مردم ایران از مجلس انتظار دارند تا طرحی تصویب کند که ایرادات و ابهامات برجام را برطرف کند تا از طریق آن منافع و امنیت ملی کشور تامین شود. حال که گزارشی از سوی کمیسیون ویژه مجلس وجود دارد، حداقل انتظار تطابق طرح ارایه شده با گزارش تهیه شده است.
در این یادداشت به موضوع مهم تحریمها توجه شده است. بر اساس بررسی صورت گرفته 19 ایراد مهم در بخش تحریمها به برجام وارد است. گزارش کمیسیون ویژه به 8 مورد از این 19 مورد اشاره کرده است. اما طرح پیشنهادی تنها به یکی از 19 مورد ایراد به صورت غیرمستقیم اشاره کرده است. جدول مقایسهای در انتهای یادداشت آمده است.
در نتیجه این بررسی مشخص شده است که طرح مجلس برای رفع نگرانیهای تحریمی که نسبت به برجام وجود دارد، کارآمد نیست و حتی 8 ابهام و ایراد مطرح شده از سوی کمیسیون ویژه را برطرف نمیکند.
19 ایراد و ابهام وارد به برجام در حوزه تحریمها به شرح زیر است:
- عدم همزمانی اقدامات ایران و برداشته شدن تحریمها
- توقف برداشتن تحریمها به راستیآزمایی آژانس بینالمللی انرژی اتمی و نبود زمانبندی مشخص دراین زمینه
- عدم لغو قوانین و برچیده نشدن زیرساختهای حقوقی تحریمها اتحادیه اروپا
- عدم لغو قوانین و برچیده نشدن زیرساختهای حقوقی تحریمها آمریکا (قوانین کنگره)
- باقیماندن 13 دستور اجرایی رئیس جمهور آمریکا درباره تحریم ایران
- باقیماندن تحریمهای ایالتی آمریکا
- عدم لغو قوانین و برچیده نشدن زیرساختهای حقوقی تحریمها شورای امنیت
- باقی ماندن تحریمیهای ملی کشورهای اروپایی
- عدم توقف تحریمهای غیرهستهای آمریکا
- باقیماندن تحریمهای غیرهستهای اتحادیه اروپا
- باقیماندن تحریمهای اولیه آمریکا
- امکان تحریم دوباره ایران به بهانههای غیرهستهای
- عدم دسترسی به درآمدهای نفتی
- عدم دسترسی به درآمدهای گازی
- باقیماندن دانشگاههای شریف، مالک اشتر و شهید بهشتی در لیست تحریمی اروپا تا 8 سال دیگر
- باقیماندن قرارگاه خاتم الانبیا، وزارت دفاع و دهها شرکت دیگر در لیست تحریمی اروپا تا 8 سال دیگر
- باقیماندن بانکهای صادرات، سپه، مهر و انصار در لیست تحریمی اروپا تا 8 سال دیگر
- باقی ماندن تحریم چرخه دلار (عدم استفاده از فعالیتهای بانکی بر پایه دلار)
- ناکارآمدی مکانیزم اعتراض (در صورت بد عهدی طرف مقابل قابل اثبات و پیگیری برای ایران نیست)
برجام |
گزارش کمیسیون ویژه |
طرح پیشنهادی |
1. عدم همزمانی اقدامات ایران و برداشته شدن تحریمها |
بله | خیر |
2. توقف برداشتن تحریمها به راستیآزمایی آژانس بینالمللی انرژی اتمی و نبود زمانبندی مشخص دراین زمینه |
بله | خیر |
3. عدم لغو قوانین و برچیده نشدن زیرساختهای حقوقی تحریمها اتحادیه اروپا (به طور خاص تحریم سوئیفت) |
بله | خیر |
4. عدم لغو قوانین و برچیده نشدن زیرساختهای حقوقی تحریمها آمریکا (قوانین کنگره) |
بله | خیر |
6. باقیماندن تحریمهای ایالتی آمریکا |
خیر | خیر |
7. عدم لغو قوانین و برچیده نشدن زیرساختهای حقوقی تحریمها شورای امنیت | بله | خیر |
8. باقی ماندن تحریمیهای ملی کشورهای اروپایی |
خیر | خیر |
9. عدوم توقف تحریمهای غیرهستهای کنگره آمریکا |
خیر | خیر |
10. باقیماندن تحریمهای غیرهستهای اتحادیه اروپا |
خیر | خیر |
11. باقیماندن تحریمهای اولیه آمریکا |
خیر | خیر |
12. امکان تحریم دوباره ایران به بهانههای غیرهستهای |
خیر | خیر |
13. عدم دسترسی به درآمدهای نفتی |
بله | خیر |
14. عدم دسترسی به درآمدهای گازی |
خیر | خیر |
15. باقیماندن دانشگاههای شریف، مالک اشتر و شهید بهشتی در لیست تحریمی اروپا تا 8 سال دیگر |
خیر | خیر |
16. باقیماندن قرارگاه خاتم الانبیا، وزارت دفاع و دهها شرکت دیگر در لیست تحریمی اروپا تا 8 سال دیگر |
خیر | خیر |
17. باقیماندن بانکهای صادرات، سپه، مهر و انصار در لیست تحریمی اروپا تا 8 سال دیگر |
بله | خیر |
18. باقی ماندن تحریم چرخه دلار (عدم استفاده از فعالیتهای بانکی بر پایه دلار) |
خیر | خیر |
19. ناکارآمدی مکانیزم اعتراض (در صورت بد عهدی طرف مقابل قابل اثبات و پیگیری برای ایران نیست) |
بله | تنها به دولت توصیه نظارت مستمر کرده است |