به گزارش مشرق، یک روز تا تمدید چند باره ضربالاجل مذاکرات هستهای ایران و 6 کشور (آمریکا، انگلیس، فرانسه،آلمان، روسیه و چین) باقی مانده و فردا نتیجه بیش از سه هفته رایزنی هستهای در وین و در هشتمین دور از مذاکرات معلوم میشود.
روز پنجشنبه 19 تیر طرف آمریکایی به طور ناگهانی تغییر موضع داد و مواردی که پیش از آن حل شده بود، بار دیگر به میان آورد و نتیجه باز هم تمدید مذاکرات این بار تا 13 جولای (22 تیر) شد.
اینکه طرف غربی بویژه آمریکاییها چرا و با چه هدفی این همه تغییر رویکرد داده و با کنار نیامدن مذاکرات را به سوی حصول توافق پیش نمیبرند و بارها با تمدید مذاکارت مواجه بودیم بهانهای شد تا گفتوگویی داشته باشم با کارشناس ارشد سیاست خارجی آمریکا و تحلیلگر مسایل سیاسی بینالمللی. خانم ثریا سپهپور اولریک ایرانی الاصل و دارای تابعیت ایرانی آمریکاییست که در موضوع مذاکرات هستهای ایران تحلیلهای متعددی در شبکههای تلویزیونی و رسانههای مختلف ارائه میدهد.
آنچه میخوانید مختصری از گفتوگو با خانم سپهپور اولریک در مورد مذاکرات هستهای میان نمایندگان کشورمان و نمایندگان 6 کشور در وین است.
*: به نظر شما دلیل اصلی تغییر ناگهانی موضع آمریکاییها در مذاکرات هستهای و تمدید دوباره آن چه بود و با این اقدام طرف غربی به دنبال کسب چه مزایایی است؟
من معتقدم که دیدگاه مسکو و تا حدی چین خیلی از دیدگاه آمریکاییها و اروپاییها (انگلیس، فرانسه، آلمان) متفاوت است. مهم است بدانیم چرا غرب برای مذاکرات مجدد با ایران تمایل نشان داده و از این اقدام چه هدفی را دنبال میکند. به نظر من دلایل متعددی وجود دارد.
برای آمریکا مذاکره با ایران، بهتر از پذیرش تبعات حمله به ایران است
اول اینکه بررسیها نشان میدهند برای آمریکا مشارکت ایران [در مذاکرات] بسیار سودمندتر از پذیرش پیامدهای نتایج حمله [نظامی] علیه جمهوری اسلامی است.
تعداد زیادی از مقامات کنونی و پیشین آمریکایی گزارشی را امضا کردند که بر اساس آن این مساله روشن میشود، گزینه نظامی [علیه ایران] با بازتابهای بسیاری مواجه شده و عاملی برای متوقف کردن برنامه هستهای ایران نیست.
آنها فکر میکنند بمباران کردن ایران این برنامه را به عقب خواهد راند اما نیروهای نظامی برای تسلط بر ایران لازم است چراکه برای تغییر رژیم در ایران، ایرانیها هم در مقابله با حمله از خود خشونت به خرج خواهند داد. بنابراین ترسی از عکسالعمل ایران به یک حمله نظامی وجود دارد.
آمریکا میخواهد جلوی پیشرفت هستهای ایران را بگیرد
بنابراین آنچه میبینیم این است که آمریکا نه تنها میخواهد ایران را تحقیر کند بلکه قصد دارد جلوی پیشرفت آن را در زمینه فعالیتهای صلحآمیز انرژی هستهای بگیرد.
برای مثال آمریکا دانشجویان ایرانی را از تحصیل در رشتههای مربوط به علوم مربوط به هستهای میگیرد، ویروسهای خطرناکی چون «استاکسنت» را وارد تاسیسات ایران کرده است، دانشمندان هستهای ایران را به قتل رسانده است، و با تحریمها در واقع اقدامی تروریستی مرتکب شده است. و با تمام اینها آمریکا مدعی است که دیپلماسیی دارد.
هم چنین در سخنان مقامات آمریکایی شنیدهایم که در راهبرد نظامی و ملی آمریکا، کشورهای کرهشمالی، روسیه و ایران دشمنان درجه یک آمریکا معرفی شدند.
توان دفاعی ایران، دشمن آمریکاست
در واقع دشمن واقعی ایران در مقابله با آمریکا، توان دفاعی آن است. ایران تنها کشوریست که در مقابله با ابرقدرت جهان موفق عمل کرده است. بنابراین پذیرش ایران و همزیستی مسالمتآمیز با ایران این پیام را مخابره میکند که ایران بدون هیچ جنگی در مقابله با آمریکا پیروز شده است.
برای کشور توسعه طلبی مانند آمریکا با تمایلات تسلط بر جهان، این امر همان اندازه غیرقابل قبول است که رویارویی با ایران غیر عملی مینماید. آمریکا همچنان با منظور آشوب در ایران و امید تغییر احتمالی سیستم در ایران جلو میآید. از طرفی نظرسنجیها نشان میدهد برنامه هستهای فاکتور مهم و قدرتمندی برای ایران است.
آمریکا به دنبال متهم کردن ایران است
رکود اقتصادی به یاد داشته باشیم، سراسر جهان را فراگرفته و تنها تحریمها دلیل رکود اقتصادی در ایران نیست. اوباما با درگیر کردن ایرانیان در این مذاکرات قصد دارد در میان مردم ایران امید به جریان بیاندازد تا اگر توافقی نشد، دیگر آمریکا انگشت اتهام را به سوی ایران نشانه رفته و در داخل ایران آشوب به پا کند که دولت ایران مسئول سختیهاییست که مردم ایران با آن مواجهند و بدین ترتیب اتحاد ایرانیان را بر هم زنند. از سوی دیگر در این صورت دیگر متحدان آمریکا نیز رویکرد سختگیرانهتری نسبت به ایران داشته باشند.
آیا به نظر شما آمریکاییها با تغییر موضع، قصد فشار بیشتر بر ایران را دارند و آیا میتوان به چنین آمریکایی در صورت حصول توافق اطمینان کرد؟
اعتماد به آمریکا، خامی محض است
اگر معجزهای شده و توافقی حاصل شود، آمریکا موضوعات دیگری را علم میکند که میتواند شامل تحریمهای بیشتر برای مسایلی چون تروریسم و حقوق بشر باشد. من معتقدم طرحهای آمریکاییها نسبت به ایران تغییر نخواهد کرد مگر اینکه یک دولت دوست با آمریکا در ایران روی کار آید. اعتماد به آمریکا خامی محض است و حتی اگر آمریکا با ایران توافق کند، به یاد داشته باشیم که پیش از این آمریکا معاهده دیگری با ایران را نقض کرده است.
به نظر شما در صورت حصول توافق هستهای، کنگره آمریکا چطور عمل خواهد کرد، آیا کنگره به برداشته شدن تحریمها رای میدهد؟
کنگره آمریکا به اسرائیل وفادار است
کنگره آمریکا به اسرائیل وفادار است و تمام تلاش خود را برای اجرای برنامههای اسرائیل به کار خواهد گرفت. خیلی بعید است که برای برداشتن تحریمها رای بدهند.
اما این فقط کنگره نیست بلکه خود دولت اوباما هم همچنان بر ایران برچسب تروریسم وتهدید میزند با این همه اگر این اقداماتی برای رفع تحریمها صورت بگیرد، موقتی خواهد ببود و رئیس جمهور بعدی میتواند آن را وارونه کند.