پیش از شروع دور سوم مذاکرات سعید جلیلی و کاترین اشتون با یکدیگر دیدار کردند. تا این لحظه هیچ گونه خبری از محتوای دیدار جلیلی و اشتون در اختیار خبرنگاران قرار نگرفته است اما به نظر می رسد دو طرف به بحث و بررسی در خصوص پیشنهادهای مطرح شده از سوی جمهوری اسلامی ایران در جلسه صبح روز گذشته (جمعه) پرداخته باشند.
پس از دیدار جلیلی و اشتون، علی باقری نیز با ˈژاک او دیبرˈ نماینده فرانسه در این مذاکرات دیدار کرد.
مذاکرات روز نخست ایران و گروه موسوم به 1+5 در دو نوبت صبح و عصر به وقت آلماتی در مجموع حدود 5 ساعت به طول انجامید.
نوبت سوم مذاکرات ایران و نمایندگان 1+5 پس از 2 ساعت و نیم رایزنی به پایان رسید.
نوبت چهارم مذاکرات ایران و 1+5 ساعت 3 به وقت تهران (4 و نیم به وقت آلماتی) آغاز شد.
به گفته منبع آگاه ملاقاتی که میان دکتر علی باقری معاون رییس تیم مذاکره کننده ایران و ژاک اودیبر نماینده فرانسه در مذاکرات رخ داد هم نشان دهنده این است که مذاکرات بسیار مهمی در آلماتی در حال انجام است.
اودیبر یکی از رادیکال ترین مذاکره کنندگان عضو گروه 1+5 بر علیه ایران بوده و کشور فرانسه همواره موضع منفی شدیدی درباره پذیرش حق غنی سازی ایران داشته است.
تحلیلگران عقیده دارند اینکه وی درخواست ملاقات با طرف ایرانی را برای نخستین بار در طول چند سال مذاکره داشته نشان دهنده این است که مذاکراتی بسیار جدی در آلماتی در حال انجام است و صحنه با گذشته تفاوت کرده است.
همچنین گزارش ها نشان دهنده آن است که مذاکرات کاملا با تمرکز بر جزئیات در حال انجام است و دستور کار طرف ایرانی بر صحنه مذاکرات غلبه دارد.
رویترز: مذاکرات آلماتی2 به چیزی بیشتر از تمایل برای ادامه گفتوگوها نمیرسد
خبرگزاری رویترز پیش از شروع دور سوم مذاکرات ایران و 1+5 در گزارشی درباره مذاکرات آلماتی 2 ادعا کرد: ایران در حالی به دومین روز مذاکرات با قدرتهای جهانی در روز شنبه وارد میشود که به حل مشاجره هستهیی نزدیکتر نشده است.
به ادعای این خبرگزاری بعید است آخرین روز مذاکرات به چیزی بیشتر از تمایل برای ادامه گفتوگوها دست یابد.
سخنگوی وزارت خارجه آمریکا پس از پایان روز اول گفت وگوهای ایران و ۱+۵ در «آلماتی» اعلام کرد که این مذاکرات گرچه مهم و واقعی بوده اما پیشرفتی نداشته است.
یک دیپلماتیک حاضر در آلماتی در گفتگویی خبر برخی از رسانهها 'مبنی بر موافقت ایران با تعلیق غنی سازی 20 درصد به مدت 6 ماه در قبال لغو برخی از تحریمها' را تکذیب کرد.
خبرگزاری رویترز پیش از شروع دور سوم مذاکرات ایران و 1+5 در گزارشی درباره مذاکرات آلماتی 2 ادعا کرد: ایران در حالی به دومین روز مذاکرات با قدرتهای جهانی در روز شنبه وارد می شود که به حل مشاجره هسته یی نزدیک تر نشده است.
دور چهارم مذاکرات ایران و 1+5 لحظاتی قبل در هتل 'ریکسوس' آلماتی به پایان رسید.
اشتون برای مشورت بیشتر از تیم مذاکره کننده ایرانی درخواست وقت کرده است.
قرار شد پس از مشورت اشتون با اعضای 5+1، معاونین اشتون و جلیلی با یکدیگر جلسه ای داشته باشند.
متن این بیانیه چنین است:
در ابتدا از دولت و ملت کشور دوست قزاقستان به خاطر میزبانی شایسته این مذاکرات تشکر می کنم. ایران 10 ماه قبل در مسکو طرح جامعی برای پیش برد مذاکرات ارائه کرد. در این دوره ایرانبرنامه عملیاتیخود را در چارچوب طرح مسکو ارائه کرد. این برنامه، پیشنهاد تجدید نظر شده 1+5 در آلماتی و ملاحظات نشست کارشناسی را در نظر گرفته است. بخشی از ابتکارات ما به طور مشخص در پاسخ به نظرات 1+5 در نشست آلماتی 1 مطرح شد که ازظرفیت تغییربرای حرکت به جلو برخوردار است.
در دو روز گذشته بحث های محتوایی و مشروح صورت گرفت و نمایندگان 6 کشور ابهامات و سوال های متعددی درباره برنامه عملیاتی ایران ارائه کردند به تفصیل پاسخ داده شد. البته بین نگاه های دو طرف فاصله هایی وجود دارد.
ایران با تاکید بر حق غنی سازی از گفت وگو برای همکاری استقبال می کند. دو محور اساسی که دراین مذاکرات برای جلب اعتماد ایران بیان شد عبارت است شناسایی حق غنی سازی و خاتمه دادن به رفتارهایی که نشانه دشمنی با ملت ایران است. بر مبنای اینها پیشنهادهایی برای حرکت در مسیر سازنده ارائه شد.
نمایندگان 1+5 با طرح نظرات دولت های خود خواهان ارزیابی های بیشتر از شرایط جدید ناشی از ابتکارات ایران شدند و قرار شد اشتون پس از مذاکره با وزاری خارجه 6 کشور با من تلفنی صحبت کند.
ما فکر می کنیم مذاکرات خوبی در آلماتی انجام شد و اکنون 1+5 باید اراده و صداقت خود را برای برداشتن گام های اعتماد ساز متناسب در آینده نشان دهد.
رییس سیاست خارجی اتحادیه اروپا بدون اشاره به تعیین زمان و مکان بعدی مذاکرات با ایران گفت که به پایتختهایمان باز میگردیم و پس از رایزنی و مشورت با دکتر جلیلی برای این که ببینیم چگونه مسیر را ادامه دهیم تماس میگیرم. اشتون تاکید کرد که 1+5 هنوز به مذاکره با ایران متعهد است.
کاترین اشتون، رییس هیات مذاکره کننده 1+5 با ایران در پایان دو روز مذاکرات "آلماتی 2" در یک نشست خبری افزود: مواضع ایران و 1+5 با یکدیگر فاصله دارد و دو طرف تصمیم گرفتند برای بررسی بیشتر به کشورهای خود برگردند.
او خاطرنشان کرد که دو طرف تلاش زیادی برای به نتیجه رسیدن مذاکرات انجام دادند.
وی ادامه داد: مذاکرات ما طولانی و فشرده بود. ما درباره طرح اعتمادسازی که در "آلماتی 1" ارایه کردیم واضح شد که مواضع دو طرف از لحاظ ماهوی از هم فاصله دارند.
او گفت: بهزودی با دکتر جلیلی تماس میگیرم بعد از این که به پایتختهایمان بازگشتیم و برای این که ببینیم چگونه پیشرفت کنیم تماس میگیرم.
اشتون در پاسخ به سوال خبرنگار صدای آمریکا مبنی بر این که به نظر هر دو طرف برای زنده نگه داشتن مذاکرات تلاش میکنند و با وجود ادامه فعالیتهای هستهیی فکر میکنید تحریمها مانع ایران میشود؟ گفت: ما از شورای امنیت دستورالعمل داریم تا تلاش دیپلماتیک کنیم و اعتماد کنیم که برنامه ایران صرفا صلحآمیز است و این فرآیند را ادامه میدهیم.
اشتون تاکید کرد که گفتوگوها فقط برای مذاکره نیست و در دو روز گذشته به طور فشرده و مفصل صحبت کردیم و بر روی جزییات تمرکز کردیم. تحریمها نیز برای عملی شدن این فرآیند است.
نماینده 1+5 در مذاکره با ایران در پاسخ به خبرنگار کریستین ساینسمانیتور مبنی بر این که ایران گفته به اندازه کافی برایشان مشخص نیست که سرانجام این فرآیند چیست؟ گفت: دو مساله است؛ نیت ما این است که ایران پاسخ به طرح ما دهد و طرح اعتمادسازی سعی دارد راهی را پیدا کند تا فضایی ایجاد کنیم برای مذاکرات جامع و این باعث میشود به همدیگر اعتماد بیشتری پیدا کنیم.
وی ادامه داد: مشخص است که مرحله نهایی چیست و آژانس هم به این مساله اشاره کرده است.
اشتون در پاسخ به سوال خبرنگار رویترز مبنی بر این که حس کردید ایران انعطافی نشان دهد؟ گفت: برای اولینبار بود که ما تبادل نظر کردیم و روی جزییات بحث میکردیم. سوال میکردیم و پاسخ مستقیم میگرفتیم. از این لحاظ مهم بود، اما محتوا مهمتر است.
نماینده 1+5 در پاسخ به خبرنگار بی بی سی انگلیسی درباره شکاف میان دو طرف گفت: اولین مشکل این است که طرح ما که روی میز گذاشتیم دربارهاش یک پاسخ روشن بگیریم و در هر مذاکره به عناصر مختلف آن نگاه میکنیم. ما بستهای داریم که میخواهیم بدانیم به اندازه کافی محتوایی است و ما را به مرحله اعتمادسازی میرساند یا نه.
جلیلی با بیان این که دو محور برای جلب اعتماد ملت ایران وجود دارد، افزود: این محورها را شناسایی حق جمهوری اسلامی ایران در غنی سازی اورانیوم و خاتمه دادن به رفتارهایی که نشانه دشمنی غرب با ملت ایران است، عنوان کرد.
رییس هیات مذاکره کننده ایران در نشست مشترک با گروه 1+5 تصریح کرد: جمهوری اسلامی ایران بر اساس این دو محور پیشنهادهایی برای حرکت در مسیر سازنده ارایه کرد و نمایندگان گروه 1+5 با طرح نظرات دولت های خود خواهان ارزیابی های بیشتر از شرایط جدید ناشی از ابتکارات ایران شدند.
جلیلی گفت: همین دلیل موجب شد تا اعضای گروه 1+5 خواستار آن شوند تا نتایج گفت و گوهای صورت گرفته را به پایتخت های خود منتقل کنند.
وی خاطرنشان کرد: خانم اشتون پس از گفت و گو با وزرای امور خارجه 6 کشور عضو گروه 1+5 درباره چگونگی فرآیند گفت و گوها و این که چگونه این گفت و گوها پیش برده شود با من به صورت تلفنی گفت و گو خواهد کرد.
جلیلی ادامه داد: ما فکر می کنیم که مذاکرات خوبی در این دور از مذاکرات انجام شد و با ارایه پیشنهادهای جدید ما، اکنون 1+5 باید اراده و صداقت خود را برای برداشتن گام های اعتماد ساز متناسب در آینده نشان دهد.
وی در ادامه با بیان این که جمهوری اسلامی ایران 10 ماه پیش در مسکو طرح جامعی برای پیشبرد روند گفت و گو ها ارایه کرد، گفت: در این دور از گفت و گوها جمهوری اسلامی ایران برنامه عملیاتی خود را در چارچوب طرح جامع مسکو ارایه کرد.
دبیر شورای عالی امنیت ملی جمهوری اسلامی ایران افزود: این برنامه عملیاتی، پیشنهاد تجدید نظر شده کشورهای عضو گروه 1+5 در آلماتی و ملاحظات نشست کارشناسی که در بین دو دور مذاکرات در آلماتی یک و دو برگزار شد را در نظر گرفته است.
جلیلی ادامه داد: بخشی از ابتکارات جمهوری اسلامی ایران به طور مشخص در پاسخ به نظرات مطرح شده از طرف 1+5 در نشست آلماتی یک ارایه شد که از ظرفیت تغییر برای حرکت به جلو برخوردار است.
*** ایران به ابهامات و سووالات متعدد 1+5 به تفصیل پاسخ داد
دبیر شورای عالی امنیت ملی جمهوری اسلامی ایران ادامه داد : در دو روز گذشته بحث های محتوایی، تفصیلی و مشروحی درباره ابعاد برنامه عملیاتی ارایه شده ایران صورت گرفت و نمایندگان 6 کشور ابهامات و سووال های متعددی درباره برنامه عملیاتی ارایه شده توسط ایران مطرح کردند که به تفصیل پاسخ آنها داده شد.
*** غنی سازی اورانیوم در سطح 5 و یا 20 درصد جزو حقوق ایران است
جلیلی در پاسخ به سوالی مبنی بر این که جمهوری اسلامی ایران تحت چه شرایطی ممکن است غنی سازی اورانیوم را به حال تعلیق درآورد، گفت: غنی سازی اورانیوم چه پنج درصد و یا 20 درصد جزو حقوق ملت ما است.
وی افزود: در پیشنهاداتی که اعضای گروه 1+5 مطرح کردند ما با آنها صحبت کردیم که غنی سازی جزو حقوق ملت ایران است و ملت ما این حقوق را بر اساس نیازهای خودش اعمال می کند اما این می تواند به عنوان یک موضوع برای همکاری های اعتمادساز باشد.
جلیلی در مورد ادامه روند گفت و گوها گفت: پیشنهادهای مشخصی از سوی جمهوری اسلامی ایران به اعضای گروه 1+5 ارایه شده و آمادگی داشتیم که حتی امروز به گفت و گوها ادامه دهیم تا این مذاکرات بتواند شروع یک حرکت جدیدی باشد.
وی افزود: کشورهای عضو گروه 1+5 در پاسخ اعلام کردند که آنها نیاز دارند تا پیشنهادهای ارایه شده از سوی جمهوری اسلامی ایران را در پایتخت های خود با مقامات سیاسی این کشورها مطرح کرده و نظر آنها را گرفته و به جمهوری اسلامی اعلام کنند.
جلیلی ادامه داد: قرار شد در آینده نزدیک خانم اشتون نتیجه این رایزنی ها و جمع بندی ها را به من اطلاع دهد.
*** اعتماد سازی یک جاده دو طرفه است
وی در پاسخ به سووال دیگری مبنی بر این که آیا 1+5 تاکنون اقدام هایی را در راستای کنار گذاشتن خصومت و دشمنی با ملت ایران انجام داده است، گفت: این چیزی است که ما همیشه در گفت و گوها مطرح کرده ایم که اعتماد سازی یک جاده دوطرفه است و امروز آنها بعد از اقدام های اعتمادساز فراوانی که جمهوری اسلامی ایران انجام داده باید اعتماد ملت ایران را جلب کنند.
دبیر شورای عالی امنیت ملی جمهوری اسلامی ایران ادامه داد: یکی از مهمترین بحث هایی که در این زمینه مطرح شد و به آنها ارایه شد این بود که رفتارهای خصومت آمیز منافی با مسیر اعتماد سازی است و به همین میزان که آنها می گویند در مسیر اعتماد سازی حرکت می کنند، باید از ان رفتارهای خصومت آمیز نیز دست بردارند.
جلیلی در پاسخ به سووالی مبنی بر این که فاکتورهای سیاسی از جمله انتخابات آتی ریاست جمهوری در ایران بر روند مذاکرات تاثیر خواهد داشت یا خیر؟، گفت: در دو روز گذشته در دانشگاه فارابی قزاقستان سخنرانی داشتم که این سووال مطرح شد.
وی افزود: در این نشست یکبار بیان کردم و اکنون نیز بر آن تاکید می کنم که موضوع دفاع از حقوق هسته ای ملت ایران یک اجماع ملی در ایران است و تمام آحاد ملت ایران و تمام جریان های سیاسی در دفاع از حقوق هسته ای خود تاکید دارند.
جلیلی ادامه داد: انشالله یک انتخابات پر شور در ایران موجب خواهد شد که بعد از آن ملت ما با شور بیشتری از حقوق خود دفاع کند.
وی در پاسخ به سووال دیگری مبنی بر این که آیا ایران بخشی از پیشنهادهای گروه 1+5 در آلماتی یک را پذیرفته است و در صورت پذیرش چه قسمتی در از آن بوده است، گفت: گروه 1+5 پیشنهادهایی را در آلماتی یک ارایه کردند که این پیشنهادها در محورهای مختلف بود و در هر محور هم موارد مختلفی وجود داشت.
رییس هیات مذاکره کننده ایران با گروه 1+5 خاطرنشان کرد: این پیشنهادها را مطالعه کردیم و در استانبول با 1+5 این موضوع را مورد بحث و تبادل نظرهای دقیق فنی و کارشناسی قرار دادیم.
جلیلی افزود: آنچه در آلماتی دو به آنها ارایه کردیم این بود که برخی از مولفه های این پیشنهادها می تواند به عنوان موضوعاتی برای توافق و همکاری در گام اول مطرح شود و بر همین مبنا جمهوری اسلامی ایران طرح عملیاتی خود را پیشنهاد کرد.
وی ادامه داد: آنها بر اساس همین موضوع ارایه شده، چون آمادگی لازم را نداشتند و لازم بود با پایتخت های خود مشورت کنند خواستند که این فرصت را داشته باشند تا بررسی انجام دهند.
وی در پاسخ به سووال دیگری مبنی بر این که برخی کشورهای 1+5 با دیدگاه دیگر کشورها وارد مذاکره می شوند و در راستای تامین پیشنهادهای رژیم صهیونیستی وارد این مذاکرات می شوند تا نظرات آنها را منتقل کنند پیام شما در این مورد به گروه 1+5 چیست؟، گفت: در دوره های مختلف که این گفت و گوها برگزار شد، یکی از بحث هایی که بر آن تاکید داشتیم این است که به نظر می رسد بعضی اعضای گروه 1+5 حتی منافع ملت خود را هزینه ای برای مطامع برخی دیگر کشورها هزینه می کنند.
جلیلی خاطرنشان کرد: به آنها همیشه توصیه کرده ایم که شما منافع ملت خود را هیچگاه قربانی اهداف رژیم صهیونسیتی و یا برخی کشورهای دیگر که خواهان پرداخت هزینه از سوی این کشورها و بردن منافع از طرف آنها است، نکنید.
** گفت و گوهای می تواند به توافقات منجر شود
وی در پاسخ به این سوال که چه عواملی باعث فاصله دار بودن مواضع دوطرف و به نتیجه نرسیدن مذاکرات است، گفت: فکر می کنیم اختلافات می تواند وجود داشته باشد اما گفت و گوها می تواند براساس مبانی مشترک به توافقاتی هم منجر شود.
دبیر شورای عالی امنیت ملی اظهارداشت: یکی از مهمترین چیزهایی که می تواند مبنای مشترک گفت و گوها باشد، معاهده منع گسترش سلاح های هسته ای (ان پی تی) و حقوقی است که در این معاهده بیان شده است.
جلیلی خاطرنشان کرد: اگر آنها التزام خود را به حقوقی که در ان پی تی برای اعضا بیان شده است، از جمله حق غنی سازی و حق فعالیت های صلح آمیز هسته ای برای اعضا را در باره ایران به رسمیت بشناسند، این موضوع می تواند به عنوان یک گام مهم در زمینه پیشرفت بحث ها و نزدیک شدن دیدگاه ها به هم باشد و این یک مبنای کاملا منطقی، قانونی و بین المللی است.
** دشمنی با ملت ایران جز ناکامی برای آمریکا ندارد
رییس هیات مذاکره کننده ایرانی در بخشی دیگر از این نشست خبری با تاکید مجدد بر ضرورت خاتمه دادن خصومت ها با ملت ایران، به پیام نوروزی امسال رییس جمهوری آمریکا اشاره کرد و گفت: اوباما در انتهای این پیام به این شعر حافظ اشاره کرد که ˈ نهال دوستی بنشان که کام دل برآرد- نهال دشمنی برکن که رنج بی شمار آردˈ .
جلیلی با بیان این که فکر می کنم این شعر در حقیقت پیام ملت ایران بود که از زبان حافظ به اوباما داده شده بود، افزود: آمریکا باید بداند که نهال دشمنی که 34 است علیه ملت ایران کاشته شده، برای او به جز ناکامی چیز دیگری در بر نداشته است و لذا باید به رفتارهایی که خصمانه و دشمنی با ملت ایران، بپرهیزد.
*** اعتماد سازی نباید باعث نفی حقوق یک ملت شود
جلیلی در ادامه با بیان این که اعتمادسازی یک جاده دوطرفه است، گفت: وقتی بحث از اعتماد سازی می شود، این موضوع هیچ گاه نباید ناظر بر نفی حقوق یک ملت باشد بلکه باید ناظر به رفتارهایی باشد که می تواند موجب همکاری بین طرفین شود.