مناقشات ایران با برخی کشورهای همسایه این دریا -خصوصا آذربایجان- بر سر تقسیم بندی آن تاکنون نیز ادامه دارد و اگرچه همگان این دریا را دریای صلح و دوستی نام گذاشتند اما به هرحال این طبیعی بود که جمهوری اسلامی ایران -همچون دیگر کشورها- برای صیانت از منافع خود در این دریا توان نظامی‌اش را افزایش دهد.
جمهوری اسلامی ایران تا چند سال پس از جنگ تحمیلی، تجهیزات و سامانه نظامی قابل توجهی در دریای خزر نداشت و برای استقرار یگانی در این دریا می بایست مسیری طولانی را از سمت خلیچ فارس، دریای عمان، اقیانوس هند، دریای سرخ، دریای مدیترانه، دریای سیاه و رودخانه ولگا طی می‌کرد که آن هم با توجه به کارشکنی احتمالی روس‌ها ممکن نبود، لذا تصمیم بر ساخت یگانهای بومی در این دریا گرفته شد اما تا آن زمان می بایست این خلا به گونه‌ای پر شود.
اگرچه در سال‌های اخیر، تعداد قابل توجهی از ناوچه‌های تندرو و موشک‌انداز نظیر «درفش» و «کلات» در این دریا عملیاتی شده و بعدها نیز در بهمن سال 93 اولین ناوشکن جمهوری اسلامی ایران با نام «دماوند» در خزر به آب انداخته شد، اما تا سالها، این «حمزه» بود که به عنوان بزرگترین شناور رزمی ایران در این دریا، حفاظت از منافع جمهوری اسلامی را برعهده داشت.
این ناو که حدود 80 سال پیش به عنوان یک کشتی تفریحی با نام «شهسوار» از کشور هلند خریداری شده و در اختیار شاه قرار داشت، بعد از انقلاب به دلیل نبود تجهیزات نظامی در خزر، پس از تغییر رنگ و تعویض موتور و نیز ایجاد تغییرات زیاد در بخش‌های دیگر نظیر بدنه، پاشنه، موتور، تجهیزات الکترونیک و راداری، پل فرماندهی و... به عنوان یک کشتی جنگی -البته در حوزه پشتیبانی و آموزشی- تغییر کاربری داد.
این شناور 52 متری با عرض 8 متر، تا پیش از تغییر کاربری، از دو موتور 1300 اسب بخاری Stork دیزل، معادل 970 کیلووات بهره می‌برد و می‌توانست 600تن بار را با سرعتی معادل 15 گره دریایی جابجا کند.
تا مدتها تنها سامانه رزمی نصب شده بر روی ناو «حمزه»، یک قبضه توپ سبک و 2 فبضه دوشکا بود و این ناو عملا تنها شمایلی از یک شناور نظامی را داشت.
در همان حال نیز بارها این شناور از منافع جمهوری اسلامی در دریای خزر حراست کرد که یک نمونه آن نیز در مواجهه با شناورهای کشور آذربایجان بود.
نیروی دریایی ارتش بعدها تصمیم به تجهیز بیشتر این شناور گرفت و برای همین 2 فروند موشک کروز سطح به سطح پیشرفته بر روی آن نصب شد و مدتی بعد نیز این شناور را به 4 فروند اژدر مجهز کردند.
ناو «حمزه» با شماره بنده 802 در دریای خزر را باید پیشکسوت شناورهای رزمی نداجا هم در شمال و هم در جنوب بدانیم که هرچند با عملیاتی شدن «دماوند» در خزر، قدری از مسئولیت «حمزه» کاسته شده اما این شناور تا همیشه به عنوان نمادی از عمردهی انقلابی برای دفاع از منافع ایران اسلامی در دریای شمال شناخته خواهد شد.
ناو موشک‌انداز «حمزه» روز چهارشنبه (هشتم مهرماه) نیز در حاشیه مراسم دانش آموختگی، تحلیف و اعطای سردوشی دانشجویان دانشگاه‌های افسری ارتش جمهوری اسلامی ایران در دانشگاه علوم دریایی امام خمینی(ره) نوشهر و در جریان انجام مانور دریایی در حضور فرمانده معظم کل قوا حاضر بود.
