به گزارش گروه فرهنگی مشرق، سی اُمین جلسه نمایش فیلم سینماروایت با نمایش درام "عمر" برگزار شد. فیلمی به کارگردانی هانی ابواسعد محصول 2013 که سال گذشته نماینده فلسطین در اسکار هم بود. این فیلم داستان عشقی غریب در کرانه باختری رود اردن را به تصویر می کشد. در نشست نقد و بررسی این درام علاوه بر رسول شادمانی مجری نشست، عباس کریمی منتقد، سجاد اسلامیان کارشناس و فرهاد حسینی مدرس فیلمنامه نویسی حضور داشتند.

تصویرگری فیلم از جامعه فلسطین بیشتر به نفع اسرائیل است!

 در ابتدای نشست نقد و بررسی شادمانی به معرفی یک کتاب سینمایی از محصولات انتشارات ساقی زیر مجموعه موسسه انتشاراتی روایت که در زمینه تخصصی هنر و سینما افعالیت دارد پرداخت؛ اثری به نام «تعمق در فیلم» ترجمه حمیدرضا احمدی لاری که همان طور که از نامش پیداست مخاطبان سینما با خواندن آن می توانند به پیدا کردن نگاهی عمیق و ژرف نسبت به سینما مبادرت کنند. این کتاب جایزه قلم زرین چهارمین دوره کتاب سال سینمای ایران در سال 93 کسب کرده است.

 بعد از معرفی این کتاب شادمانی ضمن  برشمردن برخی ویژگیهای "عمر" به صراحت گفت: فیلم "عمر" هرچند نماینده فلسطین در اسکار است اما تصویرگری فیلم از جامعه فلسطین بیشتر به نفع اسرائیل است تا فلسطین. البته که کارگردان اثر در گفتگوهای مختلفی که داشته کوشیده ماجراهای رخ داده در فیلم را روند طبیعی واقعه نگاری آن چیزی بداند که در فلسطین در حال رخ دادن است اما واقعیت آنجاست که در تصویرگری مفهوم مقاومت در این اثر کمترین تلاش صورت گرفته است.

"عمر" ضدصهیونیستی نیست!

فرهاد حسینی کارشناس و مدرس فیلمنامه نویسی به ذکر توضیحاتی درباره فیلمنامه "عمر" پرداخته و اظهار داشت: بلحاظ کیفی فیلمنامه این اثر از کارهای میان دستی سینماست و راحت میتوان گفت حتی یک گره افکنی درست هم ندارد و سعی می کند به کلیشه ای ترین شیوه های ممکن تعابیر مدنظر خود را به مخاطب ارائه کند.

وی ادامه داد: درباره محتوای "عمر" هم این نکته قابل توجه است که این اثر ضدصهیونیستی نیست و بیشتر یک درام عاشقانه با ته مایه های پلیسی است. اگر فیلم ضدصهیونیستی بود باید حداقل شاکله ای از زیربنای درگیریهای اسرائیل-فلسطین در اثر به مخاطب نموده می شد.

این کارشناس افزود: قبل از انقلاب اسلامی شرایط طوری پیش می رفت که فلسطین نفسهای آخر را می کشید و عرفات روندی را پیش گرفته در جهت عادی سازی حرکتهای دولت غاصب صهیونیستی اما بعد از انقلاب اسلامی روح تازه ای دمیده شد در جریان مقاومت و توصیه های امام خمینی(ره) به شدت کمک حال مسلمانان ساکن در فلسطین شد.

چرا ایالات متحده برای ورود به کشورهای سنّی نشین مشکلی ندارد؟!

فرهاد حسینی با توسعه دادن اثرات مرتبط با پیروزی انقلاب اسلامی بیان داشت: شاید یکی از دلایلی که ایالات متحده در ورود به کشورهای سنّی نشین مشکل چندانی ندارد اما برای ورود به کشورهای شیعه نشین مشکل دارد همین جریان آگاهی بخشی برآمده از پیروزی انقلاب اسلامی است.

این کارشناس فیلمنامه نویسی درباره جوایز تعلق گرفته به "عمر" از سوی دول غربی نیز اظهار داشت: جوایزی که به فیلم تعلق گرفته بیشتر به واسطه همسو بودن نگاه فیلم با نگاه سیاستگذاران جشنواره های غربی است. طبیعی است که در چنین جشنواره هایی باید هم از آثاری تقدیر شود که سعی در عادی سازی مشکلات فلسطینیان دارند.

جشنواره های غربی بیشتر طالب نگاه خاکستری در سینمای اعراب هستند

در ادامه نشست سجاد اسلامیان کارشناس مهمان با اشاره به اهمیت تغذیه فرهنگی جریانهای مقاومت فلسطینی گفت: بخشی از فلسطینیهای جهان ساکن در کرانه باختری رود اردن هستند و همان طور که حضرت آقا فرموده اند کرانه باختری باید تسلیح شود؛ بخش عمده ای از تسلیح هم به تغذیه فرهنگی برمیگردد یعنی به غیر از تهیه تجهیزات نبرد فیزیکی باید شرایطی را فراهم کرد تا واقعا دلایل مقاومت در این منطقه برای تمامی مردمان در نقاط مختلف جهان هویدا شود. طبیعی است که این هم میسر نیست مگر با تولید محصولات فرهنگی.

اسلامیان با تمرکز بر ویژگیهای مثبت "عمر" اظهار داشت: همین که فیلم مخاطب را از اوضاع کرانه باختری باخبر میکند به خودی خود مفید است و باعث میشود حتی به اندازه اندک هم که شده مخاطب غربی درباره اوضاع کرانه باختری اطلاعات کسب کند.

این کارشناس درباره دلایل تحویل گرفته شدن فیلم از سوی جشنواره های غربی نیز بیان داشت: جشنواره های غربی همان طور که به سینمای سیاه نمایانه ایران نظر دارند در برخورد با سینمای اعراب هم نگاهشان به آثاری است که متعلق هستند به طیف خاکستری یعنی آثاری که اندکی سیاهی داشته باشند و اندکی هم سفیدی.

نمیتوان گفت ساخته های اخیر کیارستمی ایرانی است

عباس کریمی منتقد و فعال رسانه ای نیز در توصیف فضای فیلم بیان کرد: با تولید چنین فیلمهایی که به نظرم حتی برای اعراب و فلسطینیها هم بومی نیستند می بایست منطقی برخورد کرد. همان طور که نمیتوان گفت ساخته های اخیر کیارستمی ایرانی نیستند نمیتوان گفت "عمر" هم یک فیلم فلسطینی است. کیارستمی سرمایه تولید فیلمهایش را از تهیه کنندگان دیگر کشورها می گیرد و مثلا با سرمایه یک تهیه کننده ژاپنی فیلم میسازد وطبیعی است که آثارش نمی توانند به عنوان آثار بومی ایرانی معرفی شوند.

وی ادامه داد: دقیقا به همین دلیل است که "عمر" هم فیلمی غیرفلسطینی است چون اولا تهیه کننده اصلی آن بلژیکی است و ثانیا مساله فیلم طرح سوال درباره مشکلات فلسطینیها نیست.

کریمی با اشاره به نمای پایانی "عمر" افزود: در نمای پایانی کشته شدن سرباز اسرائیلی به دست یک فلسطینی را می بینیم آن هم در شرایطی که در تمام طول فیلم مرتب بر مظلومیت فلسطین تاکید شده بود. چرایی این قضیه به اثرگذاری پایان بندی در ذهن مخاطب بازمیگردد و کارگردان این کار را کرده تا شاید مهر باطل بزند بر مظلومیت فلسطین.

این منتقد گفت: "عمر" فقط یک فیلم پلیسی است که داستانش در فلسطین می گذرد و اگر این فیلم به اسکار هم رفته فقط بخاطر این است که اتفاقا به نفع اسرائیلیها موضع گیری میکند درست شبیه به همان دوره ای که آثاری سیاه نمایانه از ایران به جشنواره های آن طرفی می رفتند.

در اروپا ضداسرائیلی ترین گروهها در حال فعالیتند

سجاد اسلامیان در ادامه گفته های کریمی با اشاره به نگاههای سیاسی موجود در جشنواره ها و جوایز غربی گفت: نگاه سیاسی که قطعا در کن یا اسکار وجود دارد اما در کنار آن "عمر" سعی کرده اله مانهای جلب مخاطب برای تماشاگر اروپایی یا آمریکایی را هم فراهم آورد.

وی افزود: این را هم یادتان باشد که همین الان در اروپا ضداسرائیلی ترین گروهها در حال فعالیتند مثلا در سوئد، نروژ یا حتی انگلیس جریانات قوی وجود دارد در همراهی با مردم فلسطین.

اسلامیان با بیان ایده آلهای مرتبط با سینمای مقاومت خاطرنشان ساخت: نباید یادمان برود که جریان سینمای مقاومت است که بدرد فلسطین می خورد یعنی همان آثاری که در ایران نمونه هایی مانند "بازمانده" و تا حدی "هیام" را به آن متعلق می دانم. برای ایجاد سینمای مقاومت باید شناخت کافی از فلسطین و البته مخاطب داشته باشیم.

بعد از کشتار غزه کم نبودند اروپاییانی که به اعتراض پرداختند

عباس کریمی با تایید سخنان اسلامیان بیان داشت: بعد از کشتار غزه کم نبودند چهره های مستقلی که در اروپا به اعتراض پرداختند و حتی کار به جایی رسید که فروش برندهایی چون کوکا کولا به دلیل ماهیت صهیونیستی شان کاهش یافت.

وی ادامه داد: "عمر" هم بیشتر به این خاطر به اسکار رفته که زمینه های موردپسند مخاطب آن وری را دارد یعنی از یک طرف مثلث عاشقانه دارد و از طرف دیگر زمینه جاسوسی.

فیلمی از فلسطین باید در غرب دیده شود که در خدمت نمایش مشکلات فلسطینی ها باشد

فرهاد حسینی درباره ماجرای انتخاب این فیلم برای اسکار اظهار داشت: به نظرم فیلمهای ضعیفی که به اسکار می رسند بیشتر شائبه های سیاسی را تقویت میکنند تا چیز دیگر. اینکه "آرگو" اسکار می گیرد صدالبته که بخاطر زدوبندهای سیاسی است و نه هیچ چیز دیگر.

وی ادامه داد: بر این اساس با رفتن "عمر" به اسکار اتفاق برای جریان مقاومت نمی افتد. آن فیلمی از فلسطین باید در غرب دیده شود که در خدمت نمایش مشکلات فلسطینی ها باشد.

این کارشناس در انتهای صحبتهایش از نیاز جامعه به آرمان گفت و با اشاره به "عمر" که آرمانی در آن وجود ندارد بیان کرد: برای بازی دادن جامعه باید آرمان را از آن گرفت و شاید برای همین است که فیلمی چون "عمر" را در آن سوی آب مطرح میکنند چون از آرمان متعالی فلسطینیها چیزی نمی گوید.

مخاطب هدف "عمر" مردمان کشورهای منطقه بوده اند

این گفته های حسینی واکنش یکی از مخاطبان حاضر در نشست سینماروایت را به دنبال داشت. این مخاطب کسی نبود جز شفیع آقامحمدیان که روزهای دوری از مرکز گسترش را با شرکت در نشستهایی چون سینماروایت می گذراند. آقامحمدیان با بیانی قاطع و در سخنانی کوتاه گفت: برخلاف بسیاری از دوستان، من فکر میکنم "عمر" فیلمی است که هم فیلمنامه دارد، هم کارگردانی، هم تدوین و هم داستان! اتفاقا هدف گذاری تهیه کننده هم کاملا برآورده شده. او می خواسته کشورهای عرب منطقه و از جمله ایرانیان به تماشای این اثر بنشینند که این خواسته هم برآورده شده است!!! مخاطب هدف "عمر" مردمان کشورهای منطقه بوده اند و این درسهای بسیاری برای ما دارد.