به گزارش گروه فرهنگی مشرق، بنابر نتایج تحقیقی مبتنی بر نظرسنجی مرکز ملی مطالعات و سنجش افکار عمومی از شهروندان تهرانی درباره الگوی مصرف و میزان استفاده آنها از مطبوعات که در مهرماه سال 1393 از تعداد 1100 پاسخگو با روش میدانی و با استفاده از پرسشنامه انجام شده، در کسب اخبار و اطلاعات از رسانه‌های مختلف، میزان استفاده از مطبوعات در در جایگاه چهارم و در بین سایر رسانه‌ها در خصوص اعتماد به این رسانه هم مطبوعات بعد از صدا و سیما و شبکه‌های اینترنتی در جایگاه سوم قرار دارد.

مهمترین شیوه دسترسی پاسخگویان به مطبوعات (روزنامه و مجلات) خرید شخصی بوده و میانگین میزان مطالعه روزنامه توسط خوانندگان مستمر آن‌ها 41 دقیقه در شبانه‌روز است که البته با افزایش سن بر میزان مطالعه آنها افزوده شده است. مهمترین روزنامه مورد مطالعه پاسخگویان در بخش روزنامه‌های غیر ورزشی روزنامه های «همشهری، ایران و جام جم» و در میان روزنامه‌های ورزشی «خبر ورزشی» با میانگین 48 درصد و با فاصله بسیار زیاد، روزنامه های «نود و استقلال» با کمتر از 10 درصد است. در بین مجلات هم «خانواده سبز» و «دنیای ورزش».

گزارش حاضر که حاصل سومین نظرسنجی از شهروندان شهر تهران به سفارش معاونت مطبوعاتی وزارت فرهنگ و ارشاد است، نشان می دهد که در بین شش رسانه مطرح شده یعنی صداوسیما، روزنامه‌ها و سایت‌های متعلق به آنها، مطبوعات خارجی، شبکه‌های ماهواره‌ای، رادیوهای خارجی فارسی زبان و پایگاه‌های اطلاعاتی اینترنتی، بیشترین استفاده پاسخگویان از صداوسیما با میانگین رتبه‌ای 2.40 از 4 و کمترین میزان استفاده هم مربوط به مطبوعات خارجی با میانگین 0.38 از 4 است. ضمناً از میان موارد مطرح شده میانگین میزان استفاده از مطبوعات جهت کسب اخبار و اطلاعات معادل 1.28 از 4 است که در مقایسه با منابع مختلف مطرح شده در رتبه چهارم میزان استفاده قرار دارد.

در استفاده از شبکه‌های ماهواره‌ای نیز 7.8درصد پاسخگویان این پژوهش همیشه، 16.3 درصد بیشتر اوقات، 20.6 درصد گاهی، 10.4درصد بندرت و 44.9 درصد هم جهت کسب اطلاعات و اخبار گوناگون هرگز استفاده‌ای نمی‌کنند.   

در مورد پایگاه‌های اطلاعاتی اینترنتی هم همانطور که نتایج پژوهش نشان می‌دهد، 14.9 درصد همیشه، 18.8درصد بیشتر اوقات، 17.2 درصد گاهی، 7.5 درصد بندرت و 41.5 درصد هم هرگز از این رسانه جهت کسب اخبار و اطلاعات استفاده نمی‌کنند.

در خصوص میزان اعتماد پاسخگویان به این رسانه‌ها هم بالاترین میزان اعتماد به صداوسیما با میانگین رتبه‌ای 2.65 از 5 و کمترین میزان میانگین که معرف کمترین میزان اعتماد به رسانه‌های فوق است هم به رادیوهای خارجی فارسی زبان با رقم میانگین 1.38 از 5 مربوط است. همچنین میزان اعتماد پاسخگویان به مطبوعات با رقم 2.43 از 5 بعد از صداوسیما و پایگاه‌های اطلاعاتی اینترنتی در جایگاه سوم قرار دارد.

در رابطه با میزان استفاده پاسخگویان از خدمات پست الکترونیکی و نرم‌افزارهای خبری نصب شده بر روی تلفن‌های همراه هم اگرچه 52.9 درصد اصلاً از پست الکترونیکی استفاده نمی‌کنند، اما میزان استفاده 10.5 درصد همیشه و 13.3 درصد بیشتر اوقات است. این درصدها در رابطه با نرم‌افزارهای نصب شده بروری موبایل هم به گونه‌ای است که 62.8 درصد از آنها هرگز استفاده نکرده و تنها 9.7 درصد همیشه و 17.3 درصد هم گاهی استفاده می‌کنند.

در رابطه با افراد خانواده پاسخگو که خواننده روزنامه هستند، به جز فرد پاسخگو، 33.5 درصد گفته‌اند که فقط یک نفر، 24.4درصد دو نفر و 27.6 درصد هم گفته‌اند که به جز آنها هیچ فرد دیگری در خانواده خواننده روزنامه خریداری شده در منزل نیست.   

همچنین نتایج مربوط به دلایل پاسخگویان جهت خرید روزنامه هم نشان می‌دهد که کسب اخبار و اطلاعات روز ایران با 26.9 درصد، افزایش اطلاعات عمومی با 14.1 درصد و کسب سرگرمی و گذران وقت با 8.4 درصد مهمترین دلایل افراد جهت مطالعه روزنامه است.

در مورد بخش‌های مختلف روزنامه هم نتایج نشان می‌دهد که در میان موضوعات مندرج در روزنامه‌های کشور، بیشترین میزان علاقه‌مندی پاسخگویان با 19.1 درصد به بخش حوادث، 12.2 درصد به بخش‌های اجتماعی و 11.9 درصد هم به بخش‌های سیاسی روزنامه‌ها مربوط است.

در خصوص ویژگی‌های یک روزنامه مناسب هم نتایج تحقیق نشان می‌دهد، 41.9درصد پاسخ‌ها مربوط به صحت مطالب روزنامه و 10.8 درصد شفاف سازی اخبار است. در این رابطه گفتنی است، میانگین نمرات داده شده آنها هم به عملکرد روزنامه‌ها در سطح کشور بطور میانگین 13.2 است که اگرچه 32 درصد نمرات در حد 15 تا 16 می‌باشد، اما با افزایش سن و میزان تحصیلات از میزان نمره‌دهی پاسخگویان به عملکرد روزنامه‌ها در یک سال اخیر کاسته شده است.
*پرتال معاونت مطبوعات ارشاد