گروه جنگ نرم مشرق- شبکه راشاتودی روسیه اخیراً به نقل از وزیر خارجه روسیه اعلام کرده که ادامه پیگیری سپر دفاع موشکی آمریکا و ناتو در اروپا نشان میدهد واشنگتن نمیخواهد بپذیرد که مذاکرات هستهای با ایران به جلو رفته است. مسکو معتقد است این موضوع نشان میدهد برنامههای دفاع موشکی در اروپا ماهیت ضدروسی دارد و بهانه برنامه هستهای ایران، چیزی بیشتر از یک "افسانه" نبوده است. آمریکا قبلاً میگفت میخواهد با استقرار سپر موشکی در اروپای شرقی متحدانش در اروپا را از تهدید ایران نجات دهد، اما اکنون که توافق هستهای صورت گرفته است، برنامه احداث سپر موشکی در اروپا همچنان ادامه دارد.
آمریکا ناوهای جنگی خود را در سراسر مدیترانه از جمله در اسپانیا مستقر کرده است. همچنین پایگاه دفاع موشکی در رومانی ساخته است. قرار است پدافند رهگیر آمریکا نیز تا انتهای سال جاری میلادی تکمیل شود. پدافند آمریکا در لهستان نیز طی 3 سال عملیاتی خواهد شد. ترکیه هماکنون صاحب راداری است که تحت کنترل ناتو است.
آمریکا به رغم پیشرفت مذاکرات هستهای با ایران، در پی احداث سپر موشکی در اروپاست
ماری هارف سخنگوی وزارت خارجه آمریکا در پاسخ به سؤالی در این خصوص میگوید: "ما درباره سلاحهای متعارف ایران از جمله موشکهای بالستیک این کشور، جدای از بحث هستهای نگران هستیم. این نگرانیها با توافق هستهای از بین نمیرود. ما گفتهایم که هدف از سپر موشکی، خاورمیانه و مسلماً ایران است. تا امروز هم هیچ تغییری در این خصوص وجود ندارد که بخواهیم اعلام کنیم." از طرفی "اونا لانگسکو" سخنگوی ناتو نیز در این خصوص میگوید: "تهدید گسترش موشکهای بالستیک علیه کشورهای ناتو همچنان افزایش مییابد و چارچوب توافق بر سر برنامه هستهای ایران نیز این واقعیت را تغییر نمیدهد."
جورج بوش زمانی که آغاز برنامه سپر موشکی در اروپا را اعلام کرد، به وجود تهدید هستهای از جانب ایران متوسل شد: "احتیاج به سپر موشکی در اروپا، واقعی و به عقیده من فوری است. ایران به دنبال فناوریای است که میتواند برای ساخت سلاح هستهای مورد استفاده قرار بگیرد. موشکهای بالستیک نیز بردی دارند که میتوانند این سلاحها را حمل کنند." آلکسی پوشکف رئیس کمیته روابط خارجی دومای روسیه درباره این اظهارات مقامات آمریکایی در صفحه توئیتر خود به طعنه مینویسد: "ناتو سپر موشکی خود را در اروپا رها نمیکند؟ باورکردنی نیست! این افسانهها درباره "تهدید" ایران و کره شمالی را برای احمقها ساختهاند. اکنون دیگر ناتو همین افسانهها را هم ندارد."
ایران در حال حاضر سلاح هستهای ندارد و آمریکا نیز در قالب یک تیم دارد با تهران مذاکره میکند تا مطمئن شود، این کشور به سلاح هستهای دست پیدا نمیکند. بنابراین اکنون دلیل استفاده از سپر موشکی تغییر کرده است. برایان بکر عضو ائتلاف ضدجنگ "انسر" معتقد است: "دلیل واقعی این است که آمریکا میخواهد قدرت نظامی خود را تا مرز روسیه و دیگر کشورهای آن بخش دنیا گسترش دهد. دلیل سپر موشکی همیشه همین بوده است."
این در حالی است که آمریکا ادعا میکند احداث سپر موشکی در اروپا ارتباطی به روسیه ندارد. هارف در پاسخ به سؤالی مبنی بر اینکه آیا هنوز هم آمریکا میگوید دلیل احداث سپر موشکی، روسیه نیست، تأکید میکند: "بله. قطعاً همینطور است. ما به صراحت این را گفتهایم." روسیه از آمریکا خواسته تا تعهد کتبی و قانونی دهد که از سپر موشکی در اروپا برای خنثی کردن بازدارندگی هستهای روسیه استفاده نخواهد کرد. در عین حال، "فرانک رز" معاون وزیر خارجه آمریکا در امور سیاستهای دفاعی و عملیاتهای راستیآزمایی گفته است: "ما هیچ محدودیت قانونی را درباره تواناییمان در دفاع از خود نمیپذیریم."
نیروهای ارتش آمریکا طی تمرین مشترک نظامی در لهستان
"اورهان جعفرلی" کارشناس مسائل امنیتی عضو مرکز تحلیل استراتژیک ترکیه نیز معتقد است اگر احداث سپر موشکی در اروپا ادامه یابد، مشخص میشود که هدف اولیه آمریکا اصولاً محاصره روسیه بوده است: "در این صورت واشنگتن برای آنکه دنیا را همچنان درباره اهداف واقعیاش فریب دهد، کارش بسیار مشکل خواهد شد."
"آلکساندر گروشکو" نماینده دائم روسیه در سازمان ملل معتقد است با احداث سپر موشکی در اروپا، این کشور هم باید تواناییهای دفاعی خود را تقویت کند تا موازنه قدرت دوباره برقرار شود. این یعنی باید سلاحهای بیشتری بسازد. "آلکساندر لوکاشویچ" سخنگوی وزارت خارجه روسیه اشاره کرده که اقدامات اخیر ناتو با توافق لایحه بنیانگذاری میان روسیه و ناتو در تناقض است. ناتو در این توافق متعهد شده بود تا "نیروهای نظامی گسترده" را به طور دائمی نزدیک مرز روسیه با استونی، لاتویا و لتونی مستقر نکند.
روسیه همچنان معتقد است که اقدامات ناتو نشان میدهد این ائتلاف یک بلوک ضدروسی است که از درگیری بر سر اوکراین استفاده کرده و میخواهد حضور نظامی خود را در شرق اروپا تقویت کند. این در حالی است که مسکو سالهاست میگوید اگر سپر دفاع موشکی برای مقابله با روسیه نیست، بیایید یک سپر دفاع موشکی مشترک تشکیل دهیم، اما آمریکا با این کار مخالفت میکند.
***
از جهتی میتوان صدور مجوز صادرات سامانه موشکی S300 به ایران از سوی پوتین را در راستای پاسخگویی روسیه به اقدام آمریکا و ناتو در عدم جمعآوری سپردفاع موشکی شرق اروپا دانست.