در نمایشگاه کتاب فرانکفورت امسال اندونزی به عنوان میهمان ویژه قرار است، بخش وسیعی از آثار مکتوب و الکترونیک ناشران، موسسات فرهنگی، نویسندگان خود را معرفی کند.
در همین زمینه انجمن ناشران اندونزی و کمیته نویسندگان این کشور با هدف آشنایی بیشتر مردم آلمان با فرهنگ و تاریخ اندونزی بیش از 200 اثر از آثار مکتوب نویسندگان اندونزی را در حوزههای مختلف به زبان آلمانی ترجمه و آماده ارائه در این نمایشگاه کردهاند.
علاوه بر این بسیاری از ناشران مطرح اندونزی مثل نشر گرامدیا و بنیاد لانتر نیز برای عرضه بهتر محصولات و کتابهایشان بخش زیادی از آثارشان را به زبان انگلیسی، فرانسه و آلمانی ترجمه کردهاند،. به طور کلی اخبار منتشر شده در این زمینه حاکی از آن است که ناشران اندونزی با کمک دولت این کشور مبلغ 1 میلیون دلار برای ترجمه آثار به زبان آلمانی اختصاص دادهاند.
اندونزی تنها کشور مسلمان حاضر در نمایشگاه کتاب فرانکفورت نیست، در کنار آن ایران، عراق، عربستان، ترکیه، افغانستان، پاکستان، لبنان، تونس، مصر، مالزی، اردن، بحرین، عمان و.... از جمله دیگر کشورهای مسلمان حاضر در نمایشگاه کتاب فرانکفورت هستند که بخش بزرگی از آثار ارائه شده از سوی آنها در نمایشگاه درباره آیین اسلام و باورهای آن است.
در چنین شرایطی اتحادیه ناشران آلمان به عنوان برگزار کننده این نمایشگاه در این دوره در اقدامی تعجب برانگیز تصمیم گرفته است تا از حضور سلمان رشدی در نشست خبری این نمایشگاه به عنوان سخنران در کنار رئیس اتحادیه ناشران آلمان و یورگن باس رئیس نمایشگاه کتاب فرانکفورت استفاده کند.
علت انتخاب سلمان رشدی انتشار کتاب اخیرش با عنوان «دوسال و هشت ماه و بیست و هشت شب» که توسط انتشارات برتلزمان آلمان چاپ شده است، اعلام شده و در عین حال گفته شده که وی با موضوع آزادی بیان سخنرانی خواهد داشت و در مصاحبهای شرکت نخواهد کرد.
رشدی اما به دلیل تالیف کتاب موهن «آیات شیطانی» که در آن به ساحت مقدس پیامبر(ص) و قرآن کریم اهانت کرده است در تمامی سالهای گذشته مورد تنفر دنیای اسلام قرار داشته و دارد. به نظر انتخاب او برای سخنرانی در این مراسم با وجود حضور قابل توجه کشورهای مسلمان و نیز کشور مسلمان بودن مهمان ویژه این دوره از نمایشگاه، انتخاب سیاسی و توام با شیطنت برگزارکنندگان این نمایشگاه است.
نمایشگاهی که بزرگترین نمایشگاه کتاب دنیا به شمار میرود در سالهای گذشته نیز از این مشکلات بدور نبوده است. برای نمونه در سالی که ترکیه به عنوان مهمان ویژه در نمایشگاه حضور داشته است، غرفهای به «پ. ک.ک» از گروههای مخالف ترکیه نیز ارائه شد و این امر موجب بروز درگیری میان ناشران ترک و گروههای «پ. ک.ک» حاضر در نمایشگاه شد. همچنین در سالی که چین در نمایشگاه به عنوان مهمان ویژه حضور داشت، گروههای تبتی مخالف دولت چین در نمایشگاه راهپیمایی اعتراضآمیز برگزار کردند. به نظر میرسد پرداختن و حمایت از گروههای تندرو درست در زمانی که یک کشور مهمان ویژه آن دوره نمایشگاه میشود، یک پذیرایی مضحک و دهنکجی مسئولان این نمایشگاه به مهمان ویژه خود است.
در این میان ناشران کشورهای اسلامی و در رأس آنها اتحادیه ناشران جهان اسلام تاکنون در این زمینه موضعگیری فعالی نداشتهاند و نسبت به سخنرانی این فرد در نشست خبری بزرگترین نمایشگاه کتاب دنیا موضع انفعالی گرفتهاند.
با این همه از همانروزهای نخست انتشار خبر حضور سلمان رشدی در نشست خبری نمایشگاه، در فضای مجازی فعالان فرهنگی و نویسندگان و ناشران واکنشهایی نشان دادهاند. برخی از لزوم تبدیل تهدیدهای اینچنینی به فرصت سخن میگویند و برخی پیشنهاد میکنند که در مقابل باید در این نشست به توزیع ترجمه انگلیسی یا آلمانی رمانهایی مانند رمان محمد(ص) به همراه نامه مقام معظم رهبری به جوانان اروپا و آمریکای شمالی و یک شاخه گل محمدی پرداخت تا واکنشی مناسب به این جریان باشد.
از سوی دیگر نیز شنیده شده که ایران و سایر کشورهای مسلمان حاضر در نمایشگاه فرانکفورت در تلاشند تا در نامهای رسمی اعتراض خود را به یورگن باس رئیس نمایشگاه کتاب فرانکفورت و اتحادیه ناشران آلمان اعلام دارند.
این اقدامی است که به نظر میرسد میتواند واکنشهای انفعالی موجود را به نفع هوشمندی جامعه ناشران مسلمان حاضر در این رویداد جهانی تغییر داده و منجر به حضور موثرتر شود.
به نظر میرسد با توجه به بازی دوگانه رسانه های غربی از تمرکز بر فعالیت فرقههای تکفیری و تندرو در ادامه پروژه اسلامهراسی و حمایت از گروههای ضد اسلامی که دست به اقدامات موهن علیه اسلام میزنند، اکنون نوبت اسلامگرایان راستین و در رأس آنان ایران اسلامی است که میتوانند در ارائه تصویری کامل و صحیح از دین اسلام فعالیت بیشتری کنند.