گروه سیاسی مشرق - رسانه‌های مکتوب همواره نقش عمده‌ای در هدایت افکار عمومی و جریان‌سازی رسانه‌ای به عهده دارند که در این بین جایگاه روزنامه‌ها، جایگاه ویژه‌ای است. به همین منظور گروه سیاسی مشرق به تحلیل و بررسی محتوای روزنامه‌های متعلق به جریان اصلاح‌طلب می‌پردازد.

روزنامه‌های زنجیره‌ای اصلاحات روز چهارشنبه را با تمرکز بر ثبت‌نام محمدرضا عارف در انتخابات مجلس شورای اسلامی و عدم پخش مصاحبه محمدجواد ظریف با برنامه ورزشی نود بدون اطلاع سازمان صداوسیما آغاز کردند.

مهم‌ترین محورهای که امروز روزنامه‌های زنجیره‌ای اصلاحات به آن پرداختند، عبارت‌اند از:

1. مدارس تعطیل نشد؛ حضور حجت‌الاسلام روحانی در شهر ری!

2. القای اختلاف در اصولگرایان با پیش‌بینی خروج حامیان لاریجانی از شورای ائتلافی

3. رد ارسال نامه از سوی کمیسیون امنیت ملی به شورای عالی امنیت ملی مبنی بر توقف برجام

4. بازتاب سخنان حجت‌الاسلام روحانی پیرامون حق‌الناس در انتخابات و بی‌طرفی وزارت اطلاعات

5. بنزین هم گران شد؛ روایت زنگنه از رقابتی‌شدن قیمت بنزین

6. انتقاد از بی‌طرفی ائمه جمعه و صداوسیما در انتخابات آتی

7. پیش‌بینی خراب‌کاری سازمان‌دهی شده در سفر رییس‌جمهور به شهر ری

8. گلایه از برهم خوردن سخنرانی عناصر فتنه‌گر در کشور

9. بازتاب تکذیب حضور آیت‌الله جوادی آملی در انتخابات خبرگان رهبری

10. مرگ تدریجی یک انسان؛ گلایه‌ها از بی‌تدبیری ابتکار به اصلاح‌طلبان رسید

11. نگرانی از حضور احمدی‌نژادی‌ها در انتخابات مجلس شورای اسلامی

· مشکل از «شعار مرگ بر آمریکا» است؛ مصوبه کنگره نقض برجام نیست

خوش‌بینی به دشمن به اوج خود رسیده است؛ حالا از منظر مشاور دکتر محمد جواد ظریف دلیل تصویب تحریم‌های جدید در قبال جمهوری اسلامی ایران در قالبی جدید، «شعار مرگ بر آمریکا» است و مسلماً مشکل از ایران است و نه آمریکا!

علی خرم، مشاور وزیر امور خارجه در گفت‌وگو با روزنامه بهار اظهار داشت: «منشأ قانون مقابله با تروریسمی که آمریکا تصویب کرد نیز همان شعار «مرگ بر آمریکا» است که در ایران گفته می‌شود. زمانی‌که ما این شعار را می‌دهیم با آمریکا اعلام دشمنی می‌کنیم، دراین صورت نیز آمریکا نیز در بررسی‌های خود این‌طور ارزیابی می‌کند که اگر قرار باشد از طرف دولت‌ها تهدید علیه ایالات متحده شکل بگیرد، در پیش فرض آن‌ها یکی از این دولت‌ها همانی است که رسماً شعار «مرگ بر آمریکا» می‌دهد. بنابراین این موضوع را باید از زاویه درست آن تحلیل کنیم؛ یعنی اگر در ایران چنین برخوردی با آمریکا نمی‌شد، این کشور نیز هیچ‌گاه ایران را جزو آن چهار کشور قرار نمی‌داد»

در حالی که عراقچی تصویب بند 203 در لایحه بودجه آمریکا را نقض برجام می‌داند؛ مشاور محمد جواد ظریف در اظهاری تعجب‌برانگیز گفت: «به‌طور کلی متن برنامه جامع اقدام مشترک (برجام) هیچ رابطه‌ای با مصوبه آمریکا ندارد. اگر آمریکایی‌ها به ایران آمده بودند یا ایرانی‌ها را مورد برخورد قرار داده بودند، ناقض برجام بود، اما مصوبه کنگره می‌گوید اگر کسانی به کشورهایی سفر کنند که از دید خودشان با آن‌ها دشمنی دارند، باید دوباره ویزا ارائه کنند.» این اظهارات نمایانگر ناآشنایی با بندهای برجام است به طوری که در بند ۲۹ برجام نیز تاکید شده است که آمریکا باید از هرگونه اقدام که بر روابط اقتصادی با ایران اختلال ایجاد کند خودداری کند: «اتحادیه اروپایی و دولت‌های عضو و همچنین ایالات متحده، منطبق با قوانین خود، از هرگونه سیاست با هدف خاص تاثیرگذاری خصمانه و مستقیم بر عادی سازی تجارت و روابط اقتصادی با ایران، در تعارض با تعهداتشان مبنی بر عدم اخلال در اجرای موفقیت آمیز این برجام خودداری خواهند کرد.» و همچنین در بند ۲۶ از برجام آمده است: «ایالات متحده، با حسن نیت، نهایت تلاش خود را برای دوام این برجام و پیشگیری از ایجاد تداخل در تحقق متمتع شدن ایران از لغو تحریم‌های مشخص شده در پیوست ۲ به عمل خواهد آورد.» و به همین دلایل عراقچی از نقض برجام سخن می‌گفت.

· اختلاف افکنی اصلاحات میان پایداری و لاریجانی

پروژه القا واگرایی ساختاری اصولگرایان در روزنامه‌های زنجیره‌ای اصلاحات با تشکیل شورای ائتلاف اصولگرایان دچار اختلال شد؛ اما اصلاح‌طلبان همچنان امید اندکی به اشتباهات برخی از طیف‌های اصولگرایان دارند. اتاق فکر جریان اصلاحات با دمیدن بر دو قطبی پایداری- رهروان در تلاش است تفاوت نظر در اردوگاه اصولگرایی را به منزله واگرایی ساختاری توصیف نماید که این اقدام متاسفانه با همراهی برخی از اعضای فراکسیون رهروان نیز همراه شده است به نحوی که شجاعی کیاسری در اظهارنظری تعجب برانگیز قطب مقابل حامیان لاریجانی را پایداری‌ها معرفی می‌کند و در همین راستا به روزنامه فرهیختگان گفت: «رهروان شاید با ایثارگران و رهپویانی‌ها هم‌پوشانی‌هایی داشته باشند. اپوزیسیون رهروان حتی اصلاح‌طلبان تندرو نبودند بلکه پایداری‌ها در مجلس هستند. لاریجانی نمی‌تواند با تندروها از هر دو جناح ائتلاف کند حتی در مورد اصلاح‌طلبان هم همین گونه بود. بالاخره مشارکت هم در درون شورای عالی سیاستگذاری حضور دارند. احتمال اینکه رهروانی‌ها فهرست مستقل بدهند زیاد است.» در برابر این رفتارها علی لاریجانی «تردید» تصمیم سیاسی دارد به نحوی که اصلاح‌طلبان آن را به «سکوت» توصیف می‌کنند؛ گروه سیاسی روزنامه آرمان امروز نوشت: «هرچند لاریجانی در سال 84 کامیاب نشد اما طی 10 سال توانست مسیر سیاست را به درستی طی کند و حالا به جایی رسیده است که اصولگرایان قدیم و اصولگرایان جدید بر سر او دعوا دارند. در این میان لاریجانی سیاستمدارانه‌ترین راه را پیشه کرده است؛ یعنی سکوت. هرچند او از نظر فکری به رهروان ولایت نزدیک‌تر است اما به خوبی می‌داند که نباید اصولگرایان سنتی را از خود دور کند، چرا که ممکن است روزی به یکی از پایگاه‌های او تشکیل شوند.» مسلماً علی لاریجانی با چشم انداز سیاسی مدنظر هیچگاه در تله اختلاف‌افکنی اصلاحات قرار نخواهد گرفت.