به گزارش گروه دفاع و امنيت مشرق به نقل از فارس، مرکز مطالعات استراتژيک و بين‌المللي آمريکا (CSIS) در گزارشي به بررسي توسعه جنگ نامتقارن ايران و چگونگي تأثيرگذاري آن در رقابت با آمريکا و کشورهاي حوزه خليج فارس پرداخته است.
متن کامل اين گزارش به شرح زير است:
* جنگ نامتقارن در دکترين نظامي ايران نقش تعيين کننده‌اي دارد
سرلشگر "عطاء‌الله صالحي "، فرمانده ارتش ايران در سخناني به نقش جنگ نامتقارن در دکترين نظامي ايران اشاره و اعلام کرده بود: بخش‌هاي مختلف ارتش جمهوري اسلامي ايران به رويدادهاي کشورهاي همسايه توجه ويژه‌اي دارند و آموزش‌هاي مرتبط با جنگ نامتقارن را با توجه به اين رويدادها طراحي و اجرا مي‌کنند. براي مثال در آموزش جنگ هوايي به خلبانان، بيشتر به جنگ نامتقارن مي‌پردازيم. سرلشگر صالحي در ادامه سخنان خود اعزام ناوهاي نظامي خود به خليج عدن را نمونه ديگري از دکترين جنگ نامتقارن ايران عنوان کرد. فرمانده کل ارتش ايران همچنين گفت که ارتش ايران، از جنگ هاي کنوني عراق و افغانستان درس مي‌گيرد و دستورالعمل‌هاي نظامي خود را با اين درس‌ها مطابقت مي‌دهد.
* بررسي توان ايران در جنگ نامتقارن اطلاعات باارزشي در خصوص موضع‌گيري ايران در قبال حضور نظامي آمريکا در منطقه در اختيار آمريکا قرار مي دهد
اين سخنان در ارزيابي نحوه رقابت استراتژيک ايران با آمريکا سودمند است و اطلاعات باارزشي در خصوص موضع‌گيري ايران در قبال حضور نظامي آمريکا در منطقه، واکنش ها به اين حضور و در نهايت شيوه برخورد استراتژيک اين کشور با آمريکا ارائه مي‌دهد. البته در خصوص پيشرفت هاي ايران در جنگ نامتقارن نبايد به گفته‌ها و شنيده‌ها بسنده کرد و بايد به عملکرد اين کشور نيز توجه خاصي کرد.
* ديدگاه‌هاي ايران راجع به رقابت با آمريکا بايد موشکافي شود
ناديده گرفتن اين پيشرفت ها به عنوان رکن اصلي دکترين نظامي ايران، غيرممکن است. از اين گذشته، ديدگاه‌هاي متغير ايران راجع به رقابت با آمريکا در گذشته کاملاً موشکافي نشده است، اين در حاليست که اين تحليل و موشکافي براي شناخت صحيح اهداف و مقاصد استراتژيک ايران ضرورت دارد.
* بررسي توان جنگ نامتقارن ايران توسط "آدام سيتز " از دانشگاه نيروي دريايي آمريکا
سازمان (CSIS) با همکاري "آدام سيتز " از دانشگاه نيروي دريايي آمريکا، با گردآوري و بررسي اخبار و مقالات از منابع غربي و ايراني به ترتيب زمان انتشار ، اقدام به تحليل اين ديدگاه‌ها و ارزيابي مقاصد ايران براي رقابت با آمريکا، کرده است.
* ايران با توسعه توانايي‌هاي جنگي نامتقارن کمبود جنگ‌افزارها و فناوري‌هاي نظامي خود را جبران و خنثي کرده است
ايران که با حضور نيروهاي نظامي آمريکا در منطقه خليج فارس مواجه است و از سوي ديگر از تحريم تسليحات و تجهيزات نظامي، اين کشور را در واردات و توسعه فناوري نظامي و جنگ‌افزارهاي نوين ناتوان کرده، در تلاش است با توسعه توانايي‌هاي جنگي نامتقارن و قدرتمند، کمبود جنگ‌افزارها و فناوري‌هاي نظامي خود را جبران و خنثي کند. ايران خود را در محاصره نيروهاي نظامي آمريکا در منطقه خليج فارس مي‌بيند.
* دکترين نظامي ايران هدف قرار دادن منافع آمريکا در منطقه است
آمريکا در کشورهاي عربي پايگاه‌‌هاي نظامي ايجاد کرده و نيروهاي نظامي خود را در حريم مرزهاي ايران يعني عراق و افغانستان مستقر کرده است. ايران هم در اين راستا، دکترين نامتقارني را براي حمله به اين نيروها و پايگاه‌ها و همچنين هدف قراردادن هم‌پيمانان و منافع آمريکا در خاورميانه توسعه داده است.
- نبرد نامتقارن ايران با آمريکا به سه شکل زير تعريف مي‌شود:
الف- توسعه و توليد انبوه جنگ‌افزارهاي کم‌هزينه و ساده به منظور خنثي کردن فناوري نوين نظامي آمريکا
ب- آموزش نيروها و عوامل شبه‌نظامي همچون حزب‌الله در لبنان، حماس در غزه
ج- دکترين هدف قراردادن منافع اقتصادي آمريکا در خليج فارس نظير سکو‌هاي نفتي و کشتي‌هاي نفت‌کش
* صالحي اعزام ناوهاي نظامي خود به خليج عدن را نمونه ديگري از دکترين جنگ نامتقارن ايران بيان کرد
تشکيلات نظامي ايران در ايجاد و پشتيباني قدرت نامتقارن جهت مقابله با توان نظامي و فناوري برتر دشمنانش تعللي به خود راه نمي‌دهد. سرلشگر عطاء‌الله صالحي فرمانده ارتش ايران، در سخناني نقش جنگ نامتقارن را در دکترين نظامي کشورش تأکيد و اظهار کرد: در آموزش جنگ هوايي به خلبانان، بيشتر به جنگ نامتقارن مي‌پردازيم. فرمانده کل ارتش ايران همچنين گفت که ارتش ايران، از جنگ هاي کنوني عراق و افغانستان درس مي‌گيرد و دستورالعمل‌هاي نظامي خود را با اين درس‌ها مطابقت مي‌دهد.سرلشگر صالحي در ادامه سخنان خود اعزام ناوهاي نظامي خود به خليج عدن را نمونه ديگري از دکترين جنگ نامتقارن ايران عنوان کرد.
* ايران اهميت ويژه‌اي براي تحليل و کسب اطلاعات از عوامل شبه‌نظامي خود درخصوص نبرد نامتقارن با نيروهاي آمريکايي در عراق و افغانستان قائل است
با در نظر گرفتن اظهارات سرلشگر صالحي در خصوص اينکه اعزام ناوهاي نظامي به خليج عدن يک استراتژي نامتقارن بوده و با توجه به اهميت استراتژيک مسيرهاي دريايي و نقش اساسي آن در تجارت جهاني و ترابري سوخت، مي توان سخنان فرمانده ارتش ايران را تهديدي پنهاني دانست با اين محور که ايران به محض احساس خطر کردن و يا مورد تهاجم قرار گرفتن، به آمريکا يا ديگر منافع اقتصادي اين کشور حمله متقابل خواهد کرد. سخنان سرلشگر صالحي بيانگر اين نکته نيز است که ارتش ايران اهميت ويژه اي براي تحليل و کسب اطلاعات از عوامل شبه‌نظامي خود درخصوص نبرد نامتقارن با نيروهاي آمريکايي در عراق و افغانستان قائل مي‌شود و مشهودتر از همه اينکه استراتژي ايران براي مواجهه با آمريکا برپايه دکترين نامتقارن استوار است.
جمهوري اسلامي ايران، براي دخالت در سياست‌هاي داخلي کشورهاي همسايه و پيشبرد منافع سياست خارجي منطقه اي از عوامل خود استفاده زيرکانه‌اي کرده است. عوامل و نمايندگان ايران شامل حزب‌الله در لبنان، حماس در نوارغزه، گروه‌هاي شيعه در عراق و اخيراً انقلابيون افغانستان هستند.
* استراتژي ايران در لبنان با کمک حزب الله لبنان موفقيت آميز بوده است
استراتژي ايران در بکارگيري نيروهاي شبه‌نظامي در لبنان موفقيت آميز بوده‌است. حزب‌الله توانسته بر سياست‌هاي لبنان تسلط پيدا کند و خروج اعضاي حزب‌الله و هم پيمانانشان از کابينه ، باعث فروپاشي دولت ائتلافي وابسته به غرب در اوايل سال 2010 ميلادي شد. علاوه بر اين، اطلاعات محرمانه‌اي که ويکي‌ليکس اخيراً فاش کرد حاکي از آن است که حزب‌الله با کمک ايران زيرساخت‌ها و تشکيلات خود را در لبنان برقرار و پايه‌ريزي مي‌کند. "مروان حمده "، وزير ارتباطات لبنان در سال 2008 در پيامي محرمانه به سياستمداران آمريکايي اعلام کرد که شبکه مخابراتي ايران سرتاسر کشور را فراگرفته و حزب‌الله صاحب ارتش و تسليحات، ايستگاه تلويزيوني، سيستم آموزشي، بيمارستان، خدمات اجتماعي، سيستم مالي و اقتصادي و يک سيستم مخابراتي، شده است. ايران هزينه هاي راه‌اندازي خطوط فيبر نوري در لبنان را تامين کرده است که اين کار در زمان بازسازي جاده‌ها و پل‌ها پس از جنگ دوم لبنان صورت گرفت و حزب‌الله به دولت هشدار داده بود که در صورت قطع کردن خطوط فيبر نوري، اقدام جدي و کوبنده خواهد کرد.
تبديل شدن حزب‌الله از يک گروه مبارز به يک نيروي سياسي توانا و سلطه‌جو در لبنان علي‌رغم تمام نيرنگها و چاره‌جويي‌هاي دولت، نشان‌دهنده قدرت نفوذي ايران در سياست داخلي اين کشور است.
با بررسي فني فروپاشي دولت سعد حريري، مي توان به اين نتيجه رسيد که حزب‌الله و ايران، در سياست لبنان حرف اصلي را مي‌زنند و حزب‌الله توانايي خود را با مشروع يا نامشروع خواندن دولت‌هاي لبنان نشان مي‌دهد تا به طرز چشمگيري از نفوذ و تأثير غرب و آمريکا در اين کشور بکاهد.
شواهد و مدارک نيز حاکي از آن است که ايران در تعليم و تجهيز مبارزان در افغانستان دست دارد. نيروهاي ايراني و نيز مبارزان مرتبط با سپاه پاسداران ايران و عاملان منتسب به سپاه قدس ايران اخيراً در افغانستان دستگير شده‌اند. گروه انصار سپاه قدس ايران اين افراد را از نظر مالي، تسليحات و آموزش تأمين مي‌کرده است که مأمور حمايت و هدايت عوامل ايران در غرب افغانستان است. نيروهاي امنيتي ناتو توانستند در ماه مارس 2010 ميلادي در 13 حمله ناگهاني، سه نفر از سرکرده‌هاي القاعده به نام‌هاي "ملا اختر "، "صابر صاحب " و "ملا جانان " را که با انصار سپاه قدس ارتباط داشتند به هلاکت برسانند و سه تن ديگر را که اسامي آنها اعلام نشده است را دستگير کنند. در آخر اينکه ژنرال "استانلي مک‌کريستال "، فرمانده سابق نيروهاي امنيتي ناتو در ماه مي 2010 اعلام کرد که بيشتر مبارزاني که در افغانستان فعاليت مي‌کردند در شرق ايران آموزش ديده و تجهيز شده بودند.
* ايران و افغانستان هر دو دشمن مشترکي به نام آمريکا دارند
اين روند منعکس کننده تمايل رو‌به‌رشد ايران در برپايي جنگ نامتقارن با حضور نيروهاي نظامي غربي در افغانستان است که نبرد نامتقارن ايران پيش از آن در عراق نيز سايه افکنده بود. اگرچه ايدئولوژي شيعي جمهوري اسلامي ايران مورد تکفير تندروها و مبارزان سني مذهب افغانستان است، اما هدف هردو يکي است. يکي از فرماندهان نظامي طالبان اخيراً اينطور گفته است: "مذهب و تاريخ ما متفاوت است اما هدف هردوي ما يکي است و آن کشتن آمريکايي‌ها است ". اين تنها مورد از ناديده گرفتن اختلافات مذهبي ايران با هم‌پيمانانش نيست. ايران از تشکيلات سني مذهب حماس و العلويه سوريه حمايت مي‌کند. اين بدان معني است که ايران اغلب براي کاهش قدرت آمريکا در منطقه، ايدئولوژي خود را کنار مي‌گذارد.
* پيشرفت هاي نظامي ايران با هدف به چالش کشاندن حضور نظامي آمريکا در منطقه است
روند اخير ايران در توسعه و توليد تسليحات و جنگ افزار نمايانگر اولويت هاي نامتقارن تشکيلات نظامي اين کشور است. ايران اخيراً سلاح‌هاي بيشماري را براي تضعيف حضور آمريکا در خليج فارس توليد کرده است که شامل موشک‌هاي ساحل به دريا، قايق‌هاي سريع‌السير، هواپيماهاي دوربرد بدون سرنشين، قايق‌هاي پرنده و خودروهاي آبي خاکي مي‌شود. در گزارشي ديگر که در ايران منتشر شد آمده است: نيروي دريايي ايران تصميم به ايجاد سپر موشکي دفاعي در حدفاصل 2400 کيلومتري خط ساحلي ايران گرفته و از آن به عنوان يک استراتژي مناسب براي حفظ کشور از حمله دشمنان ياد کرده است. اين در حاليست که هر يک از اين سيستم‌ها مستقل از ديگري عمل خواهد کرد و به رادار مرکزي وابسته نيستند. ديگر پيشرفت‌هاي نيروي دريايي ايران جهت به چالش کشاندن حضور آمريکا در خليج فارس، قايق‌هاي جنگي سريع‌السير ذوالفقار و سراج1 هستند که هر دو توليد انبوهي دارند و قابليت پرتاب اژدر و موشک را نيز دارند.
ايران در اوايل سال 2010 ميلادي از هواپيماهاي جنگي بدون سرنشين "کرار " و "رعد "، که برد آنها از هزار کيلومتر تجاوز مي‌کند و مي تواند با کنترل از راه دور اهداف مورد نظر را مورد اصابت قرار دهد، پرده‌برداري کرد.
نيروهاي مسلح ايران به اين مسئله آگاهي دارد که نمي‌توانند بصرفا با جنگ آمريکا را شکست دهند يا از خليج فارس بيرون برانند. به همين سبب به بکارگيري از دکترين، فناوري و استراتژي نامتقارن و کم هزينه گرايش پيدا کرده‌اند. مقامات ارشد نظامي ايران آشکارا توانايي و استعداد خود را در وفق دادن تاکتيک‌ها و دکترين نامتقارن خود براي رويارويي با نيروهاي خارجي تا دندان مسلح و صاحب فناوري، به رخ جهانيان مي‌کشند.
* جنگ نامتقارن، راهبرد ايران در تضعيف توان نظامي نيروهاي آمريکايي
ايران در حقيقت نبرد نامتقارن و استفاده از عوامل خود در ديگر کشورها را براي به ستوه آوردن و تضعيف نيروهاي آمريکايي در مناطق جنگي و بي‌ثبات کردن کشورهايي که آمريکا قصد نفوذ و تأثيرگذاري در آنها دارد، در دستور کار قرار داده است. توسعه جنگ افزارها و سيستم‌هاي کم‌هزينه و زرهي سبک و بدون فناوري‌هاي يپيچيده نظير قايق هاي زرهي سريع‌السير و هواپيماهاي دريايي در راستاي مقابله با قدرت سخت آمريکا در آب‌هاي مجاور ايران به صورت تاکتيک‌هاي هجومي است و بهترين گزينه براي هدف قرار دادن منافع اقتصادي آمريکا در خليج فارس مانند کشتي هاي نفت کش و ديگر کشتي هاي تجاري هستند.
