به گزارش مشرق به نقل از مهر، معصوميت کودکانه اش پشت چهره رنگ کرده اش پيداست. گوشه سفره خانه نشسته است و با دود قليان بازي مي کند. روپوش سرمه اي، کيف مدرسه اش و موضوع مشترکي که با دختران ديگر درباره آن حرف مي زنند نشان مي دهد تفريح بعد از درس و مدرسه شان همين قل، قل قليان است. دختري هم سن و سالش از پله هاي سفره خانه پايين مي آيد و يک راست مي رود سراغ دستشويي و دقيقهاي بعد همانند همکلاسي هايش با چهره اي بزک کرده تر از قبل به جمع دوستانش اضافه مي شود.
خاطره دوري نيست کودکي. سالهايي که تنها به درس و بازي گذشت و به ذهن کمتر کودکي مي رسيد مي توان روبروي آينه خانه بنشيند و کودکي هايش را زيررنگ ها پنهان کند. کاهش سن استفاده دختران از لوازم آرايش هشداري است که برخي از کارشناسان مدتها است به آن اشاره مي کنند، اما هنوز بزرگ شدن زودهنگام کودکانمان دغدغه مادر و پدرهاي اين شهر نيست.
سن استفاده از لوازم آرايش 10 سال کاهش يافته است
دکترمجيد ابهري، رفتارشناس معتقد است: سن ازدواج و استفاده از لوازم آرايش نسبت به گذشته ده سال کاهش يافته است و دختران در دوره راهنمايي از اين لوازم استفاده مي کنند.
او تهاجم فرهنگي و استفاده روز افزون خانمها از شبکههاي ماهواره اي را دليل هيجان رفتاري و پيش افتادن بلوغ در دختران مي داند و مي گويد: هيجانات روحي ناشي از تماشاي تصاوير غيراخلاقي ماهوارهها باعث تحريک جنسي شده و 5 تا 7 سال بلوغ پسران و دختران را زودتر کرده است.
اين پژوهشگر و استاد دانشگاه به نقش خانواده به عنوان اولين الگوي کودکان اشاره مي کند ومي گويد: وقتي مادر و خواهر بزرگ خانواده که از اصلي ترين الگوهاي کودک هستند از لوازم آرايش استفاده مي کنند و حساسيتي نيز به استفاده کودک از اين وسايل نشان نمي دهند چنين اتفاقاتي نيز رخ مي دهد.
ابهري بر نقش ويژه ماهواره بر بروز چنين رفتارهايي تاکيد مي کند و مي گويد: آرايش غليظ و غير متعارف دختران سبب شده که کشور ما از لحاظ استفاده از لوازم آرايش مقام اول و در جها ن مقام هفتم را داشته باشد.
هنرپيشگان الگوي غلط رفتاري براي فرزندان
او آموزش از طريق رسانه ملي، آموزش و پرورش و ساير رسانه ها را در کاهش اين پديده موثرمي داند ومي گويد: متاسفانه در سريال ها و فيلم هاي تلويزيوني کمتر به حجاب و آرايش هنرپيشه توجه مي شود که اين موضوع مي تواند الگوي غلط رفتاري براي فرزندان ما باشد.
اين رفتارشناس کاهش توجه خانواده ها به موضوع پيشگيري را نسبت به دهه هاي گذشته ناشي از کم رنگ شدن ارزشهاي اخلاقي مي داند و مي گويد: ديگر مثل گذشته آرايش يک دختر نزد پدر ويا مادر حرکت ناشايستي نيست و برخي اوقات به عنوان يک اصل پذيرفته شده است. وقتي زشتي يک رفتار اجتماعي کاهش يافته و يا از بين برود هنجارشکني در جامعه نهادينه مي شود.
دخترک حلقه هاي دود قليان را بيرون مي دهد و منتظر به درسفره خانه نگاه مي کند. اين ميز شلوغ که هياهوي زنگ تفريح را يادمان مي اندازد يک دهه اي از باقي مشتريان اين قهوه خانه کوچکترهستند. دو، سه قليان رديف روي ميزشان است و هر کدام هنرنمايي خود را در حلقه کردن دود به رخ همديگر مي کشند. نگاه منتظر دختر پر از لبخند مي شود و پسرکي که نه پشت لبش هنوز سبز شده و صدايش بم از پله ها پايين مي آيد و مي رود کنار ميز بچه مدرسه اي ها و دوباره صداي سلام هاي کشدار بچه ها به تازه وارد فضاي سفره خانه را پر مي کند.
شبکههاي ماهواره اي کودکان را وسوسه مي کنند
محمد پيروي خامنه روانشناس درباره گرايش دختران به لوازم آرايش مي گويد: ريشه اين رفتارها را بايد در خانواده جستجو کرد در سنيني که الگو پذيري و همانند سازي در کودک رخ مي دهد والدين مراقب الگوهايي که به کودکانشان مي دهند نيستند. شبکههاي ماهواره اي کودکان را وسوسه مي کنند که براي جذابيت بيشتر از لوازم آرايش استفاده کنند زيرا اين ظاهر جديد نيز در جنس مخالف خريدار دارد و مورد توجه نيز قرار مي گيرد.
او ادامه مي دهد: 10 تا 11 سالگي سن احساسات است، دختران در اين سن عاشق مي شوند،عاشق خواهر بزرگتر، پسر همسايه، دختر همسايه، معلم و... اگر اين احساسات کنترل و هدايت نشود به بدترين شکل بروز پيدا مي کند.
اين روانشناس با بيان اينکه برخي محدوديت ها براي بروز هيجانات اين سن سبب مي شود گرايش به اين لوازم بيشتر شود،ياد آوري مي کند: اگر براي تخليه انرژي اين دوران برنامه هايي پيش بيني شود کمتر جامعه دچار مشکلات اين چنيني مي شود.
بي توجهي به شايستگي دختران دليل گرايش به زيبا شدن افراطي
خامنه عدم توجه مناسب به دختران و بي توجهي به ساير شايستگي آنها را سبب گرايش دختران به زيبا شدن افراطي مي داند و مي گويد: دختران سعي مي کنند با آرايش، پوشيدن لباسهاي متفاوت و... تحسين ديگران را برانگيزند که مي توان با توجه به ساير خصوصيات آنها اين نياز را از راههاي ديگر برطرف کرد.
اين روانشناس آگاهي زود هنگام کودکان از مسائل جنسي را دليل ديگري براي کاهش سن استفاده از لوازم آرايش مي داند و مي گويد: کودکان نسبت به گذشته ده سالي زودتر بالغ مي شوند.
امان الله قرايي مقدم نيز با اشاره به اينکه در ايران نحوه آرايش به عنواني معياري براي شخصيت افراد تلقي مي شود، مي گويد: براساس نحوه و نوع آرايش جوانان شخصيت دروني و بيروني، طبقه اجتماعي و همچنين طرز تفکر و نگرش و بينش آنان مشخص مي شود.
به گفته قرايي مقدم، آرايشهاي غليظ تقليد کورکورانه از هنرپيشگان مبتذل غربي و شرقي و همچنين کم اهميت شمردن اخلاقيات است.
والدين مقصران اصلي هستند
او اضافه مي کند: والدين در زمينه استفاده زياد جوانان از لوازم آرايشي مقصران اصلي هستند به طوري که اگر از همان ابتدا در صورت مشاهده چنين رفتارهاي نابهنجاري از سوي فرزندان خود به آنان تذکر داده و راه و رفتار درست را به آنها نشان دهند ديگر شاهد چنين رفتارهايي نخواهيم بود.
به گفته قرايي مقدم، پس از خانواده، مدرسه، گروه همسالان، جو اجتماعي و وسايل ارتباط جمعي به خصوص تلويزيون در اين ميان نقش زيادي دارند به طوري که امروزه بسياري از دختران هنرپيشگان را به عنوان الگوي خود مي دانند.
تاکيد برنقش خانواده ها، الگو پذيري از شبکه هاي ماهواره اي از جمله مواردي است که سيما اسفندي روانشناس نيز بر آن تاکيد مي کند و مي گويد: عدم وجود الگوهاي رفتاري مناسب در اجتماع، خانواده ها، مدارس و رسانه و عدم برنامه ريزي فرهنگي دليل کاهش سن استفاده از لوازم آرايش در دختران است.
او عدم کنترل مناسب والدين به دليل اشتغال هر دوي آنها، جاذبه هاي دوستان نامناسب همسال را سبب اشاعه اين رفتارها در ميان نوجوانان مي داند.
دود قليان که کم مي شود، دختر دوباره سري به دستشويي قهوه خانه مي زند و پر رنگ تر از گذشته همراه دوستانش از پله هاي قهوه خانه بيرون مي روند...