به گزارش مشرق، روزنامهنگار و تحلیلگر ارشد روابط بینالملل در آمریکا ضمن حمایت از مذاکرات هستهای، سناریوی مخالفان جمهوریخواه درباره اعمال فشار بیشتر برای برچیده شدن برنامه هستهای و شاید براندازی جمهوری اسلامی ایران را «خیال» توصیف کرد.
«فرید زکریا» در مطلبی که در صفحه نظرات روزنامه «واشنگتن تایمز» به بررسی نقطه نظرات مخالفان مذاکرات هستهای ایران و گروه 1+5 به ویژه در میان جمهوریخواهان این کشور پرداخت.
وی نوشت: تصور کنید که مخالفان توافق هستهای با ایران بتوانند راه خود را پیدا کرده و کنگره آمریکا توافق را از بین ببرد. محتملترین نتیجه چیست؟ ظرف یک سال، ایران بیش از 25 هزار سانتریفیوژ خواهد داشت، زمان گریز به چند هفته کاهش خواهد یافت و تحریمها هم متزلزل خواهد شد. چگونه است که این موضوع به نفع مصالح امنیت ملی آمریکا، اسرائیل یا عربستان سعودی است؟
وی افزود: این یک سناریوی غیرمحتمل نیست و ریشه در واقعیت دارد. در سال 2005 سه قدرت اروپایی توافق هستهای با ایران را پس از 2 سال مذاکره رد کردند. حسن روحانی که اکنون رئیسجمهور است، آن موقع مذاکرهکننده ارشد ایران بود. پس از فروپاشی مذاکرات، جمهوری اسلامی به تولید سانتریفیوژ سرعت داد و از کمتر از 200 سانتریفیوژ نصب شده به حدود 20 هزار سانتریفیوژ کنونی رسید.
این نظریهپرداز روابط بینالملل ادامه داد: هیچ شکی نیست که ایران ظرفیت و قابلیت تولید سانتریفیوژ را حتی با وجود تحریمهای فلجکننده دارد. در حد فاصل نوامبر 2012 و نوامبر 2013 وقتی همه تحریمهای بینالمللی ضد ایران برقرار بود، این کشور 6 هزار سانتریفیوژ جدید نصب کرد. برنامه هستهای ایران طی سالها با دانش و فناوری بومی رشده یافته است و اتکای زیادی به خارجیها نداشته است.
به نوشته زکریا، این ایده که در صورتی که واشنگتن توافقی را که به زحمت مورد مذاکره قرار گرفته، از بین ببرد چین، روسیه و اتحادیه اروپا تحریمها را حفظ خواهند کرد، ایدهای دور از ذهن است. چین به شدت به دنبال خرید نفت (با قیمت تخفیفی) از ایران است. روسیه از هم اکنون در حال مذاکره برای فروش فناوری نیروگاه هستهای و ماشین آلات آن است و وزیر خارجه فرانسه هم هفته آینده به تهران میرود تا آن کاری که معمولا دیپلماتهای این کشور انجام میدهند، انجام دهد و آن افزودن و توسعه منافع شرکتهای فرانسوی است.
بر اساس گزارش فوق، ارزش آن را دارد که به خاطر بیاوریم وقتی دولت اوباما برای آخرین دور تحریمها علیه ایران تلاش میکرد، بسیاری از جمهوریخواهان این تلاش را رد کردند و جان بولتون در یک سرمقاله در سال 2009 در وال استریت ژورنال تحت عنوان «تحریمها علیه ایران کارساز نخواهد بود»، بحث کرده بود که دیگر قدرتهای جهانی هرگز با تحریمها همراه نخواهند شد و اگر هم این چنین کنند، تحریمها به هیچ وجه رفتار ایران را تغییر نخواهد داد اما اکنون جمهوریخواهان میگویند که همین تحریمها در صورتی که دولت اوباما آنها را برای همیشه نگهدارد، به طور خارقالعادهای کارساز هستند.
فرید زکریا با بیان اینکه بین نگاه مخالفان به ویژه جمهوریخواه مذاکرات هستهای با نگاه کشورهای جهان به ویژه اعضای 1+5 غیر از آمریکا در قبال تحریمها و استفاده از آنها تفاوت هست، نوشت: برای بسیاری در آمریکا تحریمها مکانیسمی برای تنبیه یک رژیم شرور است اما برای بسیاری از کشورهای درگیر این موضوع در جهان تحریمها برای کشاندن ایران به میز مذاکرات وضع شدند و آنها اجازه نخواهند داد که تحریمها به مکانیسمی دائمی برای خفه کردن ایران تبدیل شود. همه آنها با ایران روابط دارند و تا پیش از 2012 آزادانه روابط تجاری داشتند و درنظر دارند این روابط را از سر گرفته و روابطشان را توسعه دهند.
تحلیلگر ارشد آمریکایی خاطرنشان کرد: برخی مخالفان توافق همچنان میگویند که آمریکا باید همچنان سرسخت باشد تا ایران یا کاملا منزوی شده و یا فروبپاشد. هر کسی که با ایرانیها تعامل داشته میداند که آنها مردمی ملیگرا و با غرور هستند. جمهوری اسلامی سه دهه تحریمهای آمریکا، ۸ سال جنگ علیه عراق (که در آن صدام حسین از سلاحهای شیمیایی استفاده کرد) و دیگر فشارهای بینالمللی را تحمل کرده و تاب آورده است. وقتی کوبای کوچک و کره شمالی پس از دههها انزوای بسیار بیشتر، فرو نریختند و متلاشی نشدند، سخت است که تصور کرد ایران چنین شود.
وی در پایان این مطلب امید مخالفان این مذاکرات به اینکه با فشار بیشتر ناشی از تحریمها، تهران با دادن امتیازات بیشتر به میز مذاکرات بازگشته و یا جمهوری اسلامی فرو میپاشد را «سناریوی فانتزی و خیالی» خواند.
«فرید زکریا» در مطلبی که در صفحه نظرات روزنامه «واشنگتن تایمز» به بررسی نقطه نظرات مخالفان مذاکرات هستهای ایران و گروه 1+5 به ویژه در میان جمهوریخواهان این کشور پرداخت.
وی نوشت: تصور کنید که مخالفان توافق هستهای با ایران بتوانند راه خود را پیدا کرده و کنگره آمریکا توافق را از بین ببرد. محتملترین نتیجه چیست؟ ظرف یک سال، ایران بیش از 25 هزار سانتریفیوژ خواهد داشت، زمان گریز به چند هفته کاهش خواهد یافت و تحریمها هم متزلزل خواهد شد. چگونه است که این موضوع به نفع مصالح امنیت ملی آمریکا، اسرائیل یا عربستان سعودی است؟
وی افزود: این یک سناریوی غیرمحتمل نیست و ریشه در واقعیت دارد. در سال 2005 سه قدرت اروپایی توافق هستهای با ایران را پس از 2 سال مذاکره رد کردند. حسن روحانی که اکنون رئیسجمهور است، آن موقع مذاکرهکننده ارشد ایران بود. پس از فروپاشی مذاکرات، جمهوری اسلامی به تولید سانتریفیوژ سرعت داد و از کمتر از 200 سانتریفیوژ نصب شده به حدود 20 هزار سانتریفیوژ کنونی رسید.
این نظریهپرداز روابط بینالملل ادامه داد: هیچ شکی نیست که ایران ظرفیت و قابلیت تولید سانتریفیوژ را حتی با وجود تحریمهای فلجکننده دارد. در حد فاصل نوامبر 2012 و نوامبر 2013 وقتی همه تحریمهای بینالمللی ضد ایران برقرار بود، این کشور 6 هزار سانتریفیوژ جدید نصب کرد. برنامه هستهای ایران طی سالها با دانش و فناوری بومی رشده یافته است و اتکای زیادی به خارجیها نداشته است.
به نوشته زکریا، این ایده که در صورتی که واشنگتن توافقی را که به زحمت مورد مذاکره قرار گرفته، از بین ببرد چین، روسیه و اتحادیه اروپا تحریمها را حفظ خواهند کرد، ایدهای دور از ذهن است. چین به شدت به دنبال خرید نفت (با قیمت تخفیفی) از ایران است. روسیه از هم اکنون در حال مذاکره برای فروش فناوری نیروگاه هستهای و ماشین آلات آن است و وزیر خارجه فرانسه هم هفته آینده به تهران میرود تا آن کاری که معمولا دیپلماتهای این کشور انجام میدهند، انجام دهد و آن افزودن و توسعه منافع شرکتهای فرانسوی است.
بر اساس گزارش فوق، ارزش آن را دارد که به خاطر بیاوریم وقتی دولت اوباما برای آخرین دور تحریمها علیه ایران تلاش میکرد، بسیاری از جمهوریخواهان این تلاش را رد کردند و جان بولتون در یک سرمقاله در سال 2009 در وال استریت ژورنال تحت عنوان «تحریمها علیه ایران کارساز نخواهد بود»، بحث کرده بود که دیگر قدرتهای جهانی هرگز با تحریمها همراه نخواهند شد و اگر هم این چنین کنند، تحریمها به هیچ وجه رفتار ایران را تغییر نخواهد داد اما اکنون جمهوریخواهان میگویند که همین تحریمها در صورتی که دولت اوباما آنها را برای همیشه نگهدارد، به طور خارقالعادهای کارساز هستند.
فرید زکریا با بیان اینکه بین نگاه مخالفان به ویژه جمهوریخواه مذاکرات هستهای با نگاه کشورهای جهان به ویژه اعضای 1+5 غیر از آمریکا در قبال تحریمها و استفاده از آنها تفاوت هست، نوشت: برای بسیاری در آمریکا تحریمها مکانیسمی برای تنبیه یک رژیم شرور است اما برای بسیاری از کشورهای درگیر این موضوع در جهان تحریمها برای کشاندن ایران به میز مذاکرات وضع شدند و آنها اجازه نخواهند داد که تحریمها به مکانیسمی دائمی برای خفه کردن ایران تبدیل شود. همه آنها با ایران روابط دارند و تا پیش از 2012 آزادانه روابط تجاری داشتند و درنظر دارند این روابط را از سر گرفته و روابطشان را توسعه دهند.
تحلیلگر ارشد آمریکایی خاطرنشان کرد: برخی مخالفان توافق همچنان میگویند که آمریکا باید همچنان سرسخت باشد تا ایران یا کاملا منزوی شده و یا فروبپاشد. هر کسی که با ایرانیها تعامل داشته میداند که آنها مردمی ملیگرا و با غرور هستند. جمهوری اسلامی سه دهه تحریمهای آمریکا، ۸ سال جنگ علیه عراق (که در آن صدام حسین از سلاحهای شیمیایی استفاده کرد) و دیگر فشارهای بینالمللی را تحمل کرده و تاب آورده است. وقتی کوبای کوچک و کره شمالی پس از دههها انزوای بسیار بیشتر، فرو نریختند و متلاشی نشدند، سخت است که تصور کرد ایران چنین شود.
وی در پایان این مطلب امید مخالفان این مذاکرات به اینکه با فشار بیشتر ناشی از تحریمها، تهران با دادن امتیازات بیشتر به میز مذاکرات بازگشته و یا جمهوری اسلامی فرو میپاشد را «سناریوی فانتزی و خیالی» خواند.