گروه اقتصادی مشرق - قیمت دلار در بازار آزاد طی یک ده روز گذشته بیش از 100 تومان کاهش پیدا کرده است. نزول قابل توجه قیمت دلار در هفته‌های پایانی سال در حالی است که طبق روال معمول سال‌های قبل همیشه با نزدیک شدن به روزهای پایانی سال و افزایش تقاضا برای خرید دلار بابت خریدها و سفرهای خارجی، انتظار می‌رفت امسال هم قیمت دلار افزایش پیدا کند.
 
هرچند ارزان شدن دلار در ظاهر پدیده مطلوبی برای اقتصاد کشور به شمار می‌آید و در صورت تداوم طولانی‌مدت سبب ارزان شدن کالاهای وارداتی می‌شود؛ اما آنچه از نوسانات اخیر بازار ارز مایه نگرانی است، ضربه‌ای است که نبود ثبات در بازار ارز بر کسب‌وکار در کشور وارد می‌کند.

مروری بر روند قیمت ارز در سال جاری از نبود ثبات در بازار حکایت دارد؛ یعنی دقیقا آنچه که دولت یازدهم به عنوان یکی از اهداف کلان اقتصادی خود قرار داده، به علت نوسانات چندباره در سال جاری، محقق نشده است.

قیمت دلار در سال جاری در چند مقطع دچار نوسان نسبتا شدید شده و کاهش بیش از 100 تومانی آن در یک ده روز گذشته، نمونه آخر این نوسانات محسوب می‌شود.

دلار سال 1393 را با بهای حدودا 3000 تومان شروع کرد و در همان ابتدای سال به ناگاه طی دو سه هفته نزدیک به 300 تومان گران شد. پس از آن دلار چند هفته‌ای ثبات پیدا کرد، اما دوباره از اواخر خردادماه تا اواسط تیرماه روند نزولی گرفت و 200 تومان ارزان شد.

از اوایل شهریورماه سومین نوسان سال جاری در بورس رقم خورد و قیمت دلار دوباره طی چند هفته تا 200 تومان افزایش پیدا کرد. طی دو ماه مهر و آبان، بازار ارز در ثبات بود اما از اوایل آذرماه برای چهارمین بار دلار دچار شوک شد و طی یک هفته با 300 تومان افزایش به حدود 3500 تومان رسید. بعد از آن مجددا طی یک هفته دلار 200 تومان نزول کرد و این پنجمین نوسان شدید بازار ارز در سال 93 محسوب می‌شد.

از اواسط آذرماه تا اوایل دی‌ماه برای ششمین بار بازار ارز دچار نوسان شد و قیمت دلار به 3560 تومان هم رسید. اما از آن زمان تا هفته پیش بازار ارز در ثبات نسبی بود اما طی ده روز گذشته هفتمین شوک سال 93 نیز به بازار ارز وارد شد و این بار شوک نزولی به طوری که قیمت دلار از 3400 تومان به حدود 3250 تومان کاهش پیدا کرده است.

نوسانات مکرر قیمت ارز طی سال جاری خصوصا نزول شدید یک ده روز اخیر، مانعی جدی بر سر راه یکی از اهداف دولت یازدهم در بهبود بخشیدن به فضای کسب‌وکار است. در شرایط حاکم بر بازار ارز که قیمت دلار معمولا حتی به مدت دو ماه متوالی نیز ثبات نداشته و هر چند هفته یک بار با یک نوسان نزولی یا صعودی شدید مواجه می‌شود، فعالان اقتصادی و سرمایه‌گذاران خُرد و کلان برای برنامه‌ریزی‌ها و تصمیمات اقتصادی خویش دچار تردید می‌شوند.

مثلا در شرایطی که قیمت دلار بیش از 100 تومان ارزان‌ شده، خریدهای خُرد و کلان در بازارهای مختلف متوقف خواهد شد، زیرا خریداران چشم‌انتظار ارزان‌تر شدن بیشتر دلار می‌مانند. این وضعیت، ضربه‌ای شدیدتر به بازار کساد کشور وارد می‌کند.

یک صرافی در دوبی درباره علل کاهش اخیر قیمت دلار به خبرنگار ما گفت: در روزهای اخیر بانک مرکزی ایران عرضه درهم و دلار به صرافی‌های دوبی که با ایران همکاری دارند را افزایش داده و این مسئله یکی از دلایل کاهش قیمت ارز است.

همچنین خبرهای مثبتی که از مذاکرات هسته‌ای منتشر شده، بعلاوه اظهارنظر رئیس‌کل بانک مرکزی مبنی بر قطعی بودن تک‌نرخی شدن ارز در سال 94 نیز مزید بر علت شده است.