به گزارش مشرق، رویدادهای عمده سال ۲۰۲۳ در سرزمینهای اشغالی یعنی بحران اصلاحات قضایی از یکسو و عملیات طوفان الاقصی از سوی دیگر که به جنگ غزه در ۸ ماه گذشته انجامید، اعتبار سیاسی بنیامین نتانیاهو، نخست وزیر رژیم صهیونیستی و حزب راستگرای لیکود را به شدت مخدوش ساخت و محبوبیت آقای امنیت را به شدت کاهش داد.
در نتیجه این وضعیت ستاره اقبال بنی گانتس، رهبر ائتلاف بلوک دولت که یک شخصیت میانهرو به حساب میآید درخشان شد و در مقطع اولیه پس از آغاز جنگ، گانتس حدود ۴۰ کرسی در نظرسنجیها کسب میکرد. اما با گذشت حدود ۸ ماه از جنگ این وضعیت نیز پایدار نمانده است؛
اولاً نتانیاهو با طولانی کردن جنگ و نیز با سوار شدن بر مقبولیت گانتس در ماههای فعالیت کابینه جنگی، موفق شده شدت تنفر علیه خود را تعدیل کند. این امر باعث شده شمار کرسیهای حزب لیکود در نظرسنجیها که تا ۱۶ کرسی تنزل کرده بود در هفتههای اخیر به ۲۰ – ۲۲ کرسی افزایش یابد. یعنی نتانیاهو حدود ۱۸ درصد از محبوبیت از دست رفته را احیا کرده است.
از سوی دیگر نیز شاهد کاهش محبوبیت بلوک دولت به رهبری گانتس هستیم. ابتدا جدایی گیدعون صعر، رهبر حزب امید جدید باعث شد شمار کرسیهای ائتلاف گانتس از حدود ۳۶ به آستانه ۳۰ -۳۱ تنزل کند و در ماههای بعد این روند تداوم یافت و این ائتلاف در نظرسنجیهای فعلی، پس از خروج از کابینه جنگی در نهایت ۲۵ کرسی را از آن خود میسازد.
البته در این میان دو روند دیگر نیز موثر بوده است؛ اولاً با انتخاب یائیر گولان به عنوان رهبر جدید حزب کارگر، پایگاه اجتماعی این حزب تا حدی بهبود یافته و این امر باعث شده برخی از هواداران این حزب که به دلیل نارضایتی از وضعیت حزب کارگر به سوی گانتس گرایش پیدا کرده بودند، دوباره به سوی این حزب بازگردند.
اما روند دوم که مهم تر قبلی است به موضوع «آرای سرگردان» باز میگردد. دو تحول بزرگ سال ۲۰۲۳ باعث بی اعتمادی بخش بزرگی از هواداران سابق حزب لیکود و جناح راست به این حزب و نیز به شخص نتانیاهو شده است. در چنین شرایطی اگرچه حدود ۴۰ درصد از افرادی که در انتخابات نوامبر ۲۰۲۲ به حزب لیکود رأی دادهاند از این حزب دور شدهاند، اما قطعاً این افراد یک حزب راست میانه را به یک ائتلاف میانه همچون «بلوک دولت» ترجیح میدهند و با چنین حزبی راحتتر ارتباط برقرار خواهند کرد.
در حال حاضر دو حزب با گرایش راست میانه بجز حزب لیکود در سپهر سیاسی اسرائیل فعال هستند؛ حزب نخست امید جدید به رهبری صعر است که از زمان جدایی از ائتلاف گانتس، بدون اقبال باقی مانده و در بیشتر نظرسنجیها زیر حدنصاب ۳.۲۵ درصدی است و حزب دوم اسرائیل خانه ما به رهبری آویگدور لیبرمن است. حزب لیبرمن با وجود آنکه عمدتاً منافع روستباران را نمایندگی میکند و چندان جریانی فراگیری نیست، اما به موازات افت نسبی رأی گانتس در نظرسنجیها توانسته اندوخته خود را تا حدود ۱۴ کرسی ارتقا دهد.
به اعتبار همین محبوبیت بود که لیبرمن اخیراً در نشست فراکسیون حزب خود خواستار تشکیل یک ائتلاف راست میانه در برابر نتانیاهو، متشکل از همه سیاستمداران هوادار این جناح بجز حزب لیکود شد و گفت: «برای رهبری چنین ائتلافی من از نظر تجربه، توانمندیها و توانایی رویارویی با همه چالشها، احساس میکنم بهتر از دیگران هستم.»
در برخی نظرسنجیها نیز از این حزب یا ائتلاف فرضی با گرایش راست میانه سخن به میان آمده است. اعضای احتمالی چنین ائتلافی گیدعون صعر، نفتالی بنت، نخست وزیر سابق، یوسی کوهی، رئیس سابق موساد و در برخی موارد هم لیبرمن هستند.
این ائتلاف همچنین در برخی نظرسنجیها موفق به کسب ۱۸ تا ۲۰ کرسی شده و در صورت شکلگیری می تواند دستکم در یک انتخابات به قطبی جدید در حدفاصل گانتس و نتانیاهو مبدل شود.
تشکیل چنین بلوکی اگرچه در وهله اول آرایی که به سوی گانتس رفته را کاهش میدهد، اما خیل مخالفان نتانیاهو در آن باعث میشود که حزب لیکود در انتخابات بعدی (هر زمانی که باشد) در بهترین حالت کمتر از ۲۰ کرسی را به خود اختصاص دهد و از جایگاه دوم، به جایگاه سوم سقوط کند.
در نتیجه انتظار میرود با شکل گیری چنین ائتلافی زمینه برای تشکیل ائتلافی با محوریت احزاب راست میانه و میانه که همگی در مخالفت با نتانیاهو اشتراک نظر دارند فراهم شود. بخش بزرگی از آرای سرگردانی که امروز عمدتاً به سوی گانتس رفته اند، با شکل گیری این قطب جدید، آن را به عنوان خانه جدید خود برخواهند گزید.