به گزارش مشرق، بازار خرید اسلحه در سال 2014 در میان کشورهای عربی شاهد قراردادهای مهمی بود. همچنان ادعا می‌شود دلیل تسلیح بیشتر کشورهای عربی به وضعیت منطقه‌ای و ترس از ایران برمی‌گردد. علاوه اینکه تهدیدهای امنیتی ناشی از گروه‌های تروریستی و در مقدمه آن داعش را نیز باید به این امر افزود.

بارزترین قراردادهای اسلحه سال 2014 در چه کشورهای عربی بسته شد؟

قـطـر 23 میلیارد دلار

با پایان چهارمین نمایشگاه و کنفرانس بین‌المللی دفاعی دریایی در دوحه (مارس 2014) این کشور کوچک شیخ‌نشین توافقات ابتدایی خرید اسلحه به قیمت 23 میلیارد دلار را اعلام کرد.

این توافقات ابتدایی با شرکت‌های آمریکایی به 11 میلیارد دلار می‌رسد. قراردادی به ارزش 7.6 میلیارد دلار برای خرید 24 بالگرد آپاچی و لانچر موشک‌های پاتریوت مجهز به راکت «PAC-3» بسته شد. همچنین با شرکت ایرباس قراردادی به ارزش 2.76 میلیارد دلار برای خرید بالگرد « NH90» بسته شد.

در میان قراردادهایی که ماه مارس اعلام شد، قرارداد خرید 62 تانک پیشرفته آلمانی «لیوپارد 2» و نیز 24 خودرو (نظامی) از شرکت آلمانی « Krauss-Maffei-Wegmann» نیز برجسته بود. این قرارداد باعث اعتراض‌هایی در میان معارضان چپگرای آلمانی شد و آنها مخالفت خود را با تسلیح بیش از حد مناطق متنشج خلیج فارس اعلام کردند اما حکومت آلمان با فروش این تجهیزات موافقت کرد.

عربستان سعودی و قراردادهایی بیش از 13 میلیارد دلار

در فوریه 2014 شرکت «بی‌ای‌ای سیستمز» متخصص در صنایع نظامی در بیانیه‌ای اعلام کرد که دولت‌های انگلیس و عربستان بر سر شروط مربوطه در خصوص افزایش قیمت مبادله تسلیحات میان دو کشور توافق کردند. در ادامه این بیانیه آمده بود: این قرارداد در چارچوب برنامه «صلح برای همکاری‌های دفاعی میان کشور» صورت می‌گیرد.

این قرارداد تسلیحاتی در سال 2005 به امضای دو طرف رسید به طوری که بر مبنای آن عربستان 72 جنگنده از نوع «یورو فایتر تایفون» از انگلیس خریداری می‌کند. قرارداد مذکور از سال 2005 تاکنون اجرایی نشده به طوری که مذاکرات دوجانبه میان دو کشور در سال 2007 به دلیل افزایش قیمت جنگنده‌های پیشرفته اروپایی متوقف شد.

عربستان همچنین قرارداری به قیمت 10 میلیارد دلار برای خرید خودروهای زرهی سبک با شرکت «ژنرال داینامیکس لَند سیستم»( General Dynamics Land Systems) بست و توافق دیگری با آلمان برای خرید 100 قایق به قیمت 1.9 میلیارد دلار امضا کرد. عربستان سعودی در ادامه به خرید 202 موشک پاتریوت و خرید قطعات یدکی تجهیزات نظامی از امریکا به ارزش 1/75 میلیارد دلار اقرار کرد.

امـارات و قرارداد با لاکهید مارتین

امارات قرادادی به 270 میلیون دلار با آمریکا برای خرید توپ میدانی، ناوبر و تجهیرات نظامی بست. این قرارداد تنها بخشی از قراداد بزرگتری با شرکت « لاکهید مارتین» (Lockhead Martin) است که همچنان مورد بررسی و بحث است. قرارداد مذکور شامل خرید 30 جنگنده «اف 16» است. دو طرف همچنین قراردادی به ارزش 2.5 میلیار دلار برای خرید 4.569 خودروی زرهی ضد مین بسته اند. قرارداد دیگر امارات با آمریکا خرید سامانه موشکی با بُرد متوسط و دوربرد به قیمت 900 میلیون دلار است. آمریکا در قرارداد اخیر متعهد شده امارات را به 12 سامان موشکی از نوع «هیمارس» ( HIMARS) و 100 سامانه موشکی از نوع «اتاسمس» (ATACMS ) مجهز کند.

مصـر  و خرید تسلیحاتی 4 میلیاردی

آمریکا پس از سقوط «محمد مرسی»رئیس‌جمهور پیشین مصر اجازه فروش 10 بالگرد آپاچی به مصر را یافت. عربستان و امارات نیز توافقی ابتدائی میان مصر و روسیه برای خرید تجهیزات نظامی شامل 24 جنگنده «میگ -29» و سامانه موشکی «بوک –ام 2» (Buk M2) و «تور-ام 2»( Tor M2) را پشتیبانی مالی کردند. برخی گزارش‌ها حاکی از آن بود که این قرارداد ارزشی معادل 3.5 میلیارد دلار و برخی گزارش‌ها از ارزش بین 2 تا 4 میلیارد دلار دارد.

لبنان و وعده سه میلیاردی عربستان

عربستان هبه‌ای به ارزش 3 میلیارد دلار برای پشتیبانی از ارتش لبنان در ماه اگوست 2014 به سعد الحریری نخست‌وزیر اسبق لبنان داد و بحث‌ها و رایزنی‌ها برای استفاده از این هبه جهات خرید بالگرد و تجهیزات دفاع هوایی از روسیه و نیز خرید اسلحه از آمریکا آغاز شد و 480 موشک قابل حمل و بیش از 500 تفنگ از نوع «ام-14، ای 4» (M16A4) و مقداری خمپاره به ارتش لبنان تحویل داده شد اما بخش عظیم و جدی این کمک نظامی تاکنون اجرایی نشده و برخی کارشناسان به اجرا شدن آن خوش‌بین نیستند.

همچنین طرف لبنانی قراردادی با شرکت «اُداس» فرانسه برای خرید بالگردهای «گازِل» و موشک «هوت» و دیگر تجهیزات نظامی بست. 2 میلیارد دلار از هبه سعودی صرف خرید اسلحه و 900 میلیون دلار آن صرف خرید نگهداری از تجهیزات خواهد شد اما هنوز چنین امری اتفاق نیفتاده است.

عُمان و خرید موشک‌های زمین به هوا

عُمان اعلام کرد قراردادی به ارزش 1.28 میلیارد دلار با شرکت «رایتیون» (Raytheon) در ژانویه 2014 بسته است. این قرارداد شامل خرید موشک زمین به هوا «ناسامس» (NASAMS) بود. عُمان همچنین قراردادی با شرکت «اندرا» (Indra) اسپانیا برای خرید سامانه مراقبت هوایی و دستگاه‌های رادار سه بعدی «لانزا»( Lanza 3D) بسته است.

عراق و قراردادهای میلیاردی

عراق قراردادهایی به ارزش 15 میلیارد دلار بست و طرف بیشتر آنها آمریکا بود. بارزترین آنها قراردادی به ارزش یک میلیارد دلار برای خرید 24 جنگنده از نوع «AT-6C Texan II» ، خودروری زرهی و بالون‌های مراقبتی بود. عراق قرارداد دیگری به ارزش 600 میلیون دلار برای خرید 46000 گلوله تانک از نوع «ام 1ای 1 آبرامز» (M1A1 Abrams) بست. عراق همچنین قراردادی نظامی به ارزش  یک میلیارد دلار با روسیه برای خرید سامانه موشکی «پانتسیر –اس1» (Pantsir-S1 ) و بمب‌افکن‌های قابل حمل «دژیگیت» ( Dzhigit) منعقد کرد. این کشور همچنین در ژوئن 2014 جنگنده‌های «سوخوی 25» را از روسیه تحویل گرفت.

کویت و موشک‌های پاتریوت

کویت سامانه موشکی دفاعی پاتریوت با شرکت رایتیون آمریکا به ارزش 655 میلیون دلار بست.
اردن و خرید از هلند، آمریکا و آلمان

در ماه فوریه 2014 ، هلند انتقال اولین سِری توپ‌های ضد هوایی از نوع «چیتاه» (Cheetah) به ارزش 29 میلیون دلار به اردن را اعلام کرد. این قرارداد شامل 350 هزار گلوله توپخانه، 22 توپ ضدهوایی از نوع «بوفورز» (Bofors 40L70) و 11 رادار از نوع «تالس فلایکاتچر» (Thales Flycatcher) و 5 خودروی زرهی از نوع لئوپارد بود.

در ماه می پنتاگون توافقی با اردن برای فروش 12 خودروی زرهی تاکتیکی شرکت صنایع نظامی«اوشکوش» (Oshkosh ) بست. اردن همچنین اولین کشوری بود که موشک مجهز به لیزر از نوع پیشرفته (APKWS) را خرید. اردن در اکتبر نیز قراردادی با آلمان برای خرید مسلسل بست.

بحرین  و خرید گاز اشک‌آور و معامله با انگلیس

روسیه، بحرین را با موشک‌های ضدهوایی از نوع «کورنیت- ام ای» (Kornet-EM) مجهز کرد. منامه قراردادهای کوچکی با انگلیس به ارزش یک میلیون دلار بست. کره جنوبی قراردادی به ارزش 28 میلیون دلار با بحرین برای فروش گاز اشک آور را لغو کرد. این اتفاق به دلیل شکایت‌های بسیار از پلیس بحرین در استفاده بیش از حد از این گازها برای سرکوب معارضان بحرین رخ داد.