شفاف نشدن جزئیات این مدل قراردادی در داخل کشور توسط وزارت نفت، در حالی رخ می دهد که شفافیت و پاسخگویی یکی از شروط اولیه کارآمدی دولت‌ها است و افزایش شفافیت و گردش اطلاعات از ایجاد بسیاری از مفاسد جلوگیری می‌کند.

از حدود دو سال قبل، کارگروهی در وزارت نفت به دستور بیژن زنگنه تشکیل شد تا با اصلاح مدل قراردادهای نفتی ایران، جذابیت این قراردادها را برای شرکت های خارجی افزایش دهد.

قرار است اواسط پاییز و اوایل اسفندماه امسال با برگزاری کنفرانس هایی در تهران و لندن، ضمن رونمایی از این مدل جدید قراردادی، 50 فرصت سرمایه گذاری در صنایع نفت و گاز ایران به ارزش 185 میلیارد دلار به شرکت‌های خارجی معرفی شود.

با وجود آنکه این مدل قراردادی اخیرا در هیئت دولت به تصویب رسیده است و حدود یک ماه دیگر قرار است با برگزاری کنفرانسی به شرکت های خارجی معرفی شود، هنوز جزئیات آن در داخل کشور به صورت شفاف در اختیار کارشناسان و صاحبنظران قرار ندارد.

در این شرایط، این افراد از بررسی این موضوع مهم و کلان صنعت نفت و قضاوت درباره نقاط قوت و ضعف آن محروم هستند.

این رفتار وزارت نفت، انتقاد برخی کارشناسان این وزارتخانه را به دنبال داشته است، سیدمهدی حسینی، رئیس کمیته بازنگری قراردادهای نفتی در مصاحبه با سایت اطلاع رسانی شانا در تاریخ 7 شهریورماه در دفاع از این شرایط ادعا کرده است که جزئیات این مدل قراردادی برای نخبگان و اهالی فن مطرح شده است.

حسینی با اشاره به برگزاری بیش از ٨٥ جلسه توجیهی طولانی در خصوص مدل جدید قراردادهای نفتی، می گوید: این جلسات شامل برگزاری سمینار در دانشگاه‌های مختلف، تدریس در دانشگاه‌هایی مثل امام صادق، تهران و صنعت نفت، جلسه با اعضای کمیسیون انرژی، مرکز پژوهش‌های مجلس و شرکت‌های مختلف داخلی و بخش خصوصی بوده است؛ ضمن این که اسفندماه سال ٩٢ نیز در کنفرانسی در تهران این قرارداد با برگزاری ١٢ میزگرد تخصصی معرفی شد.

این گزارش حاکی است اخیرا نیز آیه کاتبی، دبیر کمیته بازنگری قراردادهای نفتی در مصاحبه با سایت اطلاع رسانی شانا اعلام کرده است: این کمیته حاضر است به نقدهای وارد بر این قراردادها پاسخ دهد.

به هرحال این اظهارات در حالی توسط اعضای کمیته بازنگری قراردادهای نفتی بیان می شود که در کنفرانس اسفند 92 که به صورت عمومی برگزار شد، تنها کلیات مدل جدید قراردادهای نفتی ایران ارائه شد.

به علاوه، در سایر جلسات کارشناسی برگزار شده در این زمینه، انتخاب حضار بسیار محدود و گزینشی بوده و البته باز هم جزئیات مدل جدید قراردادی تشریح نشده است.

در این شرایط، می‌توان از اعضای کمیته بازنگری قراردادهای نفتی پرسید زمانی که بسیاری از نخبگان و کارشناسان هیچ اطلاع دقیقی از جزئیات مدل جدید قراردادهای نفتی ایران ندارند، چگونه می توانند نسبت به نقد این مدل قراردادی اقدام کنند؟