به گزارش مشرق، محمد حسین ادیب و کارشناس مالی معتقد است که بانکها نمی توانند سودی که به سپرده گذار پرداخت می کنند را از وام گیرنده دریافت کنند. ریسک از وام گیرنده به بانکها و موسسات مالی منتقل شده اما بانکها آن را به سپرده گذار منتقل نکرده اند این روند تا ابد ادامه نخواهد داشت، دیر یا زود با انتقال ریسک به سپرده گذار، بازی خاتمه خواهد یافت.وی باور دارد که مصوبه کاهش سود سپرده اگر به وسیله این بانکها و موسساتی که به نقطه بحران رسیده اند اجرا شود در ظرف یک ماه به ورشکستگی آنها می انجامد و این واحد ها از نقطه بحران به نقطه اشتعال می رسند، لذا کاهش سود سپرده به یک بحران در نظام بانکی می انجامد لذا در عمل بوسیله بانکهای درگیر بحران اجرا نخواهد شد.
ادیب توصیه می کند اصلاح نظام بانکی و یا کاهش سود سپرده به بعد از مذاکرات موکول شود.
نظرات این کارشناس مالی را راجع به این موضوع در گفت‌وگو با خبرنگار اقتصادی خبرگزاری تسنیم می خوانید:
آیا نظام بانکی در مسیر درست حرکت می کند ؟
ادیب : حدود 4 میلیون سپرده گذار از طریق سود ناشی از سپرده گذاری زندگی می کنند ، با احتساب عائله 6/3 نفر به ازای هر سپرده گذار، نظام بانکی زندگی 14 میلیون نفر را تامین می کند که 27 درصد جمعیت 54میلیون نفری شهر ها را شامل می شود، تامین زندگی 27 درصد جمعیت شهری از طریق سود سپرده گذاری در بانکها اشتباه بوده ، تداوم آن اشتباه است و حال دیگر رها کردن آن هم اشتباه خواهد بود.
شما به گونه ای تحلیل می کنید که سودی که بانکها به سپرده گذار پرداخت می کنند همان اثر پرداخت حقوق را دارد گوئی بانکها 4 میلیون نفر حقوق بگیر دارند ؟
ادیب : بانکها 180 هزار نفر پرسنل دارند که بر اساس عملکرد نظام بانکی در بهمن ماه، هر شعبه در روز 8 چک و یک روز در میان، یک وام پرداخت می کند که گواه آن است که 80 درصد پرسنل بانکها مازاد هستند، اگر به این تعداد 80 هزار بازنشسته نظام بانکی اضافه شود،بانکها زندگی 4 میلیون و دویست و چهل هزار نفر را تامین می کنند .
بانکها از چه محلی زندگی بیش از چهار میلیون نفر را تامین می کنند؟
ادیب : تامین زندگی بیش از 4 میلیون نفر در ماه باید از محل نرخ بهره ای که وام گیرنده پرداخت می کند پوشش داده شود که به افزایش نجومی نرخ بهره انجامیده است.
این روند تا چه زمانی ادامه خواهند داشت؟
ادیب : بانکها نمی توانند هزینه تجهیز منابع را به وام افزوده و از وام گیرنده دریافت کنند .
شما به سئوال من پاسخ ندادید ؟
ادیب : یک سری از بانکها و موسسات مالی به نقطه بحران رسیده اند یعنی نمی توانند بازی را ادامه دهند اما با توقف پرداخت تسهیلات، بازی را ادامه می دهند، به عبارت دیگر وصولی از محل تسهیلات را صرف پرداخت سود سپرده می کنند، در این قبیل بانکها و موسسات مالی، پرداخت تسهیلات به حداقل ممکن رسیده است، در عمل یک دسته از بانکها با قطع پرداخت تسهیلات خود را با شرایط جدید منطبق می کنند یعنی به جای بانکداری که محور آن پرداخت تسهیلات است فقط سود سپرده می دهند، دسته دوم بانکهایی هستند که با وجود توقف پرداخت تسهیلات، قادر به ادامه بازی نیستند و روزانه دچار کسری می شوند این دسته با نجومی کردن پرداخت سود سپرده، با مکش سپرده از بانکهای دیگر بازی را ادامه می دهند این دسته از موسسات مالی و بانکها در عمل ورشکسته هستند و فقط مشکل را به تاخیر می اندازند .
سود سپرده را چه کسانی تعیین می کنند ؟
ادیب :اکنون سود سپرده به وسیله این دسته از موسسات مالی و بانکها تعیین می شود، یک موسسه مالی همین امروز به سپرده یک ساله سود 27 درصد و یک بانک بزرگ و سه بانک کوچک، سود 25 درصد می دهند، اینها واحد هائی هستند که در عمل ورشکسته اند و فقط مشکل را به بعد منتقل می کنند .
مصوبه کاهش سود سپرده تا چه اندازه عملی می شود؟
ادیب : مصوبه کاهش سود سپرده اگر بوسیله این بانکها و موسساتی که به نقطه بحران رسیده اند اجرا شود در ظرف یک ماه به ورشکستگی آنها می انجامد و این واحد ها از نقطه بحران به نقطه اشتعال می رسند، لذا اجرای مصوبه شوای پول و اعتبار برای کاهش سود سپرده به یک بحران در نظام بانکی می انجامد لذا در عمل بوسیله بانکهای درگیر بحران اجرا نخواهد شد .
در این شرایط چه راه حلی پیشنهاد می کنید ؟
ادیب : تمهید یک بحران بانکی در آستانه مذاکرات با پنج بعلاوه یک مثبت ارزیابی نمی شود و توصیه می شود اصلاح نظام بانکی و یا کاهش سود سپرده به بعد از مذاکرات موکول شود در عین حال نگران نباشید مصوبه شورای پول و اعتبار به وسیله بانکهای در گیر بحران اجرا نخواهد شد.
راهکاری پیشنهادی شما چیست ؟
ادیب: بانکها قدرت خودتنظیمی دارند و نرخ هایی ایجاد می کنند ( سود سپرده و نرخ بهره ) که خود را تسویه می کنند، ریسک از وام گیرنده به بانکها و موسسات مالی منتقل شده اما بانکها آن را به سپرده گذار منتقل نشده اند این روند تا ابد ادامه نخواهد داشت، دیر یا زود با انتقال ریسک به سپرده گذار، بازی خاتمه خواهد یافت .
اکنون چه باید کرد ؟
ادیب : ابتدا باید راهکار برای موسسات و بانکهای درگیر بحران ارائه شود و بعد دستیابی این موسسات و بانکها به منابع برای حل بحران مسدود شود. مسدود کردن راهکار هر چند غلط این موسسات بدون راه حل جایگزین، مسئولانه ارزیابی نمی شود .
