به گزارش مشرق، 10 ژوئن سال 2014 (20 خرداد 1393) بود که انتشار خبری از عراق منطقه را دچار حیرت کرد.
گروه تروریستی داعش در مدت کوتاهی توانست بر استان نینوا و مرکز آن یعنی موصل مسلط شود و این در حالی بود که جمعیت این گروه برای اشغال موصل بین 1300 تا 3500 نفر تخمین زده میشد و در آن زمان حدود 60 هزار نیروی نظامی و انتظامی عراقی در قالب چند لشکر در این منطقه حضور داشتند.
سیل داعش به سرعت مناطق سنی نشین عراق از جمله استانهای صلاحالدین، دیالی و الانبار را تحت تاثیر خود قرار داده و میرفت تا بغداد را نیز ضمیمه تصرفات خود کند که نیروهای نظامی باقی مانده به همراهی و کمک بهنگام جمهوری اسلامی ایران و نیز به مدد فتوای مرجعیت عالیقدر این کشور، آیت الله سیستانی که بالغ بر 2 میلیون نفر را وارد عرصه کارزار کرد، مانع این امر شدند.
عراق پس از شوک اولیه ضربه داعش به خود آمد و توانست ضمن ایستادگی در مقابل پیشروی این گروه تروریستی- بعثی به تدریج آنها را عقب براند.
در این بین بود که جامعه جهانی نیز به خطر این گروه تروریستی پی برد و به تقلا افتاد تا به مقابله با خطری برخیزد که میرفت تا همه کشورهای منطقه را دچار بحران کند.
از همین رو بود که در ابتدا نشست ریاض با حدود 11 کشور غربی و منطقهای شکل گرفت و اندکی پس از آن یعنی در سپتامبر 2014 (شهریور 1393) وزیر خارجه ایالات متحده در پاریس خبر از توافق کشورهای حاضر برای تشکیل ائتلافی موسوم به «ائتلاف ضد داعش» داد.
این ائتلاف کار خود را در روزهای پایانی شهریور ماه با بمباران مناطقی در استان رقه سوریه که حالا پایتخت داعش شده است، آغاز کرد. موضوعی که ظاهراً با دولت سوریه هماهنگ شده بود و طی روزهای آینده این بمبارانها در سوریه و عراق ادامه یافت. در این ائتلاف فربه جهانی علیه داعش بیش از 60 کشور دنیا حضور دارند که در لیست منتشر شده، علاوه بر نام کشورها، اتحادیه اروپا، اتحادیه عرب و پیمان آتلانتیک شمالی (ناتو) نیز حضور دارند که این موضوع از نظر اسمی و روی کاغذ قدرت زیادی به این ائتلاف برای نابودی داعش داده است.
به موازات و پیش از تشکیل
این ائتلاف که بیشتر متمرکز بر عملیاتهای بمباران هوایی مواضع داعش و جمع
آوری اطلاعات و تأمین لجستیکی نیروهای عراقی و سوری است، جمهوری اسلامی
ایران نیز وارد میدان شده و به ارتش و نیروهای مردمی عراق کمک کرد تا در
روی زمین با این گروه بجنگند. دلایل حضور و انگیزههای جمهوری اسلامی ایران در این نبرد به خوبی مشخص بود؛ اول، حضور گروهی تروریستی- تکفیری - بعثی در نزدیکی مرزهای ایران که امنیت ملی را دچار خدشه میکرد و دوم، تهدید اماکن متبرکه شیعیان در عراق و سوم،
احتمال سرایت نا امنی از کشور همسایه با وجود مرزهای طولانی که هر سه این
موارد باعث شد تا جمهوری اسلامی ایران با جدیت وارد معرکه شود. اما ائتلاف ضد داعش اهدافی را برای خود مشخص کرده
بود که ابتدای آن جلوگیری از ورود داعش به اربیل (مرکز کردستان عراق) و
بغداد، از بین بردن عقبههای مالی و رهبری این گروه و نیز سر انجام ریشه کن
کردن آن بود که در سخنان جان کری وزیر امور خارجه طی چند ماه پس از تشکیل
ائتلاف مشهود و بارز بوده است. مرحله اول این هدف با مقاومت ارتش و نیروهای مردمی
عراق و نیز پیشمرگان کرد و با کمک بمباران هوایی و تأمین اطلاعاتی آنها
محقق شد، اما درباره اهداف بعدی تا کنون که بیش از 8 ماه از تشکیل ائتلاف
میگذرد نمیتوان موفقیتی را برای ائتلاف متصور بود. با گذشت این زمان، نه
تنها داعش ریشه کن یا حتی تضعیف نشده بلکه طبق آمارهای اعلام شده از سوی
نهادهای اطلاعاتی غربی و منطقهای تعداد اعضای این گروه که در ابتدای تشکیل
ائتلاف بین 20 تا 35 هزار نفر برآورد میشد، اکنون به رقمی در حدود 80 تا
120 هزار نفر رسیده است. اگرچه برخی رهبران این گروه کشته شدهاند اما خللی
در روند امور آن ایجاد نشده و اگرچه مناطق نفت خیز تحت کنترل داعش به طور
روزانه بمباران میشود، اما هنوز نفت این مناطق صادر شده و میلیونها دلار
گردش مالی به سود داعش در منطقه را شاهد هستیم که این موضوع بدون نظارت یا
اطلاع نهادهای مالی قدرتمند غربی و بخصوص آمریکایی بعید به نظر میرسد. ماجرا زمانی تأمل برانگیزتر میشود که با وجود
بمبارانهای مکرر این ائتلاف، نتیجه ملموسی به نسبت تعداد پروازها، حاصل
نشده است. در حالیکه به گفته ولید معلم وزیر خارجه سوریه تنها یک عملیات
ارتش این کشور بالغ بر 2 هزار تروریست را از بین برده است مجموع
بمبارانهای چند ماه گذشته ائتلاف در سوریه رقمی کمتر از این را شامل
میشود. طی هفتههای بعد اخباری منتشر شد که ائتلاف در عرصه
میدانی برعکس عرصه رسانهای حضور چندانی نداشته و روزانه تنها 5 سورتی
پرواز برای بمباران مناطق تحت اشغال داعش انجام میدهد، آمریکاییها این
رقم را 27 سورتی پرواز میخوانند که طی 9 ماه گذشته رقم قابل توجهی از
بمباران را شامل میشود که به نسبت این تعداد، دستاورد چندانی را از سوی
آنها شاهد نبودهایم.
اشغال رمادی بدست داعش
ژنرال مارتین دمپسی، رئیس
ستاد مشترک ارتش آمریکا در بیانیهای مطبوعاتی در این خصوص عنوان داشت که
دستاوردهای گروهک تروریستی داعش در شهر رمادی عراق شکست بزرگی برای نیروهای
امنیتی است و جای تاسف دارد. وی با بیان اینکه ارتش عراق در رمادی
انگیزهای برای جنگ نداشت تلاش کرد تا آمریکا را از زیر فشار این شکست بزرگ
در عرصه جهانی خارج کند. سردار قاسم سلیمانی فرمانده سپاه قدس در این خصوص طی
سخنانی گفت: آقای اوباما فاصله پایگاه اسد (پایگاه عین الاسد در 40
کیلومتری رمادی که محل استقرار پهپادها و مستشاران نظامی آمریکایی است) که
هواپیماهای تو در آنجا مستقر هستند چند کیلومتر است و چرا کاری انجام
ندادید.. که این جز شریک بودن در توطئه نیست. این سخنان سلیمانی نشان داد که آمریکا ظاهراً تمایل چندانی برای ورود به این جنگ نداشت. در همین ایام بود که وزیر دفاع آمریکا از کشته شدن
مسئول بخش نفت گروه داعش معروف به ابو سیاف به همراه 40 تن از افراد مسلح
این گروه و دستگیر شدن همسرش خبر در عملیاتی در دیر الزور سوریه خبر داد.
خبری که به سرعت در محافل رسانهای پیچید تا سرپوشی باشد بر کم کاری ائتلاف
در اشغال رمادی. پنتاگون این روزها لیست هزینه کرد خود در جنگ علیه
داعش در سوریه و عراق را منتشر میکند. لیستی که بالغ بر 2/7 میلیارد دلار
هزینه در برداشته که احتمالاً بخش زیادی از آن بصورت مستقیم از دولت عراق و
به صورت غیر مستقیم از دولتهای منطقه دریافت خواهد شد. در این لیست هزینه
عملیات هوایی، عملیات شناسایی و لجستیکی و نیز آموزش نیروهای عراقی روزانه 9
میلیون دلار برآورد شده است. رقمی که برای مردم سوریه و عراق هیچ نتیجه
ملموس و عینی نداشته بجز تبلغیات رسانهای غربی که هر روز از موفقیت این
ائتلاف در کشتن نفرات رده بالای داعش داستان سرایی میکنند ولی این گروه
تروریستی هر روز فربهتر و قویتر به استحکام مواضع خود در عراق و گسترش آن
در سوریه مشغول است. ائتلاف ضد داعش که به طور اسمی شامل بزرگترین و
قدرتمندترین نیروهای نظامی در دنیا میشود، به نسبت اسم و رسم خود کار
چندانی علیه داعش در سوریه و عراق انجام نداده که میتوان در بهترین حالت،
عدم کارایی این ائتلاف در صحنه میدانی و در بدترین حالت، تلاش برای زنده
نگه داشتن این بحران در منطقه برای فرسایش دولتهای منطقهای خواند که گاهی
به جنگ با داعش میپردازد و گاهی «به اشتباه» مواضع نیروهای مقاومت مردمی
در عراق را بمباران و میکند و باز هم «به اشتباه» محمولههایی از سلاحهای
نیمه سنگین را برای داعش میریزد.