گروه اجتماعی مشرق- به روایت لغت نامه دهخدا "بیمه" در لغت به معنای ضمانت مخصوصی است از جان یا مال که در تمدن جدید رواج یافته است، این طور که برای شخص یا مال ماهانه مبلغی به شرکت بیمه میدهند و در صورت اصابت خطر به جان و یا مال، شرکت مبلغ معینی به فرد مورد نظر پرداخت میکند. بعید هم نیست که واژه بیمه از "بیم" گرفته شده باشد به معنای ترس ازآینده، ترس از بیماری و ترس ازخطرات مالی و جانی و... حال نکته اینجاست که بیمههایی که در طول زمان و توسعه و پیشرفت جمعیت شکل گرفتهاند تا چه حد میتوانند مامنی برای این چنین ترسهایی به شمار آیند؟ یکی از عمدهترین شرکتهای بیمهگذار در ایران سازمان تامین اجتماعی است.
*هفت خوانی که بیماران باید در بیمارستانهای تامین اجتماعی طی کنند
وقتی گذرت به بیمارستانها و مراکز درمانی که
متعلق به تامین اجتماعیست میافتد با چند مقوله ثابت مواجه میشوی. اولی مقوله
تعداد بیشمار جمعیت است. این موضوع ساعت مشخصی ندارد و تقریبا از 5 صبح شروع میشود. سیل زیادی از مردمی که دفترچه به دست در انتظار گرفتن نوبت هستند.
هر بیمار باید یک ساعتی سرپا بایستد تا بتواند وقت بگیرد. حتی اگر اولین نفر هم باشد نوبتها ممولا از 15 و 20 شروع میشود، حال آنکه این تعداد نوبت اولیه برای چه کسانی کنار گذاشته شده است فقط خدا میداند.
بعد از اینکه آن 15 و 20 نفر اول رفتند و مشکلشان را حل کردند تازه نوبت از اولین نفر آغاز میشود، پزشک محترمی که بیماران را با سرعت نور میبیند آنها را راهی داروخانه میکنند؛ در واقع ایستادن در صف دارو، خوان بعدی یک بیمار دارای دفترچه تامین اجتماعی است.
عجیب تر از همه در این قصه، قانونی است که سازمان تامین اجتماعی برای پزشکان ابلاغ شده است ؛ که به موجب این قانون مقدار داروی تجویز شده برای بیماران یک پزشک در طول یک ماه نباید بیشتر از 3.2 قلم دارو باشد.
مسئلهای که اعترض بسیاری از بیماران به ویژه سالمندان که با دو تا سه بیماری مختلف به این گروه پزشک مراجعه می کنند را بر انگیخته است به گونه ای که اگر یک بیمار از چند نوع بیماری مختلف رنج ببرد در اولین روز مراجعه تنها برای یکی از آن بیماریها دارو دریافت میکند و برای گرفتن دارو برای سایر بیماریهایش باید در تاریخ دیگری مراجعه کند!
مسئله عجیب دیگری که بیمه شدگان تامین اجتماعی در زمینه درمان با آن مواجه هستند، عدم پذیرش کودکان زیر دوسال در خارج از ساعات اداری است؛ که این موضوع بیشتر در کلینیکهای وابسته به سازمان تامین اجتماعی دیده می شود.
اما این مشکلات عجیب و قریب که آمیخته با قوانین تامین اجتماعی هستند در بیمارستانهای وابسته به این بیمه بیشتر دیده می شود به گونه ای که در بیمارستان میلاد یک بیمار برای گرفتن وقت باید از ساعت 4 صبح در بیمارستان حضور پیدا کند که موفق به اخذ نوبت شود و بعضا دیده میشود که گاهی برای برخی از پزشکان باید دو تا سه هفته در انتظار به سر ببرند و همه این کمبودها ناشی از تعداد پایین متخصص در این بیمارستانها است.
علاوه بر این زنان بارداری که تحت پوشش
بیمه تامین اجتماعی هستند برای اینکه بتوانند در این بیمارستانها زایمان کنند و از خدمات ویژه مادر و نوزاد بهره ببرند باید
از ابتدا در این بیمارستانها پرونده بارداری و زایمان تشکیل دهند در غیر این صورت
در صورت مراجعه با عدم پذیرش مواجه خواهند شد.
حال با شرایطی که به طور مثال در شهر تهران حاکم است یک مادر باردار چگونه می تواند هر ماه و هر هفته کلی مصافت طی کند تا خودش را به پزشکان و کادر درمانی این بیمارستانها برای کنترل وضعیت خود و فرزندش برساند.
عدم سندیت آزمایشها، سونوگرافیها و رادیولوژها که در بیمارستانهای تامین اجتماعی گرفته میشود برای پزشکان مشکل دیگر مردم
به شمار میآید، دقت ناکافی، قدیمی بودن تجهیزات و خدمات پیراپزشکی از جمله عوامل
این عدم اطمینان به شمار می آید.
پدیده زشت زیرمیزی پزشکان و نیز در بعضی عملهای خاص، عدم اطمینان کافی به کادر پزشکی بیمارستانهای تامین اجتماعی نیز باعث شده تا بسیاری از مردم که تحت پوشش بیمه تامین اجتماعی هستند و ماهانه حق بیمه پرداخت میکنند، برای درمان مجبور به مراجعه به بیمارستان های خصوصی و پرداخت مبالغ کلان شوند.
در ادامه به گلایههای یکی از میلیونها نفری که تحت پوشش بیمه تامین اجتماعی است و به خاطر بیماری دخترش به مصائب زیادی دچار شده و یک خبرگزاری با وی گفتگویی داشته، میپردازیم:
بیمه تامین اجتماعی، از 11
میلیون هزینه عمل جراحی، فقط 620 هزار تومان پرداخت کرد
آقای تاجفر برای جمعآوری سابقه خود به یکی از شعبات تامین اجتماعی
آمده است. از وی در مورد خدمات بیمه تامین اجتماعی و میزان رضایتش میپرسم که پاسخ
میدهد: بیمارستانهای تامین اجتماعی بسیار شلوغ است و سیستم نوبتدهی آنها نیز
اصلاً مناسب نیست مثلاً برای پذیرش در بیمارستان میلاد باید ساعت 4 صبح در
بیمارستان بنشینی یا تلفنی نوبت رزرو کنی که عملاً امکانپذیر نیست. از طرف دیگر
داروخانه آن هم داروهای تخصصی و گران قیمت را ندارد که در نهایت باید به صورت آزاد
تهیه کنیم.
وی از حادثهای که خرداد سال جاری برای دخترش اتفاق افتاده میگوید:
دخترم از بالکن سقوط کرد و مچ پایش از چند ناحیه شکست. برای عمل جراحی او طبق نظر
پزشکان فقط 6 روز فرصت داشتیم.اما بیمارستان البرز کرج و میلاد تهران که طرف
قرارداد سازمان تامین اجتماعی هستند از عمل سرباز زدند و ما را به پزشکان
بیمارستانهای دیگر معرفی کردند تا اینکه بالاخره در روز پنجم و زمانی که تنها یک
روز برای عمل فرصت داشتیم، بعد از التماس و گریههای همسرم یک دکتر فوق تخصص
ارتوپدی کودکان قبول کرد که دخترم را در بیمارستان دی عمل کند که هزینه آن حدود 11
میلیون تومان شد
وی ادامه میدهد: از 11 میلیون هزینه عمل جراحی بیمه تامین اجتماعی
فقط 620 هزار تومان به ما پرداخت کرد در صورتی که من تمام این پول را از آشنایان
خود قرض کردم اما در حال حاضر تنها دلخوشیام پاداش بازنشستگی است تا بتوانم قرض
خود را برگردانم. البته از طریق محل کارم، بیمه تکمیلی نیز هستیم و مدارک دخترم را
به آنها نیز تحویل دادم اما بعد از گذشت دو ماه هنوز هیچ پولی به حسابمان واریز
نشده است.خودم نیز چندین سال است که با مشکل پلیپ بینی مواجه هستم اما به علت همین
مشکلات نتوانستم تا الان این عمل را انجام دهم.
همه این شرایط بیماران تامین اجتماعی را به این نتیجه می رساند که برای طی دوره درمان بیماریشان با پرداخت هزینه به بیمارستانهای خصوصی و مطب اطبا در گوشه های مختلف شهر مراجعه کنند.
همه این مسائل تنها گوشه ای از مشکلات بیمه شدگان تامین اجتماعی تنها در زمینه درمان است، بماند که شاکیان خصوصی این شرکت بیمه گذار در زمینه معوقات بازنشستگی و سایر خدمات مربوط به این قشر بسیار بیشتر از این حرفهاست.
به گفته علی صابری، حقوقدان و مدرس دانشگاه سازمان تامین اجتماعی با حجم بالای شکایات روبرو است. میزان شکایت مردم از عملکرد تامین اجتماعی به اندازه ای است که تنها در یک موضوع مشخص، ۱۱ هزار پرونده در دیوان عدالت اداری تشکیل شده است.