در ابتدای این مراسم مجید سرسنگی مدیرعامل خانه هنرمندان ایران در ابتدای برنامه گفت: بسیار خوشحالم که با همکاری آقای جلیسه رئیس خانه کتاب توانستیم جشن سینما و کتاب را در روزهایی که متعلق به سینما است، برگزار کنیم. این برنامه به سینماگرانی اختصاص دارد که در کنار حرفه سینماگری دست به قلم هم هستند و در حوزه های مختلف کتاب هایی را نیز نوشته اند.

سرسنگی افزود: بدون هیچ اغراقی ادبیات را باید روح یک ملت خواند. روحی که لابلای کلمات و جملات می‌ماند و از نسلی به نسل دیگر منتقل می شود. باید اقرار کرد متاسفانه امروز عادت کتاب خوانی ما جایگاه خود را در کشور از دست داده است. حتی اگر خیلی خوشبینانه هم بگوییم، جایگاهش تنزل پیدا کرده است و مانند گذشته نیست.

مدیرعامل خانه هنرمندان ایران عنوان کرد: از مدتی قبل و بر اساس تفاهم نامه ای که بین خانه هنرمندان ایران و خانه کتاب منعقد شد، بنا را بر این گذاشتیم که در حوزه ادبیات و کتاب کار بیشتری را انجام دهیم. زیرا اعتقاد داریم که ملت توسعه یافته و پیشرفته، ملتی است که با کتاب انس داشته باشد. این درحالی است که وقتی به شرایط نشر کتاب، خواندن کتاب و ارزش نهادن به کتاب نگاه می کنیم، فاصله بسیاری بین وضع موجود و آن چیزی که از یک کشور متمدن، صاحب فرهنگ و صاحب مفاخر ادبی انتظار می رود، می بینیم.

سرسنگی ادامه داد: جشن سینما و کتاب یک حرکت نمادین برای قدرشناسی از هنرمندانی است که در کنار حرفه اصلی خود، نوشتن را هم از یاد نبرده اند. گاهی اوقات هنرمندان در رشته ای که کار می کنند ترجیح می دهند در رشته خود فعالیت کنند اما انس آنها با کتاب و نوشتن کتاب، نه تنها مخاطبان را با ارزش های بیشتری از فرهنگ و هنر این افراد آشنا می کند بلکه بر هنر اصلی آنها هم تاثیر می گذارد.

وی افزود: بسیار خوشحالیم که امروز و در این مناسبت از تعدادی از سینماگران بزرگ کشور که در سال های 93 و 94 در کنار کار سینما، نوشتن را هم ادامه دادند و آثار ارزشمندی را خلق کردند، تجلیل و تقدیر کنیم. امیدواریم که فرهنگ کتاب و کتابخوانی در کشور ما بیش از آن چیزی که امروز هست، جای خود را در جامعه باز کند.
مدیرعامل خانه هنرمندان ایران بیان کرد: یکی از متفکران معاصر ایرانی می گوید:"فقر نداشتن است اما این نداشتن لزوما پول نیست. فقر روزنامه های برگشتی یک شهر است. فقر کتاب هایی است که در یک کتابخانه و یا در یک کتاب فروشی خاک می خورد." اضافه می کنم که فقر تبدیل شدن یک کتاب فروشی به یک فلافل فروشی در خیابان انقلاب است.

سینماگران مسئولیت مهمی در گسترش فرهنگ کتابخوانی دارند

پس از آن مجید غلامی جلیسه رئیس خانه کتاب به روی صحنه آمد و گفت: باعث افتخار ماست که در نخستین جشن کتاب و سینما در خدمت شما اساتید سینما هستیم. ما در سال 93 و ابتدای سال 94 سعی کردیم پیوند مبارک و بسیار خوب سینما و کتاب را بیش از پیش مبارک بدانیم. شخصا اعتقاد دارم که سینما نقش بسیار مهمی در توسعه فرهنگ کتاب و کتاب خوانی در کشور دارد.

وی افزود: در این بین و در رأس آنها سینماگران و عوامل سینمایی نقش مثبت و بسیار خوبی در رشد و گسترش این فرهنگ در سطح جامعه دارند. این جشن در اصل بهانه ای است برای اینکه به سینماگران یادآوری کنیم که چه مسئولیت مهم و بزرگی را در جهت گسترش فرهنگ کتاب و کتاب خوانی برعهده دارند.

رئیس خانه کتاب ادامه داد: از شما درخواست می کنیم که بیشتر از قبل درمورد کتاب نوشته و سخن بگویید و بیشتر از قبل در کلام، بازی و فیلم های خود به کتاب بپردازید. همچنین سعی کنید تا با هر بهانه ای به کتاب اشاره ای داشته باشید چون مردم سینما و سینماگران را دوست دارند و قطعا این ظرفیت را برای کتاب ما که امروز آنچنان حال و روز خوبی ندارد، می تواند در بین مردم ایجاد کند. 

غلامی جلیسه در پایان گفت: امیدوارم این جشن زمینه ای برای پیوند هرچه بیشتر سینما و کتاب باشد. همچنین در تشویق مردم به مطالعه کتاب و ترویج فرهنگ کتاب خوانی موثر باشد. 

پس از آن فرخ نعمتی با اهدای لوح تقدیر و کتاب نفیسی از استاد فرشچیان به مسعود رایگان از او تقدیر کرد و مسعود رایگان گفت: از خانه کتاب و خانه هنرمندان تشکر می کنم که تلاش بی وقفه ای برای ترویج فرهنگ کتاب و کتابخوانی آغاز کردند. تصور می کنم که این تلاش کافی نیست.

رایگان خاطرنشان کرد: شما فکر کنید در یک جامعه 70 الی 80 میلیونی کتابی با 1200 نسخه چاپ می شود. بر اساس این آمار، هر ایرانی 20 دقیقه برای خواندن کتاب یا روزنامه وقت می گذارد. بر این اساس باعث تاسف است که رسانه ملی می تواند نقش بسیار فعالی در این زمینه داشته باشد. این رسانه می تواند فرهنگ کتاب خوانی را در سراسر ایران زمین جا بیاندازد. در این راستا طرحی دارم که از طریق رسانه ملی و شبکه دیجیتال کاری کنیم تا هر ایرانی 5 کتاب را مطالعه کند و این قول را همین جا به شما می دهم که این اتفاق می افتد.

در ادامه برنامه غلامحسین امیرخانی استاد خوش نویسی به روی صحنه آمد و پیش از اهدای لوح تقدیر و کتاب نفیسی از استاد فرشچیان به سیروس ابراهیم زاده گفت: آماری که در مورد مطالعه 20 دقیقه ای کتاب توسط هر ایرانی اعلام شد. فکر نمی کنم که این آمار حتی همین 20 دقیقه هم باشد زیرا آمار باید به دقت گرفته شود تا واقعیت ماجرا مشخص شود.

وی افزود: بر اساس آماری خانم های کتاب خوان 9 کشور اروپایی بررسی شده بود و حداقل تعداد کتاب خوانده شده در آن کشورها 9 کتاب و حداکثر 52 کتاب بود. آمار 52 کتاب مطالعه شده برای کشورهای شمال اروپا و آمار 9 کتاب برای کشور ایتالیا بود. ما در انجمن خوش نویسان ایران معتقدیم که با نوشتن به نوعی خود را در حلقه کتابت و نشر قرار می دهیم.

امیرخانی افزود: در انجمن خوشنویسان برای جبران این مسأله که شرایط و روزگار ما شاید امکان آن را کم کرده که یک انسان با این مشغله بتواند با کتاب های بزرگی مثل شاهنامه، مثنوی، حافظ و مولوی آشنا شود، به گزیده ها پناه بردیم؛ یعنی کتاب های ارزشمند را در خلاصه ای در حدود 100 صفحه با آرایه های مناسبی که جذابیت و زیبایی آن خواننده را به مطالعه آن تشویق کند، گردآوری کردیم و تا حدودی هم موفق بوده ایم.

این استاد خوش نویس تصریح کرد: بد نیست به این موضوع اشاره کنم که کشور ما از نظر کتابت و کتاب آرایی در مقام نخست در دنیا قرار دارد. البته ملت های دیگر هم در این حوزه زحمت کشیده و آثار قابل توجهی را خلق کرده اند اما مقام نخست دنیا را ما در اختیار داریم.

بعد از آن غلامحسین امیرخانی با اهدای لوح تقدیر و کتاب نفیسی از استاد فرشچیان به سیروس ابراهیم زاده از او تجلیل کرد و سیروس ابراهیم زاده نیز گفت: نخستین جشن سینما و کتاب در حقیقت قدم های اولیه تفکرهای بسیار ارزشمند جوانان و هنرمندان ما در این جهت است که بتوانند خود را با دنیای متغیر و متمدن امروز بیشتر هماهنگ کنند.

ابراهیم زاده افزود: کتاب یکی از رسانه های بسیار قدیمی است که ما هم در میراث فرهنگی افتخار داریم که کتاب داریم، کتاب نوشته ایم و در این عرصه فعالیت های فراوانی انجام داده ایم. از طرف دیگر سینما یکی از ستون های ارزشمند مدرنیته است. بر این اساس تلفیق این دو حوزه بسیار مبارک است. ما نوعی آگاهی پیدا کردیم که با این سوابق درخشان فرهنگی، ادبی و هنری نیاز داریم تا خود را به جهان امروز نزدیک تر کنیم.

این بازیگر پیش کسوت ادامه داد: ما نباید فراموش کنیم که در دنیایی زندگی می کنیم که به شدت در حال تغییر و تحول است. در بسیاری از زمینه ها از جمله فرهنگی و هنری که آگاهی هایی پیدا کردیم هنوز نتوانستیم خود را به دهکده بزرگ جهانی امروز برسانیم. از این جهت این جشن را بسیار مبارک می دانم که تاثیرات بیشتری در زمینه های دیگری هنر خواهد داشت.

ابراهیم زاده گفت: جای خوشحالی است دوستانی که در زمینه سینما فعالیت می کنند در حوزه انتشار کتاب هم فعال هستند. در حقیقت یکی از ابعاد وجودی یک هنرمند این است که به هنرهای دیگر هم وارد شود. در واقع وقتی یک هنرمند در زمینه های دیگر هم وارد می شود بیشتر و بهتر با مخاطبان خود ارتباط برقرار می کند.

در بخش دیگر برنامه مجید سرسنگی مدیرعامل خانه هنرمندان روی صحنه آمد و با اهدای لوح تقدیر و کتاب نفیسی از استاد فرشچیان به کاظم هژیرآزاد از او تجلیل کرد و هژیرآزاد گفت: زمانی که 18 سال داشتم از طریق سینما با بازیگری آشنا شدم. سپس خدمت مصطفی اسکویی رفتم و با پیش کسوتانی چون سیروس ابراهیم زاده، ابراهیم فتحی، دولت آبادی، شیراندامی و سلطان پور آشنا شدم و به خواندن و نوشتن کتاب علاقه پیدا کردم.

وی افزود: نوشتن را از طریق نوشتن بیوگرافی آموختم. چیزی که آقای اسکویی بسیار بر روی آن تاکید داشت. برای هر نقش باید یک بیوگرافی می نوشتم و همان موجب شد که زیاد کتاب بخوانم. توصیه او این بود که بخوانید، بخوانید، و بخوانید و قدری هم بنویسید.

در ادامه برنامه سهیلا رضوی روی صحنه آمد و با اهدای لوح تقدیر و کتاب نفیسی از استاد فرشچیان به بهاره رهنما از او تجلیل کرد و بهاره رهنما در ادامه گفت: می دانم که نمی توانم رقیب شما باشم. از خانه کتاب و خانه هنرمندان تشکر می کنم که از من حمایت کردند. اولین ناشرم نشر چشمه، ناشر دوم نشر نگاه و از نشر مروارید به عنوان ناشری که خطرپذیر بود و نمایشنامه های من در طول 15 سال را منتشر کرد، تشکر و قدردانی می کنم.

در بخش دیگر این برنامه مجید غلامی جلیسه رئیس خانه کتاب روی صحنه آمد و با اهدای لوح تقدیر و کتاب نفیسی از استاد فرشچیان به نرگس آبیار از او تجلیل کرد. آبیار نیز گفت: نخستین کتابم در سال 78 منتشر شد. پیش از این سالها ویراستاری کتاب می کردم. ویراستاری کار خیلی سختی بود و ذهن آماده ای نیاز داشت و متن های بهم ریخته و درهم دیگران را باید همیشه تصحیح می کردم، بی آنکه اسمی از من در کار باشد. برخی مواقع حتی متن را بازنویسی می‌کردم.

آبیار ادامه داد: زمانی که نخستین رمان خود را نوشتم آن قدر راحت و روان این کار را انجام دادم که از اینکه این قدر نثرم پخته و روان شده، شگفت زده شدم. این اتفاق در حوزه فیلمسازی و مستندسازی نیز برایم افتاد. زمانی که نخستین فیلم خود را ساختم احساس کردم که خیلی راحت و روان آن را به سرانجام رساندم. روزهای سختی که چه در دوره ویراستاری و چه در دوره مستند سازی سپری کردم برایم بسیار مبارک و خوب بود و اتفاق های خوبی را برای آینده ام رقم زد.

کارگردان فیلم شیار 143 گفت: امیدوارم در حوزه کتاب هم یک آشتی خوبی بین نویسنده ها و سینماگران اتفاق بیافتد و اقتباس های بیشتری از آثار ادبی صورت گیرد. در این بین نویسنده ها مقداری کوتاه بیایند و کمتر سخت بگیرند و فیلم سازان هم آن قدر نخواهند که خود مولف باشند و فیلمنامه بنویسند. تا هرچه بیشتر شاهد اقتباس آثار از کتاب ها با کمک سینماگران باشیم.

در ادامه این مراسم سیروس الوند برای اهدای لوح تقدیر به شمس لنگرودی روی صحنه آمد و قبل از اهدا گفت: ژاپن رفته ها می دانند ژاپنی ها در اتوبوس و تراموا کتاب می خوانند. تصور می کنم میان مردم ژاپن دانستن و آگاهی یک ارزش است و اگر این در کشور ما حل شود، رسانه ها نیز به کتابخوانی می پردازند.

شمس لنگرودی نیز با صحبت هایی طنز در ادامه عنوان کرد: یکی از دوستان کارگردانم زنگ زد و گفت نمایشگاه نقاشی برگزار کردم و اوضاع خوب نیست. گفتم ببین چقدر اوضاع شعر بد است که من به سینما آمدم!

کتابخوانی باید از مدرسه ها شروع شود

پدرام اکبری نیز لوح بعدی را به مرجان شیرمحمدی تقدیم کرد و او در صحبت هایی عنوان کرد:کتابخوانی باید از مدرسه ها شروع شود و از آموزش و پرورش می خواهم یک زنگ کتابخوانی برای بچه ها بگذارد. این بهترین زمان عمر بچه هاست که در دنیای تخیل غوطه ور شوند. بچه ها در این شرایط می توانند کتابخوان باشند اما این بزرگترها هستند که شخصیت آنها را شکل می دهند. فرهنگ کتابخوانی باید از مدارس ابتدایی شروع شود.

در ادامه برنامه کیوان کثیریان لوح بعدی را به اندیشه فولادوند تقدیم کرد و گفت: در زمینه کتاب نیازمند کمک حوزه های مدیریتی و کلان کشور هستیم. شرایط کنونی و اقتصادی جامعه بسیار بد است و به گونه ای نیست که سبد کتاب در خانوار جایگاه ویژه ای داشته باشد. امیدوارم مدیرانی از این دست، قیمت کالاها و محصولات فرهنگی را کاهش دهند.

رؤیا تیموریان نیز لوح بعدی را به لیلا اوتادی تقدیم کرد و او نیز بیان کرد: با دوستم در دوران راهنمایی قرار می گذاشتیم رمان بخوانیم و هر هفته درباره آن صحبت می کردیم اما الان جای آن را ثروت خواهی گرفته است.

رؤیا تیموریان نیز تأکید کرد: به غیر از دبستان این مسأله مربوط به والدین و خودمان می شود و پس از آن همه چیز از لحاظ مدیریتی به دولت باز می گردد.

امیرحاج رضایی(فعال ورزشی و فوتبالی) نیز برای اهدای لوح بعدی به اشکان خطیبی روی صحنه آمد و گفت: با سینمای شما آموختم، دردمند شدم و شاگردی کردم. سالهاست به سینما علاقه مندم. می خواستم تحصیلاتم را ادامه دهم اما از ادامه آن باز ماندم و به صورت غریزی خواندن را ادامه دادم. هتریک من در زندگی کتاب، سینما و فوتبال بود. خلأهای زندگی را با فوتبال پر می کنم.

وی افزود: متأسفم که آمار مطالعه پایین است و شخصا چشم انتظاری از حوزه خودم ندارم چون بعد از این همه سال خدمت 603 هزارتومان عیدی دریافت کردم.

حاج رضایی در رابطه با درگذشت ایرج کریمی منتقد یادآور شد: ما به تکثیر این افراد نیازمندیم. فوتبال زندگی من است چون معلم بزرگی برایم بوده و به کمک فوتبال درد از دست دادن همسرم را تحمل کردم. فوتبال کرامت انسانی را به من آموخت.

اشکان خطیبی نیز بعد از دریافت لوح گفت: کیندل، کتاب اینترنتی و گوگل ریدر در همه گوشی های تلفن همراه بچه ها نصب است. این می تواند در سبد کتاب باشد. زندگی الان اجازه داشتن کتاب های قطور را نمی دهد. لزومی ندارد این کتاب ها به فروش گذاشته شود تا عواید آن خرج امور خیریه شود بلکه می توانند این کتاب را برای دانشجویان خریداری کنند. باید در این رابطه دیدگاهمان را تغییر دهیم.

سیروس الوند برای دومین بار روی صحنه آمد و لوح را به بهروز افخمی تقدیم کرد و بهروز افخمی نیز گفت: به عنوان خدمتگزار ادبیات و عاشق کلمات اینجا هستم. نشر ساقی اولین ناشر مجموعه مقالاتم است. از بچگی گرفتار کلمات بودم و مادربزرگم قصه می گفت تا اینکه به کلمات خوب رسیدیم.