گروه گزارش ویژه مشرق - دنیای سیاست در جنگ و صلح، مذاکره و توافق، نیش و کنایه و خطابه­‌های لعابدار خلاصه نمی­‌شود. گاهی حواشی یک رخداد سیاسی از متن آن بیشتر جلب توجه می­‌کند. گاهی اصلاً خود حواشی است که ناخواسته بیننده تیزهوش را به متن واقعی آن رخداد می‌رساند. از این رو سیاستمداران فقط تابع کتب اندیشمندان روابط بین­‌الملل نیستند، بلکه به عرف سیاسی و آداب دیپلماتیک هم توجه می­‌کنند تا مبادا خطایی از آنها سر بزند و رسانه‌­ها را از نام آنها پر کند. هر اشتباهی از جانب شخصیت‌­های معتبر، اگر آنقدر ساده باشد که مردم عادی هم بفهمند، گاف نامیده می‌­شود و به سرعت برای کاهش محبوبیت و اعتبار آن شخص مورد استفاده قرار می‌گیرد؛ به ویژه از آن جهت که رقبای سیاسی در پی مچ­گیری از یکدیگر هستند. حتی گاهی گافِ یک سیاست‌مدار نه توسط رقیبان خارجی، بلکه با انگیزه­‌های مختلف توسط رقبای داخلی وی منتشر می­شود.

در اینجا قصد داریم به برخی حواشی دنیای سیاست، بیشتر توجه کنیم و ببینیم اولاً چرا گاهی سیاستمداران اشتباه می­‌کنند و ثانیاً این اشتباه‌­ها نشان­‌دهنده چیست؟ ابتدا برخی اشتباهات کلامی و رفتاری آنها را لیست می‌­کنیم و سپس گاف­‌هایی را که مترجمان در دنیای سیاست وارد کرده‌­اند، بررسی می­‌کنیم.

گاف­‌های کلامی سیاستمداران

· شاید یکی از قدیمی‌­ترین گاف­‌ها به جان اف. کندی تعلق داشته باشد. وی که می­‌خواست با آلمان غربی همزادپنداری کند و بگوید «من اهل برلین هستم»، از عبارت « Ich bin ein Berliner» استفاده کرد. این عبارت به خاطر جایگاه نادرست واژه « ein» از لحاظ گرامری، معنی کاملاً متفاوتی می­دهد: «من یک شیرینی خشک هستم»!

· سیلویو برلوسکونی وقتی به قول خودش می­‌خواست از اوباما و همسرش «تعریف» کند، گفت:«شاید شما باور نکنید اما آنها با هم به ساحل می­روند تا حمام آفتاب بگیرند. حتی همسرش خود را با حمام آفتاب، تیره می­کند.»

این گفته وی طبیعتاً جنبه طنز داشت زیرا همسر اوباما از خود وی تیره‌­تر است. نتیجه این جملات، برخورد سرد اوباما با برلوسکونی در حاشیه اجلاس گروه بیست بود، زمانی که اوباما با وی دست داد و برخلاف برخوردش با دیگران، وی رادر آغوش نگرفت.

· طی اجلاس گروه 20 در سال 2011 میلادی در کن فرانسه، پچ­‌پچ سارکوزی رئیس‌­جمهور سابق فرانسه با اوباما که بدون اطلاع آنها شنیده می‌­شد، خبرساز شد. سارکوزی در این گفتگو به اوباما گفت:«من نمی­توانم نتانیاهو را تحمل کنم. او یک دروغگوست.» اوباما هم که انگار داغ دلش تازه شده بود، گفت:«تو فقط با او غذا می­خوری. من خیلی بیشتر از تو با او برخورد دارم.» فاش‌­شدن این گفتگو موجب شد این سه نفر نتوانند بر سر برنامه هسته‌­ای ایران در آن زمان به توافق برسند.

· 28 مه 2012 روز خوبی در روابط آمریکا و لهستان بود، زیرا اوباما در کنار وزیر خارجه لهستان در ورشو ایستاده بود و از حمایت خود جهت گسترش ویزای گردشگری برای ورود لهستانی‌­ها به آمریکا گفت. وی کمی چاشنی طنز به سخنان خود افزود: «اگر شما در شیکاگو زندگی کنید و کمی لهستانی نشوید، لابد مشکلی دارید.»

اما یک سال بعد اتفاق بدی افتاد. اوباما این بار وقتی داشت «مدال آزادی» را بر گردن کارزکی یکی از قهرمانان لهستانی در جنگ جهانی دوم می­آویخت، در رابطه با آن دوره از عبارت «اردوگاه مرگ لهستانی» استفاده کرد. در واقع آن اردوگاه­‌ها اگر چه در لهستان بود اما چون هیتلر پس از تصرف لهستان آن را تأسیس کرده بود، به «اردوگاه مرگ نازی» معروف است. وزیر خارجه لهستان در پاسخ به این سخن، اوباما را به خاطر «بی‌­توجهی، دانش عمومی اندک و خیالات بد» مقصر دانست.

گاف‌­های رفتاری سیاستمداران

· جرج اچ. دبلیو. بوش رئیس‌­جمهور اسبق آمریکا در سال 1992 میلادی بازدیدی از استرالیا داشت. وی که در خودروی نظامی از کنار گروهی از استرالیایی‌­ها می­‌گذشت، فراموش کرده بود که در آمریکا نیست، بنابر این دو انگشت خود را به نشانه پیروزی نشان داد. البته این رفتار در استرالیا معنای بدی دارد. وی همان روز در سخنرانی خود از لزوم تلاش برای ایجاد درک بهتر میان دو فرهنگ آمریکایی و استرالیایی گفت. «لِیک­لَند لِژِر» در گزاش خود با نقل این سخنان بوش، خطاب به وی نوشت: «برای شروع، بد نیست در مسافرت­‌های خارجی، یک "میتِنز" بپوشید (دستکشی که تمام انگشت­‌ها را به جز شست، یکجا می­پوشانَد).»

· یکی از عجیب­ترین گاف‌­های دنیای سیاست، باز هم مربوط به بوش پدر است. جرج اچ. دبلیو. بوش وقتی در ضیافت شام با نخست­‌وزیر ژاپن میازاوا شرکت کرده بود، روی وی استفراغ کرد! به همین سادگی. البته به سرعت اعلام شد که بوش دچار کسالت بوده است اما این موجب نشد که مردم ژاپن یک ضرب­‌المثل به ادبیات خود اضافه نکنند: «بوشو سورو» یا مانند بوش بودن.

· باینی‌ماراما نخست­ وزیر فیجی در نخستین دیدارش از مسکو، صحنه خنده­‌داری ایجاد کرد. وقتی مدودیف دست خود را برای دست­‌دادن با وی دراز کرده بود، وی کف دست خود را مانند زمان خداحافطی به سمت وی بالا گرفت! از آن جالب‌تر اینکه روی خود را از مدودیف به سمت همراهانش برگرداند و با آنها دست داد! البته مدودیف سعی کرد به نوعی نشان دهد وی نیز قصد دست­‌دادن نداشته است اما ظاهراً خیلی دیر شده بود. بعداً رئیس‌­جمهور فیجی به مدودیف دست داد تا شاید جبران کرده باشد.

· حتماً شرودِر را به یاد دارید؛ صداعظم پیشین آلمان که گفته است به ایران علاقه دارد. البته وی نه بخاطر این علاقه­‌اش بلکه به خاطر یک اشتباه، اسرائیلی‌­ها را خشمگین کرد. شرودر مانند همه مهمانان سیاسی باید به یادبود کشته­‌های هولوکاست ادای احترام می­کرد. ایهود باراک که در آن زمان نخست‌­وزیر اسرائیل بود وی را تا یادبود همراهی کرد اما این شرودر بود که باید شعله یادبود را روشن می­کرد. وی در یک اشتباه ساده، پیچ گاز را برخلاف جهت پیچاند و همان شعله­‌ای که بود نیز خاموش کرد! باراک سعی کرد شعله را درست کند، اما وی نیز نتوانست. نهایتاً یکی از کارکنان یادبود به کمک آنها شتافت.

· بوش پسر هم خود از پدرش جا نمانده است. وی گاف‌­های زیادی دارد. برای مثال، وی در فاصله استراحتی که در افتتاحیه اجلاس گروه هشت در 2006 میلادی به مهمانان داده شده بود، به سمت مرکل صدراعظم آلمان رفت که نشسته بود. وی در اقدامی عجیب دست بر دو شانه مرکل گذاشت و شروع به ماساژ آن کرد. شاید دلش به حال خستگی مرکل سوخته بود یا یادش رفته بود در یک اجلاس بین‌­المللی شرکت کرده است. گر چه صدراعظم تلاش کرد خود را از دست بوش خلاص کند ولی دوربین­‌ها تصویر آن دو را ثبت کردند.

· دیک چنی معاون اول بوش پسر نیز یکی از فاجعه ­آمیزترین گاف‌­های سیاسی را به نام خود ثبت کرد. وی در 11 فوریه 2006 میلادی وقتی در سفری در جنوب تگزاس یه سر می­برد، با یک تفنگ شکاری به صورت یک وکیل 78 ساله به نام هَری ویتینگتون شلیک کرد! 12 ساعت بعد کاخ سفید این خبر را منتشر کرد. ویتینگتون به شدت مجروح شد ولی جان سالم بدر برد. طبق یادداشت واشنگتن پست، چنی هنوز از وی عذرخواهی نکرده است.

· دیوید کامرون نخست‌­وزیر انگلیس به چین رفته بود، اما ظاهراَ نمی‌­خواست احترام آنها را حفظ کند. داستان از آنجا شروع شد که وی و هیأت همراهش قرار بود در مراسمی شرکت کنند ولی طبق سنت انگلیسی‌­ها که در ماه نوامبر به یادبود کشته­‌های­شان در جنگ، گل خشخاش را بر لباس خود نصب می­‌کنند، قصد داشتند این کار را انجام دهند. همتایان چینی آنها به این اقدام واکنش نشان دادند. شاید بپرسید چرا؟ گل خشخاش برای چینی‌­ها –مخصوصاً بر لباس یک انگلیسی- یادآور شکست شرم­‌آوری است که در دو جنگ تریاک در قرن 19 از انگلیس متحمل شدند. نهایتاً اصرار مقامات چینی نتوانست بر غرور انگلیسی­‌ها فائق آید.

· میشل اوباما یک حقوقدان است و شاید با سنت­‌های سیاسی انگلیس آشنا نباشد. یکی از این سنت­‌ها این است که احدی نباید ملکه را لمس کند. از این جهت است که وی همیشه دستکش دارد. میشل اما بدون توجه به این مسأله وی را در آغوش گرفت! طبیعتاً اولین کسی که بعد از ملکه شوکه شد، رسانه­‌ها بودند. البته پیش از میشل نیز دو نخست­‌وزیر از استرالیا یعنی جان هووارد و پال کیتینگ همین کار را کرده بودند.

ترجمه­‌های دردسرساز

حتی اگر سیاستمداران همه حواس خود را جمع کنند و خود را با اطلاعات کامل و حضور ذهن برای یک جلسه، سخنرانی یا اقدام سیاسی آماده کنند، باز هم دردسر دست از سر آنها برنمی­دارد. این بار نوبت مترجمان است که دست به کار شوند، گاهی به عمد و گاهی سهواً. ترجمه و تفسیر سخنان یک سیاستمدار، شاید پرستیژ زیادی برای مترجم به همراه داشته باشد، اما از خطرپذیری بالایی نیز برخوردار است تا جایی که ممکن است تنش­‌های شدیدی در روابط فیمابین دو کشور ایجاد کند.

اگر ترجمه سخنان به صورتی باشد که مترجم فرصت نکته­‌برداری داشته باشد، درصد اشتباهات، پایین می­‌آید؛ اما مترجمِ همزمان ممکن است دچار اشتباهات زیادی شود: شاید یک کلمه را اشتباه بشنود یا اصلاً نشنود (تصور کنید این کلمه قرار بوده کل جمله را منفی کند مانند not)؛ در میان معانی متعدد برای یک کلمه دچار تردید شود؛ جمله­‌بندی گوینده را متوجه نشود؛ برای یک کلمه در زمان مبدأ، کلمه‌­ای در زبان مقصد برگزیند که معانی نامناسب دیگری هم داشته باشد؛ یک معنای ضمنی را تبدیل به معنای صریح کند یا به عکس، زبانش نچرخد و ... . حالا تصور کنید این ترجمه در یک فضای پراضطراب سیاسی صورت می­گیرد و چند سیاستمدار برجسته، ده‌­ها خبرنگار و چندین دوربین نیز در مقابل مترجم است! مترجم باید ابتدا جملات سخنران را بفهمد، سپس در ذهن خود به زبان مقصد ترجمه کند و بعد آن را ارائه کند. در هر کدام از این سه مرحله شاید خطایی رخ دهد. بدتر از همه وقتی است که سخنران، خود بخوبی نتواند جمله‌­بندی صحیحی داشته باشد؛ یا در موضوعی سخن بگوی که مترجم با اصطلاحات مرتبط با آن آشنایی چندانی ندارد. مشکل به همین جا ختم نمی­‌شود. همان­گونه که اِلِنا کید (Elena Kidd) مترجم گورباچف (در دهه 1990 میلادی) در مورد ترجمه روسی به انگلیسی می­گوید، همین که زبان مبدأ و مقصد در جاگذاری فعل و فاعل، عکس همدیگر باشند مشکل بزرگی است. در این مواقع معمولاً مترجم تا آخر جمله را نشنود، نمی­تواند اول آن را متوجه شود.

همه اینها به کنار. مترجم باید بداند هر سیاستمداری شیوه خاص خود را در بیان مطالب دارد. برای مثال، بنفشه کی­نوش، مترجمِ سخنان رؤسای جمهور ایران از آیت­‌الله هاشمی تا حجت‌­الاسلام روحانی به زبان انگلیسی می­گوید: «رفسنجانی عمدتاً بیان غیررسمی داشت در یک حالت راحت. او معمولاً خیلی راحت بود. احمدی‌­نژاد معمولاً جملات قصار مشابه داشت. بعد از دو سال می­توانستم حدس بزنم می­خواهد چه بگوید... اما در مورد روحانی قضیه کمی سخت‌­تر است چون خود وی می­تواند کمی انگلیسی صحبت کند. روحانی توجه می­کند ببیند مترجم دقیقاً چه ترجمه­‌ای ارائه می­دهد.»

در اینجا چند نمونه از ترجمه­‌هایی را که دردسر سیاستمداران شدند، بیان می­‌کنیم:

· نخست وزیر استرالیا کوین رود در سال 2008 میلادی به اندونزی رفت تا در اولین دیدار خود از این کشور با رئیس­‌جمهور اندونزی دیدار کند. در کنفرانس خبری مشترک که در کاخ مِرداکا برگزار شد و نمانیدگان خبرگزاری‌­های داخلی و خارجی در آن حضور داشتند، رئیس‌­جمهور اندونزی با اشاره به اتفاقات آن زمان و هشداری که دولت استرالیا به شهروندانش در مورد خطرات سفر به اندونزی داده بود، گفت:«... اما من صادقانه به شما می­گویم که وضعیت در اندونزی خوب و طبیعی است و بهبود یافته است.». مترجم که وظیفه مدیریت جلسه را نیز برعهده داشت، متوجه شد که رئیس‌­جمهور اندونزی به صورت تلویحی خواستار لغو هشدار دولت استرالیا به شهروندانش است، اما این مترجم نمی­دانست که نمی­توان یک درخواست تلویحی را در عالم سیاست به صورت صریح بیان کرد، در نتیجه در ترجمه سخنان وی به انگلیسی گفت:«... اما من انتظار دارم این هشدار لغو شود.»!

طبیعی است این جمله عملاً استقلال سیاسی استرالیا را زیر سؤال می­برد. در نتیجه نخست­‌وزیر استرالیا با صراحت پاسخ داد: «استرالیا برای خود، مرکز ملیِ برآورد تهدید دارد که خودش تصمیم می­گیرد.» سخنگوی رئیس‌­جمهور پس از کنفرانس اعلام کرد که یک خطا در ترجمه سخنان رئیس‌­جمهور رخ داده است و اندونزی باور دارد که استرالیا می­تواند با استقلال کامل در مورد سفر شهروندانش توصیه داشته باشد.». شاید از نگاه ترجمه و تفسیر، این گونه تعبیر توسط مترجم، بی­‌عیب باشد اما در فضای سیاسی تنش شدیدی میان دو کشور ایجاد می­کند.، تنشی که اولین نتیجه آن اخراج مترجم بود.

· محمد مرسی از مهمانان ویژه در اجلاس عدم تعهد در تهران بود که شهریور 1391 برگزار شد، زیرا وی رئیس­ پیشینِ جنبش محسوب می­شد که باید در افتتاحیه سخن می­گفت و سپس جای خود را به محمود احمدی­‌نژاد می­داد. مرسی که سخت در حال و هوای انقلابی مصر و بیداری اسلامی در کشورهای عربی بود، به شدت به بشار اسد و دولت سوریه که از تکرار کار اخوان در سوریه جلوگیری می­کرد، تاخت.

شبکه اول سیما به صورت زنده به پخش افتتاحیه اجلاس عدم تعهد و ترجمه این سخنان می­پرداخت اما مترجم به جای دولت سوریه از دولت بحرین نام ­برد! ضرغامی رئیس صداوسیما این اتفاق را یک خطای ناخواسته از جانب مترجمی دانست که به اضطرار جایگزین شده بود اما این مسأله موحب نشد که دولت بحرین، کاردار سفارت ایران را در منامه احضار نکند.

· محمود احمدی نژاد در اجلاس مجمع عمومی سازمان ملل در سال 1391 به تهدیدهای رژیم صهیونیستی علیه ایران اشاره کرد و گفت:«تهدید مدام و مکرر از سوی صهیونیست‌های بی‌­فرهنگ با توسل به یک عملیات نظامی علیه ملت بزرگ ایران، نمونه بارزی از این حقیقت تلخ است.» روزنامه لوفیگارو از روزنامه‌­های باسابقه فرانسوی به جای سخنان احمدی­‌نژاد از لفظ «صهیونیست‌­های وحشی» استفاده کرد.

در خردادِ سال 91 نیز احمدی­‌نژاد در مسکو به مذاکرات پیشِ رو در موضوع هسته‌­ای اشاره کرده بود و گفته بود: «از این نشست انتظار معجزه نداریم. باید تلاش کنیم فکر خود را به سوی افکار سازنده و مثبت تغییر دهیم». در واقع منظور وی از عبارت «انتظار معجزه نداریم» این بود که یک نشست نمی‌تواند خودش باعث حل همه مشکلات شود. بلکه این طرفین مذاکره هستند که باید با افکار سازنده به حل مشکل بپردازند. اما رویترز که اخبارش مورد استفاده بسیاری از خبرگزاری­‌های دیگر نیز قرار می­‌گیرد، این­گونه تیتر زد: «احمدی نژاد حرکت رو به جلویی را در مذاکرات مسکو مشاهده نمی­‌کند». رویترز این­گونه القا کرد که رئیس‌­جمهور ایران اساساً میلی به حل مسأله هسته‌­ای از طریق مذاکره ندارد.

تحریف سخنان احمدی­‌نژاد سابقه طولانی­‌تری دارد و به سال 84 برمی­گردد، زمانی که دو ترجمه نادرست از سخنان وی به شدت خبرساز شد. یکی از آنها به ابراز نظر احمدی­‌نژاد در مورد رژیم صهیونیستی برمی­گردد که گفت باید از «صفحه روزگار» محو شد. وی می­خواست سخنان امام خمینی (ره) را تکرار کند اما امام از عبارت «صحنه روزگار» استفاده کرده بود. در واقع امام یک رژیم سیاسی را هدف گرفته بود ولی جمله احمدی­‌نژاد دوپهلو بود. همین جابجایی کافی بود تا نازیلا فتحی خبرنگار نیویورک تایمز از عبارت « Wipe Israel off the map» استفاده کند، عبارتی که خیلی زود مورد اعتراض بسیاری از سیاستمداران به ویژه در آمریکا قرار گرفت.

همان سال در یک کنفرانس خبری، اتفاق دیگری رخ داد؛ زمانی که وی در پاسخ به کریستین امانپور به صراحت اعلام کرد «ایران حق فعالیت انرژی هسته‌ای دارد و ملتی که تمدن دارد نیاز به تسلیحات هسته‌ای ندارد و ملت ما نیز چنین سلاحی ندارد». اما سخنان وی در سی. ان. ان. به گونه دیگری انعکاس یافت: «ما معتقدیم همه کشورها اجازه دارند تسلیحات اتمی داشته باشند و غرب نباید ما را از دستیابی به سلاح اتمی منع کند.» طبیعی است این اقدام که نمی­توانست یک اشتباه ساده باشد، جنجال زیادی را در پی داشت.

سخنان حجت‌الاسلام حسن روحانی نیز در مورد هولوکاست که در مصاحبه با سی.‌ان.‌ان در نیویورک بیان شد با تغییراتی به انگلیسی ترجمه شد که بیطرفی وی در مورد بررسی علمیِ این رخداد تاریخی را به محکو‌م­‌سازی هولوکاست توسط وی تبدیل کرد. ظاهراً سی.‌ان.‌ان قصد دارد در اولین برخوردش با رؤسای جمهور ایران خاطره خوشی بر جای بگذارد.

· شاید وقتی فلیپ کالدِرن رئیس‌­جمهور مکزیک، مترجم خود را به آمریکا می­برد، تصور نمی­کرد برای وی دردسر ایجاد کند. وی در مهمانی ورودش به کاخ سفید به زبان اسپانیایی سخنرانی کرد و مترجمش آن را به انگلیسی ترجمه می­کرد. یکی از مهمترین مسائل فیمابین دو کشور، مهاجرت غیرقانونی مکزیکی‌­ها به آمریکا است به گونه­‌ای که به ویژه ایالت­‌های جنوبی پر از اسپانیایی زبان شده است. مترجم کالدرن در مورد ترجمه بخشی از سخنان وی در مورد قانون جدید مهاجرت در ایالت آریزونا گفت: «ما می­توانیم این کار را با اجتماعی که در پی یک زندگی باشرافت و روش منطقی برای هر دو کشور ما باشد، انجام دهیم، کسانی که برخی از آنها هنوز در اینجا با قوانینی چون قانون ایالت آریزونا در حاشیه زندگی می­کنند، قانونی که مردم ما را در جایگاهی قرار داده که با تبعیض روبرو شوند.»

معلوم نیست حواس مترجم کجا بوده که اینقدر مبهم و چندپهلو ترجمه کرده است. پس از کنفرانس، مسئولان هر دو کشور موافق بودند که مترجم بسیار ضعیف بوده است. سفارت مکزیک اعلام کرد ترجمه درستِ آن بخش از سخنان کالدرن به این صورت است: «من می­دانم که ما منافع مشترکی در گسترش شرایط شرافت­مندانه و منطقی برای همه کارگران مهاجر داریم. بسیاری از آنها با وجود مشارکت مؤثر در اقتصاد و جامعه آمریکا، همچنان دیده نمی­شوند و حتی گاهی مورد تبعیض قرار می­گیرند، مثلاً در آریزونا.»

· بیهوده نیست که جیمی کارتر از طرفداران قانون «دادگاه مترجمان» است، زیرا وی در دیدارش از لهستان گرفتار یک ترجمه عجیب و غریب شد. کارتر هدف از سفرش را «فهم آرزوهای لهستانی­‌ها برای آینده» دانست، اما سِیمور این گونه گفت که «من هوس لهستانی­‌ها را تحسین می­کنم»!

سِیمور دست‌­بردار نبود و بخشی دیگر از سخنان کارتر را که داشت در مورد خروجش از آمریکا برای این سفر صحبت می­کرد، به گونه­‌ای تعبیر کرد که همه فکر کردند وی واردات کالا به آمریکا را ممنوع کرده است! کاش فقط همین بود. جیمی کارتر در انتها قانون اساسی لهستان را تحسین کرد، اما سیمور، آن را وسیله خوبی برای تمسخر دانست! شما جای کارتر بودید با این مترجم چه می­کردید؟

جمع‌بندی

در تعاملات سیاسی باید به تفاوت­های فرهنگی توجه کرد. هر حرکت، نماد یا عبارتی ممکن است پرستیژ یک مقام رسمی را در کشوری دیگر ویا کشور خود زیر سؤال ببرد. این تفاوت‌­ها همچنین گوشزد می­کند که نباید در فهم سخن رهبران جهان به خواندن یا شنیدن ترجمه آن اکتفا کرد. بسیاری از مترجمان، شبکه­‌ها و سایت‌­های خبری ممکن است سهواً و حتی گاهی عمداً شما را گمراه کنند و قضاوت و تصمیم‌­گیری شما را خدشه‌­دار نمایند. به ویژه معمولاً بینندگان شبکه­‌های خبری و مراجعان به سایت­‌ها توجه نمی­‌کنند که دنیا را نه به صورت مستقیم بلکه از عینک آن شبکه و سایت می‌­بینند که ممکن است یک جمله را با بیان مخصوص به خود بگوید، یک عکس خوب یا بد از یک شخصیت خبرساز ارائه دهد، روی یک گاف تمرکز کند یا روی گافی دیگر هیچ واکنشی نشان ندهد. رشد فناوری‌­های ارتباطی همانقدر که خبررسانی را سریع‌تر و عمومی‌­تر کرده است، دستکاری خبر را نیز راحت­‌تر ساخته است.

کی­نوش مترجم رؤسای جمهور ایران معتقد است:«تو به عنوان یک مترجم، هر دفعه متوجه می­شوی که چقدر از مطالب حین ترجمه از دست می‌رود، به خاطر تفاوت­‌ها و ویژگی­های خاص فرهنگی و به خاطر تفاوت در نوع بیان در هر زبان. شکاف وسیعی میان فارسی و انگلیسی وجود دارد.». بنابر این حداقل برای سیاست‌مداران، تصمیم­‌گیران کشور و تحلیلگران حرف‌ه­ای لازم است به زبان­‌های زنده دنیا آشنا باشند. بلکه گاهی برای رفع تهدید، سیاست‌مدار ما باید مواضع کشورمان را به زبان کشور میزبان بیان کنند. اگر این چنین نیست، لااقل باید دقت زیادی در انتخاب مترجمان صورت دهد.

نکته دیگر این است که کنجکاوی رسانه­‌ها و تلاش رقبا برای مچ‌­گیری از یکدیگر، سیاستمداران را نیازمند مشاوران آگاه و متعدد می­سازد. در چنین فضایی هر کنش‌گر باید برای سخنرانی، سفر خارجی، تصمیم‌­سازی سیاسی و مانند آن که به یک یا چند کشور خاص مربوط است، برای فهم ویژگی‌­های خاص فرهنگی آن کشور دست بکار شود و علاوه بر آشنایی گذشته، از مشاوران کاردان و متخصص بهره گیرد.

در کل گاف سیاستمداران می­تواند داده­‌هایی را در اختیار طرف مقابل، رقبا، تحلیل­گران و مردم قرار دهد:

· آن سیاستمدار در بکارگیری مشاور توانا ناکارآمد است.

· گاهی مشاوران همه تلاش خود را می­‌کنند اما وی در امور بدیهی دچار اشتباهی کودکانه می­شود. در این لحظه ناگهان پرده­‌ها برمی­افتد و میزان دانش و تجربه وی برای همگان روشن می‌­شود.

· گاهی مشاوران توانایی حضور دارند، اما وی به دلیل روحیه مستبد خود، سخن آنها را نمی‌­پذیرد و وقتی می­فهمد اشتباه کرده که کار از کار گذشته است.

· علاوه بر این،­ گاهی اشتباهات نشان می­دهد وی به علت یا عللی زیر فشار شدید روانی است.

· گاهی نشان می­دهد در سفر خارجی یا ملاقاتش بی‌­برنامگی رخ داده است، زیرا هر برنامه‌­ای دست­کم یک­‌هفته پیش از آن باید توسط دفتر آن سیاست‌مدار، قطعی شود و مقدمات آمادگی برای آن آغاز شود. اگر چنین نشود احتمال گاف‌­دادن وی افزایش می­یابد.

· نهایتاً اینکه برخی گاف­‌ها اعتقاد واقعی آن سیاستمدار را از پشت پرده جملات تعارف‌­­آمیز دیپلماتیک بیرون می­‌کشد. اساساً ممکن است سیاست‌مداری که تحت فشار گروه‌­های اجتماعی یا متحدان خارجی به اتخاذ یک سیاست مجبور شده است، در قالب یک گاف مصنوعی به بیان اعتقاد واقعی خود اقدام کند تا همه بفهمند وی با سیاست اتخاذشده موافق نیست. این چراغ سبزی است به کسانی که نسبت به آن سیاست انتقاد دارند تا بگردند و منابعی برای ایجاد فشار معکوس، پیدا کنند.

همه این داده‌­ها بکار می‌­آید و در شرایط پیچیده سیاسی نمی­توان از آنها چشم پوشید. گاهی حواشی مهمتر از متن می­شود. همچنین اینها نشان می­دهد وظیفه یک سیاستمدار به عنوان نماینده یک ملت، چقدر مهم است. وی باید فکر همه چیز را از قبل انجام دهد و در برنامه­‌ریزی کارهایش، انتخاب مترجمان و مشاوران، بسیار دقت کند. هر اشتباه وی چه به شکل گاف کلامی و رفتاری و چه در ترجمه، می­تواند علاوه بر تخریب شخصیت وی و ازدست­رفتن تلاش­‌هایش، اعتبار یک ملت را در جهان زیر سؤال ببرد.

منابع و مآخذ:

· http://translationjournal.net/journal/55interpreter.htm

· http://listverse.com/2013/11/25/the-10-worst-diplomatic-faux-pas-by-famous-politicians/

· http://www.nytimes.com/2012/05/31/world/europe/poland-bristles-as-obama-says-polish-death-camps.html?_r=1&

· http://www.nbcnews.com/id/37238436/ns/world_news-americas/#.VA2b7Pm1Zgk

· http://www.khabaronline.ir/detail/240030/Politics/parties

· http://www.afkarnews.ir/prtgx79qnak9zw4.rpra.html

· http://www.tabnak.ir/fa/news/275074/

· http://www.farsnews.com/newstext.php?nn=13920706000174

· http://farsnews.com/newstext.php?nn=13920703001398

· http://abcnews.go.com/Politics/OTUS/american-leaders-international-oops-moments/story?id=16459145

· http://www.washingtonpost.com/blogs/fact-checker/post/did-ahmadinejad-really-say-israel-should-be-wiped-off-the-map/2011/10/04/gIQABJIKML_blog.html

· http://www.theguardian.com/world/2014/jul/25/interpreters-world-events-gorbachev-reagan-deng-xiaoping-ahmadinejad

· http://politicalhumor.about.com/od/politicalgaffes/tp/most-embarrassing-moments-of-decade.htm

· http://mic.com/articles/51553/i-am-a-jelly-donut-and-7-other-embarrassing-diplomatic-faux-pas