در سالهاي پيش از انقلاب، تعدادي قايق موشک انداز سريع از رده کمباتانت به فرانسه سفارش داده شد که برخي از آنها پس از انقلاب تحويل داده شد. البته اين رده از شناورها در کشورمان با عنوان ناوچه يا ناوچه موشک انداز خوانده مي شوند و مجهز به يک توپ 76 ميليمتري در سينه، يک توپ کوچکتر در پاشنه، و دو پرتابگر دوتايي موشک هاي ميانبرد ضد کشتي هارپون به عنوان تسليحات عمده بودند.
اين نوع از شناورها به دليل برخورداري از ويژگي هاي خاص عملياتي در نيروهاي دريايي در جغرافياي گوناگون مورد توجه هستند. همين رده از شناورها در کشورهايي نظير آلمان و مصر نيز به خدمت گرفته شدند.
سرعت بالا، تجهيز به توپ هاي سنگين دريايي و موشک هاي ميانبرد و دوربرد ضد کشتي و امکان بکارگيري سلاح هاي ضدزيردريايي و مين، علاقمندان متعددي براي اين شناورها پديد آورد.
12 فروند از اين ناوچه ها به خدمت نيروي دريايي کشورمان وارد شدند که يقيناً معروف ترين آنها ناوچه قهرمان پيکان و پس از آن جوشن مي باشند. ناوچه پيکان پس از مشارکت اساسي در خلق حماسه عمليات مرواريد و ناوچه جوشن در درگيري نابرابر با ناوگان دريايي آمريکا، هميشه جاويد شدند، اما اين دو واقعه، ارزش عملياتي اين رده از شناورها و اين نوع خاص را تحت تأثير قرار نداد بلکه با روشن شدن ايرادات آنها، در سالهاي پس از جنگ تحت بهينه سازي و ارتقاء سامانه ها قرار گرفتند و در ادامه نيز به ساخت آنها براي افزايش تعداد ناوگان رزمي نداجا، اقدام گرديد.
در واقع به موازات برنامه مطالعه و طراحي و ساخت ناوشکن جماران، يک گروه نيز بر روي اين رده ناوچه آغاز به کار نمودند و در سال 1382، اولين فروند از اين شناورها با نام پيکان، به ياد پيکانِ جاويد شده در دفاع مقدس، در منطقه چهارم نيروي دريايي ارتش در بندر انزلي به اين نيرو تحويل داده شد.
به گزارش مشرق، پروژه سينا بستر ساخت و آزمايش و بکارگيري بسياري از آخرين تسليحات و تجهيزات دريايي ساخت کشور بوده است به عنوان نمونه اولين قبضه توپ دريايي فجر27 بر روي ناوچه موشک انداز جوشن که دومين فروند از ناوچه هاي کلاس سينا است، نصب شد.
ناوچه هاي رده سينا حاصل همکاري بسيار نزديک متخصصان نيروي دريايي ارتش و وزارت دفاع هستند و هر چند در ظاهر با رده پيکان شباهت هاي فرواني دارند اما در درون از تجهيزاتي با بالاترين فناوري هاي الکترونيک و کنترل خودکار برخوردارند.
البته خود شناورهاي قديمي اين رده نيز مورد بازسازي و بهينه سازي قرار گرفته و به موشک هاي ضد کشتي جديد و حتي در يک فروند، مجهز به پرتابگر موشکي شده اند که مشابه سامانه پدافند هوايي موجود بر روي جماران است.
نمونه اي از شناورهاي بهينه سازي شده رده پيکان
در اين شناورها از موشک هاي دوربرد ضد کشتي نور با برد حدود 170 کيلومتر در دو پرتابگر دوتايي استفاده شده که تا امروز، دستان بلند موشکي نداجا و ستون فقرات موشکي آن به حساب مي آيند. سامانه موشکي پدافند هوايي کوتاه برد ميثاق2 نيز با برد 5000 متر و سقف ارتفاع درگيري 4000 متر و تير بارهاي 12.7 ميليمتري نيز در اين ناوچه مستقر شده است.
توپ هاي 76 ميليمتري در ابتدا در ناوچه هاي رده پيکان به خدمت نيروي دريايي ارتش درآمدند و با توجه به کارايي عملياتي بالاي آنها، فناوري ساخت آن بومي شده و با نام فجر27 بر روي ناو بازسازي شده نقدي و ناوچه هاي ايراني سينا نصب و بکارگيري شدند. نواخت تير بالاي اين توپ در کنار دقت و سرعت واکنش بالا و سرعت در هدفگيري و شليک به اهداف متعدد و تغذيه داده اي از انواع سامانه هاي الکترواپتيک و راداري، اين توپ تمام خودکار را به سلاح کارامدي براي هدف قرار دادن اهداف سطحي تا برد 12 کيلومتر و اهداف هوايي تا 7 کيلومتر نموده است. عدم بکارگيري سامانه هاي غير راداري، همان نقطه ضعفي بود که جوشن را در مقابله با حمله هوايي آمريکا در شرايط جنگ الکترونيک موجود در صحنه نبرد با تسليحات موجودش، ناتوان ساخت.
پرتابگر موشک هاي ضدکشتي دوربرد نور
البته توضيحات پيرامون فرايند طراحي و ساخت و آزمايش اين توپ ها و مهمات آنها، به گزارش مستقلي نياز دارد.
پس از ورود به خدمت ناوچه هاي پيکان و جوشن، سومين فروند از اين سري شناورها، با نام درفش، اما با تجهيز به سامانه هاي بروز و جديد که در نمونه هاي قبلي مشاهده نشده بود، در اوائل پائيز سال گذشته تحويل يگان عملياتي داده شد. شواهد حاکي از آن است که توان ساخت و تجهيز اين شناورها در کمتر از يک سال مقدور مي باشد و هم اکنون نيز تعداد ديگري از اين شناورها در دست ساخت و تجهيز مي باشند.
بيش از يکصد سامانه بکار رفته در درفش، آخرين دستاوردهاي تثبيت شده فناوري بومي در مجموعه هاي دفاعي کشور است که شامل انواع سامانه هاي مراقبت و نظارت الکترونيکي، جنگ الکترونيک، ضد جنگ الکترونيک، سامانه ردگيري الکترواپتيک و فروسرخ و ديد در شب، رادارهاي سطحي، سامانه هاي ارتباطي امن، سامانه کنترل آتش يکپارچه، نمايشگرهاي ديجيتال و انواع سامانه هاي فريب دهنده حرارتي-راداري و اهداف کاذب سامانه ناوبري، هواشناسي و بسياري سامانه هاي ديگر است.
سامانه الکترواپتيکي پيشرفته اي بر روي پل فرماندهي درفش در تصاوير منتشر شده مشاهده مي گردد که پايدار شده با ژيروسکوپ، داراي دو درجه آزادي حرکتي و داراي امکان همراستايي با تسليحات و يکپارچگي با دوربين هاي حرارتي، مسافت ياب هاي ليزري و نرم افزارهاي تحليل تصوير مي باشد. سامانه مخابراتي اين ناوچه نيز امکان برقراري ارتباط امن با واحدهاي هوايي، سطحي، زير سطحي و ساحل را حتي در شرايط جنگ الکترونيک برقرار مي کند.
نمايي از سامانه الکترواپتيکي بر روي پل فرماندهي
اين ناوچه با بکارگيري نتايج تحقيقات علمي و پروژه هاي پژوهشي اجرا شده در کشور و با جانمايي مناسب تجهيزات در بخش هاي مختلف و ساير عوامل مؤثر، از تعادل شناوري و پايداري بسيار خوبي در درياي مواج برخوردار است.
سامانه هاي خودکار مراقبت الکترونيکي، ضمن پوشش کامل فضاي اطراف ناوچه و دسته بندي تهديدات، با قابليت واکنش سريع در برابر جنگ الکترونيک و سرعت عمل در شناسايي و ردگيري اهداف در کنار سامانه پيشرفته کنترل آتش دريايي ساخته شده براي اين شناور، از بار کاري خدمه کاسته و تصميم گيري در شرايط نبرد را ساده تر مي نمايند.
ناوچه هاي رده سينا داراي 47 متر طول، عرض 7 متر و آبخور 2 متر بوده و با جرم 300 تن، از چهار پيشرانه 3500 اسب بخار نيرو گرفته و به بيشينه سرعت 35 گره دريايي حدوداً برابر با 65 کيلومتر بر ساعت مي رسند. همچنين اين شناورها به سه مولد 150 کيلوواتي برق نيز مجهز مي باشند، بردي بين 500 تا بيش از 1500 مايل دريايي دارند.
دو پيشرانه از چهار پيشرانه درفش
اين شناورها داراي بدنه فولادي و رو سازه آلومينيومي هستند که فناوري اتصال اين دو بخش با دو جنس فلز متفاوت، در کشور موجود نبوده و در جريان پروژه موج(که به ساخت ناوشکن جماران منجر شد) توسط متخصصان داخلي ايجاد گرديده و خود اين آلياژها نيز ساخت داخل هستند.
ساخت و بکارگيري اين رده از ناوچه ها، در کنار ناوشکن ولايت که در آينده نزديک به نداجا تحويل داده خواهد شد، قدرت جمهوري اسلامي ايران را افزايش داده و خواهد داد و به حفظ ثبات اين منطقه و جلوگيري از تحت تأثير قرار گرفتن کشورهاي کوچک و وابسته در ايجاد مناقشه و ايجاد امنيت پايدار و شکوفايي اقتصادي در اين درياي مهم کمک شاياني مي نمايند.
حدود 2700 کيلومتر مرز آبي کشور، ايجاد مناطق عملياتي جديد در جنوب و در آينده جايگزين نمودن شناورهاي رزمي قديمي با نمونه هاي بروز داخلي، لزوم ساخت تعداد بيشتري از اين رده شناورها را آشکار مي سازد که هم اکنون در مراحل مختلف ساخت، نصب تجهيزات و آزمايش هاي پيش از تحويل قرار دارند.
