گروه اقتصادی مشرق-سال گذشته که بیژن زنگنه پس از 8 سال مجددا به عنوان وزیر نفت ایران راهی اجلاس اوپک شد، رسانه های حامی دولت، ماموریت وی را احیای جایگاه ایران در این سازمان عنوان می کردند؛ جایگاهی که به ادعای اصلاح طلبان، در طول دولت احمدی نژاد کاملا از بین رفته بود. امسال که نتایج اجلاس اوپک با کاهش شدید قیمت نفت همراه شد، پروژه احیای جایگاه ایران در اوپک در دوره وزارت مجدد زنگنه با آزمون عملی روبرو شد: آیا زنگنه می تواند از سابقه و نفوذ خود برای قانع ساختن اکثر اعضای اوپک در جهت کاهش تولید استفاده کند؟
تحرکات چند هفته اخیر وزیر نفت دولت یازدهم از جمله سفر به قطر، کویت و امارات و دیدار با مقامات ونزوئلا که با موضوع رایزنی درباره قیمت نفت صورت گرفت، نشان می داد که برنامه ایران در اجلاس جاری اوپک، کاهش سقف تولید با هدف جلوگیری از سقوط بیشتر قیمت نفت باشد.
مواضع زنگنه پیش از شروع اجلاس اوپک نیز حکایت از تصمیم ایران برای کاهش سقف تولید اوپک داشت؛ اما زمانی که جلسه پنجشنبه اوپک به پایان رسید، مشخص شد که تلاش های وزیر نفت ایران برای اثرگذاری بر سایر اعضای اوپک بی نتیجه بوده و بر خلاف انتظارات، اوپک بر حفظ سقف تولید فعلی اصرار کرده است.
تصمیم اوپک سبب کاهش 6 دلاری قیمت نفت و سقوط آن به حدود 70 دلار شد که پایین ترین رقم 4 سال اخیر است. با این روند، کسری بودجه دولت ایران نیز بیشتر از آنی خواهد شد که پیشتر انتظار می رفت.
* درس های اجلاس اوپک
در مجموع اینطور می توان نتیجه گرفت که بازگشت یک وزیر باسابقه و چهره ای آشنا برای اعضای اوپک هم نتوانست بر میزان قدرت چانه زنی ایران در این سازمان بیفزاید و تسلط عربستان بر آن همچنان ادامه دارد. تجربه ناکام زنگنه نشان داد که برای اعضای اوپک خصوصا شیخ نشین های عربی عضو آن، تفاوتی نمی کند که محمد علی آبادی بی سابقه و گمنام وزیر نفت ایران باشد یا بیژن زنگنه باسابقه و مشهور؛ این منافع سیاسی و اقتصادی مشترک عرب ها است که فرمان اوپک را هدایت می کند.
این ماجرا یک درس دیگر هم داشت، خوش بینی حامیان دولت یازدهم به نقش زنگنه در تصمیمات اوپک و نقد غیرمنصفانه آنان بر وزرای سابق نفتی کشورمان و متهم کردن آنها به کم توانی در انجام دیپلماسی نفتی.
بدون تردید اگر چنین واقعه ای برای یکی از وزرای نفت دولت احمدی نژاد رخ داده بود که به رغم تلاش چند هفته ای برای قانع ساختن اعضای اوپک به کاهش تولید، نتیجه جلسه اوپک چیز دیگری باشد، نشریات زنجیره ای غوغایی به پا کرده بودند که بی تخصصی و بی تجربگی وزیر نفت احمدی نژاد، مایه آبروریزی ایران شد و اگر زنگنه وزیر نفت بود با دیپلماسی قوی خود حتما می توانست فرمان تصمیم اوپک را به نفع ایران بچرخاند.
مروری بر خوش بینی های نشریات زنجیره ای به نقش زنگنه در سطح بین المللی طی یک سال اخیر، خالی از لطف نیست:
تحرکات چند هفته اخیر وزیر نفت دولت یازدهم از جمله سفر به قطر، کویت و امارات و دیدار با مقامات ونزوئلا که با موضوع رایزنی درباره قیمت نفت صورت گرفت، نشان می داد که برنامه ایران در اجلاس جاری اوپک، کاهش سقف تولید با هدف جلوگیری از سقوط بیشتر قیمت نفت باشد.
مواضع زنگنه پیش از شروع اجلاس اوپک نیز حکایت از تصمیم ایران برای کاهش سقف تولید اوپک داشت؛ اما زمانی که جلسه پنجشنبه اوپک به پایان رسید، مشخص شد که تلاش های وزیر نفت ایران برای اثرگذاری بر سایر اعضای اوپک بی نتیجه بوده و بر خلاف انتظارات، اوپک بر حفظ سقف تولید فعلی اصرار کرده است.
تصمیم اوپک سبب کاهش 6 دلاری قیمت نفت و سقوط آن به حدود 70 دلار شد که پایین ترین رقم 4 سال اخیر است. با این روند، کسری بودجه دولت ایران نیز بیشتر از آنی خواهد شد که پیشتر انتظار می رفت.
* درس های اجلاس اوپک
در مجموع اینطور می توان نتیجه گرفت که بازگشت یک وزیر باسابقه و چهره ای آشنا برای اعضای اوپک هم نتوانست بر میزان قدرت چانه زنی ایران در این سازمان بیفزاید و تسلط عربستان بر آن همچنان ادامه دارد. تجربه ناکام زنگنه نشان داد که برای اعضای اوپک خصوصا شیخ نشین های عربی عضو آن، تفاوتی نمی کند که محمد علی آبادی بی سابقه و گمنام وزیر نفت ایران باشد یا بیژن زنگنه باسابقه و مشهور؛ این منافع سیاسی و اقتصادی مشترک عرب ها است که فرمان اوپک را هدایت می کند.
این ماجرا یک درس دیگر هم داشت، خوش بینی حامیان دولت یازدهم به نقش زنگنه در تصمیمات اوپک و نقد غیرمنصفانه آنان بر وزرای سابق نفتی کشورمان و متهم کردن آنها به کم توانی در انجام دیپلماسی نفتی.
بدون تردید اگر چنین واقعه ای برای یکی از وزرای نفت دولت احمدی نژاد رخ داده بود که به رغم تلاش چند هفته ای برای قانع ساختن اعضای اوپک به کاهش تولید، نتیجه جلسه اوپک چیز دیگری باشد، نشریات زنجیره ای غوغایی به پا کرده بودند که بی تخصصی و بی تجربگی وزیر نفت احمدی نژاد، مایه آبروریزی ایران شد و اگر زنگنه وزیر نفت بود با دیپلماسی قوی خود حتما می توانست فرمان تصمیم اوپک را به نفع ایران بچرخاند.
مروری بر خوش بینی های نشریات زنجیره ای به نقش زنگنه در سطح بین المللی طی یک سال اخیر، خالی از لطف نیست:
