گروه فضای مجازی مشرق- دهه هفتاد دهه ورود اینترنت به کشور بود، اما بی‌گمان دهه هشتاد را باید دهه اپیدمی و همه‌گیری استفاده از اینترنت در ایران نامید. وقتی مردم از خرید کالا تا یافتن یار و همسر آینده زندگی خود را در اینترنت جستجو کردند!

در میان جریانات و تند بادهای هجوم اینترنتی کاربران که در سطوح مختلف مشاهده می‌شد، موج سایتهای دوست‌یابی و همسریابی در اینترنت ایران موجی مهیب بود و تبعات خطرناکی برای کاربران و خانواده‌های آنان در پی داشت، اما متاسفانه علیرغم ثبت نتایج دردناک و ناخوشایند فراوان، از ازدواج‌هایی که در نتیجه دوستی‌های اینترنتی و یا زوج یابی‌های اینترنتی صورت گرفته بود و با وجود اطلاع رسانی مکرر از این مساله در رسانه‌ها این موج ویرانگر نه تنها فروکش نکرده بلکه روز به روز تقویت می‌شود.

اگر روزگاری در دهه هشتاد دوست یابی و همسریابی اینترنتی به صفحاتی در شبکه‌های اجتماعی یا چت‌های خصوصی ویا وبلاگهای کم اعتبار و کم اهمیت محدود می‌شد؛ امروز در دهه نود شاهد این هستیم که بر اساس آمار رسمی و دولتی در دی ماه 1394بیش از 300 پایگاه اینترنتی مستقل به صورت تخصصی مشغول خدمات رسانی در زمینه همسریابی به کاربران هستند.

این در حالی است که تعداد این سایت‌ها در سال 89 یعنی چهار سال قبل 120 عدد بوده است و افزایش بیش از 100 درصدی این سایت‌ها در چهار سال نشاندهنده اوج استقبال کاربران از این ابزار نامطمئن در مهم‌ترین تصمیم زندگی خود یعنی ازدواج است که علائم خطرناکی برای وضعیت اجتماعی کشور در آینده نزدیک دارد.

کاربرانی که مشخص نیست چرا و به چه دلیلی انتخاب همسر از کانال مجازی و پشت مانیتور شیشه‌ای را به انتخاب همسر در فضای حقیقی ترجیح می‌دهند. حال آنکه همه کاربران اینترنت از حجم دروغ‌ها و هویتهای کذب مجازی کاربران آگاهند و می‌دانند که اصولا دروغ گفتن در فضای مجازی چقدر ساده و ساختن تصویر و شخصیتی زیبا و فریبنده از خود در چنین فضایی تا چه میزان راحت و البته رایج است.

شاید به همین دلیل باشد که مراجع دولتی پس از بار‌ها و بار‌ها اعلام کردن این نکته که سایتهای همسریابی حتی در صورت ادعای خودشان نیز به هیچ وجه مورد تایید نبوده و استفاده از خدمات آن‌ها توصیه نمی‌شود اکنون خود به فکر تاسیس یک پایگاه اینترنتی رسمی همسریابی افتاده‌اند!

داستان همسریابی دولتی از کجا آغاز شد؟

دی ماه 1393 بود که گلزاری معاون ساماندهی امور جوانان وزارت ورزش، ضمن ارائه آمار‌های تکان دهنده از کاهش میل به ازدواج و افزایش سن ازدواج و همچنین افزایش آمار طلاق و افزایش کاربری سایتهای غیر مجاز و غیر سالم همسریابی خبر از راه‌اندازی یک سایت مجاز، دولتی و دارای ضوابط داد؛ پایگاهی برای پاسخ‌گویی صحیح به آنچه نیاز جوانان برای همسریابی اینترنتی خوانده می‌شود!

این وعده چند ماهی به محاق خبری فرو رفت تا اینکه در خرداد ماه 94 یعنی پس از شش ماه رسانه‌ها از راه‌اندازی سایت همسان‌گزینی به عنوان پایگاه مجاز و دولتی همسریابی خبر دادند و البته آقای گلزاری نیز با سخنانی در رسانه‌ها رونمایی این سایت را تایید کرد.

بر اساس سخنان گلزاری این پایگاه اینترنتی از یکسال قبل فعالیت خود را در تهران آغاز کرده و هم اکنون فعالیت خود را در سطح کشور کلید می‌زند.

شاید یکی از جالب توجه‌ترین ابعاد سخنان گلزاری تغییر آمار سایتهای غیر مجاز همسریابی در این فاصله شش ماهه از 300 عدد به 350 عدد باشد، که به صورت رسمی توسط وی اعلام شد!

همسان گزینی با سایتهای همسریابی چه تفاوتهایی دارد؟

سایت همسان گزینی که در حقیقت بخشی از خدمات پرتال جامع تبیان محسوب می‌شود؛ مانند سایر خدمات سایت تبیان بر اساس موازین اسلامی و رعایت چارچوب قوانین کشور و اصول علمی روان‌شناسی و مشاوره تلاش دارد تا الگویی صحیح را برای مساله همسریابی در فضای مجازی به جوانان ارائه دهد.

بر اساس اظهارات گلزاری در مراسم رونمایی این سایت، سازو کارهای همسریابی اینترنتی در این الگوی جدید متحول شده است. بدین شکل که در این سایت دختران و پسران به یکدیگر معرفی نمی‌شوند و واسطه‌های ازدواج در این سایت فعالیت می‌کنند، تا زمینه‌ سواستفاده‌های رایج از بین برود و این سایت گزینه‌های مناسب برای هر فرد را نهایتا به خانواده وی معرفی می‌نماید!

همچنین در سایت همسان گزینی از متقاضیان دختر و پسر تست شخصیت گرفته می‌شود و در صورت بروز نشانه‌های افسردگی یا سایر اختلالات فرد بجای معرفی تحت درمان و مشاوره قرار می‌گیرد.

نوشدارویی مثل همیشه پس از مرگ سهراب

رفتار مسئولین در سه دهه گذشته ثابت کرده است ایرانیان همواره ابتدا به استفاده بی‌ضابطه از ابزارهای نوین پرداخته و پس از گذشت سال‌ها از نهادینه شدن این استفاده‌های غلط تازه به فکر ارائه راه حل صحیح آن می‌افتند.

همچنانکه نخست شبکه‌های اجتماعی بی‌در و پیکر غربی را رایج کرده سپس آن‌ها را فیلتر و بعد به فکر راه اندازی شبکه‌های اجتماعی ایرانی افتادیم که البته به دلیل عادت کردن کاربران به شبکه‌های اجتماعی غربی هرگز نتیجه نداد!

در همین راستاروز گذشته نیز حسن شاهمرادی دبیرشورای فرهنگ عمومی کشور از ساماندهی سایتهای همسریابی خبر داد و البته تنها سایت مجاز را سایت موسسه تبیان یعنی‌‌ همان همسان گزینی عنوان کرد.

باید گفت متاسفانه در این مورد نیز مسئولین بسیار دیر برای معرفی الگوی صحیح دست به کار شده‌اند. کاربرانی که به مدل‌های سریع و آسان و کم درد سر و ارتباط مستقیم با گزینه مورد نظر عادت کرده‌اند؛ آیا به روش اصولی که قاعدتا دشواری‌هایی هم دارد روی می‌اورند؟

کاربرانی که نعل وارونه زده اند/آیا کاربران سایتهای همسریابی به دنبال همسر می گردند؟

نکته ای که مسئولین در راه اندازی سایت همسریابی با الگوی صحیح به آن توجه نکرده اند؛ این است که اصولا کاربری بسیاری از سایتهای همسریابی در ایران همسریابی نیست و این نکته نشان دهنده عمق فاجعه ایست که باید برای آن راهکاری دیگر اندیشده شود!

طبق گزارشات منتشر شده در رسانه‌ها و پژوهشهای صورت گرفته توسط اساتید دانشگاههای کشور بسیاری از کاربران سایتهای همسریابی اصولا به دنبال همسر نیستند و با مقاصد و اهداف دیگری همچون رابطه‌هایی غیر از ازدواج به دنبال طعمه می‌گردند و حتی بر اساس برخی آمار‌ها بسیاری از کاربران این سایت‌ها متاهلند!

در این صورت باید به مسئولین مربوطه گفت بابت حل مشکل تعداد اندکی از کاربران سایتهای همسریابی که به دنبال یافتن همسر هستند تشکر می‌کنیم، ولی برای اغلب این کاربران که با اهداف دیگر در چنین سایتهایی فعالیت می‌کنند چه راه حلی اندیشیده‌اید؟

آیا غیر از این است که ادامه روند موجود روز به روز بنیان خانواده را سست و آسیبهای اجتماعی با آثار بلند مدت را متوجه جامعه ایرانی می‌سازد؟

جامعه ایرانی و حل مشکل بنیادین ازدواج در مسیر مجازی

شاید در پایان این گزارش بد نباشد تا به مساله‌ای اساسی عطف توجه داده شود و آن این است که علیرغم ارجمند بودن همه تلاش‌ها برای ساماندهی فضای مجازی باید توجه داشت مساله ازدواج و آمارهای تکاندهنده آن در ایران مساله‌ای حقیقی است که باید در فضای واقعی اجتماعی راهکاری برای آن جست.

بجاست اگر مسئولین در کنار ساماندهی فضای مجازی در مساله ازدواج، فکری هم برای ساماندهی شرایط ازدواج جوانان همچون حل مشکلات بیکاری، خدمت سربازی، وام و تسهیلات ازدواج نمایند. چراکه بسیاری کار‌شناسان بر این باورند جامعه ایرانی هنوز از باورهای اخلاقی به صورت سنتی برخوردار است و جوانان در صورت فراهم بودن شرایط ازدواج نیازمند کمک‌های مجازی نبوده و خود در کنار خانواده‌ها برای یافتن همسرمناسب با الگوهای صحیح سنتی اقدام خواهند نمود. آنچه امروز بازار سایتهای فاسد همسریابی را داغ کرده است موج عظیم جوانانی است که به سن ازدواج رسیده یا در حال عبور از آنند ولی شرایط ازدواج را ندرند. آقایان برای این افراد فکری کنید!

منبع: گرداب