گروه اقتصادی مشرق - زمانی که سال گذشته دولت یازدهم تصمیم گرفت در لایحه بودجه 1393 قیمت هر بشکه نفت صادراتی کشور را 100 دلار لحاظ کند، کارشناسان نسبت به خوش بینانه بودن این رقم به دولت هشدار دادند اما دولتی ها از این رقم دفاع می کردند.

محمدباقر نوبخت معاون برنامه ریزی و نظارت راهبردی دولت نیز که مسئولیت تدوین بودجه را در اختیار دارد، سال گذشته هر بار مورد انتقاد نمایندگان و کارشناسان قرار می گرفت که نفت 100 دلاری ریسک آمیز است، این انتقادات را رد می کرد.

مثلا او در جلسه ای در کمیسیون برنامه و بودجه مجلس پس از آن که برخی اعضاء نسبت به تعیین نفت 100 دلاری نقدهایی داشتند و مرکز پروهش‌های مجلس هم برآورد این میزان درآمد را مقداری خوش‌بینانه ‌دانست، گفته بود: این عدد بر اساس مطالعات کارشناسی به دست آمده و قطعا میانگین فروش نفت در سال آینده از این عدد کمتر نخواهد شد.

در نهایت لایحه بودجه 1393 بر مبنای نفت 100 دلاری مدنظر دولت به تصویب رسید؛ اما از اواسط سال جاری قیمت نفت به شدت سقوط کرد و اینک دولت در آستانه کسری بودجه قرار گرفته است.

در حالی که انتظار می رفت مسئولان بودجه ریزی دولت یازدهم از تجربه سال گذشته درس عبرت گرفته باشند و در لایحه بودجه سال 1394، نگاه محتاطانه ای به قیمت نفت داشته باشند، این انتظار فعلا محقق نشده و باید چشم انتظار اصلاح این رویه نادرست از سوی مجلس بود.

در شرایطی که این روزها قیمت نفت در بازارهای جهانی کمتر از 70 دلار است، دولت در لایحه بودجه 1394، قیمت هر بشکه نفت صادراتی کشور را 72 دلار لحاظ کرده است. بدین ترتیب اگر قیمت نفت در سال آینده از 72 دلار کمتر باشد، کسری بودجه باز هم به سراغ دولت خواهد آمد.

با این حال، محمدباقر نوبخت از تصمیم دولت یازدهم درباره قیمت نفت در بودجه سال آینده دفاع کرده که اقدام وی، ماجراهای سال گذشته را به اذهان یادآور نموده است.

نوبخت در نشست خبری درباره لایحه بودجه 1394 در پاسخ به این سوال که برخی کارشناسان پیش بینی می‌کنند قیمت نفت به کمتر از 70 دلار در سال آینده برسد، گفته است: زمانی ما در سال گذشته قیمت نفت را 100 دلار تعیین کردیم که نرخ روز بالاتر از این مقدار بود و هیچ گاه نمی توانستیم پیش بینی کنیم به یکباره در سال جاری نرخ تا 30 درصد کاهش می یابد، بنابراین در شرایط فعلی هم هیچ کارشناسی نمی تواند به طور قطعی بگوید که قیمت نفت در سال آینده چقدر کاهش و یا افزایش دارد.


وی اظهار داشته است: چه کسی می توانست پیش بینی کند نرخ نفت کم می شود؟ برای سال بعد هم کسی نمی تواند این نرخ را پیش بینی کند؟ خیلی از کشورها قیمت نفت را در بودجه بالای 80 دلار بسته اند. عراق، نیجریه، مکزیک، و روسیه بالای 80 دلار بسته اند. البته خیلی از کشورها کمتر از این رقم را در بودجه خود تعیین کرده اند. اگر قیمت نفت کمتر از رقم پیش بینی شده در بودجه باشد با مکانیزم تخصیص، کشور و اقتصاد را اداره می کنیم.

در حالی که آقای نوبخت مدعی است سال گذشته هیچ کارشناسی کاهش قیمت نفت را پیش بینی نکرده بود، همان زمان کارشناسان مختلف داخل و خارج از مجلس بارها نسبت به خوش بینانه بودن نفت 100 دلاری به دولت تذکر دادند از جمله مرکز پژوهش های مجلس رسما با لحاظ نفت 100 دلاری در بودجه 93 مخالفت کرد اما دولت به آن توجهی نکرد.

در گزارش مرکز پژوهش ها آمده بود: در خصوص قیمت نفت 100 دلاری به ازای هر بشکه نیز اطلاعات در اختیار نشان می دهند که این قیمت تقریبا حداکثر قیمت پیش بینی شده انواع نفت خام موجود در دنیا برای سال 2014 است که بر این اساس احتمال وقوع منابع نفتی لایحه بودجه سال 1393 با خطرپذیری زیادی مواجه خواهد بود... در مورد تحقق رقم 100 دلار به ازای هر بشکه نفت، ریسک هایی وجود دارد. مطابق پیش بینی ها، قیمت نفت در سال 2014 نسبت به 2013 کاهش خواهد یافت.

در سال جاری نیز کارشناسان مختلفی نسبت به احتمال بالای کاهش قیمت نفت هشدار داده اند، اما دولتی ها بر دیدگاه خود اصرار دارند.

امیدواریم این بار پیش بینی های دولت محقق شود تا کسری بودجه سال آینده نیز با کاهش برخی یارانه‌ها و فشار به دهک‌های پایین جامعه، جبران نگردد.