گروه اقتصادی مشرق- در هفته ای که گذشت اقتصاد ایران متاثر از تحولات کلان اقتصادی و تصمیمات و قوانین جدید دستخوش فراز و فرود های زیادی قرار گرفت.

این بسته خبری بنا دارد به بررسی اتفاقات مهم اقتصادی هفته بپردازد تا مخاطبان اجمالاً از شرایط پیش آمده مطلع گردند. این گزارش در پنج محور کلی تولید، بازار، اقتصادمقاومتی، توسعه و بازار سرمایه اقتصاد ایران را رصد می کند.

 به منظور دسترسی به متن کامل هر خبر روی عبارت مشخص شده کلیک کنید.


**تولید

* در هفته ای که گذشت علی ربیعی وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی با اعلام این خبر که تاکنون 2 میلیون و 100 هزار نفر از یارانه بگیران غیر نیازمند حذف شده‌اند، گفت: این تعداد تا پایان سال بیشتر خواهند شد و در صورت وجود زمان نسبت به شناسایی افراد نیازمند، همچنان ادامه خواهیم داد.

ربیعی همچنین تأکید کرد که همچنان روند حذف افراد غیر نیازمند ادامه خواهد داشت تا جایی که کسری فعلی جبران شود.

وی همچنین از آخرین تصمیمات دولت درباره مسکن اجتماعی خبرداد که طبق آن طی جلساتی که  با معاون مسکن وزارت راه برگزار شد، مقرر شده است از محل هدفمندی یارانه‌ها بخشی از این پول صرف مسکن شود.

وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی ادامه داد: منتظر هستیم گشایشی صورت گیرد تا از محل هدفمندی یارانه‌ها این کار را انجام دهیم. البته در جلسه گذشته شورای پول و اعتبار 5 هزار میلیارد برای بخش مسکن تصویب شد که پیگیر آن هستیم.

** طبق آماری که علی ربیعی وزیر کار اخیرا گفته است؛ هر ۵ دقیقه یک نفر به جمعیت بیکار کشور افزوده می شود و باید هر سال برای ۸۰۰ هزار نفر شغل ایجاد کرد و این آمار یعنی از همه ظرفیت‌ها و توان باید به نحو احسن استفاده کرد.

یک حساب ساده از گفته های وزیر کار عمق فاجعه و بحران بیکاری را در کشور نشان می دهد. اگر به گفته او، هر دقیقه ۵ نفر در کشور در جستجوی شغل باشند و به تعداد بیکاران افزوده شوند، بنابراین در هر ساعت ۳۰۰ نفر، هر روز ۷۲۰۰ نفر، هر هفته ۵۰۴۰۰ نفر، هر ماه ۲۱۶ هزار نفر و خلاصه اینکه هر سال ۲ هزار و ۵۹۲ تازه وارد به بازار کار کشور خواهیم داشت.

در بازار کار کشور طبق قانون میزان تفاوت در دریافت حقوق براساس مصوبه شورای عالی کار حداقل مزد امسال شورای عالی کار ۷۱۲ هزارتومان تعیین شده که اختلاف تا ۷ برابر آن برای پرداخت به شاغلان از نظر قانون مجاز است. با این وجود در پرداختی ها به افرادی که مبالغ به مراتب کمتر از ۷ برابر حداقل مزد دارند، تبعیض تا حد نیروهای شاغل در یک بخش و یا یک مجموعه وجود دارد. طی سال های گذشته بیشترین شکایت و پیگیری ها در اینباره از سوی نیروهای شرکتی و پیمانکاری مطرح و دنبال شده است.

همچنین هادی ابوی سخنگوی کانون عالی انجمن‌های صنفی کارگران کشور با درخواست از کارگرانی که هنوز بیمه نشدند،تقاضا کرد اطلاعات خودشان را به سامانه 30001633، پیامک کنند. وی همچنین گفت: تاکنون 400 هزار نفر از کارگران سراسر کشور به این سامانه پیامک زده و کد شهرستان و استان محل اقامت خود را ارسال کرده‌اند.

*** در این هفته براساس آمار منتشر شده از سوی شرکت بازرسی کیفیت و استاندارد ایران، بی کیفیت ترین خودرو های تولید داخل مشخص شدند که خودروی تیبا با 53.1 نمره منفی در رتبه نوزدهم و تیبا هاچ‌بک با 53.4 نمره منفی در رتبه بیستم قرار دارد. خودروهای سایپا 131 تولیدی سایپا با 74.6 نمره منفی در رتبه بیست‌ویکم، سایپا 131 تولیدی پارس خودرو با 75.6 نمره منفی در رتبه بیست‌و‌دوم، سایپا 132 با 78.1 نمره منفی در رتبه بیست‌وسوم و MVM110 با 81.1 نمره منفی در رتبه بیست‌وچهارم قرار گرفته‌اند.

در همین رابطه هاشم یکه زارع مدیرعامل ایران خودرو درباره کیفیت خودروهای تولید داخل اظهار کرد: ما به عنوان تولید کننده مسوول هستیم خودرویی با کیفیت نزدیک به سطح جهانی محصول عرضه کنیم، اما این هدف نیازمند زمان است.

در همین حال و در اصلاحیه آیین‌نامه اجرایی قانون حمایت از حقوق مصرف‌کنندگان خودرو پیش‌بینی شده که در صورت انصراف خریداران از خرید خودرو، خودروسازان و واردکنندگان خودرو ملزم به پرداخت سود (انصراف) به آنها خواهند بود.

طبق این قانون حداقل میزان سود انصراف در فروش خودرو به روش تحویل فوری معادل حداکثر سه درصد کمتر از نرخ سود سپرده یک ساله سیستم بانکی خواهد بود.طبق شروط تعیین شده در این قانون، خودروسازان و واردکنندگان خودرو ظرف حداکثر 20 روز از زمان انصراف خریدار ملزم به پرداخت سود انصراف به وی خواهند بود.

درهمین زمینه براساس گزارش وزارت صنعت، معدن و تجارت تولید انواع خودرو در کشور در شهریور ماه امسال با افت 47.6 درصدی از 115 هزار و 462 دستگاه در شهریور 1393 به 60 هزار و 533 دستگاه کاهش یافت.

در این مدت تولید انواع سواری با افت 44 درصدی از 97 هزار و 264 دستگاه در شهریور 1393 به 54 هزار و 503 دستگاه کاهش یافت.

تولید انواع وانت نیز با کاهش 68.5 درصدی از 16 هزار و 281 دستگاه در شهریور 1393 به 5134 دستگاه کاهش یافت.

این در حالی است که طی نامه ای که از سوی 4 وزیر از جمله محمدرضا نعمت زاده وزیر صنعت، معدن و تجارت به رئیس جمهور منتشر شد خبر از انباشت بیش از 100 هزار خودرو در پارکینگ خودروسازی ها داشت.

گروه اقتصادی مشرق نیز در گزارشی به یکی از واقعیاتی که در نامه جنجالی 4 وزیر دولت به حسن روحانی افشا شد، پرداخت و اوضاع وخیم فروش خودروسازان داخلی را مورد بررسی قرار داد. این در حالی است که تا چندوقت قبل از این، مسئولان ضرر و زیان خودروسازان را کتمان میکردند و آماری از میزان ذخایر آن ها اعلام نمی کردند.


**بازار

وی ادامه داد: روزانه 20 میلیون مترمکعب گاز در کشور به مصرف می‌رسد که این امر باعث شده است که از واردات 21 میلیون لیتر بنزین صرفه‌جویی به عمل آید بنابراین توسعه حمل و نقل شهری یکی از ضروریاتی است که باید مورد تأکید قرار بگیرد.

اردکانی ادامه داد: ایران رتبه نخست را در صنعت سی ان جی در دنیا دارد به طوری که بعد از ایران کشورهای پاکستان، آرژانتین، آمریکا و استرالیا در رده‌های بعدی قرار دارند.

در این زمینه گروه اقتصادی مشرق هم در گزارشی به عجیب ترین کالاهای وارداتی از کشور چین بر اساس اطلاعات گمرک پرداخت که طی آن مشخص شد واردات اجناس مصرفی چینی و کالاهایی که امکان تولید بسیاری از  آنها در داخل وجود دارد، همچنان ادامه دارد.

بر اساس آمار گمرک، در نیمه اول امسال بیش از 5.3 میلیارد دلار کالا از چین وارد کشور شده است.  واردات اجناسی چون دانه آفتابگران، چوب اره شده، نخ، پیچ و مهره، محصولات کشاورزی، مرکبات، مداد تراش، شانه مو، قیچی خیاطی، قيچي باغباني، فرچه ریش تراشی، مسواک، آینه خودرو، اگزوز خودرو، واشر، حوله و پوشک، رختدان، گل مصنوعی، زين، بادام زميني، مداد پاک کن، زنجبیل، فندک، میخ، دگمه، قرقره و ماسوره، قاشق و چنگال، سوزن، داس و کلاه از چین مطمئنا اهانت به صنایع ایران است.


**توسعه


* یکی از مهم ترین اخبار حوزه اقتصادی در هفته ای که گذشت مربوط می شود به نامه ای که  وزرای اقتصاد،صنعت،کار و دفاع به رئیس جمهور نوشتند و با انتقاد از برخی تصمیمات و سیاست‌های ناهماهنگ دستگاه‌ها، هشدار دادند اگر تصمیم ضرب‌الاجل اقتصادی گرفته نشود، رکود تبدیل به بحران خواهد شد.

این نامه مشترک علی طیب نیا، محمدرضا نعمت زاده، علی ربیعی و حسین دهقان وزرای اقتصاد، صنعت، کار و دفاع  به حسن روحانی رئیس جمهور در نیمه دوم شهریورماه نوشته شده و هنوز از پاسخ حسن روحانی به این نامه خبری در دست نیست.

این در حالی است که پشت پرده نوشتن نامه به رییس جمهور و انتشار آن را می توان با کمی بررسی و نگاه دقیق به وضعیت اقتصادی کشور در 750 روز اخیر، به ویژه در سال 94 به خوبی دریافت که چه شرایطی فراهم شد تا صدای 4 از تن از یاران روحانی در بیاید و بعد از دو سال ضمن اذعان به اشتباهات اقتصادی دولت یازدهم از وضعیت موجود انتقاد کنند.

همچنین تصمیمات غلط دولت یازدهم در قبال بازار سرمایه هم وضعیت رکود در کشور را بدتر کرد، به طوری که رئیس دولت یازدهم بعد از توافق ژنو از مردم دعوت کرد تا در بورس سرمایه گذاری کنند، اما سقوط بی سابقه 180 هزار میلیارد تومانی بازار سرمایه خیلی ها را به خاک سیاه نشاند و بازهم به رکود دامن زد.

گروه اقتصادی مشرق نیز در گزارشی به چرایی نوشتن این نامه بی سابقه پرداخت و واکنش رسانه ها و اقتصاددانان حامی دولت در قبال نامه چهار وزیر به رییس جمهور را بررسی کرد.

**  وضعیت برگزاری جلسات شورای رقابت هم موضوع دیگری بود که در این هفته رضا شیوا رئیس شورای رقابت، در رابطه با وضعیت معرفی اعضای جدید شورای رقابت، اظهار داشت: خوشبختانه امروز از طریق احکام های جداگانه هشت نفر از اعضای جدید شورای رقابت توسط رئیس جمهور مورد تأیید قرار گرفتند.

وی با بیان اینکه متأسفانه هنوز قوه قضاییه دو نفر نماینده خود را به شورای رقابت معرفی نکرده است، افزود: در کنار این اتاق تعاون و اتاق بازرگانی نیز هنوز نمایندگان خود را معرفی نکرده‌اند.

رئیس شورای رقابت اضافه کرد: خوشبختانه در حال حاضر اکثریت اعضا انتخاب شده‌اند و جلسه شورای رقابت در هفته آینده برگزار خواهد شد.

*** در این هفته  و بر طبق بررسی های انجام شده در مورد ضرر کاهش قیمت نفت بر اقتصاد کشور  مشخص شد علیرغم پیش بینی های خوش بینانه دولت بر این فرض انجام شده بود که قیمت نفت در سال 94 از 72 دلار پایین تر نیاید، اما حال که دولت با افت شدید قیمت نفت مواجه شده و قیمت نفت به 40 دلار رسیده است باید توجه کرد که با هر یک دلار کاهش در قیمت نفت، حدود 900 میلیارد تومان از درآمدهای دولت کاسته شده است.

این در حالی است که لقب ارزان ترین نفت جهان متعلق به ایران می باشد بطوریکه قیمت نفت خام برای چندمین هفته متوالی با کاهش قیمت روبرو شده و در این بین، بهای طلای سیاه سبک و سنگین صادراتی ایران بیشترین میزان کاهش قیمت در بین کل شاخص‌های معتبر نفت جهان را در هفته گذشته به خود اختصاص داده است.

بر این اساس قیمت هر بشکه نفت خام سبک صادراتی ایران با ثبت کاهشی ۳۳ سنتی ۴۴ دلار و ۹۳ سنت معامله شده، ضمن آنکه بهای هر بشکه نفت خام سنگین صادراتی ایران حدود ۴۳ دلار و هفت سنت بوده که نسبت به هفته قبل کاهشی حدود ۴۰ سنتی داشته است.

از ابتدای سال جاری تاکنون متوسط قیمت هر بشکه نفت سبک صادراتی ایران حدود ۵۳ دلار و ۷۰ سنت و متوسط قیمت هر بشکه نفت سنگین صادراتی کشور حدود ۵۱ دلار و ۷۹ سنت بوده است.

**** در این هفته همچنین  ولی‌الله سیف رئیس کل بانک مرکزی با بیان اینکه حجم نقدینگی در پایان مرداد ۹۴ معادل ۸۵۰ هزار میلیارد تومان بود که نسبت به مرداد و اسفند سال گذشته به ترتیب معادل ۲۳.۱ و ۸.۷ درصد رشد نشان می‌دهد، افزود: براساس ارقام همگن متغیرهای پولی، رشد نقدینگی از ۲۵.۹ درصد در سال ۹۲ به ۲۲.۳ درصد در سال ۹۳ کاهش یافت.

وی تصریح کرد: رشد نقدینگی در ۱۲ ماهه منتهی به مرداد ۹۴ با سهم ۲۳.۱ درصد نسبت به رشد همگن مشابه در مرداد ۹۳ ( ۲۶.۶ درصد)، کاهش ۳.۵ درصدی را نشان می‌دهد.

وی در همین رابطه با بیان این‌که حجم تسهیلات پرداختی شبکه بانکی در سال گذشته به 342 هزار میلیارد تومان رسید افزود: در مقایسه با رقم مشابه سال 92 معادل 44.5 درصد رشد داشته است. حجم تسهیلات پرداختی شبکه بانکی طی پنج ماه اول امسال معادل 128 هزار میلیارد تومان بوده که نسبت به رقم مشابه سال قبل 12.4 درصد افزایش داشته است.

 مجموع تسهیلات پرداختی بانک‌ها در سال 93 و 5 ماهه امسال 470 هزار میلیارد تومان بوده که با احتساب جمعیت 78 میلیون نفری ایران سرانه وام هر نفر بیش از 6 میلیون تومان می شود.

***** اسماعیل مختاری دولت آبادی مدیرکل دفتر امور سهام عدالت سازمان خصوصی سازی با اعلام اینکه آمار مشمولان طرح توزیع سهام عدالت؛ به 49 میلیون و 132 هزار و 251 نفر رسیده است، اظهار داشت: 60 شرکت بسیار راهبردی در سبد سهام عدالت قرار گرفته است و طبق قانون باید تکلیف این طرح تا پایان سال یا اوایل سال آینده نهایی شود.

وی همچنین گفت: 17 میلیون نفر روستایی و عشایری مشمول طرح سهام عدالت شدند که حتماً در میان آنها افراد ثروتمند و پردرآمد هم دیده می شود که نباید به آنها سهام پرداخت می شد اما به دلیل ایرادهای روش های اجرایی و مشکلات گروه بندی این موارد پیش آمده است.

**بازار سرمایه

* در بازار بورس این هفته که با ریزش 280 واحدی معاملات در روز اول آغاز شده بود و شاخص بازار سرمایه در روز اول به 61498 واحد رسیده بود در آخر هفته با افزایش 181 واحدی مواجه شد. در طی هفته نیز با کاهش 107 واحدی، شاخص کل بازار سرمایه در انتهای هفته به 61391 واحد رسید.