به گزارش مشرق، در پی وقوع دو انفجار در آنکارا حدود یک صد نفر جان خود را از دست دادند و شماری دیگر نیز زخمی شدند. این انفجار، در حالی صورت گرفت که قرار بود، امروز تا ساعاتی دیگر، از مکانی در نزدیکی این ایستگاه قطار، تظاهراتی به دعوت اتحادیههای مختلف ترکیه، در حمایت از صلح و برای آرامسازی فضای داخلی در ترکیه در آستانه انتخابات برگزار شود. گفتگوی زیر به بررسی انفجار در آنکارا و خشن تر شدن رقابت های سیاسی و تغییرات احتمالی در فرایندهای جاری ترکیه پرداخته است. اظهارات کارشناسی سید علی قائم مقامی، کارشناس مسایل ترکیه را در گفتگو با رصد در ادامه می خوانید.
علل انفجار آنکارا در شرایط کنونی ترکیه چیست؟
در حال حاضر ترکیه در سیاست خارجی به خصوص در مسئله سوریه و هم چنین در سیاست داخلی و در مسئله پ ک ک دارای مشکلات بسیار شدیدی شده است و هیچ کدام از این سیاست های داخلی و خارجی یعنی حل مسئله کردی و براندازی حکومت بشار اسد با آنچه که ترکیه انتظار داشت، موفق نبوده است. این نوع مسائل باعث شده که در ترکیه تروریسم قومی، نژادی و تروریسم تکفیری گسترش پیدا کند و امنیت ملی داخلی و سیاست خارجی ترکیه را تحت تاثیر شدید خود قرار دهد. انفجار اخیر در شهر آنکارا در یکی از میادین اصلی این شهر نیز ناشی از همین قضیه است.
عوامل این حملات چه کسانی بوده اند؟
تلویزیون دولتی ترکیه تلاش می کند که پ ک ک را مسئول این حملات نشان دهد، اما کردها و پ ک ک، دولت ترکیه به خصوص رجب طیب اردوغان رئیس جمهور ترکیه را متهم می کنند که به چنین توطئه هایی دست زده است. هر دو گروه یکدیگر را متهم می کنند. اما مسئله اصلی این است که چون ترکیه تروریست های تکفیری را در سوریه و عراق مورد حمایت خود قرار داده است، به احتمال زیاد در همان گونه عملیات انتحاری که در سورچ انجام گرفت، همان نوع عملیات توسط گروه های تکفیری و به خصوص داعش امروز در آنکارا به وقوع پیوسته باشد. دلیل آن هم این است که داعش کردهای سوریه و به خصوص پ ک ک را تکفیر کرده و دشمن اعلام کرده و گفته است که خون آن ها باید ریخته شود.
در واقع اخیرا قرار بود میتینگ بسیار بزرگی در شهر آنکارا برگزار شود که تعداد زیادی از گروه های مختلف در این میتینگ مثل سندیکای کارگران انقلابی ترکیه (دیسک) و سندیکای کارمندان دولت (کسک) و چندین تشکل مختلف و نهادهای مدنی و مردم سالار نیز شرکت کرده بودند، علاوه بر آن سوسیالیست های حزب کمونیست ترکیه و حزب دموکراتیک خلق نیز با شعار تاکید بر صلح و ضدیت با سیاست جنگی حزب عدالت و توسعه شرکت کرده بودند. برخی از منابع کردی به ویژه یکی از نمایندگان کرد مجلس اعلام کرده است که سه انفجار پی در پی در انتهای صف حزب دموکراتیک خلق به وجود آمده و باعث کشته شدن طرفداران این حزب شده است.
علل خشن تر شدن رقابت های سیاسی در ترکیه بعد از انتخابات اخیر چیست؟
رجب طیب اردوغان، داوود اوغلو و معاونان نخست وزیر به طور مداوم حزب دموکراتیک خلق به رهبری صلاح الدین دمیرتاش را متهم می کردند، که از پ ک ک و تروریسم پ ک ک حمایت می کنند، آن ها تروریست هایی هستند که وارد مجلس ترکیه شده و می خواهند مانع حرکت در جهت پیشرفت ترکیه در جهت استراتژی 2013 شوند. از این دید به نوعی آن ها را هدف قرار داده و منابع مختلف یعنی سرویس های اطلاعاتی خارجی و گروه های داخلی (که می توانند از این مسئله سوء استفاده کنند) این امر را مورد سوء استفاده قرار می دهند.
در حال حاضر مسئله حزب عدالت و توسعه راه حل دولمه باغچه را رد کرده است. (پیمان دولمه باغچه متشکل از 10 ماده بود که اوجالان آن را اعلام کرده و به نوعی حزب عدالت توسعه هم پذیرفته بود) یعنی بعد از اینکه حزب عدالت توسعه پس از هفت ژوئن در انتخابات شکست خورد، اردوغان این شکست را نپذیرفت و اجازه نداد که حکومت ائتلافی تشکیل شود و به اجبار ترکیه را وادار کرد که در اول نوامبر دوباره انتخابات را برگزار کند.
این امر باعث شد که هم حملات ارتش ترکیه به پ ک ک افزوده شود و از طرف دیگر پ ک ک اعلام کرد که دیگر ما توقف درگیری را لغو کردیم و اعلام کرد که هر کارمند و مامور دولت در مناطق کردنشین حضور داشته باشد مورد هدف ماست. در حال حاضر هم پ ک ک کارگاه های سدسازی و کانال سازی را مورد حملات خود قرار داد. این شرایط باعث شد که شدت و خشونت و تروریسم در عملیات دولتی ترکیه گسترش و تشدید شود.
در شرایط کنونی پیامدهای این حملات در آینده وضعیت ترکیه با توجه به نزدیکی به انتخابات و تغییرات احتمالی در فرآیندهای جاری در ترکیه چیست؟
اردوغان اعلام کرده است که اگر به حزب عدالت و توسعه حداقل 276 رای یا 400 رای داده نشود و حزب عدالت و توسعه حکومت تک حزبی را در ترکیه به وجود نیاورد این نوع اغتشاشات و خشونت در ترکیه افزایش پیدا می کند. در واقع به نوعی تلاش می کند که حزب دموکراتیک خلق را به عنوان متهم نشان دهد و اجازه ندهد که وارد مجلس ترکیه شود و باعث شکست آرای حزب عدالت و توسعه شود.
علاوه بر آن در شهرهای مختلف روسای شعبات حزب دموکراتیک خلق را بازداشت کرده و به نوعی سرکوب این حزب انجام می گیرد تا نتوانند در انتخابات به درستی شرکت کنند. در چنین شرایطی امنیت داخلی ترکیه با مقاومت گروه های مختلف روبرو می شود. یکی از نمود این مقاومت پلات فرم صلح است که قرار بود، بیش از یک میلیون در این تظاهرات شرکت کنند ولی به خون آلوده شد.
آیا می توان گفت که تحولات اخیر موجب بروز پیامدهای عمده و تغییرات زیاد در حوزه امنیتی ترکیه گردد؟
اخیرا دولت اعلام کرده که ما تدابیر امنیتی شدیدی را در کل شهرها و استان ها اجرا خواهیم کرد. علاوه بر آن در مناطق کردنشین ترکیه در برخی از شهرهای بزرگ و کوچک حالت فوق العاده و حتی حکومت نظامی اعلام شده است. همچنین اردوغان تلاش می کند که صندوق آرا را در برخی مناطق کردنشین تجمیع کند و اجازه ندهد که صندوق آرا در برخی از محلات یک شهر گشوده شود (البته بنا به شکایت حزب جمهوری خلق و احزاب مخالف) این تصمیم اردوغان توسط شورای عالی انتخابات لغو و باطل اعلام شد.
منبع: رصد