جالب است که بدانید از مبدعان این طرح رهبر معظم انقلاب بوده‌اند و حتی برای اولین دوره آن نیز پیام صادر کردند. (اینجا  و اینجا را بخوانید).

غرض این نوشتار البته نه نقد هفته کتاب بلکه چگونگی شیوه اجرای آن است. هر ساله تعداد زیادی از نهادهای درگیر در این مسئله عناوینی را به عنوان برنامه‌های پیشنهادی برای برگزاری در هفته کتاب اعلام می‌کنند و از سوی ستاد مربوطه نیز به رسانه‌های ارسال می‌شود، بگذریم که ممکن است برخی از این برنامه‌ها اصلا فرصت اجرا پیدا نکنند و حتی برخی از آن‌ها را بتوان در زمان دیگری غیر از هفته کتاب اجرا کرد؛ شاید بتوان تعمیم این نوع برنامه‌ها به نوعی کلاه گذاشتن بر سر مخاطب تلقی کرد.

آنچه که باید در این زمان کوتاه مدنظر داشت ترویج و ترغیب عموم مردم برای شرکت در برنامه‌های مرتبط با کتاب و کتاب‌خوانی است که البته نحوه حضور مردم نیز در این رویداد چندان چشمگیر نیست، چرا که کمتر برنامه‌‌ای است که نگاه سراسری و عمومی به مقوله کتابخوانی داشته باشد (البته برنامه‌هایی مثل مسابقات کتابخوانی عموما در مثال فوق مصداق ندارد) و اصولا زمینه مشارکت مردم در این رویداد چندان تعریف شده نیست.

با نگاهی به برنامه‌های اعلام شده توسط نهاد مؤید، نکته دیگری به ذهن خطور می‌کند آن عدم کارشناسی لازم در اعلام این نوع برنامه‌ها از سوی نهادهای شرکت‌کننده است چرا که اگر اندکی دقت در این کار صورت گرفته بود (اقدامی نظیر ارسال سخنان رهبری درباره کتاب و یا درج پیام‌های ایشان درباره کتاب در فیش حقوقی کارمندان) اصولا برنامه محسوب نمی‌شود که بعدها بخواهد برای تایید عملکرد مثبت حتی مورد استناد قرار بگیرد.

در ذیل به صورت تیتروار برخی برنامه‌هایی که به نظر می‌رسد فاقد کار کارشناسی لازم برای اجرا در هفته کتاب است به صورت گذار آروده می‌شود باشد که مخاطب خود درباره اجرایی بودن یا عدم اجرایی بودن آن قضاوت کند.

* کتابخانه، موزه و مرکز اسناد مجلس شورای اسلامی

- اهدای بیش از یک هزار جلد کتاب به اداره کل کتابخانه‌های عمومی غرب استان تهران به همراه هزاران جلد مجلات متنوع

- آغاز اجرای طرح ارسال رایگان فایل PDF منشورات مرکز برای پژوهشگران و محققان

* سازمان تبلیغات اسلامی

- عضویت رایگان هیئت‌های مذهبی در بیش از دو هزار کتابخانه تحت پوشش سازمان تبلیغات اسلامی

- ایراد سخنرانی درباره اهمیت کتاب و کتابخوانی از سوی ائمه جماعات تحت پوشش

- تجلیل از کتابداران برتر دو هزار و 350 کتابخانه

- برگزاری نمایشگاه‌های کتاب در کتابخانه‌ها 

- تبلیغات و اطلاع‌رسانی درباره اهمیت کتاب از طریق سایت‌هایی چون تبیان و حوزه هنری

* وزارت آموزش و پرورش

- اجرای سرود همگانی «یار مهربان» در سطح مدارس کشور

- حضور یکی از مسئولان فرهنگی یا نویسندگان در طرحی با عنوان «زنگ کتابخوانی» در مدارس

- حمایت از تالیفات دانش‌آموزی

- معرفی دانش آموزان مولف و کتابخوان به رسانه‌های خبری

- برگزاری گردهمایی کتاب یاران

- تهیه نرم افزار جامع برای کتابخانه‌ها

- راه‌اندازی کتابخانه‌های سیار برای مناطق غیرفعال

- دعوت از نویسندگان و مولفان در مدارس

- اجرای قصه گویی در مدارس

- راه‌اندازی کتابخانه‌های دیجیتالی

- اختصاص ساعت «مطالعه مفید» در برنامه درسی دانش آموزان

- معرفی هر روز یک کتاب در مراسم آغازین مدارس

- برپایی کارگاه تخصصی مطالعه و تحقیق و داستان‌نویسی

- ایجاد انجمن خیرین اهدای کتاب

- تجلیل از مدارس موفق در زمینه کتاب

- زیباسازی و غبارروبی کتابخانه‌ها

- اختصاص زنگ انشاء به مطالعه مفید

- تهیه روزنامه دیواری و نشریه دیجیتالی با موضوع کتاب

- تشویق والدین به خرید کتاب

* سازمان عقیدتی سیاسی ارتش جمهوری اسلامی ایران «آجا»

- اطلاع رسانی درباره اهمیت کتاب در وب سایت «آجا»

- ارسال شعار «هفته کتاب» از طریق پیامک برای نیروهای ارتش

- برگزاری مسابقات کتابخوانی در میان نیروها و یگان‌های ارتش

- انعقاد جملات مقام معظم رهبری در فیش حقوقی کارکنان ارتش

* اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی استان اردبیل

- برگزاری نمایشگاه کتاب در شهرستان های استان

- اجرای برنامه زنگ انشاء در مدارس با موضوع «کتاب و کتابخوانی» 

- رونمایی از سه عنوان کتاب

* سپاه پاسداران انقلاب اسلامی

- زنگ کتابخوانی با حضور فرماندهان و مسئولان

- ارسال کتاب به کتابخانه‌ها

- سخنرانی با موضوع کتاب و کتابخوانی

- اطلاع‌رسانی از طریق وب سایت سپاه پاسداران انقلاب اسلامی

- نصب بنرهای تبلیغاتی در سپاه

- برگزاری مسابقات کتاب و کتابخوانی

- جلسات نقد و بررسی کتاب با حضور دو هزار و 600 پاسدار اهل قلم

- ارسال پیامک درباره کتاب و کتابخوانی در شهرستان‌ها

* بنیاد شهید و امور ایثارگران

- افتتاح پنج باب کتابفروشی بازسازی شده در تهران

- نصب بنرهای تبلیغاتی مزین به فرازهایی از فرمایشات مقام معظم رهبری در حوزه کتاب و کتابخوانی

- رونمایی از اولین جلد فرهنگ «اعلام شهدا»

* اتحادیه ناشران و کتابفروشان تهران

- طراحی پوستری با مضمون «گل زیباست، شکلات شیرین است‌، اما کتاب چیز دیگری است» در استقبال از بیستمین هفته کتاب و توزیع بین سازمان‌ها و نهادهای مختلف، ناشران و کتابفروشی‌ها

* دانشکده و هنرستان های صداوسیما

- برگزاری نمایشگاه‌های کتاب مسابقات «درس‌هایی از قرآن» و مسابقات کتابخوانی

- نصب پوسترها و بنرهایی از جملات آموزنده با موضوع کتاب و کتابخوانی در سطح دانشکده و هنرستان‌ها 

* سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی

- طرح «کتابگرد»

در این طرح کتاب‌هایی تهیه و در مکان‌های عمومی مانند نمازخانه، راهروهای ورودی، آسانسور و... قرار می‌گیرد و یادداشت مختصری روی آن نوشته می‌شود که «لطفا اگر مایل هستید این کتاب‌ها را مطالعه کرده و آن را در مکان عمومی دیگری رها کنید تا دیگران مطالعه کنند».

- بازدید کارکنان سازمان از کتابخانه‌های بزرگ سطح تهران

- بازدید کارکنان واحدهای استانی سازمان از کتابخانه‌های بزرگ استان یا شهر

- رونمایی از کتاب‌های منتشر شده واحدهای تابعه سازمان

- درج تبریک هفته کتاب در سربرگ نامه‌های اداری و فیش‌های حقوقی واحدهای تابعه سازمان

- ارسال پیام تبریک به مناسبت هفته کتاب از طریق پست الکترونیکی و پیام کوتاه برای همکاران سازمان و واحدهای تابعه

- چاپ و نصب بنر به مناسبت هفته کتاب و توزیع بروشور

- کتاب و نشریه‌های ترویجی مرتبط با موضوع این هفته

- درج پیام تبریک و و انعکاس برنامه‌ها و نام‌های هفته کتاب بر روی سایت‌های تمامی واحدهای تابعه

- برگزاری مسابقه کتاب‌خوانی و جلسات سخنرانی به مناسبت هفته کتاب

- استفاده از پیام انتخاب شده برای هفته کتاب کشاورزی در سطح وزارت جهاد کشاورزی «کشاورزی دانش‌بنیان مسیر آسایش و توسعه»

- استفاده از نام‌های انتخاب شده برای روزهای هفته کتاب در سطح وزارت جهاد کشاورزی و نشر و تبلیغ آن‌ها 

- پیشنهاد اجرای برنامه ویژه هفته کتاب در نمازجمعه هر شهرستان با توجه به نام‌گذاری این روز از سوی وزارت جهاد کشاورزی با نام «کتاب، ایثار، سنگرسازان بی‌سنگر»

* پژوهشگاه فرهنگ و هنر و ارتباطات

- اهداء آخرین آثار منتشره شده پژوهشگاه

- تهیه و انتشار لوح فشرده آثار منتشره پژوهشگاه

- برگزاری مراسم ویژه هفته کتاب در پژوهشگاه پیرامون «نشر کتاب در جهان اسلام»

- انجام نظرسنجی با موضوع هفته کتاب توسط مرکز افکارسنجی

- حضور در نمایشگاه کتاب معاونت فرهنگی به مناسبت هفته کتاب

* ستاد عالی کانون های فرهنگی هنری مساجد

- اعطای مجوز رسمی فعالیت به کتابخانه‌های مساجد

- تولید اخبار هفته کتاب

- تجدید پیمان کتابداران مساجد به همراه غبارروبی اولین جمعه

* سازمان میراث فرهنگی و صنایع دستی وگردشگری

- چاپ پوستر سوره حمد

- تجهیز کتابخانه های تحت پوشش سازمان در قالب اهداء و ارسال کتابها

- حمایت از ناشرین بخش خصوصی درقالب خریدکتاب

- ارسال پیامک

- درج شعار هفته کتاب در فیش حقوقی کارکنان سازمان

* بنیاد حفظ آثار ارزشهای دفاع مقدس وبسیج

- برپایی نمایشگاه کتاب با همکاری اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی استان‌ها

- دراختیار گذاشتن 50% تابلوهای شهری جهت تبلیغات هفته کتاب

- رونمایی از کتاب‌های جدید

- مسابقه کتابخوانی در سراسر کشور

گزارش از: مصطفی وثوق‌کیا