گروه اقتصادي مشرق- قیمت دلار در بازار آزاد پس از توافق هسته‌ای در 23 تیرماه، به تدریج رو به افزایش گذاشت و در روزهای اخیر به رقم 3500 تومان هم رسید.
این در حالی است که یکی از محسنات دولت یازدهم نسبت به دولت قبل، کاهش نوسانات بازار ارز و ثبات نسبی در این بازار بود که با توجه به نوسانات اخیر، کمی از این مزیت کاسته شد.
افزایش حدودا 200 تومانی قیمت دلار در 2 ماه اخیر در بازار آزاد باعث شده که هم‌اکنون قیمت بالای 3400 تومان در بازار جا بیفتد.
بدین ترتیب با توجه به عدم تمایل دولت و بانک مرکزی برای کاهش قیمت دلار به ارقامی کمتر از 3400 تومان، فعالان اقتصادی به تدریج خود را با رقم جدید ارز وفق داده‌اند و طبیعتا در هفته‌های اخیر مبادلات تجاری کشور با ارز بالای 3400 تومانی صورت گرفته است.
گران شدن دلار به طور مستقیم و با تاخیری چند ماهه بر قیمت کالاهای وارداتی تاثیر خواهد گذاشت و تورم را افزایش خواهد داد.از سوی دیگر، گران شدن دلار موجب تقویت صادرات کشور شده و به سود صادرکنندگان خواهد شد.
با توجه به این که دولت بازیگر اصلی بازار ارز در کشور است، مطمئنا افزایش اخیر بدون چراغ سبز دولت و بانک مرکزی صورت نگرفته است.
شائبه تمایل دولت به گران شدن دلار در بازار آزاد از آنجا تقویت می‌شود که بانک مرکزی از ابتدای امسال به طور مستمر قیمت دلار رسمی را افزایش داده است. قیمت دلار رسمی از 2800 تومان در ابتدای امسال، هم‌اکنون به 3000 تومان رسیده یعنی 200 تومان گران شده است.
مقدار افزایش قیمت دلار در بازار آزاد نیز تقریبا معادل همین رقم 200 تومانی است که نرخ دلار رسمی افزایش یافته است.
تنها تفاوتی که روند نرخ دلار در بازار آزاد و بازار رسمی دارد این است که قیمت دلار در بازار آزاد تا قبل از توافق هسته‌ای پرنوسان و تقریبا نزولی بود؛ اما پس از توافق و برخلاف انتظارات رو به صعود گذاشت.
مسئولان دولتی و بانک مرکزی علت گران شدن دلار پس از توافق هسته‌ای را افزایش تقاضا به علت رشد واردات و مسافرت‌های خارجی عنوان کرده‌اند و آن را نشانه تاثیر روانی مثبت توافق هسته‌ای خوانده‌اند.
این در حالی است که اگر دولت می‌خواست مانع گرانی دلار شود، مطمئنا با تزریق دلار بیشتر به بازار مانع افزایش قیمت آن می‌شد، اما این کار را نکرد.
در سوی مقابل، اکثر کارشناسان اقتصادی معتقدند دولت به علت کسری بودجه ناشی از کاهش قیمت نفت، اقدام به گران کردن دلار کرده است. این گزاره با توجه به عدم تمایل مسئولان بانک مرکزی برای مداخله در بازار و جلوگیری از گران‌تر شدن دلار، پررنگ‌تر هم شده است.
افزایش قیمت دلار در روزهای منتهی به پرداخت یارانه شهریورماه نیز این احتمال را بیشتر تقویت می‌کند. اتفاقا در دولت احمدی‌نژاد نیز معمولا در روزهای منتهی به پرداخت یارانه، دلار در بازار آزاد گران می‌شد که به گفته کارشناسان، هدف دولت از این اقدام جمع‌آوری پول برای تامین اعتبار یارانه بود.
به نظر می‌رسد همان روش در دولت روحانی نیز مورد استفاده قرار گرفته است؛ خصوصا آن که پس از پرداخت یارانه‌ها، بانک مرکزی وارد میدان شد و جلوی گران شدن بیشتر دلار را گرفت.
دیدگاه افراد درباره علل گران شدن دلار
