گروه بین‌الملل مشرق - انقلاب های مردمی که جهان عرب و منطقه خاورمیانه از سال 2011 میلادی شاهد آن بود، شاهد تحولات مهمی در عرصه های مختلفی از جمله فکری و بیان اعتراض‌ها و ادامه فعالیت بود و یکی از مهمترین ابزارهای مورد استفاده در این انقلاب ها صرف نظر از مثبت یا منفی بودن آنها، بهره برداری از فضای مجازی و شبکه اجتماعی اینترنتی بود.

این موضوع موجب شد تا جهانیان دریابند، وسایل ارتباط جمعی تنها ابزارهایی برای ارتباط اجتماعی نیستند، بلکه دارای نقش هایی بسیار مهم و راهبردی در عرصه های سیاسی هستند.

به همین دلیل در دوره پس از انقلاب های عربی حالتی از بیم و هراس از فضای مجازی یا به اصطلاح Digital Utopianis در عرصه بین الملل ایجاد و موجب شده تا برخی از سیاستمداران و کارشناسان عرصه سیاسی به این باور برسند که فضای مجازی این توان را دارد، عموم مردم را در عرصه سیاست تلفیق و ادغام کند و ملل را بیش از پیش در تعیین سرنوشت خویش فعال کند و نظام هایی دموکراتیک به معنای واقعی کلمه نه تنها در کشورهای عربی، بلکه در سراسر جهان بنا کند.

با این حال همین ابزارها از سوی برخی از رژیم های سرکوبگر و دیکتاتور برای تحریف حقایق و از بین بردن آگاهی و بیداری مردمی مورد استفاده قرار گرفتند و رژیم صهیونیستی نیز به عنوان یکی از رژیم های فعال در عرصه بین الملل از این مقوله برکنار نبود.

در این راستا «اد کانتسمن»، استاد علوم ارتباطات و اطلاعات دانشگاه منچستر و «ربکا ال استین»، استاد مردم شناسی دانشگاه دوک انگلستان پژوهش مشترکی را تحت عنوان « نظامی کردن فضای مجازی: سیطره اسرائیل بر پایگاه های اجتماعی اینترنتی» انجام داده و آن را در قالب کتابی تالیف و با کمک دانشگاه استانفورد در آوریل 2015 میلادی منتشر کردند که در آن توضیح داده اند، رژیم صهیونیستی چگونه توانسته است، از پایگاه های اجتماعی اینترنتی جهت خدمت به اهداف نظامی اش در چارچوب نزاع و درگیری حیاتی و وجودیش با فلسطینی ها استفاده و بهره برداری کند.
مفهوم نظامی کردن فضای مجازی
نظامی کردن فضای مجازی به این معناست که از فضای مجازی و ابزارها و تکنولوژی ها و پایگاه های ارتباط جمعی اینترنتی بهره برداری نظامی صورت گیرد، حال این بهره برداری می تواند، از سوی دولت ها یا توسط کاربران عادی صورت گیرد.

به اعتقاد این دو پژوهشگر انگلیسی رژیم صهیونیستی و همچنین شهروندان این رژیم از این فضا به صورتی گسترده جهت اعلام جنگ ها، صدور بیانیه ها، رد و تکذیب اتهامات، دفاع از اقدامات خشونت آمیز صهیونیست ها در اراضی اشغالی، تلاش برای ادامه بقا و انتشار تصاویر و ویدئو کلیب هایی از عرصه های درگیری استفاده و بهره برداری کرده اند.

با وجودی که از این فضا هم اکنون در عرصه سیاست های اشغالگری و تجاوز به این گستردگی استفاده نمی شد، اما طی انقلاب های مردمی جهان عرب استفاده از این فضا به شکلی گسترده و چشم گیر افزایش یافت تا طی دوره تجاوز رژیم صهیونیستی به نوار غزه در سال های 2012 و 2014 میلادی این روند بیش از پیش افزایش یابد.

به گونه ای که به اعتقاد کانتسمن و استین شکل آشکار و عیان استفاده از این فضا طی تجاوز رژیم صهیونیستی به نوار غزه در سال 2012 میلادی قابل مشاهده بود که طی آن نظامیان صهیونیستی حاضر در عرصه های درگیری با استفاده از تلفن های همراه خود اقدام به انتشار تصاویر و فیلم هایی از درگیری ها در شبکه های فیس بوک و توئیتر و اینستگرام کرده و سخن گویان نظامی هر دو طرف درگیر در جنگ با استفاده از شبکه های اجتماعی اینترنتی اقدام به انتشار بیانیه ها و تصریحات و اظهارات خود و بخش ها و مقاطعی از جنگ در یوتیوب کردند و این جدای از استفاده صدها هزار شهروند اسرائیلی و فلسطینی از این شبکه های اجتماعی اینترنتی جهت پیگیری روند درگیری ها و اعلان مواضعشان در قبال درگیری ها بود.

این موضوع موجب شد، بسیاری از رسانه های بین المللی بر این جنگ نام «اولین جنگ فضای مجازی» را گذاشتند، چون در این جنگ رژیم صهیونیستی بیش از هر زمان دیگری از فضای مجازی و شبکه های اجتماعی اینترنتی از جمله اینستاگرام استفاده کرد و نظامیان این رژیم با استفاده از این ابزار اقدام به انتشار تصاویری از خود کردند.

تحول سیطره نظامی بر اطلاعات
این دو پژوهشگر در ادامه به بیان تحول نظامی شدن عرصه مجازی می کنند و این تقسیم بندی را در این عرصه قائل می شوند:

1- انتفاضة فلسطيني سال 2000
سرآغاز استفاده و بهره برداری از فضای مجازی به اواسط سال 2000 میلادی باز می گردد، هنگامی که رژیم صهیونیستی اقدام به هک کردن تعدادی از پایگاه های اینترنتی حزب الله در لبنان و جنبش حماس در نوار غزه کرد و به تبع آن نیروهای حزب الله و حماس نیز اقدام به هک کردن پایگاه های اینترنتی وابسته به رژیم صهیونیستی کردند.


 2- حرب لبنان 2006
مرحله دوم استفاده از فضای مجازی در جنگ ها به سال 2006 میلادی و تجاوز رژیم صهیونیستی به لبنان باز می گردد که طی آن نظامیان رژیم صهیونیستی و رزمندگان حزب الله با استفاده از Google Earth اقدام به شناسایی و شناساندن مناطق مورد حمله دو طرف و بیان میزان خسارات و خرابی های به بار آمده ناشی از آن کردند. این موضوع موجب شد تا رژیم صهیونیستی با جدیت بیشتری به فکر استفاده و بهره برداری از فضای مجازی برای اهداف نظامی کند.

3- ناوگان آزادی 2010
سومین بهره برداری از فضای مجازی توسط شرکت کنندگان در ناوگان آزادی در سال 2010 جهت شکست محاصره نوار غزه رخ داد. هنگامی که شرکت کنندگان در ناوگان آزادی اقدام به پخش مستقیم تجاوز نظامیان رژیم صهیونیستی به آنها در عرشه کشتی این ناوگان کردند.
در مقابل اگرچه رژیم صهیونیستی تلاش کرد، با ایجاد شبکه ای در یوتیوب تصاویر منتشر شده را تکذیب کند، اما موفق به این امر نشد، بلکه بالعکس کذب ادعاهای این رژیم بیش از پیش ثابت شد.

سه فیلم منتشر شده در یوتیوب توسط شرکت کنندگان در ناوگان آزادی از حمله نظامیان رژیم صهیونیستی به آنها به پر بازدیدترین فیلم های این شبکه اینترنتی تبدیل شدند و موجب شد تا بسیاری از تحلیلگران و کارشناسان تاکید کنند که در عرصه جنگ الکترونیکی و فضای مجازی اسرائیل متحمل شکست بزرگی شد.

4- تجاوز نظامی به نوار غزه 2012
رژیم صهیونیستی با انتشار بیانیه ای در پایگاه توئیتر آغاز تجاوز خود به نوار غزه را در سال 2012 را اعلام کرد که در نوع خود اولین شمرده می شد و پس از آن در بیانیه ای دیگر از ترور «احمد الجعبری»، یکی از فرماندهان نظامی جنبش حماس در نوار غزه خبر داد.

به همین ترتیب جنبش حماس نیز در بیانیه ای در یوتیوب اقدام به تهدید نظامیان رژیم صهیونیستی در صورت حمله زمینی به نوار غزه کرد، این موضوع موجب شد تا رسانه های بین المللی از ظهور و شکل گیری عرصه جدیدی از جنگ ها آن هم در فضای مجازی و تحت عنوان «جنگ توئیتر» سخن بگویند و این جنگ را اعلام اولین جنگ در عرصه فضای مجازی و در پایگاه اجتماعی توئیتر و اولین جنگ در فضای مجازی بین اسرائیل و حماس توصیف کنند.

مکانیسم های نامتعارف محکومیت ها
کانتسمن و استین در ادامه پژوهش خود به موضوع بسیار مهم دیگری اشاره می کنند که رسوایی های منتشر شده در پایگاه های اجتماعی اینترنتی و فضای مجازی را در برمی گیرد و بخش قابل توجهی از آنها به تجاوزات رژیم صهیونیستی اختصاص دارد و به مثابه مستنداتی در محکومیت اسرائیل تبدیل می شوند و می توان آنها را علیه این رژیم و در محکومیت آن استفاده کرد که نمونه بازر این فیلم ها را می توان در خصوص تجاوز نظامیان رژیم صهیونیستی به ناوگان آزادی مشاهده کرد که با محکومیت های گسترده ای در عرصه بین المللی مواجه شد.

انتشار چنین رسوایی هایی موجب شد تا فلسطینی ها بیش از پیش از فضای مجازی برای مورد خطاب قرار دادن افکار عمومی جامعه بین المللی در زمینه تجاوزات صورت گرفته توسط رژیم صهیونیستی علیه آنان استفاده کنند که بروز اختلاف شدید و گسترده بین جناح های مختلف صهیونیستی که موافق و مخالف شهرک سازی بودند، را درپی داشت.

این موضوع باعث شد تا رژیم صهیونیستی توجه بیشتر و جدی تری به فضای مجازی و ایجاد محدودیت هایی در استفاده از تلفن های همراه توسط نظامیانش هنگام انجام عملیات های نظامی اعمال کند.

بازتاب های نظامی کردن فضای مجازی
یکی از بازتاب های نظامی کردن فضای مجازی انتشار گسترده و بی سابقه برخی فیلم ها جهت بهره برداری از آنها علیه طرف دیگر بود، در حالی که برخی از آنها دارای مصداقیت نبودند، به همین دلیل شک و تردیدها در زمینه صحت فیلم ها و تصاویر منتشر شده در این شبکه ها بیش از پیش افزایش یافت.

رژیم صهیونیستی تلاش کرد، از این موضوع نهایت بهره برداری را انجام دهد و در این راستا مدعی شد که فیلم منتشر شده درباره به شهادت رساندن «محمد الدره»، کودک 12 ساله فلسطینی توسط نظامیان این رژیم طی انتفاضه دوم فلسطینی ها صحت و اعتبار ندارد.

دامنه تکذیب صحت این فیلم ها توسط رژیم صهیونیستی به سال 2012 و تجاوز این رژیم به نوار غزه نیز کشیده شد و این رژیم تلاش کرد، با انتشار تصاویر و فیلم هایی در پایگاه های اجتماعی اینترنتی آمار و ارقام منتشر شده در خصوص شهدا و مجروحان فلسطینی را تکذیب و ادعا کند که تصاویر این شهدا در جای دیگر و نه در جریان تجاوز به نوار غزه گرفته شده است.

در این راستا جناح راستگرای رژیم صهیونیستی سعی کرد، با استفاده از این فضا کذب ادعاهای فلسطینی ها در زمینه حق ایشان در کشور فلسطین و اقدام این رژیم به کشتار بزرگ طی سال های گذشته و آواره کردن فلسطینیان در سال 1948 را اثبات و به این طریق از مسئولیت خود در قبال قضایای مربوط به آوارگان فلسطینی شانه خالی کند.