به گزارش مشرق، در طول دو دهه گذشته، کمپین‌های حامی فلسطین که خواستار تحریم اسرائیل بودند، با حمایت‌های محدودی در سطح بین المللی مواجه بودند، اما در ماه‌های پس از آغاز جنگ غزه و پس از عملیات ۷ اکتبر، حمایت‌های بین المللی از این کمپین‌ها برای منزوی کردن اسرائیل افزایش یافت و دامنه فعالیت آنها نیز بسیار فراتر از محکومیت جنگ اسرائیل در نوار غزه شد.
به گفته «وال استریت ژورنال» این تحول درحال تغییر دادن روندها و مسیرهای تجاری و سرمایه‌گذاری در اسرائیل است، به بسیاری از کسب و کارها آسیب زده و اقتصاد رژیمی با ۹ میلیون نفر جمعیت را که وابسته به همکاری و سرمایه‌گذاری بین‌المللی است، را زمین‌گیر کرده است.
"ضربه بزرگ".. تحریم اسرائیل چگونه وارد فازهای جدید می‌شود
هنگامی که کمیته اخلاق دانشگاه «جنت» بلژیک اواخر ماه مه خواستار قطع همکاری‌های علمی و تحقیقاتی با مؤسسات اسرائیلی شد، «اران سگال»، زیست‌شناس اسرائیلی هیچ‌گاه انتظار نداشت، به این خواسته پاسخ داده شود.
وال استریت ژورنال می‌نویسد: تحقیقات علمی، ماه‌ها پس از آغاز جنگ غزه، تأثیر چندانی از جنبش‌های جهانی تحریم نپذیرفته بود، در عین حال که حوزه کاری سگال ارتباطی با مسائل نظامی نداشت.
کمیته جنت نیز یادآوری کرده بود، همکاری این دانشگاه با سگال در حوزه‌های روانشناختی و بیماری‌هایی چون اوتیسم و آلزایمر و همچنین موضوعاتی مانند تصفیه آب و کشاورزی پایدار بوده است.»
اما در ادامه یادآور شده بود: «از آن‌جا که دیگر مؤسسات و نهادهای این دانشگاه در طرح‌های با دانشگاه‌های اسرائیلی همکاری دارند که در خدمت سرویس‌های امنیتی این رژیم است و در موارد نقض حقوق بشر از آنها استفاده می‌شود، لذا این دانشگاه به هرگونه همکاری خود با دانشگاه‌ها و محققان اسرائیلی پایان می‌دهد.»
سگال که آزمایش‌هایش وابسته به مؤسسه علوم وایزمن در جنوب تل‌آویو است و سال‌ها با دانشگاه جنت بر روی عواملی که باعث چاقی می‌شوند، مشارکت تحقیقاتی دارد، می‌گوید: «این اظهارات "نگران‌کننده" است.»
وی می‌افزاید: «او واقعا نمی‌داند که چه بلایی سر پروژه‌ها و تحقیقاتش خواهد آمد؟ آیا این پروژه تکمیل می‌شود یا خیر؟»این کمیته همچنین خواستار تعلیق مشارکت همه مراکز علمی و تحقیقاتی اسرائیل در برنامه‌های تحقیقاتی و آموزشی اروپا شد که اغلب بودجه آنها توسط اتحادیه اروپا تأمین می‌شود.
سگال گفت: «اگر شرکای اروپایی ما به چنین درخواست‌ها و فراخوان‌هایی توجه کنند، ضربه بزرگی به توانایی ما در انجام تحقیقات علمی دانشگاهی وارد می‌شود.»
موج بی‌سابقه انزوای بین‌المللی اسرائیل
«آران شامیر بوریر»، رئیس سابق دپارتمان حقوق بین‌الملل ارتش اسرائیل می‌گوید، موج کمپین‌ها و اقدامات سیاسی و حقوقی جدید برای منزوی کردن اسرائیل بی‌سابقه است.
این کمپین‌ها و اقدامات شامل تحرکاتی علیه اسرائیل و رهبران آن در دیوان عالی سازمان ملل و دادگاه کیفری بین‌المللی نیز می‌شود.»
او در مصاحبه با وال استریت ژورنال تأکید کرده بود: «مطمئناً اسرائیل باید نگران باشد.
اسرائیل درحال تبدیل شدن به رژیمی منفور در جهان است، این بدین معنی است که حتی اگر روابط همه جانبه به صورت رسمی وجود داشته باشد، باز هم با مشکلات جدی مواجه خواهیم بود، یکی از این مشکلات فرار شرکت‌های خارجی و سرمایه‌های آنها از اسرائیل است.
در سطح علمی بسیاری از دانشگاه‌ها همکاری خود را با مؤسسات و مراکز علمی و دانشگاهی اسرائیل قطع می‌کنند و این به شدت نگران‌کننده است.»
اکنون اسرائیلی‌ها می‌دانند، دیگر در بسیاری از دانشگاه‌ها و مؤسسات اروپایی، از جمله در حوزه همکاری‌های علمی و تحقیقاتی، جایی ندارند و هر روز قید و بند جدیدی بر همکاری با آنها در مؤسسات فرهنگی و نمایشگاه‌های دفاعی زده می‌شود.«لیدور مدمونی»، مدیر عامل یک استارتاپ نظامی اسرائیلی می‌گوید، شرکتش ماه‌هاست، برای نمایشگاه بین‌المللی تسلیحات پاریس Eurosatory برنامه‌ریزی کرده بود.
این نمایشگاه فرصت بسیار خوبی برای شرکتش و دیگر شرکت‌های اسرائیلی بود تا فعالیت‌هایشان را گسترش دهند، اما در آستانه برگزاری نمایشگاه وی ایمیلی دریافت کرده که به او اطلاع می‌دهد، به دلیل تصمیم دادگاه فرانسه، شرکتش اجازه حضو در این نمایشگاه را ندارد.»
اسرائیل ۶۰ درصد از سرمایه‌گذاری‌های خارجی را از دست می دهد
بر اساس آخرین گزارش مرکز آمار اسرائیل، سرمایه‌گذاری‌های خارجی اسرائیل در سه ماهه اول سالجاری ۵۵.۸ درصد کاهش یافته که پایین‌ترین میزان در مقایسه با سه ماه آخر ۲۰۲۱ است و این یکی از سنگین‌ترین لطمات جنگ برای اسرائیل بوده است.
این اطلاعات مربوط به سرمایه‌گذاری‌های مالی، به‌ویژه فناوری پیشرفته نمی‌شود، چون این حوزه از جمله حوزه‌های محرمانه اسرائیل است، اما از آن‌جا که بیش از ۲۰ درصد از نیروهای ذخیره درحال جنگ در غزه در شرکت‌های فناوری پیشرفته اسرائیل مشغول به‌کار هستند، از غیبت چندین ماهه آنها می‌توان به زیان‌های وارده به این شرکت‌ها پی‌برد.«میکا کافمن»، مؤسس و مدیرکل شرکت Fiverr با ۷۷۰ نفر پرسنل، در نامه‌ای به نتانیاهو و وزرای دارایی و اقتصاد نسبت به عدم سرمایه‌گذاری شرکت‌های خارجی در بحش فناوری پیشرفته اسرائیل هشدار می‌دهد: «شرکت‌های اسرائیلی به دلیل فشار بر سرمایه‌گذاران برای قطع رابطه با آنها با مشکل تأمین مالی مواجه هستند».
«آیال بینو»، موسس یک شرکت دیگر در حوزه فناوری پیشرفته می‌گوید: «آمریکایی‌ها احساس می‌کنند، سرمایه‌گذاری در اسرائیل با ریسک و خطر بسیاری همراه است، لذا نه فقط در اسرائیل سرمایه‌گذاری نمی‌کنند، بلکه درحال خارج کردن سرمایه‌هایشان هستند.»
بینو با اشاره به این‌که در آینده نزدیک باید شاهد کوچ شرکت‌های اسرائیلی به آمریکا باشیم، به توقف طرح ۱۵ میلیارد دلاری شرکت «اینتل» دسامبر گذشته اشاره می‌کند، شرکتی که بیش از ۵۰ سال در اسرائیل فعالیت دارد.
همچنین می‌کند، «مک‌دونالدز» که به خاطر جنبش تحریم اسرائیل در سراسر جهان متحمل زیان‌های بسیار سنگینی شده و همین باعث شد تا از خرید امتیاز تجاری «عمری بادان» و فعالیت در سرزمین‌های اشغالی منصرف شود.
پیروزی‌های جنبش BDS
جنبش تحریم اسرائیل در سال ۲۰۰۵ توسط سازمان‌های جامعه مدنی فلسطینی تشکیل و خواستار خروج سرمایه و اعمال تحریم و اعمال فشار بین‌المللی بر اسرائیل شد.
مطالبات این جنبش تشکیل یک کشور مستقل فلسطینی، به رسمیت شناختن حقوق پناهندگان فلسطینی و فرزندان آنها برای زندگی در سرزمین‌های اشغالی است که سرزمین و وطن آن‌هاست.
این جنبش سال‌ها به فعالیت خود ادامه داد اما با آغاز جنگ علیه نوار غزه همه چیز تغییر کرد و همراستا با تشدید جنایات اسرائیل علیه فلسطینی‌ها فعالیت‌های آن نیز توسعه و گسترش بسیاری یافت.
«نیتا باراک کورن»، استاد حقوق و رئیس یکی از کارگروه‌های تحریم اسرائیل که خود یک یهودی است، می‌گوید: «با شروع جنگ، تحریم‌های جدیدی علیه اسرائیل به‌ویژه در حوزه‌های علوم انسانی، اجتماعی و فرهنگی اعمال شد و با استقبال گسترده مواجه شد.»
وی می‌افزاید: «تحریم اسرائیل از ماه‌ها پیش شروع شده بود و به دانشگاه‌ها رسیده بود که شامل قطع ارتباط با همه مراکز علمی و تحقیقاتی و دانشگاه‌های اسرائیل به علاوه محققان، پژوهشگران و دانشگاهیان اسرائیلی است و تاکنون بیش از ۲۰ دانشگاه در اروپا و کانادا به این درخواست پاسخ مثبت داده‌اند و تعداد آنها هر روز بیشتر می‌شود.»
تحریم اسرائیل در حوزه‌های علمی و دانشگاهی
تحریم دانشگاه‌ها و رشته‌های مختلف دانشگاهی شتاب بیشتری می گیرد. در ماه مه، مجله «نقد فرهنگی» که توسط انتشارات دانشگاه «مینه سوتا» منتشر می‌شود، از انتشار مقاله علمی یک جامعه شناس اسرائیلی امتناع کرد.
این مجله به نویسنده مقاله اطلاع داد به دلیل تبعیت از دستورالعمل‌های جنبش تحریم و در راستای تحریم و علمی و دانشگاهی اسرائیل نمی‌تواند، مقاله وی را منتشر کند.رهبران اسرائیل مدت‌هاست، از فعالیت‌های جنبش تحریم انتقاد می‌کنند و نگران گسترش فعالیت‌های آن هستند.
«اسحاق هرتزوگ»، رئیس اسرائیل در کنفرانس اقتصادی برگزار شده در ماه مه درباره این جنبش گفت که "دشمنان اسرائیل تلاش دارند، ما را از جهان منزوی کنند و به ما لطمه بزنند.
وی خاطرنشان می‌کند: «دشمن ما، امپراتوری خبیث ایران و عواملش، در کنار جنبش تحریم تلاش دارند، به روابط تجاری ما با دنیا توسط کمپینی جهانی به هر طریق ضربه بزنند.
در این راستا، حتی آمریکا، متحد سرسخت اسرائیل نیز تحریم‌هایی را علیه گروه‌های اسرائیلی از جمله شهرک‌نشینان افراطی در کرانه باختری و گروه‌های افراطی اعمال کرده که مانع رسیدن کمک‌های بشردوستانه به فلسطینی‌ها در نوار غزه می‌شوند.
بزرگترین لطمه به بخش صنایع نظامی وارد شده
در ماه مارس، وقتی شیلی شرکت‌های نظامی اسرائیلی را از شرکت در بزرگترین نمایشگاه هوا و فضایی آمریکای لاتین منع کرد و سپس در ماه ژوئن فرانسه این ممنوعیت را برای شرکت‌های اسرائیلی اعمال کرد، بخش صادرات نظامی اسرائیل که قبل از جنگ رونق بسیار داشت و فروش آن در سال ۲۰۲۳ به ۱۳ میلیارد دلار رسیده بود، متوجه شد، نوک پیکان جنبش تحریم است.
در ادامه فعالیت جنبش تحریم، این جنبش در آمریکا در قالب سازمان‌های مدنی با شکایت به دادگاه فدرال آمریکا خواستار توقف کمک‌های نظامی آمریکا به اسرائیل شده بود، کمک‌هایی که پس از عملیات طوفان الاقصی افزایش چشم‌گیری یافته است.
این شکایت به جز آمریکا شامل کشورهایی چون انگلیس، آلمان، فرانسه و دانمارک نیز می‌شود.
در همین راستا، کانادا اعلام کرد که فروش سلاح خود به اسرائیل را متوقف کرده است.
در اروپا، KLB بزرگترین صندوق بازنشستگی نروژ اعلام کرد که سرمایه گذاری‌های خود در شرکت آمریکایی «کاترپیلار» را به دلیل نگرانی از احتمال استفاده ارتش اشغالگر اسرائیل از تجهیزات این شرکت در جنگ با نوار غزه و اقدامات آن در کرانه باختری اشغالی خارج می‌کند.
اواخر ژوئن، KLB بیش از ۶۸ میلیون دلار از سهام خود در شرکت آمریکایی کاترپیلار را خارج کرد و در این زمیته به بیانیه کمیته حقوق بشر سازمان ملل استناد کرد که خواستار توقف فروش ۱۱ شرکت چند ملیتی، از جمله کاترپیلار به اسرائیل شده بود.
۱۸:۱۶ - ۱۴۰۳/۰۴/۲۱
