پس از سخنان ظریف، علی لاریجانی رئیس مجلس شورای اسلامی سؤالات مطرح شده از سوی نمایندگان در مورد ابهامات موجود در متن برجام را از ظریف پرسید.
رئیس مجلس در تشریح سؤال نخست گفت: یک نکته در برجام وجود دارد که زمان خاتمه تحریمها حداکثر 10 سال است و اگر آژانس زودتر نظر خود را بدهد، زمان پایینتر مبنا قرار میگیرد، اخیراً نماینده آمریکا مطلبی را مطرح کرده که ما بنا داریم 5 سال به این 10 سال برای برگشتپذیری اضافه کنیم که این موضوع یک تناقض و تخلف است و از آن جاهایی است که مجلس قبول ندارد که بخواهند خارج از چارچوب برجام چنین دعوی داشته باشند.
محمدجواد ظریف در پاسخ به این سؤال، تصریح کرد: ما به این حرفهای زده شده اعتراض کردیم و قطعنامه نیز صریح است و این حرفهایی که میزنند ارزشی ندارد و در پایان 10 سال نظارت شورای امنیت بر موضوع هستهای ایران خاتمه مییابد.
لاریجانی در سؤال دیگری گفت: سوال دیگری مطرح شده و شما در لابلای صحبتهای خود توضیح دادید که لغو تحریمها نباید مشروط به گزارش آژانس باشد و مقام معظم رهبری هم این موضوع را فرمودند. توضیح دهید که این چه نوع گزارش آژانس است؟
ظریف در پاسخ به این سؤال گفت: ما یک گزارشی داریم که آژانس باید قضاوت کند و مثلاً بگوید فعالیت اعلام نشده در ایران نیست که رهبری به این موضوع اشاره کرده و فرمودند اگر آژانس بخواهد این کار را بکند زمان زیادی را طول خواهد داد و ممکن است چنین چیزی به این زودیها رخ ندهد.
وی افزود: برای همین ما این شرط را که تا روزهای آخر جزو شرایط پایان نظارت شورای امنیت بود، به طور کامل برداشتیم، البته اگر آژانس زودتر به این نتیجه برسد، مدت محدودیتها کاسته خواهد شد، البته نه مدت نظارت شورا بلکه مدت محدودیتها کاسته میشود و لذا در آنجا صریحاً ذکر شده و هیچ شرط دیگری هم نیست.
وزیر امور خارجه گفت: آنچه که باقی میماند راستیآزمایی متناظر و متقابل اقداماتی است که در مرحله اول از روز توافق، یعنی پس از دو و نیم تا سه ماه دیگر که کنگره آمریکا بتواند، مراحل قانونی خود را طی کند و سایر کشورها از جمله جمهوری اسلامی ایران بتوانند مراحل قانونی خود را طی کنند و به دبیرکل اعلام کنند که آماده هستند و از طرف دیگر در همین فاصله آژانس هم قبل از اینکه ما هیچ اقدامی انجام دهیم اعلام کند که تمامی ضرورتهای که آژانس برای حل و فصل موضوعات گذشته داشته از سوی ایران تمام شده است.
وی تصریح کرد: در آن زمان ما شروع به اقدام کردن میکنیم و اقدامات را خودمان شخصاً نظارت میکنیم در واقع خود ایران اقدامات طرف مقابل را نظارت میکند، یعنی اگر قرار است لایحه یا دستورالعملی بنویسد با مشورت ما انجام خواهند داد و ما آن را خواهیم دید، لذا دقیقاً میدانیم که چگونه تحریمها برداشته می شود، ولی به جای اینکه به شش کشور اجازه دهیم اقدامات ما در نطنز، اراک و فردو که یک سری اقدامات کمی است تأیید کنند آژانس وارد عمل میشود.
ظریف افزود: تمام اقدامات کمی ایران را آقای دکتر صالحی زحمت کشیدند و به صورت ریز مطرح کردند که حتی ممکن است برخی دوستان دوست نداشته باشند که به این میزان ریز مطرح شود، اما علت اینکه آن قدر ریز مطرح شده، این است که همه جور قضاوتی را از آژانس سلب کنیم و فقط بیاید علامت بزند که مثلاً تعداد سانتریفیوژهای ما در نطنز به 5 هزار و 100 رسیده و آن را علامت بزنند و این چیزها را علامت بزند و ما خودمان نظارت میکنیم چرا که نمیخواهیم آنها به ایران بیایند اقداماتی که ما انجام دادیم را راستیآزمایی کنند همانطور که از آذرماه تا امروز آژانس نظارت کرده و گزارش داده و در تمام گزارشهای خود گفته که ایران تمام وظایف خود را انجام داده، چرا که این یک تأیید کمی است نه کیفی و بنده هم این موضوع را خدمت حضرت آقا گزارش دادم، لذا این موضوع با آن موضوعی که مورد مخالفت حضرت آقا بوده و در مورد اقدام کیفی آژانس و قضاوت آژانس بوده کاملاً متفاوت است و احساس میکنم این خط قرمز رهبری رعایت شده است.
علی لاریجانی در سوال دیگری گفت: اینکه میگویید مطلبی در برجام نیامده و در قطعنامه آمده و نقض آن، نقض برجام نیست، چرا نمیگویید که در قطعنامه اخیر به محض نقض یک حکم قطعنامه، تحریمهای UN برمیگردد.
ظریف در پاسخ به این سوال نیز تأکید کرد: این تحریمها برنمیگردد؛ اصلاً قطعنامه جدید هیچ سازوکار تنبیهی ندارد. تنها سازوکار بازگشت تحریمهای گذشته طی روند طولانی 60 روزه حل و فصل اختلافات برای موارد برجام است. که باید هم کمیسیون مشترک شروع شود و یک کمیته سه نفره نظارتی هم در آنجا درست شده که رأی مشورتی میدهد.
وی افزود: ما بعد از 30 روز میتوانیم از تعهدات خود برگردیم و آنها که میخواهند قعطنامه های شورای امنیت را برگردانند باید 30 روز دیگر صبر کنند و روند قطعنامهها را در شورای امنیت با رأی گیری که مجبور خواهند شد آن رأی را وتو کنند و با قطعنامهای که با وتو مانع از تصویب آن شده باشد، کسی در دنیا خیلی برای آن ارزشی قائل نخواهد شد.
وزیر امورخارجه تأکید کرد: این روند روند بسیار مشخصی است که برای ما و هم برای آنها وجود دارد و این روند منحصر به برجام است و هیچ ارتباطی به قطعنامه های شورای امنیت ندارد حتی ما تا روز آخر تلاش کردیم که هرگونه سازوکار رسیدگی گزارش گیری پیگیری و کارشناسی که اگر شما قطعنامه 1737 تا 1929 را نگاه کنید بسیار از این سازوکارها وجود دارد همه اینها را مختومه کرد.
لاریجانی در طرح سوال دیگری گفت: در بند 18 برجام گفته میشود که UN پس از تأیید آژانس در تکالیفی که ایران در بند 19 پیوست 5 انجام داده آن زمان تحریمها را تعلیق میکند. معنای این تعلیق است یا لغو.
ظریف در پاسخ به این سوال نیز گفت: اصلا تعلیق در هیچ جا نیامده است در هیچ جای برجام واژه تعلیق نیامده و هرکس تعلیق تجرمه کرده اشتباه ترجمه کرد است. در برجام اصلا تعلیق وجود ندارد، لغو کرد و دیروز هم لغو کرد لذا لغو تمام شد و دیروز لغو کرد و تاریخ اجرای لغو هم زمانی است که آژانس گزارش دهد که ایران این اقدامات کمی را انجام داده است.
رئیس مجلس در توضیح سوال دیگر نمایندگان تصریح کرد: این سوال در مورد موشک های بالستیک است از آنجا که علی القاعده باید ظرفیت حمل 200 تا 500 کیلو مواد را موشک ها داشته باشند و برد آنهابیش از 300 باشد این طراحی امر وقتی نوشته شود شامل سایر موشکها هم میشود و یا حداقل تفسیر پذی است این موضوع را توضیح دهید.
وزیر امورخارجه در توضیح این سوال اظهار داشت: بنده عرض کردم که این بند نقض برجام نیست ثانیا این بند زمیمه قطعنامه به شکل غیرالزام آور استفاده شده است. همچنین این کلمه طراحی شدن برای قابلیت حمل سلاح هستهای اولین بار است که به یک قطعنامهای اضافه میشود در قطعنامههای قبلی این واژه وجود نداشت و با تلاش زیاد اضافه شده است.
وی افزود: از آنجا که هیچ یک از موشک های ما برای قابلیت حمل سلاح هستهای طراحی نمیکنیم لذا این موضوع اصلا هیچ ارتباطی به شورای امنیت ندارد البته از ابتدا هم ارتباطی نداشته همچنین من چند بار از دوستان هم تقاضا کردم و مجددا به عنوان رئیس مجلس از شما تقاضا میکنم که بند 9 قطعنامه 1929 و بند ماقبل آخر مقدمه قطعنامه 1929 را بخوانید تا ببینید چه تغییری در این وضعیت ایجاد شده است.، تغییر بسیار بزرگی است و با امنیت ملی کشور سروکار دارد.
علی لاریجانی پس از پایان سخنان ظریف ضمن تشکر از سخنان وی، گفت: امیدواریم در مسیر بررسیهایی که انجام میشود نقطه نظرات لازم هم برای ادامه کار به شما منتقل شود.