به گزارش مشرق، کانال تلگرامی اندیشکده راهبردی تبیین نوشت:

‏انگیزه‌های جمهوری آذربایجان برای پیوستن به بریکس

وزارت امور خارجه جمهوری آذربایجان یک روز پس از حضور و دیدار پوتین با علی‌اف به‌صورت رسمی ‏از درخواست خود برای پیوستن به بریکس خبر داد. در همین راستا معاون اول کمیته امور بین‌الملل شورای ‏فدراسیون روسیه اعلام نموده است که درخواست آذربایجان برای عضویت در بریکس می‌تواند در اجلاس اکتبر ‌‏۲۰۲۴ بریکس در کازان مورد بررسی قرار بگیرد. باکو پیشتر نیز در اجلاس ژوئیه سازمان همکاری شانگهای در ‏آستانه قزاقستان و در بیانیه مشترک خود با چین، تمایل خود برای عضویت در بریکس را ابراز کرده بود.‏

اما درخواست رسمی جمهوری آذربایجان برای پیوستن به بریکس، آن هم بلافاصله پس از سفر ‏رئیس‌جمهور روسیه به این کشور حاوی چه پیغامی است؟ هر کدام از کشورهای متقاضی عضویت در بریکس با ‏انگیزه‌های مختلف در این سازمان حضور دارند که از جمله آن می‌توان به کاهش وابستگی به دلار آمریکا، ‏مقابله با مدل فعلی توزیع منابع و ثروت در جهان، متعادل نمودن سطح وابستگی به قدرت‌های جهانی، عبور از ‏جهان تک‌قطبی به جهان چندقطبی و حرکت از وابستگی به منابع به اقتصادی تکنولوژی پایه اشاره نمود. ‏درخواست آذربایجان را نیز می‌توان از جنبه‌های ژئوپلتیک، سیاسی و اقتصادی و مورد بررسی قرار دارد.
‏
در بعد ژئوپلتیک جمهوری آذربایجان در یک موقعیت ‏جغرافیایی قرار گرفته است که می‌توان آن‌ را کانون کریدورهای ترانزیتی خواند. این کریدورها شامل کریدور ‏شمال-جنوب، کریدور میانی یا ترانس‌کاسپین و مسیرهای شرق-غرب هستند که برای کشورهای چین، روسیه و ‏هند از اهمیت و جایگاه ویژه‌ای برخوردار هستند. با توجه به عضویت این سه کشور در بریکس، حضور ‏جمهوری آذربایجان می‌تواند در افزایش همگرایی با این کشورها و همچنین تسهیل جذب سرمایه برای ‏پروژه‌های توسعه جمهوری آذربایجان موثر باشد.‏

به لحاظ سیاسی، حمایت‌های همه‌جانبه غرب و ناتو از ایروان در مقابل باکو جریان بحران قره‌باغ باعث شده ‏است که واگرایی بیشتری میان جمهوری آذربایجان و کشورهای غربی ایجاد شود. برای نمونه می‌توان به واکنش ‏تند الهام علی‌اف به سخنان ماکرون در جریان دیدار با پاشینیان اشاره نمود. در طرف مقابل نیز حمایت‌های ‏روسیه از آذربایجان در مقابل ارمنستان باعث نزدیکی بیش از پیش علی‌‎اف و پوتین شده است که این نزدیکی ‏خود را در جریان حمایت ضمنی پوتین از راه‌اندازی کریدور زنگه‌زور و همچنین پیوستن جمهوری آذربایجان به ‏بریکس در جریان سفر اخیر وی به باکو نشان داده است. ‏

به لحاظ اقتصادی نیز نیز عمده صادرات آذربایجان(بیش از ۸۰%) به کشورهای غربی صورت می‌گیرد و ‏همچنین در حدود ۸۵% از سرمایه‌گذاری خارجی در آذربایجان نیز از سوی شرکای غربی آذربایجان صورت ‏گرفته است. پیوستن جمهوری آذربایجان در راستای تعدیل این وابستگی اقتصادی به غرب نیز به‌شمار می‌رود. ‏

به‌نظر می‌رسد با توجه به مجموع رخدادهای بین‌المللی پس از جنگ اوکراین، گام‌های آغازین جمهوری ‏آذربایجان به‌سمت اتخاذ رویکرد نگاه به شرق با پیوستن این کشور به بریکس برداشته خواهد شد. با این وصف ‏باید دید سیاست دولت چهاردهم در مواجهه با احتمال فعال شدن دوباره کریدور زنگه‌زور و چالش‌های پیش ‏روی آن چه خواهد بود؟

*بازنشر مطالب شبکه‌های اجتماعی به منزله تأیید محتوای آن نیست و صرفا جهت آگاهی مخاطبان از فضای این شبکه‌ها منتشر می‌شود.