از انتخاب روز تا هفتهای به نام ناجا
اوایل دهه 70، هنوز چند ماهی بیشتر از تصویب قانون تشکیل نیروی انتظامی و آغاز به کار شکل جدید پلیس در ایران نگذشته بود که در زمان سردار سیفاللهی دومین فرمانده ناجا، روزی به نام «نیروی انتظامی» در تقویم رسمی کشور ثبت شد و بر این اساس بیست و هفتم تیرماه به نام روز نیروی انتظامی در کشور معرفی شد.
در آن ایام گرچه پلیس موقعیت و جایگاه امروزی خود را در جامعه و حوزه تامین امنیت کسب نکرده بود اما روسا و فرماندهان پلیسهای تخصصی با ارائه گزارشی از عملکرد خود و نیز ارائه خدماتی به شهروندان تلاش کردند تا زمینه شناخت بهتر پلیس از سوی جامعه را فراهم کنند.
همین ترافیک در معرفی و ارائه گزارش عملکرد، روز نیروی انتطامی را به هفتهای با همین نام تبدیل کرد و اگر چه در اوایل هفته آخر تیرماه به عنوان هفته ناجا معرفی و برنامههای ویژهای نیز برگزار میشد اما بنا به دلیلی همچون فشردگی ماموریتهای این نیرو در فصل تابستان و ... و به پیشنهاد ناجا و موافقت مقامات مسئول، تاریخ روز ناجا در تقویم رسمی کشور تغییر کرد و از سال 78 سیزدهم مهرماه به عنوان روز نیروی انتطامی معرفی شد و به این ترتیب نیروی انتظامی یک هفته فرصت ارائه گزارش عملکرد دارد.
معمول است که در این ایام، پلیس با انتخاب یک شعار، مهمترین اهداف و چشماندازهای خود در سال پیش رو را مطرح میکند؛ شعاری که بررسی آنها طی یک دهه گذشته میتواند سمت و سوی حرکت پلیس و نگاه موجود در این مجموعه به مقوله امنیت و ابعاد آن را نشان دهد.
شعارهای هفته ناجا در یک دهه گذشته
بررسی شعارهای هفته ناجا از سال 85 تا کنون بیانگر این است که پلیس در اواسط دهه 80 به دلیل تقارن ماه مبارک رمضان با هفته ناجا، شعار خود را با محوریت مسائل اخلاقی، مذهبی و اعتقادی انتخاب میکرد اما در سالهای اخیر تاکید ناجا بر موضوع «اقتدار همراه با مردمداری» و «ارائه خدمات مطلوب به شهروندان» بوده است. این روند در نامگذاری شعار هر سال بیانگر این است که ناجا به دنبال گسترش تعاملات خود با جامعه و قشرهای مختلف آن است.
به گزارش ایسنا، شعار نیروی انتطامی در سال 85، «پلیس امین، جامعه ایمانی و امنیت پایدار» بود. در سال 86، شعار «افزایش امنیت اجتماعی و اخلاقی با تداوم معنویت رمضانی» برای هفته ناجا انتخاب شد. در سال 87 نیز نیروی انتظامی با شعار «هدف من، امنیت و آرامش توست» به استقبال از سال جدید پلیس رفت. «انضباط، امنیت و سرمایه اجتماعی» شعار هفته نیروی انتظامی در سال 88 بود. همچنین در سال 89 نیروی انتظامی شعار «اعتماد شما پایه اقتدار ماست» را برگزید تا بار دیگر مردم را مستقیما در شعارش مخاطب قرار دهد.
با آغاز دهه 90، تغییر رویکرد ناجا به سمت اقدامات اجتماعی نمود بیشتری پیدا کرد و گرچه تاکید زیادی بر ارتقای اقتدار خود داشت اما نخستین شعاری که نیروی انتظامی برای چشمانداز یکساله خود در نخستین سال از دهه 90 انتخاب کرد «سهم من در امنیت و آرامش» بود. پس از آن «سرمایه اجتماعی، اساس اقتدار ما» به عنوان شعار ناجا برای سال 91 و «اقتدار پلیس در سایه مردمداری، قانونمداری و روزآمدی» شعار ناجا برای سال 92 برگزیده شد.
در دو سال اخیر نیز پلیس تلاش کرده تا علاوه بر تاکید بر وجهه اجتماعی و خدماتی خود، از شعاری که هر سال مقام معظم رهبری به عنوان نام سال انتخاب میکنند وام بگیرد و از اینرو شعار «پلیس، تلاش جهادی، کارآمدی، اقتدار» را به عنوان شعار سال 93 و «اقتدار پلیس، همدلی، همزبانی، امنیت و آرامش» را به عنوان شعار خود در سال 94 انتخاب کرد تا به تعبیر خود در برابر مجرمان و بزهکاران با اقتدار و در کنار شهروندان به عنوان نیرویی همراه و امین حضور داشته باشد.
اقدامی که ناجا در تغییر رویکرد خود طی سالهای اخیر پیش گرفته گرچه در آخرین گزارش ارائهشده از سوی سردار حسین اشتری فرمانده نیروی انتظامی موجب رضایتمندی 66 درصدی مردم از پلیس شده است اما نشان میدهد که پلیس، مسیری طولانی را در رسیدن به اهداف و چشماندازهای خود پیش رو دارد و برای تحقق این مهم باید نسبت به آموزش پرسنل خود و بهروزرسانی تجهیزات و خدماتش اقدام کند. این روند گرچه آغاز شده است اما سرعت بیشتری میخواهد تا رضایت بیش از 90 درصد مردم از عملکرد پلیس را در پی داشته باشد. در این شرایط است که میتوان گفت «تنها مجرمان و قانونگریزانند که از پلیس دل خوشی ندارند.»