آشنا در ابتدای برنامه درباره ابوالمشاغل بودن خود در دولت یازدهم، مسئولیت‌های فعلی خود را مشاور فرهنگی رئیس جمهور، نماینده دولت در شورای نظارت بر سازمان صداوسیما، سرپرست مرکز مطالعات استراتژیک نهاد ریاست جمهوری و نماینده رئیس جمهور در ستاد مرکزی راهیان نور عنوان کرده و گفت: به غیر از سمت مشاور فرهنگی رئیس جمهور، سایر عناوین شغل محسوب نمی شود.

وی که یکی از همراهان آقای روحانی در سفر نیویورک بود درباره کیفیت این سفر افزود: خوب بودن یک سفر تابع هدف گذاری آن سفر است و این سفر با اینکه خوش نگذشت، اما گذشت.

مشاور رئیس جمهور در باره دیدگاه رئیس جمهور در مورد سفر به نیویورک ادامه داد: رئیس جمهور برای تصمیم سفر به نیویورک با چالش‌های متعددی مواجه بود و معتقد است که سفر به تنهایی هیچ معنای خاصی ندارد و تا زمانیکه برنامه و اهداف و شیوه رسیدن به اهداف سفر روشن نباشد هیچ سفری ارزش ندارد. در واقع سفر رئیس جمهور بخشی از اجرای سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران است که در قالب ملاقات و سخنرانی و نشست های عمومی و نشست‌های تخصصی و دیدارهای دوجانبه و چند جانبه اهداف سیاست خارجی را جلو ببرند.

آشنا در مورد برنامه ریزی و دستاوردهای این سفر اظهار داشت: هدف اصلی این سفر، روشن ساختن سیاست خارجی ایران پس از برجام بود تا برای طرف‌های مقابل روشن شود که برجام چه مبانی و چه فرآیندی داشته و چه اهدافی را دنبال می‌کند و از همه مهمتر اینکه، آیا برجام می تواند یک الگوی حل مسئله در مشکلات منطقه باشد یا نه؟

***فریدون مسئول تدوین سخنرانی‌‎های رئیس جمهور درباره برجام در نیویورک بود

وی در مورد همراهان آقای روحانی در سفر به نیویورک نیز یادآور شد: بخشی از تیم اصلی رئیس جمهور، چند روز قبل از سفر ایشان به نیویورک رفته بودند. یعنی وزیر امور خارجه و دستیار ایشان که وظیفه آماده‌سازی بحث‌های مربوط به برجام و دیدار با وزرای خرجه 1+5 را برعهده داشتند از چند روز قبل راهی شده بودند. در این سفر محمد نهاوندیان رئیس دفتر رئیس‌جمهور، محمود واعظی وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات و سورنا ستاری معاون علمی و فناوری رئیس‌جمهور، و بنده آقای روحانی را همراهی می‌کردیم.

مشاور رئیس جمهور در مورد عدم حضور کارآفرینان و نمایندگان بخش خصوصی علی رغم هدف از سفر به نیویورک که تسهیل شرایط بعد از توافق است، اظهار داشت: ما همچنان در ایالات متحده با اعمال تحریم ها مواجه هستیم و ابتدا باید دو گروه "شرکت های بزرگ آمریکایی" و "کارآفرینان ایرانی که در آمریکا حضور دارند" به کار کردن با ایران تشویق می‌شدند.

آشنا افزود: برای این دو گروه برنامه خاصی در نظر گرفته شد که هدف از آن اطمینان دادن به طرفهای آمریکایی و ایرانیان مقیم آمریکا بود که در ایران با آنها به علت آمریکایی بودن برخورد تبعیض آمیزی نخواهد شد. زیرا ایران هراسی در آمریکا بیشاز هر کشور دیگری توسعه یافته و حتی در بین ایرانیان مقیم آمریکا نیز وجود دارد و این گروهها نگرانی های خاص خود را دارند.

سرپرست مرکز مطالعات استراتژیک ریاست جمهوری، در مورد تأثیر توافق بر حل این نگرانی‌ها نیز گفت: به تدریج و همراه با اعتماد سازی و انجام کارهای کوچک موفق برطرف خواهد شد. بخش خصوصی ایران هم مشکل جدی در مورد لغو تحریم ندارد و پذیرای انجام کار مشترک است و در مورد آمریکا هم شرکت های آمریکایی هنوز تحت فشار هستند و احساس امنیت کافی ندارند. البته با توضیحات رئیس جمهور و به تدریج از میزان این نگرانی ها کاسته خواهد شد.

***حضور رئیس جمهور در نیویورک ضروری بود

آشنا در مورد ضرورت حضور روحانی در سفر به نیویورک گفت: در دوره قبل حضور ایران در سازمان ملل متحد ویژگی‌های خاص خود را داشت، البته در این دوره نیز حضور ما در سازمان ملل متحد ویژگی‌های خاص خود را دارد.

وی با بیان اینکه در این دوره در سال اول رئیس جمهور با حضور در سازمان ملل متحد بر عزم و اراده جدی رهبر و ملت ایران تأکید داشت، گفت: رئیس جمهور در سخنرانی‌اش بر سیاست تعامل سازنده همواره تأکید بسزایی داشت که این رویکرد ایران مورد استقبال جدی سازمان ملل قرار گرفت و پیام مهم آن بحث "جهان عاری از خشونت و افراطی گری" بود که به عنوان دکترین ایران مطرح شد و چندی بعد در مجمع عمومی سازمان ملل به تصویب رسید.

مشاور فرهنگی رئیس جمهور افزود: پیامی که بین سال اول و دوم باید به طرف‌های ما منتقل می‌شد، این بود که ایران برای رسیدن به توافق عزم جدی دارد. در سال سوم بعد از انجام توافق، تأکید ایران بر لزوم اجرای برجام از سوی  تمام طرف‌های مذاکره بود و این بحث در سطح رئیس جمهور است و وزیر خارجه علی‌رغم فعالیت‌های متنوعش در سازمان ملل دارای تقسیم کار و سطح تأثرگذاری متفاوتی است.

***مصوبه شورای امنیت برجام را سند حقوق بین الملل کرد

آشنا با بیان اینکه در هر دوره مسائل و ضرورت حضور رئیس جمهور به صورت جداگانه مورد بررسی قرار می‌گیرد، ادامه داد: امسال هفتادمین سالگرد تأسیس ملل متحد بود و به همین خاطر بسیار از سران کشورها در این اجلاس حضور داشتند. در نتیجه امکان گفت‌وگوی جدی وجود داشت.

وی در مورد تفاوت حضور امسال ایران با سال‌های گذشته و به خصوص پس از برجام گفت: در دیدارها، همه کسانی که با رئیس جمهور دیدار داشتند، برجام را امری تمام شده تلقی می‌کردند و بر پس از برجام و چگونگی توسعه روابطشان با ایران می پرداختند. تا قبل از برجام ایران کشوری منزوی و یا یک تهدید تلقی می‌شد که باید مورد تذکر و نصیحت قرار بگیرد، اما در این دوره از مذاکرات کاملاً ایران به عنوان قدرت منطقه ای به رسمیت شناخته شد. با ایران مشورت و از آن راهکار خواسته میشد.

مشاور فرهنگی رئیس جمهور در مورد عدم تعیین تکلیف برجام در ایران و استناد آقای روحانی به برجام به عنوان یک سند حقوقی بین المللی اظهار داشت: از دید بین‌الملل مصوبه شورای امنیت سازمان ملل متحد، برجام را تبدیل به یک سند حقوقی بین المللی کرده است. در مورد جمهوری اسلامی ایران همان طور که رهبر معظم انقلاب فرمودند باید مراحل حقوقی و قانونی برجام طی شود. بررسی‌های شورای امیت ملی و مجلس شورای اسلامی انجام شده و طی یکی دو روز آینده مردم با نظر رسمی پیرامون برجام مواجه خواهند شد.

***تشریح نحوه تنظیم سخنرانی رئیس جمهور

آشنا در مورد چگونگی تنظیم متن سخنرانی آقای رئیس جمهور گفت: سخنرانی رئیس جمهور از دو بخش تشکیل می‌شود، یک بخش بر مبنای اصول ثابت جمهوری اسلامی ایران است که به طور دائم تکرار و مورد تأکید قرار می‌گیرد. بخش دوم با توجه به شرایط منطقه ای و جهانی جاری تنظیم می‌شود. بخش دوم تا آخرین لحظات قبل از سخنرانی رئیس جمهور و با توجه سخنرانی‌های قبلی و تحولاتی که رخ می‌دهد ممکن است تغییر کند.

مشاور رئیس جمهور متن سخنرانی را حاصل کار چند گروه خواند و افزود: همه می‌تواند به دولت مشورت بدهند و این حق همه کسانی است که خود را دلسوز دولت می‌دانند؛ لذا دریافت نظرات عمومی است و رئیس جمهور خودشان متن سخنرانی را دسته بندی می‌کنند.

وی با رد وجود هرگونه ابهام و یا تناقض در سخنان رئیس جمهور، گفت: هیچ ابهامی در سخنان رئیس جمهور وجود نداشت،  فلذا ایران آمادگی همکاری منطقه ای برای مواجه با تروریسم را دارد. اولویت اول منطقه مبارزه با تروریسم است تا بقیه مسائل قابل حل و مذاکره باشد.

مشاور فرهنگی رئیس جمهور افزود: در مورد برجام رئیس جمهور استدلال کرد که اگر در مسئله پیچیده و چند لایه ای مثل پرونده ساختگی هسته ای ایران می‌توان به توافق برد-برد رسید در مسائل منطقه ای هم می‌توان این گونه عمل کرد.

***در برابر تحریم، تسلیم نشدیم/ پیام جمهوری اسلامی درباره تقویت اقتدار دفاعی

آشنا در مورد اینکه "آیا سخنرانی رئیس جمهور، سخنرانی یک دیپلمات انقلابی بود؟" گفت: آثار سخنرانی رئیس را در سخنرانی نخست وزیر رژیم صهیونیستی چند روز بعد دیدم که نتانیاهو گفت "اسرائیل را تنها نگذارید و ایران را در آغوش بگیرید." نتانیاهو به دید خودش اصرار داشت که جامعه جهانی از برجام فریب خورده، اما در حقیقت جمهوری اسلامی ایران سیاست چند جانبه و چند سویه ای را دنبال کرده است به طوری که از یک طرف با استقامت ملت ایران آمریکایی‌ها را به جمع بندی رساند که نمی‌توان با تحریم ایران را به زانو درآورد.

وی در بیان مصداق‌هایی از پیام‌های انقلابی رئیس جمهور، سخنرانی ایشان را بخشی از استراتژی ملی ایران بیان کرد و گفت: بسیاری از اتفاقاتی که در ایران رخ داده، مثل کاهش رشد تورم در دوران تحریم بوده است و این یک پیام روشن در برداشته که ما در برابر تحریم تسلیم نمی‌شویم.

مشاور فرهنگی رئیس جمهور افزود: دومین پیام جمهوری اسلامی ایران طی دو سال گذشته تقویت اقتدار دفاعی ایران بود. در این دوره موشک‌های بیشتری را آزمایش کردیم و این صنعت را توسعه دادیم، و با برگزاری رزمایش های متنوع اقتدار دفاعی خود را نشان دادیم و حتی وقتی در مذاکرات مربوط به برجام راجع به قدرت دفاعی ایران صحبت شد، برخورد تند و مقتدرانه تیم مذاکره کننده ایران را شاهد بودیم.

آشنا سومین اتفاق را پیگیری حقوقی مسئله برجام خواند و افزود: تلاش شد تا شورای امنیت که پیش از این قطعنامه های متعدد علیه ایران تصویب کرده، حالا قطعنامه هایی برای لغو تحریم‌ها صادر کند. وقتی این سه اقدام را با هم نگاه می‌کنیم بخش دیگری را نیز باید به آن اضافه کنیم و آن مواضع مقتدرانه رهبری نظام جمهوری اسلامی ایران است.

***سخنرانی روحانی در نیویورک بخشی از استراتژی ملی بود

وی در پاسخ به این انتقاد که چرا با وجود پرچمداری ایران در بحث انقلابی‌گری دفاع از مظلومیت ملت‌هایی چون یمن و و فلسطین و حمایت از محور مقاومت در سخنان رئیس جمهور کمرنگ بود، افزود: در سخنرانی رئیس جمهور هم به موضوع سوریه و و محور مقاومت اشاره و هم راجع به رژیم صهیونیستی صحبت شد. اما بحث بر سر این است که این نوع صحبت ها اگر پشتوانه اقدام عملی نداشته باشد کافی است یا نه؟

آشنا با اشاره به این که رئیس جمهور قبل از این که راجع به این  مسائل صحبت کند ابتدا اقتدار خود و ملت ایران را به نمایش گذاشت، افزود: ما باید سخنرانی رئیس جمهور را بخشی از استراتژی ملی جمهوری اسلامی ایران  بدانیم که هدایت آن در اختیار مقام معظم رهبری است.

مشاور رئیس جمهور در مورد اولین حضور آقای خوشرو به عنوان نماینده ایران در سازمان ملل و عدم پذیرش آقای ابوطالبی گفت: این موضوع را از نظر حقوقی در آمریکا مورد پیگیری قرار دادیم. بین سازمان ملل و ایالات متحده توافقنامه ای در مورد سفرا وجود دارد، ولی متأسفانه آمریکا در کنگره، قانونی را راجع به ابوطالبی تصویب و در مقابل نیز سازمان ملل هم در مورد این موضوع ایستادگی کرد. در مواجهه با این مسئله ما نماینده‌ای دیگر را در سازمان ملل متحد معرفی کردیم تا از این طریق کارهای ما در این سازمان پیش رود و سوی دیگر مسئله آقای ابوطالبی را به صورت حقوقی پیگیری می‌کنیم.

آشنا در پاسخ به سؤالی مبنی بر عدم پذیرش قانون از سوی آمریکا و اینکه ما مجبور به معرفی نماینده دیگری در سازمان ملل شدیم، اظهار داشت: اگر شما از مسئولین وزارت خارجه بودید چه تصمیمی می‌گرفتید.

وی در مقابل این پاسخ مجری که" من دیپلمات نیستم و یک مجری هستم" گفت: پس اجازه دهید دیپلمات‌ها تصمیم بگیرند و کارشان را انجام دهند.

مشاور رئیس جمهور ادامه داد: ما این مسئله را نپذیرفته‌ایم بلکه با آن مواجه شدیم و اگر ایران نماینده‌ای را معرفی نمی‌کرد، آمریکا خوشحال می‌شد که توانسته سدی ایجاد کند که در سازمان ملل کارهایمان به درستی انجام نشود.

***نحوه اطلاع یافتن رئیس جمهور از فاجعه منا

آشنا در مورد نحوه اطلاع یافتن رئیس جمهور از فاجعه منا گفت: پس از آنکه هواپیما در نیویورک فرود آمد و بعد از مدتی که معطل ماندیم، وزیر امور خارجه و نماینده ایران در سازمان ملل متحد و دستیار ویژه رئیس جمهور در امور اجرایی وارد هواپیما شدند. آقای ظریف با چهره ای نگران  از رئیس جمهور سؤال کرد  که آیا از عربستان خبر دارید و بعد به شرح واقعه پرداخت.

وی در مورد عکس العمل آقای روحانی گفت: آقای روحانی مرد جنگ‌دیده و مرد حادثه‌ها و بحران‌دیده است. بعد از شنیدن خبر، چهره او درهم رفت و پرسیدند چند نفر فوت شده اند که دکتر ظریف، عددی را گفت. رئیس جمهور در ادامه گفت: شما برای این عدد، اینقدر نگران نشده اید و آقای ظریف عدد بیشتری را بیان کرد.

مشاور رئیس جمهور افزود: رئیس جمهور این آمادگی را داشت تا به کشور برگردد، او با معاون اول‌‌ در تهران صحبت کرد که در پی این تماس تلفنی از آخرین وضعیت مطلع شد و نظرش این بود که اگر در تهران این تصمیم وجود داشته باشد که او به کشور برگردند، آمادگی برگشت را دارد.

آشنا افزود: بررسی‌های لازم انجام شد و جمع بندی این بود که حضور ریاست جمهور در سازمان ملل کمک می‌کند تا ابعاد بین‌المللی فاجعه منا مورد بررسی بیشتری قرار گیرد.

وی یادآور شد: از طرف دیگر تیمی که در تهران کار می‌کرد و مسئولیت‌ها را برعهده گرفته بود، تشخیص دادند که می‌توانند مدیریت کار را انجام دهند و حضور رئیس جمهور در سازمان ملل می‌تواند مؤثرتر باشد.

مشاور رئیس جمهور تصریح کرد: رئیس جمهور به طور مرتب با تهران، جده و حتی با منا در تماس بود. رئیس سازمان حج و زیارت، سفیر ایران در عربستان، وزیر کشور، وزیر بهداشت و درمان و معاون اول رئیس جمهور نیز مرتب وی را در جریان امور قرار می‌دادند و دستورات لازم به آنها ابلاغ می‌شد.

آشنا درباره این که آیا برنامه سفر رئیس جمهور به نیویورک نیمه کاره ماند یا خیر، اظهار داشت: بخشی از ملاقات‌هایی که مربوط به روز آخر بود به طرف‌های مقابل اطلاع داده شد که رئیس جمهور نمی‌تواند دیگر در نیویورک بماند و اگر آن‌ها می‌توانند زمان ملاقات‌ها را جا به جا کنند که بر این اساس بخشی از ملاقات‌ها جا به جا شد. اما ملاقات رئیس جمهور با کشورهای عراق، لبنان، مالزی، آفریقای جنوبی، تونس و دیدار با رهبران اسلامی آمریکا و مصاحبه مطبوعاتی وی لغو شد.

***ایزدی: ادعای اتفاقی بودن "دست دادن ظریف و اوباما" اهانت به مخاطب است

به گزارش تسنیم، در ادامه برنامه "متن حاشیه" فؤاد ایزدی کارشناس مسائل سیاسی نیز طی گفتگوی زنده تلفنی درباره درخواست عده ای مبنی بر بازگشت رئیس جمهور به کشور با وقوع حادثه منا، ضمن تأیید سخن آقای آشنا مبنی بر نقش مؤثری که رئیس جمهور می‌توانست در مورد پیگیری این فاجعه در سازمان ملل ایفا کند، اظهار داشت: فرصتی که در نیویورک به رئیس جمهور یک کشور برای ارائه نظرات داده می‌شود، فرصت بسیار خوبی است که سالی یک بار اتفاق می‌افتد، به شرط این که از این فرصت به خوبی استفاده شود.

وی با بیان اینکه دولت عربستان دولتی وابسته به آمریکا است، گفت: انتظار از رئیس جمهور این بود که این اعتراض را نسبت به آمریکایی‌ها داشته باشد که چرا از دولت عربستان و تروریسمی که دولت عربستان بودجه او را تأمین می‌کند و این که چرا از عربستان در قضیه سوریه و حمله این کشور به یمن حمایت می‌کند داشته باشد.

این کارشناس مسائل سیاسی ادامه داد: بر این اساس حرف ما این است که انتظار از رئیس جمهور این بود که رئیس جمهوری اسلامی ایران باشد و در سخنرانی او در سازمان ملل صحبت از اسلام، جمهوری اسلامی و نقد سیاست خارجی آمریکا باشد که این را ندیدیم. اما چیزی که می‌بینیم این است که وزیر خارجه ما به طور اتفاقی با رئیس جمهور آمریکا دست می‌دهد که این اهانت به مخاطب است، زیرا یک سیستم امنیتی برای ریاست جمهور آمریکا وجود دارد که افراد نمی توانند به او نزدیک شوند مگر با برنامه ریزی قبلی. لذا نقدی جدی به عملکرد دوستان در نیویورک وجود دارد و آن فرصتی که نیویورک ایجاد کرد برای نقد عملکرد آمریکا و نقد عملکرد عربستان متأسفانه در سطح مطلوبی دیده نشد.

***پاسخ آشنا به انتقادات فواد ایزدی

آشنا در خصوص اظهارات ایزدی اظهار داشت: اگر به سخنرانی رئیس جمهور دقت کنیم، در یک بندی رئیس جمهور اشاره می‌کند "فراموش نکنید که ریشه‌های جنگ، ویرانی و ترور امروز در اشغالگری، تجاوز و مداخلات نظامی دیروز نهفته است؛ اگر تجاوز نظامی آمریکا به افغانستان و عراق نبود و اگر حمایت بی حساب آمریکا از اقدامات ضد انسانی رژیم صهیونیستی علیه ملت مظلوم فلسطین نبود، امروز تروریست‌ها بهانه ای برای توجیه جنایات خود نمی‌یافتند".

مشاور رئیس جمهور همچنین تأکید کرد: نکته دیگر این است که ما با آمریکا در مورد موضوعی غیر از پرونده هسته ای ایران هیچ مذاکره ای نداریم و این جزء خطوط قرمزی است که تا الآن تلقی شده است و باید منتظر میزان التزام آمریکایی‌ها به لغو تحریم‌ها بمانیم تا بتوانیم راستی آزمایی آن‌ها را ارزیابی کنیم؛ لذا بر این مبنا ما راجع به مسائلی دیگر با آمریکایی‌ها صحبت نخواهیم کرد.

***روایت آشنا از نحوه دست دادن اوباما و ظریف

آشنا با بیان اینکه ما راجع به مسائل دیگر با آمریکایی‌ها صحبتی نداریم، گفت: یک زمانی دست دادن رؤسای جمهور دو کشور مطرح است که به هم دست می‌دهند و آن به معنای اتحاد، همکاری و رفع کدورت‌ها تلقی می‌شود که رئیس جمهور ایران نیز از قبل از سفرش با شبکه تلویوزیون سی.بی.اس اعلام کرده بود که ما همچنین برنامه ای در این خصوص نداریم و چنین اتفاقی نخواهد افتاد و تأکید کرد که مشکل ایران و آمریکا با دست دادن حل نمی‌شود.

وی در ادامه گفت: آنچه که اتفاق افتاده این است که بین ظریف و جان کری ملاقات‌های متعددی وجود داشته که باز هم این ملاقات‌ها در جهت پیگیری برجام انجام خواهد شد لذا دیدار ظریف و کری نه موضوع عجیبی بوده و نه یک حادثه و اتفاق است.

مشاور رئیس جمهور افزود: اما آن اتفاقی که واقعاً افتاد این بود که رئیس جمهور بعد از سخنرانی اش مجمع را ترک کرد و ظریف به واسطه آنکه برخی هیئت‌های دیپلماتیک علاقه داشتند با وی سلام و احوالپرسی داشته باشند، دیرتر از هیئت ایرانی مجبور به ترک سالن مجمع شد. رئیس جمهور بنابر تقاضای رئیس جمهور ونزوئلا ملاقاتی با او داشت تا پیام تسلیت ملت ونزوئلا خطاب به ملت ایران را دریافت کند. بعد از آنکه رئیس جمهور به هتل رفت، آقای ظریف گفت «بعد از آنکه ما خارج شدیم شما را ندیدم و داشتیم به سمت خروج حرکت می‌کردیم که با رئیس جمهور اوباما مواجه شدم.»

آشنا در رابطه با رسانه ای کردن خبر این دیدار علی رغم حضور خبرنگار و عکاس در آن لحظه گفت:  فکر می‌کنم بلومبرگ این خبر را منتشر کرده باشد.