به گزارش مشرق به نقل از فارس، همزمان با آغاز شمارش معکوس برای افتتاح و راه‌اندازی چندین طرح جدید پالایشگاهی و حذف گوگرد از ترکیب فرآورده های نفتی، پیش بینی‌ها حاکی از این است که تا اواسط سال‌ آینده با افزایش تولید بنزین و گازوئیل به 200 میلیون لیتر در روز، ایران به جمع کشورهای صادرکننده بنزین بپیوندد.

هم اکنون آمارهای رسمی از وضعیت تولید و مصرف بنزین گویای آن است که میانگین مصرف این فرآورده نفتی از ابتدای سال جاری تاکنون روزانه حدود 64 میلیون لیتر بوده که با وجود تولید سالانه بین یک تا 1.2 میلیون خودرو جدید و عرضه به بازار، نسبت به مدت مشابه سال گذشته از رشد حدود پنج درصدی برخوردار بوده است.

بنزین همواره از پرطرفدارترین و در عین حال استراتژیک‌ترین فرآورده‌های نفتی در سبد سوخت خودروها در ایران و جهان بوده است؛ به طوری‌که برای تامین حجم مورد نیاز این کالای استراتژیک در طول برنامه چهارم توسعه، سالانه چندین میلیارد دلار از درآمدهای نفتی صرف واردات بنزین شده است.

بر این اساس، به‌تدریج برنامه‌ریزی شد تا با احیای پالایشگاه‌سازی، به طور همزمان، افزایش ظرفیت تولید و بهینه‌سازی فرآورده‌های نفتی به‌ویژه بنزین و گازوئیل در دوفاز اجرایی شود که فاز اول با هدف خودکفایی کشور از واردات بنزین و گازوئیل و در فاز دوم با هدف صادرات فرآورده‌های نفتی مازاد به بازارهای جهانی در دستور کار قرار گرفت.

*جزئیات افزایش 200 میلیون لیتری تولید بنزین و گازوئیل

از اواسط دهه 80 طرح‌های توسعه، بهینه‌سازی و بهبود فرآینده کیفیت در پالایشگاه‌های نفت امام خمینی شازند، اصفهان، آبادان، لاوان و شهید تندگویان تهران به منظور افزایش تولید در مجموع بیش از 26 میلیون لیتر بنزین، 18 میلیون لیتر گازوئیل، 7 میلیون لیتر نفت  سفید و حدود 5.5 میلیون لیتر گاز مایع در روز تعریف شد. همچنین مقرر شد در قالب طرح‌های بنزین سازی پالایشگاه‌های نفتی آبادان، تندگویان تهران، تبریز، اصفهان و بندرعباس در مجموع روزانه حدود 13 میلیون لیتر بنزین به ظرفیت موجود افزوده شود. 

از سوی دیگر کاهش تولید روزانه حدود 11.5 میلیون لیتر محصول کم ارزش نفت کوره و تبدیل آن به محصولات جدید نفتی با ارزش افزوده بالاتر همچون بنزین، گازوئیل، سوخت هواپیما و پروپیلن رقم خورد که از دستاوردهای مهم طرح های مهر ماندگار در صنعت پالایش نفت کشور است.

اگر چه در این بین اجرای طرح‌های ساخت مجتمع کت‌کراکر پالایشگاه آبادان، طرح‌های افزایش ظرفیت و بهینه‌سازی پالایشگاه امام خمینی (ره) شازند اراک، بنزین‌سازی پالایشگاه اصفهان، بنزین‌سازی پالایشگاه بندرعباس، بنزین‌سازی پالایشگاه تبریز، بنزین‌سازی پالایشگاه تندگویان تهران، طرح توسعه و بهینه‌سازی پالایشگاه لاوان و طرح ساخت پالایشگاه میعانات گازی ستاره خلیج فارس با ظرفیت تولید روزانه 35.6 میلیون لیتر بنزین و 13.8 میلیون لیتر گازوئیل در قالب طرح‌های مهرماندگار و احتساب تولید کنونی بنزین و گازوئیل، ظرفیت تولید این دو فرآورده استراتژیک به روزانه حدود 200 میلیون لیتر افزایش یابد. 

*ایران عضو باشگاه صادرکنندگان بنزین جهان

این گزارش حاکی است در کمتر از یک دهه ایران که برای تامین بنزین و گازوئیل مورد نیاز مجبور به واردات این فرآورده‌های استراتژیک و هزینه میلیاردها دلار پول بود و هراز چند گاهی نیز مورد تهدید کشورهای غربی مبنی بر تحریم صادرات بنزین قرار می‌گرفت،برای نخستین بار در بهمن 1389 با دستور صادرات بنزین از سوی مقام معظم رهبری، اقدام به صادرات این فرآورده نفتی به کشورهای همسایه همچون عراق و افغانستان کرد، البته این مسیر با راه‌اندازی تدریجی طرح‌هایی که ذکر شد و افزایش ظرفیت تولید بنزین و گازوئیل از یک طرف و کنترل رشد بی رویه مصرف این فرآورده‌ها با طرح‌های مختلفی همچون سهمیه‌بندی و هدفمندی یارانه‌ها همچنان ادامه داشته و رو به رشد خواهد بود.

هم مجتمع بنزین‌سازی RFCC پالایشگاه نفت شازند با ظرفیت روزانه 8.5 میلیون لیتر به‌عنوان بزرگترین واحد بنزین سازی جهان آماده افتتاح شده و پیش بینی می شود در دهه فجر امسال با حضور رئیس جمهور جشن خودکفائی بنزین کشور برگزار شود.

همچنین پیش‌بینی می‌شود تا پایان سال جاری طرح توسعه و بنزین سازی پالایشگاه لاوان ، طرح توسعه پالایشگاه آبادان و چندین طرح پالایشگاهی در مدار بهره برداری قرار بگیرند.

از این رو افزایش ظرفیت تولید بنزین و گازوئیل با استاندارد یورو 4 و 5 اتحادیه اروپا به عنوان یکی از مهمترین اهداف اجرای این مگا پروژه‌های نفتی محقق می‌شود و ظرفیت تولید بنزین پاک از 12 میلیون لیتر فعلی به بیش از 25 میلیون لیتر در روز با استاندارد یورو 4 و 5 اروپا افزایش می یابد.

*حذف گوگرد از ترکیب فرآورده‌های نفتی

این موفقیت‌ها تنها به افزایش تولید فرآورده‌های نفتی منتهی نشده و در کنار افزایش ظرفیت تولید و بنزین با استاندارد یورو 4 و 5 اتحادیه اروپا و خودکفائی در تولید این محصول نفتی پرطرفدار، کاهش و حذف تدریجی گوگرد از ترکیب فرآورده‌های نفتی و افزایش تولید گوگرد به جای سوختن و ایجاد آلایندگی در آسمان کلان‌شهرهای کشور، تولید سوخت انواع هواپیماها و بالگردها با آخرین استاندارد "یاتا"، افزایش عدد اکتان و مدیریت مصرف سوخت در ناوگان حمل و نقل از مهمترین دستاوردهای این پروژه‌های جدید پالایشگاهی است.

به گونه‌ای که با اجرای طرح‌های بهینه سازی و بنزین سازی در پالایشگاه‌های لاوان، آبادان و امام خمینی (ره) شازند تا پایان امسال، میزان بازیافت گوگرد از فرآورده‌های نفتی از 280 به 1200 تن در روز می رسد.