سرویس سیاست مشرق - «وبلاگ مشرق» خوانشی روزانه در لابه‌لای اخبار و اتفاقات کشور است. ما درباره این خوانش البته تحلیل‌ها و پیشینه‌هایی را نیز در اختیار مخاطبان محترم می‌گذاریم. هر روز با بسته ویژه خبری-تحلیلی مشرق همراه باشید.

***

آنچه معاون اول رئیس‌جمهور درباره حکمرانی نمی‌داند

مقاومت عارف در برابر جان لاک، مونتسکیو و افلاطون!

محمدرضا عارف، فعال اصلاح‌طلب و معاون اول رئیس‌جمهور پزشکیان به تازگی در اظهاراتی که جماران آنها را منتشر کرد، گفته است:

"وفاق ملی به این معنا نیست که حاکمیت هر چه گفت مردم بگویند چشم"! [۱]

*ما پیشنهاد بهتری برای آقای عارف داریم!

که دیگر به زحمت تعریف وفاق ملی و تحمل حاکمیتی که معتقدند نباید حرف‌هایش را گوش کنند هم نیافتند.

و آن اینکه آقای عارف یک اجتماع انسانی خودمختارِ بدون حکومت و قانون تشکیل بدهند تا هیچکس به حکومت چشم نگوید. و سپس امنیت هر کسی را به خودش واگذار کنند، هیچ کار عمرانی هم انجام ندهند، به دعواهای بین افراد آن اجتماع رسیدگی نکنند و بر سردر این تجمع انسانی عجیب و غریب هم بنویسند که با تئوری‌های حکومت در فلسفه و هرآنچه که جان لاک و ارسطو و مونتسکیو و افلاطون گفته‌اند، مخالفند.

بله!

صحبت عارف همینقدر غیر عقلانی و دور از واقعیت‌های زندگی جمعی است.

چه اینکه گویا معاون اول رئیس‌جمهور ما نمی‌داند که انسان‌ها قرارداد اجتماعی خود را در قالب حکومت تشکیل دادند و مکلف شدند به فرامین و قوانینش چشم بگویند؛ زیرا فهمیدند که زندگی جمعی بدون حکومت غیر عقلانی و اساسا غیر ممکن است.

"بی‌حکومتی" یا همان نه گفتن به حاکمیت آنچنان غیر ممکن است که حتی امیرالمومنین علی(ع) تأکید دارد مردم به یک حکمران نیاز دارند؛ چه درستکار و چه نادرست.

و طبعا در نگاه فلسفی محرز است که منظور از حاکم؛ مجموعه‌ای حکومتی است که قوانین لازم‌الاتباع دارد.

در واقع آقای عارف حتی مقابل عقلانیت هم ایستاده است و حرفی را می‌زند که اساسا در نگاه مخالف‌ترین مخالفان یک حکومت هم غیر ممکن است و تحقق بیرونی ندارد.

اینکه گفتمان برساخته پزشکیان و اطرافیان او در بحث وفاق چیست و چه ابعادی دارد به خودشان مربوط است. لکن بدیهیست که یک گفتمان؛ اعم از درست یا غلط لکن نمی‌تواند معارض بدیهیات فلسفه و عقلانیت باشد.

بیان این کنایه خطاب به عارف هم ضروریست که دود چنین حرف‌های ناصحیحی در وهله اول به چشم دکتر پزشکیان و دولت چهاردهم خواهد رفت.

ضمن اینکه مسئولان اصلاح‌طلب دولت چهاردهم نیز نباید از نجابت نظام و همکاری‌های مجموعه مسئولان و رسانه‌ها سوء استفاده کنند و حرف‌های دشمن‌شادکن بزنند!

***

تاریک و روشن مواضع اقتصادی همتی

عبدالناصر همتی، وزیر اقتصاد طی سخنانی در همایش روز بیمه گفته است: وقتی که می‌گوییم می‌خواهیم ریشه ناترازی‌ را حل کنیم عده‌ای سریع می‌گویند قرار است گرانی راه بیفتد. اما اینجا می‌گویم مردم ما نمی‌خواهیم چیزی را گران کنیم.

به گزارش ایلنا، او همچنین در بخش دیگری از سخنان خود گفته است: قطعا مُسکّن کوتاه مدت را ترجیح نمی‌دهم...۴٠ سال است که در این کشور درباره اقتصاد درس می‌دهم و در سمت‌های مختلف حضور دارم و معتقدم باید ریشه اصلی تورم را حل کنیم و جلوی رانت را بگیریم.

همتی تصریح می‌کند: در شرایط تورمی پولدار، پولدارتر و فقیر فقیرتر می‌شود و تورم بر قشر کم درآمد متمرکز خواهد شد و امروز دهک متوسط هم در حال فقیر شدن هستند. ما اجازه نمی‌دهیم دهک‌های متوسط هم فقیر شوند.[۲]

*یقینا وزیر اقتصاد می‌داند که مردم این سخنان او را می‌شنوند و به خاطر هم می‌سپرند!

همایش‌ها تمام می‌شود و عمر دولت‌ها به سر می‌رسد. لکن مردم بر اساس آنچه که در خاطر سپرده‌اند قضاوت خواهند کرد.

اگرچه باید اذعان کرد دولت پزشکیان تا اینجا و در بحث اقتصاد بد عمل نکرده است و لایحه ضد تورمی بودجه ۱۴۰۴، کاهش درآمدهای مالیاتی دولت و تأکید وزیر اقتصاد بر کاهش نرخ سود بانکی جملگی نشان می‌دهد که نرخ تورم طی سال جاری و آینده کاهش خواهد یافت.

لکن وزیر محترم اقتصاد یقینا می‌دانند که در قبال وعده‌های داده شده؛ باید پیوست‌ها و اقدامات بیشتری هم صورت پذیرد تا تحقق وعده‌ها کاملا توسط مردم لمس شود. کما اینکه بخش زیادی از گرانی فعلی در بازار کالا و خدمات ایران اساسا ریشه اقتصادی ندارد و یا بخشی از مشکلات اقتصادی ناشی از اجرا نشدن قوانین است.

همچنین است که باید به دولت محترم هشدار داد که به "کشش تورمی" اهمیت بدهد و مثلا در مباحثی مثل افزایش قیمت سوخت؛ متوجه پیوست اقدام خود باشد و اگر هم قرار است تصمیمی در این زمینه اتخاذ شود؛ در اقتفای آن به کنترل کشش تورمی و جامپ قیمتی کالاهای بیربط به سوخت در پی افزایش قیمت سوخت هم توجه و از آن جلوگیری شود.

***

برگی که مجلس در مقابل خودروسازان رو کرد

غلام‌رضا تاج‌گردون، رییس کمیسیون تلفیق لایحه بودجه چندی قبل در یک توییت نوشت: هر چقدر دولت و خودروسازان داخلی قیمت خودرو را بالا ببرند مجلس تعرفه واردات خودرو را پایین خواهد آورد تا رقابت به نفع مردم شود.

او چند روز بعد در یک توییت دیگر تصریح کرد: کاهش تعرفه خودرو یک تصمیم احساسی نیست. باید برای رقابتی کردن بازار و کاهش فشار بر مردم و نیز بهبود فضای عمومی جامعه تصمیم مناسب گرفت. اگر نگویند کاهش واردات خودرو چه نقشی در معیشت مردم دارد! کمیسیون تلفیق تعرفه واردات خودرو را از ١٠٠ درصد به ٦٠ درصد کاهش داد.

تاجگردون همچنین در یک مصاحبه ویدئویی که خبرآنلاین آنرا منتشر کرد نیز در واکنش به این سؤال که اگر خودروسازان پس از بررسی بودجه هم اقدام به افزایش قیمت کنند، شما چکار می‌کنید؟ گفته است: ما دوباره تعرفه را پایین خواهیم آورد. تا جایی که بازار رقابتی شود. [۳]

*باید دید این سیاست اعلامی درست رئیس کمیسیون تلفیق بودجه در عمل کارا خواهد بود یا خیر!؟

در گام اول و در فاز مواضع اعلامی، شاهد شجاعت و عقلانیت مجلس هستیم و می‌بینیم که راه درستی برای کاهش قیمت خودروهای تولید داخل انتخاب شده است.

لکن دولت هم در این زمینه نقشی اساسی دارد و باید دید که آیا دولت می‌خواهد در سمت خودروسازها گام بردارد یا در سمت عقلانیت حکمرانی؟

مع‌الوصف همین گام‌های اعلامی فعلی هم غنیمت است زیرا می‌شد شاهد سکوت مسئولان و نمایندگان ذیربط به بهانه برخی توجیهات باشیم و همین تهدید ضمنی آقای تاجگردون هم برای برخی خودروسازان در کار نباشد.

ولی می‌توان نیمه پُر لیوان را دید و منتظر بود که پس از این سیاست درست اعلامی؛ اتفاقات خوبی هم در قیمت خودرو رقم بخورد.

دقت شود که تورم بعنوان هوشمندترین بخش اقتصاد؛ تا این لحظه وایب خوبی از نظرات درست مقامات اقتصادی مجلس و دولت گرفته و طبق تمام پیش‌بینی‌های اصولی؛ امسال و سال آینده شاهد کاهش نرخ تورم ۴۰ درصدی فعلی خواهیم بود.

باشد که در ادامه این روند و در پی اقدام و عمل مسئولان ذیربط در دولت و مجلس شاهد لمس بیشتر بهبود اقتصاد باشیم.

***

1_ https://www.jamaran.news/fa/tiny/news-1651665

2_ https://www.ilna.ir/fa/tiny/news-1564895

3_ khabaronline.ir/xmWDf