازیم باید این شامل همه مردم شود و هر ایرانی میتواند یک نقش ایفا کند اما اگر انحصار داشته باشید. اگر رانت و تبعیض داشته باشید نمی‌توانید مردمی‌سازی را محقق کنید.
جلیلی یادآوری اینکه در یک بانک خصوصی، ۵۰ درصد مردم وام دریافت نکردند افزود، افزود: همان بانک خلق پولی انجام داد که ۶.۷ درصد تورم کشور را اضافه کرد.
اظهارات سعید جلیلی در چهار دقیقه چهارم مناظره
سوالات نوبت دوم کارشناسان اقتصادی از نامزدها
در بخش سوم مناظره ۶ سوال دیگر از سوی کارشناسان اقتصادی مطرح شد و قرار شد نامزدها در ۴ دقیقه به این سوالات پاسخ دهند.
مصباحی مقدم: یکی از مشکلات جامعه ما تورم مزمن در نرخ بالاست؛ 6 سال است تورم 40 درصد و بالاتر داریم. شما با این تورم مزمن چگونه می خواهید برخورد کنید؟
طهماسب مظاهری: ریشه اصلی رشد نقدینگی تحمیل دولت به بانکهاست.در صورتی که مردم شما را انتخاب کنند چه برنامه ای برای کنترل و مهار کسری بودجه و مهار تورم در حدودی که در برنامه هفتم پیش بینی شده دارید؟
محمدجواد ایروانی: برای تنظیم نقدینگی به تولید چه برنامه‌ای دارید؟
پیمان قربانی: (با اشاره به ناترازی بانکها با توجه به سیاستها و تکالیفی که به آنها محول شده است)؛ برنامه شما با توجه به تاکید برنامه هفتم بر کاهش ناترازی بانکها، برای اصلاح نظام بانکی و احیای بانکهای ناتراز و حل و فصل بانکهایی که قابلیت احیا ندارند چیست؟
مهدی غضنفری: درباره افزایش نقدینگی گفته شده که موجب تورم می شود. در اقتصاد کلا پارامترها با هم بده بستان دارند و نمیشود فقط یک پارامتر را چسبید. شما چگونگی نقدینگی را مهار می کنید در حالی که نقدینگی که روغن چرخدنده های تولید است را تامین میکنید؟
محمدرضا پورابراهیمی: راهکارهای شما با فرض استقرار تحریم‌ها، برای ناترازی بودجه به عنوان اصلی ترین موضوع و مولفه اثر گذار بر شاخصهای اقتصادی کشور چیست؟
پاسخ به سوالات نوبت دوم/ دولت مقتدر باید بر ریال حاکمیت داشته باشد
نامزد چهاردهمین دوره انتخابات ریاست جمهوری در ادامه مناظره به موضوع مهار تورم و برنامه‌ها و راهکارهای خود در این رابطه پرداخت و عنوان کرد: تورم برای مردم بسیار آزاردهنده است. تورم مثل کرونا نیست که خودش و درمانش شناخته شده نباشد بلکه یک معضلی است که مسئله و راه حل‌های آن روشن است.
جلیلی افزود: سوالی که برای مردم ما مطرح است این است که چرا در سال‌های اخیر تورم به شکل مزمن ادامه دارد. من موضوع انضباط مالی دولت را مطرح کردم و اینجا می‌خواهم ریشه تورم و راه حل‌های آن را که برای آن وجود دارد مطرح کنم. امکان کاهش تورم وجود دارد همانطور که امکان رشد ۸ وجود دارد.
وی، همچنین گفت: دولت مقتدر و نظام باید بتواند در ریال حاکمیت داشته باشد و باید بتواند گردش پول و حرکتی که در مسیر اقتصاد کشور به ریال صورت می‌گیرد کجا می‌رود و چگونه خرج می‌شود و در کجاها حضور دارد تا دولت بتواند مدیریت و حکمرانی کند. اگر ساز و کارها اصلاح نشود اقدامات مقطعی این موضوع برطرف نمیشود. برای حاکمیت ریال باید بتوانیم سامانه‌هایی نظیر مودیان، املاک و اسکات و جامعه تجارت را به هم متصل کنیم تا بتوانیم حاکمیت ریال را محقق کنیم.
نامزد چهاردهمین دوره انتخابات ریاست جمهوری، بیان کرد: رئیس جمهور باید موضوع را بشناسد و تصمیم بگیرد و ناترازی بانکها و ناترازی بودجه را برطرف کند. رئیس جمهور دو راهکار در دسترس دارد اول آنکه منابع کشور را افزایش دهد و مانع هدر رفت آنها شود.
جلیلی، گفت: به دلیل نبود میتی رینگ ۷ میلیارد دلار منابع نفت و گاز هدر می‌رود. ۴ میلیارد دلار در خرید کالاهای اساسی هدر می‌رود. هرچند که ما باید منابع را ارتقا دهیم. باید مشخص شود بانکهایی که خلق پول می‌کنند این کار را از جیب مردم انجام می‌دهند. و باید خلق پول را در جهت منافع مردم انجام دهد نه در جهت منافع عده معدودی این موضوع را رقم بزند. یک دلیل تورم ناشی از شوک بازار ارز است.
اظهارات سعید جلیلی در چهار پنجم چهارم مناظره
اگر شما بتوانید بازار ارز را کنترل کنید تورم کنترل می‌شود
تورم موضوعی است که اکثر مردم نسبت به آن نگرانی دارند. من به ناترازی بودجه و ناترازی بانکها اشاره کردم. در سال‌های اخیر بخش عمده تورم ناشی از قیمت ارز بوده است. مردم از نوسانات ارز متاثر شدند.
جلیلی افزود: مجموعه اقداماتی برای کنترل بازار ارز وجود دارد از جمله آنکه این بازار که تاثیر مستقیم بر قیمت کالاها دارد، در مصارف و منابع ارزی باید تعریف اولویت بندی شود و مشخص شود که اولویت‌های مصارف ارزی ما چیست و آیا منابع به همان سمت می‌رود یا خیر؟ وقایع نامطلوبی نظیر چای دپش ناشی از ناهمخوانی منابع و مصارف بود. دولت باید اولویت‌ها را بداند و فرایند ثبت سفارش و تامین و تخصیص ارز باید به موقع و به روز باشد که موجب التهاب در بازار ارز نشود.
وی، همچنین گفت: در فاصله بین تامین و تخصیص افرادی ارز را می‌خرند و می‌فروشند و به بازار شوک وارد می‌کنند. بانک مرکزی در دولت شهید رئیسی کار خوبی را انجام دادند که بستر معاملات در بازار رسمی را فراهم کرد. مقام معظم رهبری سالی را که به نام کاهش تورم نامگذاری کرده بودند، در مورد ارز بررسی‌هایی انجام دادیم طبق خواسته شهید رئیسی، متوجه شدیم که فرایند ارز مدیریت نشده بود با آنکه به موقع تخصیص یافته بود، ۲۰ درصد تورم رخ داد و ما باید فرایند را تا نتیجه مدیریت کنیم.
اظهارات سعید جلیلی در چهار دقیقه ششم مناظره
مشروح صحبت های قاضی زاده در بخش جمع بندی را در ادامه بخوانید:
پیشرفت با مشارکت همه مردم اتفاق می‌افتد
نامزد چهاردهمین دوره انتخابات ریاست جمهوری در جمع‌بندی مناظره و در فرصت ۵ دقیقه و ۳۲ ثانیه باقی‌مانده، بیان کرد: نکته‌ای که بسیار اهمیت دارد این است که در چهار سال آینده رئیس جمهور که عهده‌دار کار خواهد شد و زیر بار این مسئولیت سنگین خواهد شد اگر دچار روزمرگی باشد و برخی از همین مشکلات و مسائلی را که وجود دارد را در نهایت حل کند، این مسئله مردم است که آیا رئیس جمهور در همین سطح است و یا کشور را پیشرفت و جهش دهد.
جلیلی افزود: من معتقدم کسی که باید رئیس جمهور ۴ سال آینده باشد. باید چند موضوع را جدی مورد توجه قرار دهد و روزانه پیگیری کند که لازمه پیگیری آنها و نتیجه آنها جهش کشور خواهد بود. باید اولویت رئیس جمهور مشخص باشد و بداند علت اصلی مشکلات چیست و از همه مهمتر اینکه بداند چه فرصت‌هایی وجود دارد که بتواند به آن اولویت‌ها برسد و علت مشکلات را برطرف کند. این بحث مهمی است و لازمه آن این است که فراتر از حل تک تک مشکلات در یک چهارچوب کلی برنامه‌ای داشته باشد که مشکلات را حل کند و باید این داشبورد مدیریتی سرلوحه کار رئیس جمهور باشد تا در مسیر دچار روزمرگی نشود.
وی، همچنین گفت: بسیاری از مشکلاتی که امشب مطرح شد ریشه در این دارد که ابتدا باید در امور اقتصادی کشور انضباط مالی وجود داشته باشد که عوارضی که ناشی از این آسیب‌ها بوده دیگر بروز نکند. اگر در مورد پیشرفت صحبت میکنیم باید بدانیم که این مهم چگونه به دست می‌آید. با مشارکت همه مردم پیشرفت به وجود می‌آید و باید این امکان را در اختیار همه آحاد کشور قرار دهیم که از مهارت علم و سرمایه خود و حتی تجربه خود بهره بگیرند تا کشور را به پیشرفت برسانند.
نامزد چهاردهمین دوره انتخابات ریاست جمهوری، بیان کرد: جوانان متخصص ما می‌توانند با استفاده از فناوری‌ها ما را از غفلت‌هایی که در تاریخ ما رخ داده عبور دهند و عدالت این است که همه مردم را پای کار بیاوریم و تبعیض وجود نداشته باشد که برخی در امور کشور فعال باشند.
جلیلی، گفت: باید اقتصاد کشور دارای برنامه‌ریزی باشد به نحوی که بداند در چه موقعیتی است و در دنیا چه جایگاهی دارد همچنان که ما امروز در موقعیت کم نظیری قرار داریم. فرصتهای تاریخی که در سیاست خارجی و تعاملات گسترده و سازنده با جهان می‌توانیم داشته باشیم. فرصت‌ها میتواند کشور را با ظرفیت علمی و فناوری که وجود دارد ارتقا دهد.
وی، تصریح کرد: نباید از معیشت مردم و باید برای کوتاه مدت هم طرحهای معیشتی داشت، طرح‌هایی که شهید رئیسی طراحی کردند باید امتداد داشته باشد که این موارد میتواند در کنار مواردی که برای جهش کشور انجام می‌شود صورت بگیرد.
جمع‌بندی آقای سعید جلیلی در مناظره اول
۰۸:۲۳ - ۱۴۰۳/۰۳/۲۹
