او در زندگی واقعی خانواده‌ای را که در یک قایق در حال سوختن گرفتار شده بودند نجات داد، در تصادفی در مراسم افتتاحیه یک فیلم از یک کودک خردسال محافظت کرد و همچنین از جت شخصی خود برای انتقال خدمه صدمه دیده یک کشتی به بیمارستان، استفاده کرد.
او همیشه در صدر لیست نام بازیگرانی قرار دارد که تمام جلوه‌های ویژه فیلم‌هایی را که در آن‌ها به ایفای نقش می‌پردازد، خود انجام می‌دهد و از بدلکار استفاده نمی‌کند.
در ذیل لحظاتی را که تام کروز به نام هنر با مرگ دست و پنجه نرم کرده است، مرور می‌کنیم:
۱- مأموریت غیر ممکن ۵ – ملت سرکش
یکی از خطرناک‌ترین و هیجان‌انگیزترین صحنه‌های بدلکاری در فیلم «مأموریت غیر ممکن ۵»، صحنه‌ای است که تام کروز در نقش اتان هانت قصد دارد وارد هواپیمای نظامی A۴۰۰M شود و وقتی هواپیما در حال بلند شدن از باند فرودگاه است، مأمور ویژه با انگشتان دست خود به بدنه آن چسبیده و در هوا آویزان می‌شود.
برای بازی در این صحنه و برای محافظت از چشمان تام کروز، گروه سازنده و اجرایی فیلم از لنزهایی مخصوص برای محافظت از مردمک و عدسی چشم وی در مقابل جریان شدید هوا و حشرات استفاده می‌کنند.
تام کروز در خصوص این صحنه گفته است: موضوعاتی نظیر برخورد با پرندگان یا اشیا ریز ما را نگران کرده بود. ما چندین روز را به پاکسازی چمن‌های اطراف باند فرودگاه اختصاص دادیم تا از حضور نداشتن پرنده‌ها در زمان فیلمبرداری اطمینان پیدا کنیم. همچنین عوامل اجرایی فیلم نیز به بهترین شکل ممکن باند فرودگاه را شستند. آن‌ها از داخل هواپیما مراقبت اطراف بودند تا در صورت دیدن هر شی یا پرنده یا هر اتفاق دیگری، به هر شکلی که شده من را به داخل هواپیما منتقل کنند.
در پایان گروه ۸ بار این صحنه را تمرین کرد. کروز در این باره چنین گفته: من با هواپیمای تمرینی نظامی و هواپیمای مخصوص حرکات آکروباتیک هوایی این کار را انجام دادم اما صحنه اصلی با هواپیمای A۴۰۰M خیلی هیجان‌انگیز و دلهره‌آور بود. آدرنالین به شدت ترشح می‌شد. وقتی در حال بلند شدن از روی باند بودیم پاهای من به سمت پایین کشیده می‌شد و لحظه‌ای بعد کاملا در هوا به شدت معلق بودم و این برای من بسیار مهیج بود.
۲- تاپ گان
یکی از لحظات اوج بروز یک حادثه در تولید فیلمی سینمایی، مربوط به صحنه‌ای از فیلم «تاپ گان» می‌شود که طی آن شخصیت تام کروز، بدن بی‌جان خلبان گوس را در آب اقیانوس حمل می‌کند. چتر نجات کروز قبل از اینکه او خود را از آن آزاد کند، از آب پر می‌شود و شروع به پایین کشیدن او می‌کند. پیش از اینکه چتر نجات تام کروز را به اعماق اقیانوس بکشد، بندهای چتر بریده می‌شوند.
بری توب بازیگر نقش ولفمن در فیلم «تاپ گان» در این باره گفته است: بیشتر از هر کسی که در زندگی‌ام دیده باشم، تام کروز در آن صحنه از فیلم «تاپ گان»، به مرگ نزدیک شده بود.
نکته تأسف‌بار در فیلم «تاپ گان» این بود که آرت شول فیلمبردار هوایی فیلم به مانند تام کروز خوش‌شانس نبود. هواپیمای دوباله شول در زمانی که او قصد داشت در صحنه‌ای از فیلم «تاپ گان» تصویر پی او وی شخصیت ماوریک را نشان دهد، از کنترل خارج می‌شود و به داخل دریا سقوط می‌کند. شول دچار سانحه شده و بلافاصله فوت می‌کند.
۳- لبه فردا
تام کروز در فیلم سینمایی «لبه فردا» مدام به دست نقش مقابل خود با بازی امیلی بلانت، کشته می‌شود. در سکانسی که مربوط به تصادف ماشین بود، بلانت به صورت مستقیم و با سرعت بالا با تام کروز برخورد کرد.
بلانت درباره آن سکانس می‌گوید: ناگهان وقتی دست راستم را چرخاندم، شنیدم که تام کروز مدام تکرار می‌کند که ترمز کن، ترمز کن، ترمز کن… خدایا، خدایا، ماشین رو متوقف کن، ماشین رو متوقف کن. بار اول که صدای کروز را شنیدم، پیش خودم گفتم که خفه شو. چون من بیشتر از تام کروز بدلکاری با ماشین را بلد بودم!
۴- وثیقه
تجربه نزدیک به مرگ دیگری که تام کروز پشت‌سر گذاشت، مربوط به فیلم «وثیقه» به کارگردانی مایکل مان می‌شد. در سکانسی از فیلم قرار بود جمی فاکس با تاکسی خود ضربه‌ای به مرسدس بنز تام کروز بزند اما فاکس در محاسبه سرعت خود اشتباه کرد. آن برخورد باعث شد تا ماشین کروز واژگون شود.
تام کروز درباره آن صحنه می‌گوید: من به سقف ماشین خوردم و روی زمین پرتاب شدم.
جمی فاکس هم درباره آن اتفاق می‌گوید: همه نگران بودند که من با این کار باعث کشته شدن تام کروز شده‌ام.
۵- مأموریت غیر ممکن ۴
یکی از صحنه‌های خطرناک و در عین حال به یادمادنی صحنه‌های بدلکاری و اکشن در سینمای جهان، مربوط به صحنه صعود تام کروز در نقش اتان هانت به بالای برج خلیفه در دبی به ارتفاع حدود ۸۳۰ متر است. در این صحنه کروز با استفاده از دستکش‌های چسبنده و همچنین یک کابل به بالای برج صعود می‌کرد و در صحنه‌ای هم از یک پنجره باز به بیرون می‌پرید.
برای این صحنه تام کروز باید با وزش باد در ارتفاع مقابله می‌کرد و صحنه را بارها و بارها تمرین کرد.
۶- جک ریچر
در سال ۲۰۱۲ تام کروز در برنامه تاک – شوی جیمی فالن، گفت که پای او بر اثر تکرار مبارزه با نقش مقابل خود در تریلر فیلم «جک ریچر» صدمه دید.
کروز درباره آن صحنه گفت: در ۱۰ بار اول برایم خوب بود اما با درد همراه شد. بعد از اینکه ۵۰ بار تمرین کردیم، پای من ورم کرد و کفشم را از دست دادم.
راب آلونزو طراح جلوه‌های ویژه فیلم «جک ریچر» درباره تام کروز چنین گفته است: تام کروز بهتر از هر بدلکاری است. او یک راننده باورنکردنی است، یک مبارز و یک بدلکار فوق‌العاده است. او قادر به هدایت هواپیماست، او می‌تواند سوارکاری و موتورسواری کند. بسیاری از کارگردان‌ها آرزو دارند که با تام کروز همکاری کنند زیرا فقط کافی است که دوربین را روشن کنند و روی او متمرکز شوند و لذت ببرند.
۷. والکری
در این فیلم که تولید سال ۲۰۰۷ میلادی است، تام کروز در نقش یک درجه‌دار نازی آلمان ایفای نقش می‌کند که در طرح ترور آدولف هیتلر ناموفق است. در صحنه‌ای از فیلم تام کروز در پشت یک کامیون و در میان آتش گلوله‌های سربازان نازی قرار گرفته و با وجود اینکه تمام مسائل ایمنی برای او در نظر گرفته شده بود، او ۱۱ بار بر اثر گلوله‌های شلیک شده به سمت کامیون، زخمی شد.
۸- مأموریت غیر ممکن ۲
در صحنه اول این فیلم که در سال ۲۰۰۰ ساخته و اکران شد، کروز در نقش اتان هانت در حال صخره‌نوردی از دیواره «اسب مرده» در ایالت یوتای آمریکا دیده می‌شود. در آن صحنه تام کروز تمام بخش‌های صخره‌نوردی را به سلامت انجام داده بود اما در یک لحظه روی بخش صفحه‌مانندی از دیواره تعادل خود را از دست داد و این در حالی بود که کابل محافظ او حذف شده بود.
جان وود کارگردان این فیلم سینمایی درباره اتفاق رخ داده چنین گفته است: من جرأت دیدن آن صحنه را نداشتم، از اینکه این ستاره سینما از ارتفاع ۲۰۰۰ فوتی سقوط کند بسیار وحشت کرده بودم.
۹- آخرین سامورایی
تام کروز که در زمان ساخت فیلم «آخرین سامورایی» ۴۱ ساله بود، ۸ ماه برای تمرین شمشیرزنی، اسب‌سواری و هنرهای رزمی زمان صرف کرد. تام کروز در آن زمان به دیلی میل گفته بود: تا پیش از این فیلم، صحنه مبارزه‌ای بازی کرده بودم اما این کاملا متفاوت از کارهایی بود که قبلا تجربه کرده بودم. در رزم سامورایی‌ها وقتی بینایی، چشایی و بویایی خود را از دست داده باشید، ۷۰ راه برای تماس و حرکت وجود دارد.
تام کروز در صحنه‌ای از این فیلم به مرگ نزدیک شده بود و آن زمانی بود که باید با هیروشی سانادا بازیگر دیگر فیلم «آخرین سامورایی» مبارزه می‌کرد. لحظه‌ای هر دو بازیگر روی اسب بودند که اسب سانادا ضربه‌ای به تام کروز وارد کرد و او را به زمین انداخت و در همان لحظه شمشیر سانادا هم از دست‌اش رها شده و به فاصله چند میلیمتر با گردن تام کروز، فرود آمد.
سانادا جان تام کروز را در این لحظه نجات داده بود زیرا به گفته هیروش سانادا، زمانی که شمشیر سامورایی او از دست‌اش رها شد، او تمام تلاش خود را کرد تا در لحظه آخر با نوک انگشتان‌اش شمشیر را منحرف کند و این کار باعث شد تا شمشیر کنار گردن کروز، فرود بیاید.
۱۰- مأموریت غیر ممکن ۱
در یکی از صحنه‌های به یاد ماندنی قسمت اول مجموعه فیلم‌های «مأموریت غیر ممکن»، تام کروز دیواره آکواریوم بزرگی را می‌شکند و حجم زیادی از آب به یکباره رها می‌شود. کروزه این کار خطرناک را بدون استفاده از بدلکار انجام داد و یک بار از ناحیه مچ پا آسیب دید و یک بار هم شیشه پای او را شکافت.
۱۱- روزهای رعد
در این فیلم که بر اساس ایده مسابقات رانندگی ناسکار ساخته شد، تام کروز بدون استفاده از بدلکار در پیست مسابقات ناسکار پشت فرمان یکی از ماشین‌های مخصوص این مسابقه نشست. در لحظه‌ای از این صحنه، کروز کنترل ماشین خود را از دست داد و ماشین در حال انحراف و آماده واژگون شدن بود که کروز تلاش کرد کنترل ماشین را با هدایت فرمان به سمت مخالف، به دست آورد. این کار باعث شد ماشین مسابقه‌ای کروز به خودروی حمل تجهیزات فیلمبرداری برخورد کند. کروز در این سانحه آسیب زیادی ندید اما ۱۰۰ هزار دلار خسارت به دوربین و تجهیزات دیگر وارد شد.
۱۲- دور و دورتر
تام کروز در این فیلم که در سال ۱۹۹۲ تولید شد، ایفاگر نقش یک مدعی مسابقات مشت‌زنی خیابانی بود. کروز درباره آن صحنه چنین گفته است: من در صحنه‌ای گرفتار شده بودم و بدلکاران مقابل من قصد نداشتند که به من آسیبی وارد کنند اما باید آن صحنه‌ها واقعی جلوه می‌داد.
نیکول کیدمن دیگر بازیگر این فیلم نیز درباره آن صحنه می‌گوید: من واقعا ترسیده بودم. کبودی‌های روی بدن او را می‌دیدم و به او می‌‌گفتم که بهتر است به ران هاوارد کارگردان فیلم بگوید که چه اتفاقی افتاده است اما تام بسیار سخت بود.
