گروه بین‌الملل مشرق - در مرکز یمن شهری به نام صنعا قرار دارد که از قدیمی ترین شهرهای تاریخ بشریت است و از قرن ها پیش این شهر به عنوان پایتخت یمن شناخته می شد.

شهر صنعا که بزرگترین شهر یمن و نیز پایتخت سیاسی این کشور است، به دلیل اهمیت ویژه اش از همان ابتدای جنگ یمن هدف شدیدترین حملات هوایی جنگنده های سعودی قرار گرفت. در این مقاله به بررسی وضعیت استان صنعا، تحولات میدانی در آن و نیز آینده این استان یمن می پردازیم:

صنعا؛ شهری با قدمت چند هزار ساله
قدمت شهر صنعا که پایتخت یمن در طول تاریخ بوده، به قرن پنجم قبل از میلاد مسیح برمی گردد. شهر صنعا در میان تعداد زیادی از کوه های بلند و برافراشته قرار دارد و ارتفاع این شهر از سطح دریا 2300 متر است.

منطقه قدیمی شهر صنعا به سبب ویژگی معماری متمایزش از جمله وجود منازل چند طبقه با طرح هندسی در لیست میراث جهانی یونسکو قرار دارد. اما جنگنده های سعودی با وجود تاریخی بودن این منطقه، آن را بارها بمباران کردند. 

صنعا؛ کلانشهر یمن
در استان صنعا که بیش 15 هزار کیلومتر مربع مساحت دارد، نزدیک به 4 میلیون نفر جمعیت زندگی می کنند. از این تعداد، 3 میلیون نفر آنها ساکن خود شهر صنعا هستند و این شهر را به بزرگ ترین شهر یمن مبدل کرده اند.

در دهه های اخیر جمعیت زیادی از مناطق مختلف یمن برای کار یا تحصیل به شهر صنعا آمدند که همین مساله رشد سریع جمعیت این شهر شده و شهر صنعا به کلانشهری با مردمانی از تیره و تبارهای مختلف تبدیل کرده است.

شهر صنعا از مناطق اصلی زندگی شیعیان در یمن است. حرکت انصارالله هم در این شهر نفوذ زیادی دارد و تظاهرات های میلیونی طرافداران این گروه در شهر صنعا نمودی از این نفوذ زیاد است .

بمباران صنعا به دست جنگنده های سعودی
جنگنده های سعودی شهر صنعا را بیش از هر شهر دیگری در یمن هدف قرار داده اند. این جنگنده ها مناطق مسکونی، مراکز آموزشی، درمانی و صنعتی شهر صنعا را بارها بمباران کردند که این حملات هوایی به شهادت صدها تن از اهالی این شهر منجر شده است.

بمباران کور شهر صنعا توسط جنگنده های سعودی باعث شده است که بیشتر اهالی این شهر با وجود تمام اختلافات سیاسی بین خودشان، در این جنگ حامی ارتش و حرکت انصارالله یمن در برابر دشمن سعودی باشند.

صنعا در کنترل دولت یمن
با وجود بمباران سنگین صنعا از هشت ماه پیش تاکنون، اما زندگی عادی در پایتخت یمن جریان دارد و اداره ها و موسسات دولتی به کار عادی خود مشغول هستند. همچنین با وجود ادامه جنگ، کارمندان یمنی حقوق خودشان را بدون تاخیر دریافت می کنند.

هم اکنون مسئولیت اداره شهر صنعا و دیگر مناطق یمن، بر عهده کمیته انقلابی این کشور است که ریاست آن را محمد علی الحوثی از رهبران ارشد حرکت انصارالله بر عهده دارد. این کمیته پس از استعفا عبدربه منصور از ریاست جمهوری تشکیل شد و قرار است که برای دو سال اداره یمن را بر عهده داشته باشد.

تمام مناطق استان صنعا از جمله پایتخت یمن در کنترل نیروهای ارتش و حرکت انصارالله قرار دارد. البته گروه های تگفیری به خصوص داعش هر از چندگاهی سعی می کنند که با عملیات های انتحاری در مساجد شهر صنعا امنیت این شهر را به هم بزنند، اما نیروهای امنیتی یمن با کشف تعداد زیادی از هسته های مخفی تکفیری ها، توطئه آنها را برای ناامن کردن شهر صنعا ناکام گذاشتند.

صنعا؛ پایگاه اصلی ارتش و انصارالله
اطراف شهر صنعا را کوه های برافراشته ای احاطه کرده که این شهر را به دژی مستحکم و شکست ناپذیر در برابر حمله هر دشمن خارجی مبدل کرده است. علاوه بر این بسیاری از ساکنان مناطق اطراف شهر صنعا از اعضای قبایل شیعه زیدی هستند. قبایلی که از طرافداران اصلی حرکت انصارالله یمن می باشند و برای دفاع از شهر صنعا در برابر دشمن خارجی آمادگی دارند.

محل استقرار بسیاری از پایگاه های ارتش یمن در استان صنعا قرار دارد. همچنین واحدهایی از گارد ریاست جمهوری یمن که به لحاظ آموزش و تجهیزات، یک سر و گردن از بقیه واحدهای ارتش این کشور بالاترند، هم در استان صنعا مستقر هستند.

صنعا؛ دژ شکست ناپذیر یمن
بافت جغرافیایی استان صنعا امکان پیشروی سریع را از هر دشمن خارجی می گیرد. نیروهای مدافع می توانند با استقرار در کوهستان های استان صنعا به راحتی از حملات هوایی جنگنده های دشمن در امان باشند. همچنین این نیروها می توانند در راه های کوهستانی استان صنعا در مسیر حرکت خودروهای دشمن، کمین های مرگباری نصب کنند و علاوه بر جلوگیری از پیشروی دشمن، تلفات سنگینی را به او وارد کنند.

نیروهای دشمن در مناطق کوهستانی استان صنعا نمی توانند به صورت گسترده از خودروهای زرهی نظامی همچون تانک و نفربر استفاده کنند. آنها به همین دلیل مجبور خواهند بود که برای پیشروی در این استان دست به دامان نیروی پیاده شوند که همین مساله باعث رشد صعودی تلفات دشمن در هر درگیری احتمالی می شود.

مردم شهر صنعا از اهالی مناطق مختلف یمن هستند که کنار همدیگر زندگی می کنند و اینگونه نیست که مردم مناطق مختلف در این شهر در مناطق جدا از هم زندگی کنند. به همین دلیل امکان این وجود ندارد که اعضای یک قبیله یا طرافداران یک گروه سیاسی شهر صنعا را از داخل اشغال کند، لذا بروز جنگ خیابانی در این شهر منتفی است.

با توجه به اینکه شهر صنعا، پایتخت یمن و مهمترین شهر این کشور است، نیروهای یمنی هم هر آنچه که در توان دارند، را برای حفاظت از شهر صنعا به کار خواهند گرفت و قطعا اگر حمله ای برای اشغال این استان و شهر صورت بگیرد، یمنی ها مقاومت سنگینی خواهند کرد.

زمینگیر شدن دشمن در یمن
اشغال شهر صنعا مهمترین هدف ائتلاف عربی به رهبری عربستان در یمن است و اساسا بسیاری از حملات این ائتلاف به مناطق مختلف یمن از جمله دو استان مارب و تعز با هدف نزدیک شدن به شهر صنعا و ورود به پایتخت یمن صورت گرفته است. برای رسیدن به این هدف تعداد زیادی نیروی خارجی از ملیت های مختلف از جمله سعودی، اماراتی، بحرینی و سودانی به استان های مارب و تعز اعزام شدند.  

اما نقشه مشترک عربستان و امارات برای پیشروی در استان های مارب و تعز جهت رسیدن به صنعا تاکنون شکست خورده است. نیروهای یمنی مناطق وسیعی را در این دو استان در کنترل خود دارند و توانسته اند با استفاده از بافت کوهستانی در این استان ها، نیروهای خارجی را زمین گیر کنند و علاوه بر کشتن ده ها سرباز اماراتی و سعودی، تعداد زیادی از خودروهای نظامی این کشورها را منهدم کنند.

آینده صنعا
هر گونه تلاش برای پیشروی به سوی شهر صنعا هزینه سنگینی برای نیروهای ائتلاف عربی به خصوص عربستان سعودی خواهد داشت. این نیروهای متجاوز باید برای هر متر پیشروی به سوی شهر صنعا هزینه سنگینی بدهند که شاید چنین هزینه ای از توان آنها خارج باشد.

البته به نظر نمی رسد که نیروهای ائتلاف عربی به زودی به سوی شهر صنعا حمله کنند، چون اولا این نیروها در مناطق مختلف یمن زمین گیر شده اند، دوما هم حمله به صنعا، هزینه بسیاری سنگینی برای این نیروها خواهد داشت.