گروه جنگ نرم مشرق- رابرت لیتواک معاون اندیشکده ویلسون در گزارشی درباره مذاکرات هسته‌ای ایران و کشورهای غربی که با عنوان «شطرنج هسته‌ای ایران: محاسبه اقدامات آمریکا» منتشر شده، پیش‌بینی‌های خود نسبت به سیاست آمریکا در آینده مذاکرات را اعلام کرده است.

این گزارش توسط بخش برنامه خاورمیانه مرکز ویلسون تدوین شده که رئیس آن هاله اسفندیاری است، تهیه شده است.

لیتواک که در دولت اول کلینتون عضو شورای امنیت ملی بود و هم‌اینک عضو شورای روابط خارجی آمریکا است، مذاکرات هسته‌ای را تعیین‌کننده آینده جمهوری اسلامی در عرصه بین‌المللی دانسته و با اشاره به سخنان هاشمی رفسنجانی، معتقد است این مذاکرات تعیین می‌کند که آیا ایران هنوز یک کشور انقلابی است یا یک کشور معمولی.

نویسنده اضافه کرده که در درون آمریکا هم درباره مذاکرات هسته‌ای با ایران، بحث‌های جدی وجود دارد؛ اما تغییری که اوباما ایجاد کرد این بود که در توصیف ایران به جای کشور محور شرارت، کشور منزوی استفاده کرد تا راه برای مذاکره با ایران را باز کند.

وی پیش شرط اصلی آمریکا برای هر توافق جامعی را افزایش دوره گریز breakout هسته‌ای ایران به 12 تا 18 ماه عنوان کرده است.

تاثیرگذاری روی محاسبات استراتژیک ایران

لیتواک راهبرد سیاست آمریکا در مواجهه با برنامه هسته‌ای ایران را اثرگذاری بر دستگاه محاسباتی ایران عنوان کرده و در توصیف آن می‌گوید: نتیجه برآورد جامعه اطلاعاتی آمریکا در سال 2007 درباره برنامه هسته‌ای ایران این بود که ایران به انرژی هسته‌ای بر مبنای یک راهبرد هزینه-فایده نگاه می‌کند، نه بر مبنای یک هدف غایی و غیرقابل تغییر. بنابراین، می‌توان با ارائه مشوق‌ها و فرصت‌هایی به ایران، این کشور را راضی کرد از پیگیری انرژی هسته‌ای دست بردارد.این تحلیل در سال 2011 نیز از سوی جیمز کلاپر دبیر امنیت ملی آمریکا تکرار شد.

بر مبنای این تحلیل، اوباما بر خلاف بوش که ایران را محور شرارت نامیده بود، ایران را یک کشور منزوی خواند؛ تفاوت این دو نگاه در این است که یک کشور شرور حتما باید سرکوب شود اما با یک کشور منزوی می‌توان مذاکره کرد و با ارائه مشوق‌، آن کشور را به اصطلاح بر سر راه آورد.

لیتواک می‌نویسد: روحانی بر روی دیپلماسی هسته‌ای بسیار سرمایه‌گذاری کرده و ناظران آگاه معتقدند که شکست مذاکرات هسته‌ای، سرنوشت سیاست‌های اقتصادی داخلی روحانی را تیره خواهد کرد.

بااین حال وی معتقد است حتی شکست مذاکرات نیز موجب نخواهد شد که ایران به سمت گریز هسته‌ای برود چون ایران هیچ انگیزه امنیت ملی فوریتی برای دستیابی به بمب هسته‌ای ندارد.

وی معتقد است که در صورت شکست مذاکرات، آمریکا نخواهد توانست مجددا نظام تحریم‌های اقتصادی علیه ایران را برقرار کند چون بسیاری از کشورها به دنبال برقراری روابط اقتصادی با ایران هستند.

برای دانلود سند روی تصویر کلیک کنید