از این رو شرایط امروز اصولگرایان را با غلامرضا مصباحی مقدم که پس از رحلت آیت الله مهدوی کنی دبیر کل سابق جامعه روحانیت مبارز بیش از پیش در این تشکل ایفای نقش می کند به گفتگو نشسته ایم.
سخنگوی جامعه روحانیت مبارز در این گفتگو از جلسات فوق العاده جامعه روحانیت مبارز برای انتخابات و همگرایی در اصولگرایان خبر داد و گفت: کمیته انتخاباتی جامعه روحانیت با تمام احزاب و گروه های اصولگرایی یک دور جلسه گذاشته است و جلسه با لاریجانی را نیز در دستور کار خود دارد.
مصباحی مقدم به برخی از تحلیل ها در مورد ائتلاف لاریجانی با بخشی از اصلاح طلبان هم واکنش نشان داد و گفت که یقینا چنین ائتلافی شکل نخواهد گرفت.
وی به جلسه سه آیت الله هم اشاره ای کرد و در جزئیات این جلسه گفت: آیت الله مصباح داعیه مستقلی برای انتخابات ندارند، بلکه تاکید کرده است حرکتی که توسط جامعتین شروع شده و بناست استمرار یابد را تائید میکند و همگرایی مجموعه اصولگرایان مورد حمایت ایشان است و توصیه کردند که همچنان باید محوریت، جامعتین باشد.
مصباحی مقدم همچنین به نطق های انتخاباتی دولتمردان نیز واکنش نشان داد و اظهارات جهانگیری در حزب کارگزارن را اولین صحنه دخالت انتخاباتی دولت دانست. سخنگوی جامعه روحانیت مبارز با تاکید براینکه دخالت دولت در انتخابات مجلس موجب شکل گیری مجلسی بی خاصیت می شود، گفت: ورود دولتمردان برای اقتدار مجلس، زیان بار است. هیچگاه دولت نباید از قدرت مجلس واهمه داشته باشد. چرا که آنها نمایندگان مردم هستند. همچنان که رئیسجمهور منتخب مردم است. نمایندگان مجلس، نمایندگان مردم هستند برای قانونگذاری و نظارت و رئیسجمهور هم نماینده مردم است برای اجرا.
متن مصاحبه سخنگوی جامعه روحانیت مبارز به شرح زیر است:
امروز جامعه روحانیت مبارز در چه وضعیتی قرار دارد؟ بعد از فوت آیتالله مهدوی کنی آیا جلسات آن به صورت منظم برای انتخابات برگزار میشود؟
البته هنوز به بحث انتخابات وارد نشدهایم، اما برای همگرایی مجموع اصولگرایان از حدود یک سال پیش قبل از ارتحال آیتالله مهدوی کنی و با اذن ایشان، این مساله شروع شد؛ نه تنها این جلسات منظم برگزار میشود، بلکه فوقالعاده هم است.
با حضور چه کسانی این جلسه برگزار میشود؟
ـ جلسات داخلی با حضور تمامی اعضا و اعضای جامعه روحانیت به ریاست آیتالله موحدی کرمانی برگزار میشود. برای جلسات همگرایی نیز جامعه روحانیت کمیتهای به نام «کمیته انتخابات» تشکیل داده است. آن کمیته تاکنون یکی دور با تمام مجموعه اصولگرایی جلساتی را در راستای همگرایی گذاشته است برای اینکه سعی کنیم هر تصمیمی که برای آینده داشته باشیم، به صورت دستهجمعی اقدام کنیم.
حلقه همگرایی در جریان اصولگرایی در حال تکمیل شدن است و این امید وجود دارد همه گروههای اصوگرا در انتخابات زیر چتر جامعتین فعالیت کننداین حلقه همگرایی در حال تکمیل شدن است و این امید را به وجود آورده است که همه طیفهای اصولگرا زیر چتر جامعتین در انتخابات آینده فعالیت های خود را پیش گیرند.
خودتان جزو این کمیته هستید؟
ـ بله هستم.
فکر میکنید در انتخابات آتی طیفهای مختلف اصولگرایی به چه میزان به جامعتین تمکین کنند، با توجه به آنکه تجربه عدم وحدت در انتخابات گذشته را هم شاهد بودیم.
ـ همان اتفاقی که در انتخابات ریاست جمهوری افتاد این اثر را گذاشته و درس عبرتی برای اصولگرایان شده است؛ چون اگر بنای همگرایی نباشد، ما عرصه سیاسی را به رقبا واگذار خواهیم کرد.
آیا در مسیر وحدت اصولگرایان مشکلاتی وجود دارد، فکر میکنید موانع وحدت در این جریان چیست؟
ـ ما هیچ مانع جدی نمیبینیم، بلکه میشود گفت نشانههایی بر همگرایی به صورت جدی میان مجموعه اصولگرایی وجود دارد. اصول و شاخصهای ما مشترک است. شاید وقتی نسبت به تطبیق این شاخصها بر کاندیداها برسيم نياز به گفتگو و تفاهم بيشترى باشد، دوره قبل هم در هنگام تصمیمگیری نسبت به انتخاب کاندیداها حرف و حدیث بود؛ اما امروز هنوز به مرحله انتخاب کاندیدا نرسیده ایم بلکه در مرحله بحث و گفتگو و کار مشترک هستیم.
در جلسات احساسمان همدلی است و همه یک حرف میزنند و همه میگویند اگر بنا را بر کار مشترک و همگرایی بگذاریم، این امید است که با اقبال مردم در انتخابات روبرو شویم و بتوانیم موقعیت سیاسی مجموعه را برای خدمت به مردم در انتخابات آینده حفظ کنیم.
خبری در برخی از رسانه ها منتشر شده است مبنی بر اینکه کمیتهای از مجموعه احزاب اصولگرا متشکل از تحولخواهان، جبهه خط امام و رهبری و پایداری تشکیل شده است که سند نهایی منشور اصولگرایی را تنظیم کردهاند و گفتهاند که این سند را به جامعتین ارائه خواهند کرد. آیا چنین سندی به جامعه روحانیت مبارز تقدیم شده است؟
ـ آنچه که به توصیه جامعه روحانیت، گروههای اصولگرا دارند عمل میکنند، تشکیل جلسات مشترک برای تفاهم بیشتر است. ما تا اینجا را خبر داریم. اما اینکه به سندی بخواهند فکر کنند، از چنین چیزی بیخبریم.
جلسات آقای تقوی در چه راستایی است؟
ـ این جلسات هم در راستای همگرایی است، و بطور منظم هم در تهران و هم با سفرهایی که ایشان به استانها و شهرستانها دارند، برگزار می شود و استمرار دارد.
فکر نمیکنید این جلسات نوعی موازیکاری است؟ چرا که هر حزبی برای خود جلساتی میگذارد.
ـ مگر از مبدا تفاوتی است؟ آقای تقوی عضو شورای مرکزی جامعه روحانیت است و به توصیه آیتالله مهدوی این کار را شروع کرده و امروز هم در جلسات با گروهها و شخصیت های اصولگرایی وحدت و همگرایی را دنبال می کند؛ دیگر گروهها و احزاب هم در همین راستا جلسات وحدت برگزار می کنند؛ بنابراین موازیکاری تلقی نمیشود.
اطلاعاتی از جزئیات جلسات دبیران کل جامعه روحانیت مبارز و جامعه مدرسین حوزه علمیه قم با آیتالله مصباح می دانید و اینکه محوریت این جلسات چه بوده است؟
ـ آنچه که حضرت آیتالله موحدی کرمانی در جلسات جامعه روحانیت از نشست سهجانبه گزارش کردند، این بود که این جلسه در جامعه مدرسین برگزار شد و آیتالله مصباح که تشریف آوردند سئوالشان این بود «که چرا من را دعوت کردید؟ همواره برای انتخابات، جامعتین بودند که ورود میکردند. امروز هم باید همین گونه باشد. من ریاست حزبی را ندارم. اگر خواستید با احزاب جلسه بگذارید، من رئیس حزبی نیستم. دوستان پایداری میآیند با من مشورت میکنند و من مشورت میدهم، ولی این گونه نیست که رهبری حزبی را به عهده گرفته باشم» و توصیه کردند که همچنان باید محوریت، جامعتین باشد.
آیت الله مصباح گفت: چرا من را دعوت کردید؟ همواره برای انتخابات، جامعتین بودند که ورود میکردند. امروز هم باید همین گونه باشد. من ریاست حزبی را ندارم. اگر خواستید با احزاب جلسه بگذارید، من رئیس حزبی نیستم. همچنین آیت الله مصباح در آن جلسه تاکید کردند «من هم خودم عضوی از جامعه مدرسین حوزه علمیه قم هستم. درست است که به خاطر وضعیت جسمی نمی توانم در تمام جلسات جامعه مدرسین شرکت کنم، اما همچنان خودم را عضو این تشکل میدانم و در قالب جامعه مدرسین فعالیتهایی که مشترک با جامعه روحانیت انجام می گیرد را پیگیری میکنم.» بنابراین ایشان داعیه مستقلی برای انتخابات ندارند، بلکه حرکتی را که توسط جامعتین شروع شده و بناست استمرار یابد را تائید میکنند و همگرایی مجموعه اصولگرایان مورد حمایت ایشان است.
رفتار پایداریها را چطور پیشبینی میکنید؟ فکر میکنید این بار تمکین میکنند و با دیگر طیف های اصولگرایی همراه می شوند؟
کمیته انتخاباتی جامعه روحانیت مبارز جلسه ای با اعضای شورای مرکزی پایداری داشته است و تا اینجا الحمدالله پایداریها صحبتهایشان حکایت از استقبال از کار مشترک دارد و امیدواریم تا پایان این مسیر حفظ شود و ادامه یابد.
اصلاحطلبان خیلی فعال هستند و حرکتهای انتخاباتی خود را پیش از این شروع کردهاند. در روزهای اخیر هم خبر از پشت سر گذاشتن سومین گام خود در انتخابات داده اند که از مرحله وحدت گذشته و به انتخاب کاندیداها رسیدند. فکر نمیکنید اصولگرایان که هنوز در مرحله همگرایی هستند، این تحلیل جناح رقیب را تقویت می کند که اصولگرایان اختلاف دارند؟
ـ چنین برداشتی درست نیست. ما تصور میکنیم که اختلاف جدی نداریم و این حرکتی که شروع کردهایم با حمایت همه جانبه مجموعه احزاب و شخصیتهای اصولگرایی استمرار پیدا خواهد کرد و امیدواریم در تهران و کلانشهرها شاهد لیستهای متعدد از اصولگرایان نباشیم. البته اصلاحطلبان تغییری در رفتارشان نسبت به گذشته رخ داده است و احساس کردهاند که میتوانند به صورت جدی وارد انتخابات شوند و آنها هم به احتمال قوی با یک اقدام مشترک گام خواهند برداشت.
شاید یکی از دلایلی که مجموعههای اصولگرا هم ضرورت یک کار مشترک را حس کردهاند، همین باشد که در اردوگاه رقیب یک چنین حرکت منسجمی را شاهد هستند. در نهایت نتیجه انتخابات را آرای مردم تعیین خواهد کرد.
تاکنون جامعه روحانیت ساز و کاری برای وحدت و چگونگی انتخاب کاندیداها پیشنهاد داده است؟ پیشبینی شما از مدل وحدت اصولگرایان برای انتخابات آتی چیست؟ برخی از رسانه ها خبر از تشکیل یک کمیته ۲۰+۱۰ داده اند. این موضوع صحت دارد؟
ـ ما چنین چیزی نشنیدهایم و با مشورتی که با احزاب اصولگرا داریم، انشاءالله نسبت به مدلی که برای کار مشترک نیاز داریم، پیش خواهیم رسید.
با شروع شدن سال جدید، نطق انتخاباتی دولتمردان نیز شروع شد و معلوم است برنامه بسیار جدی برای انتخابات دارند. حتی خود رئیسجمهور و معاون اول ایشان نیز به طور علنی در مورد انتخابات صحبت کردهاند. رئیسجمهوردر پیام نوروزی خود نیز به انتخابات اشاره کرد. معاون اول رئیسجمهور هم در جلسه شورای مرکزی کارگزاران تاکید کرد که مجلس معتدل میخواهیم و بر نقش حزب کارگزاران در انتخابات تاکید کرد. ارزیابی شما از رویکرد انتخاباتی دولتمردان چیست؟
ظرف یک ماه آینده سیاست های کلی انتخابات در مجمع تشخیص به پایان می رسد ـ ورود احزاب و جمعیتها به انتخابات را امری متعارف و مفید میدانیم، چه احزاب اصولگرا و چه احزاب اصلاحطلب. اما ورود دولتمردان در بحث انتخابات خلاف قوانین جاری کشور است. در این زمینه اخیرا مجمع تشخیص مصلحت نظام نیز سیاستگذاری کرده است، گرچه هنوز مرحله نهایی این سیاستگذاری به پایان نرسیده ولی ظرف یک ماه آینده سیاست های کلی انتخابات به پایان خواهد رسید.
این سیاستگذاریها یک بند به نام «عدم مداخله دستگاههای دولتی و اشخاص و دولتمردان» دارد. آنها مجاز به دخالت در انتخابات نیستند. اصولا در یک جامعه با مبانی دموکراسی دینی و مردمسالاری دینی میبایست دولتمردان از دخالت در انتخابات به شدت پرهیز کنند. مجلسی که دولت بخواهد آن مجلس را تشکیل دهد و با تدبیر دولت آن مجلس جهتگیری شود و رنگ سیاسی پیدا کند، آن مجلس، مجلس مستقلی نیست و به تعبیری مجلس فرمایشی است.
جایگاه مجلس، یک جایگاه بسیار والا و به تعبیر حضرت امام (رضوان الله عليه) در راس امور است به بیان رهبرمعظم انقلاب، نیز مجلس ریلگذاری میگذارد و دولت لوکومتیورانی می کند. مجلس قانونگذار است و دولت مجری است. این دو مجموعه یعنی دولت و مجلس مرز روشن کاریشان، مبنای کاریشان است. اگر بنا شد دولت در ریلگذاری ورود کند، دیگر مجلسی نخواهیم داشت.
استقلال مجلس در مقابل قدرت دولت، به معنای این است که مجلس زبان ملت باشد، آنهم در برابر جایگاهی که آن جایگاه، قدرت سیاسی و قدرت مالی کشور را در اختیار دارد. اگر مجلس مستقل نباشد، منافع مردم رعایت نمیشود. مجلس مطالبهگر، مجلسی است که سئوال کند، مجلسی است که در جای خودش استیضاح کند و به وزیری که شایسته است، رای اعتماد دهد و به وزیری که نصاب لازم برای شایستگی ندارد، رای ندهد؛ مجلسی است که اگر ضرورت پیدا کرد، رئیسجمهور را مورد سئوال قرار دهد.
مجلس مقتدر نمیتواند از کانالی شکل بگیرد که آن کانال اقدامات دولت را پشت خود دارد. مجلس باید کاملا مستقل از دولت باشد. البته مقتضی عقل و رفتار عقلایی این است که این دو قوه با یکدیگر تعامل داشته باشند. چرا که ضرورت دارد همکاری کنند تا کشور بتواند به پیشرفت و رشد خود دست یابد و مردم در آرامش زندگی کنند.
ورود دولت به انتخابات موجب شکل گیری مجلسی بی خاصیت می شودبنابراین دولتمردان باید از ورود به بحث انتخابات فاصله بگیرند. نباید سیگنالهایی داده شود که آن سیگنال ها افکار عمومی را تحت تاثیر قرار دهد و نماینده ای انتخاب کنند بیخاصیت و وظایف نمایندگی را با حریت، شجاعت و صراحت دنبال نکنند.
زمان ریاست جمهوری بنیصدر را فراموش نمیکنیم. بنیصدر بعد از آنکه رئیسجمهور شد برای دور بعدی انتخابات برای مردم سخنرانی کرد و گفت مجلسی را تعیین کنید که با رئیسجمهور شما هماهنگ باشد و بعدها هم رفتار او نشان داد که او دنبال قدرت مطلقه است. حتی میخواست قدرت امام(ره) را هم به نحوی تصاحب کند. تبعا مجلس اجازه نداد چنین اتفاقی بیفتد و او را استیضاح کرد و از مسند قدرت پایین کشید.
دولت نباید از قدرت مجلس واهمه داشته باشد، نمایندگان مجلس، نمایندگان مردم هستند برای قانونگذاری و نظارت و رئیسجمهور نماینده مردم است برای اجرا. معتقدم اقتضای مردمسالاری دینی در کشور ما چیزی جز این نیست و ورود دولتمردان برای اقتدار مجلس، زیانبار است. هیچگاه دولت نباید از قدرت مجلس واهمه داشته باشد. چرا که آنها نمایندگان مردم هستند. همچنان که رئیسجمهور نیز منتخب مردم است. نمایندگان مجلس، نمایندگان مردم هستند برای قانونگذاری و نظارت و رئیسجمهور نماینده مردم است برای اجرا. نباید حوزههای کاری به نحوی بخواهد جایگزین همدیگر شود یا مورد تداخل قرار گیرد. از این جهت جای واهمه و نگرانی نیست.
الان مجلس بهترین حمایت، همراهی و تعامل مثبت با دولت دارد و هیچ جای نگرانی نیست. مجلس از آزادی برخوردار است و طیفهای مختلفی نیز در آن وجود دارند. ممکن است یک عده تند، یک عده کند و یک عده معتدل باشند اما منتخب مردم هستند و مردم حق دارند آنها را دوباره انتخاب بکنند و یا نکنند.
آنچه که مهم است، دهان نماینده را نباید بست. نمایندگان در چارچوب قانون اساسی و وظایف نمایندگی باید حق اظهارنظر داشته باشند همچنانکه اخیرا هم دیدیم مقام معظم رهبری حفظه الله نسبت به موضوع هستهای به خوبی بیان کردند که «دولت و مذاکرهکنندگان هستهای ما مورد حمایت من هستند ولی باید بروند با نمایندگان بنشینند، جلسه تشکیل دهند، گفتگو کنند و همراهی آنان را به دست بیاورند و اگر من سخن از همدلی و همزبانی گفتم، این کار با زور نمیشود، این کار باید با توضیح، تبیین و پاسخ گفتن باشد.» اگر این مساله رعایت شود، چه جای نگرانی است که مجلس، چگونه مجلسی باشد؟
اگر انتخابات را دولت بدون مداخله برگزار کند، یک مجلس خوب، یک مجلس کارا تشکیل میشود و مجلسی خواهد بود که هم از دولت حمایت و هم انتقاد می کند. دولت باید به انتقاد میدان دهد و اشتباهات خود را در این انتقادها جستجو کند. اگر هم انتقادکنندگان اشتباه کردند، توضیح دهد و آنان را قانع کنند.
همچنین معاون اول رئیس جمهور در جلسه شورای مرکزی حزب کارگزاران گفته است «باید به یک همگرایی بین اصلاح طلبان معتدل و اصولگرایان اصیل اندیشید. باید به دنبال یک مجلس معتدل بود. اگر هدف این باشد، برای پیدا کردن کاندیداها به مشکل بر نمی خوریم. به همین دلیل می گویم که نقش کارگزاران مهم و موثر است. نباید گذاشت زاویه ای بوجود بیاید.» آیا ائتلاف بخشی از اصولگرایان با اصلاح طلبان را محتمل می دانید؟
اظهارات جهانگیری اولین صحنه دخالت دولتمردان در عرصه انتخابات و تخلف انتخاباتی استـ من نسبت به موضوع سوال مشکل دارم. سئوال این است که جناب جهانگیری این اظهارنظر را کردهاند. اميدوارم درست نباشد، اگر صحت داشته باشد، جهانگیری معاون اول رئیسجمهور است و این اولین صحنه دخالت دولتمردان در عرصه انتخابات محسوب می شود. این کار غلطی است و حتما باید دولتمردان این اشتباه را کنار بگذارند. اگر این سخن را لیدرهای احزاب میگفتند، فارغ از اینکه جزء دولتمردان تلقی شوند، میتوانستم به این سئوال پاسخ دهم. اما با توجه به اینکه این مساله از سوی یک دولتمرد مطرح شده است، شایسته پاسخگویی نمیدانم.
آیا این اظهارنظر آقای جهانگیری مصداق تخلف انتخاباتی محسوب میشود؟
ـ خیلی روشن است که تخلف انتخاباتی است.
ممکن است طیف منتسب به رئیس مجلس(فراکسیون رهروان) با اصلاحطلبان معتدل و طیف طرفدار دولت با محوریت آقای ناطق نوری ائتلافی تشکیل دهند؟
ـ اصولگرایان چارچوب کاری خود را قبلا ترسیم کردهاند. ابهام در کارشان وجود ندارد. خیلی شفاف اصول فعالیت خود را تصویب و گزارش کردهاند. اصول فعالیت اصولگرایان عبارت است از اسلام، جمهوری اسلامی، قانون اساسی، رهنمودهای حضرت امام (ره) و اعتقاد به اصل ولایت فقیه به عنوان یک رکن محوری نظام و تبعیت از ولی فقیه در عصر حاضر.
اگر هر کس، هر گروه، هر حزب و هر جمعیتی این چهار اصل را حفظ کند، ما آن را اصولگرا میدانیم و وحدت با آنها بلامانع است. اما اگر هر حزب و گروهی چنین پایبندی را نشان ندهد، یقینا و قطعا یک شاخه از اصولگرایان نمیتواند با آنان برای انتخابات لیست واحد دهد.
در مورد شخص آقای ناطق نوری از نزدیک با ایشان ملاقات داشتهام. به من اطمینان خاطر دادهاند که اصولگرا هستند و از حوزه اصولگرایی خارج نخواهند شد و نمیتوانند با اصلاحطلبان همکاری کنند. من هم تعبیری داشتم و جای دیگر گفتم که رسانههای اصلاحطلب سخن از لیدر شدن ناطق میکنند. باید در مقابلش این سخن را گفت که «برو این دام در جای دگر نه»
تاکنون با آقای لاریجانی پیرامون وحدت صحبت کردهاید؟
- این موضوع را در دستور کار داریم و این کار را خواهیم کرد.
پس پیشبینی شما این است که چنین ائتلافی شکل نمیگیرد؟
ـ بله من پیشبینی میکنم که هرگز چنین ائتلافی شکل نخواهد گرفت.
در روزهای اخیر کلیات طرح استانی شدن انتخابات مجلس در صحن علنی مجلس شورای اسلامی به تصویب رسید. چرا در نزدیکی انتخابات مجلس به فکر تصویب چنین قانونی افتاده است. فکر نمی کنید بررسی این طرح در نزدیکی انتخابات موجب تصویب قانونی ناقص و اشکال خواهد شد؟
این طرح برای سومین بار است که در مجلس شورای اسلامی بررسی میشود. طرح استانی شدن انتخابات برای حدود دو سال پیش است و آن زمان تا انتخابات فاصله بوده لذا این طرح امروز مطرح نشده است، بلکه کلیات آن به تصویب رسید.
طرح استانی شدن انتخابات مجلس شورای اسلامی یک طرح پخته است و دستپاچگی در تصویب آن حاکم نیستچندین ماه کمیسیون شوراها بر روی این طرح به طور کارشناسی و گسترده کار کرده و از تمام کارشناسان، وزارت کشور و تمام مراکزی که به نحوی میتوانستند کمک کنند و نظر دهند که این طرح پخته شود، استفاده شده و دستپاچگی در تصویب این طرح حاکم نیست.
تعدادی ابهام در این طرح وجود داشت که رئیس مجلس آنرا مجددا به کمیسیون شوراها فرستاد و ظرف دو هفته ابهامات برطرف و این طرح به سرانجام خواهد رسید. پس این ذهنیت را باید اصلاح کرد که این طرح نزدیک به زمان انتخابات نیست بلکه با سابقه سه مرتبه مطرح شدن و بررسی شدن و نظرات کارشناسی را گرفتن حالا به نتیجه نشسته است. البته در دو دوره قبل رای نیاورده که پس از رفع ایرادات در این دوره رای آورد.
به نظر شما این طرح این پختگی لازم را دارد و ایراداتش نسبت به گذشته برطرف شده است؟
ـ به نظر میرسد با اصلاحاتی که در کمیسیون انجام میگیرد و در صحن هم قطعا پیشنهادهایی نمایندگان خواهند داشت، طرح خوبی به تصویب برسد.
انتقادات دولت به این طرح سیاسی است یا کارشناسی؟
ـ البته توضیحاتی که آقای انصاری دادند، حکایت از نظر کارشناسی میکرد. اما بعضیها هم تفسیر سیاسی نسبت به انتقادات دولت دارند.
به چه دلیل ایرادات دولت را سیاسی می دانند؟
ـ چرایی اش با کسانی است که چنین تفسیری دارند.