در مسیر فراز
میگویند ایدههای خوب و پر مغز از دل محدودیتها بیرون میآید. محدودیتهایی که اگر ناامیدمان نکند، پلی میشود در مسیر فراز. شش سال پیش بود که جمعی از جوانان فیلم ساز و متعهد کشور آثاری با مضمون جریان فتنه 88 تولید کردند آثاری که نه تنها از هیچ رسانهای حمایت نشد بلکه نهادهای مرتبط هم قدمی برای دیده شدنشان برنداشتند. همین محدودیت عاملی شد برای شکلگیری یک ایده.ایده یک جشنواره تماما مردمی برای دیده شدن این آثار.
اولین دوره
اولین دوره جشنواره مردمی فیلم عمار در سالگرد حماسهی نهم دی ماه برگزار شد و چندین اثر، همزمان در سی نقطه از کشور، از جمله چند روستا، به صورت مردمی اکران شد.
مقاومت برای دوره دوم
شکل و شمایل غیر متعارف اولین دوره جشنواره عمار در ساختار سینمایی کشور، توجهات بیشتری را به سوی خود جلب کرد. در حالی که تصور می شد این جشنواره هرگز ادامه پیدا نکند. در دی ماه سال 90، فراخوان دومین دوره جشنواره در پنج محور؛ تاریخ انقلاب، جنگ نرم، فتنه هشتاد و هشت، نقد درونگفتمانی و بیداری اسلامی منتشر شد. به رغم بی توجهی بعضی از رسانه های جمعی، استقبال مردمی از این دوره جشنواره بیشتر شده و سیصد و بیست اثر ارسالی هنرمندان و فیلمسازان به جشنواره دوم عمار در سیصد نقطه از کشور اکران شد.
استقبال از سومین دوره
سومین دوره این جشنواره نیز سال 91 برگزار شد و نهصد اثر رسیده به جشنواره در حالی با هم بهرقابت پرداختند که تعداد نقاط اکران نیز از سیصد به 900 نقطه افزایش یافته بود استقبال وصف ناپذیر چه در حوزه تولید و چه در حوزه اکران به گونه ای بود که مراسم اختتامیه این جشنواره از مهجوریت سالهای گذشته بیرون آمده و با حضور تعداد زیادی از اهالی هنر و رسانه از برگزیدگان این جشنواره در هشت بخش جداگانه با اهدای 27 فانوس بلورین تقدیر به عمل آمد.
دیدار با رهبر فرزانه انقلاب
و اما نقطه عطف جشنواره در یکم اسفندماه 91 و بعد از جشنواره سوم اتفاق افتاد. دیداری که خستگی را از تن همه بیرون کرد. در این دیدار که جمعی از دست اندرکاران، داوران و برگزیدگان عمار حضور داشتند، رهبر معظم انقلاب پس از شنیدن صحبت های آنها، توصیه هایی نمودند و توجه به موضوع دین و معارف دینی و همچنین انقلاب اسلامی و ارزشهای انقلاب در این جشنواره را اقدامی مبارک خواندند و تأکید کردند: نگاه به هنر اسلامی و سینمای دینی باید نگاهی بلندمدت و همراه با برنامهریزی دقیق و امید به آینده و بهرهگیری مناسب از ابزار هنر برای تأثیرگذاری حداکثری باشد.
چهارمین جشنواره و بخش بینالملل
چهارمین جشنواره در سال 92 برگزار شد. حضور فیلمسازان حرفه ای و جوان در آن نشان داد که این جشنواره محفلی برای نمایش آثار جبهه فرهنگی انقلاب اسلامی و بروز استعداد های جوان آن است. علاوه بر آن اضافه شدن بخش بین الملل باعث شد تا بسیاری از فیلم سازان مستقل که فریاد بیداری آنها شنیده نمی شد در این جشنواره شرکت کنند. همچنین حضور دستاندرکاران جشنواره در برنامه سینمایی هفت و پخش تعدادی از آثار جشنواره در رسانه ملی شناخت بیشتری را برای مردم فراهم کرد. 1700 اثر داخلی و 500 اثر بین الملل در این دوره از جشنواره شرکت کردند. تعداد اکران های همزمان در همه استان های کشور به بیش از 2500 اکران رسید. در حالی که در بسیاری از مکان های کشور اکران ها در طول سال تداوم داشت.در مراسم اختتامیه نیز آیت الله احمد جنتی، دبیر شورای نگهبان سخنرانی کردند و با اشاره به خاطره ای از امام خمینی (ره) فرمودند:«حضرت امام فیلمی دیده بودند و گفتند این فیلم و امثال آن صد برابر منبر من و شما ارزش دارد.» و اینگونه نقش هنر و جشنواره مردمی فیلم عمار را در بیان حق، ارزشمند معرفی کردند.
دستاورد فانوسها در پنجمین جشنواره
جشنواره پنجم هم طبق وعده سالهای گذشته در دیماه سال 93 برگزار شد. اینبار آثار ارسالی به جشنواره عمار، ارتقای کیفی ویژهای داشت و کارها به لحاظ حرفهای در سطح بالاتری قرار گرفت.پنجمین جشنواره در شرایطی مسیر برگزاری را پیمود که به دو دستاورد مهم نائل آمده بود؛ یکی فراگیری و دیده شدن آثار، اتفاقی که جرقه شکلگیری جشنواره بود و در طول گذشت چند سال با اکران مویرگی و مردمی به مناسبترین شکل اتفاق افتاده بود و دیگری بیرون آمدن طیف تازهای از فیلمسازان حرفهای از دل جشنواره که دستاورد جدیدی بود و نیاز به مراقبت و اهتمام بیشتری داشت. در جلسه اختتامیه که با حضور جمع زیادی از اهالی هنر و رسانه و همینطور خانواده معظم شهدا برگزار شد فانوس عمار را در 12 بخش مستقل به برگزیدگان اهدا کردند.
و اما ششمین جشنواره مردمی فیلم عمار
پوستر فراخوان ششمین جشنواره مردمی فیلم عمار، یک اتوبوس قرمز و شلوغ است. نمادی که با دقت انتخاب شده؛ شلوغ و مردمی مثل خود جشنواره.با یک نگاه ساده میفهمی که جشنواره از جنس خود مردم است.
چه موضوعاتی و در چه قالبی؟
امسال علاوه بر موضوعات «تاریخ معاصر ایران»، «فتنه سال 88»، «بیداری اسلامی و جهانی»، «نقد درون گفتمانی»، «جنگ نرم»، «اقتصاد مقاومتی» جشنواره دو موضوع ویژه هم دارد. یکی «ایران و آمریکا» و دیگری «حادثه هفتم تیر» که همگی در پنج بخش «فیلم»، «لوح نگار، نقد و پژوهش های سینمایی»، «گرافیک»، «بازی های رایانهای» و «فیلم ما» ارائه می شوند.
تازه نفس های ششمین دوره
دبیرخانه جشنواره مردمی فیلم عمار امسال و در بخش مسابقه اصلی میزبان 1963 اثر شده است که از میان 222 اثر رسیده به بخش «نماهنگ»، 30 اثر، از میان 27 اثر رسیده به بخش «برنامه تلویزیونی»، 8 اثر، از میان 270 اثر به بخش «فیلم ما»، 36 اثر، از میان 132 اثر رسیده به بخش «پوستر فیلم»، 11 اثر، از میان 152 اثر رسیده به بخش «تیزر تبلیغاتی و آگهی بازرگانی»، 13 اثر، از میان 22 اثر رسیده به بخش «لوح نگار»، 7 اثر و از میان 62 اثر رسیده به بخش «نقد، مقاله و پژوهشهای سینمایی »، 23 اثر به بخش مسابقه جشنواره راه یافتند. بخش داخلی جشنواره با قالب مستند و با 586 اثر و قالب داستانی با 300 اثر بیشترین آثار را به خود اختصاص دادند و موضوعات «تاریخ معاصر ایران» و «جنگ نرم» هم بیشتر از سایر موضوعات فراخوان، مورد توجه فیلمسازان قرار گرفته است.
میهمانان از راه دور میآیند
از بین استانهای کشور، بعد از تهران، فیلمسازان استان اصفهان با 87، قم با 84 و خراسان رضوی با 83 اثر بیشترین تعداد آثار حاضر در جشنواره را دارند. همینطور که فیلمسازان شهرستانهای سیرجان(کرمان)، تاکستان(قزوین)، کاشان(اصفهان)، گنبد کاووس(گلستان)، دزفول(خوزستان) و شاهرود(سمنان)هم حضور چشمگیری در ششمین جشنواره عمار خواهند داشت.
رقابتی به اختلاف نیم قرن
از بین فیلمسازان حاضر در ششمین جشنواره مردمی عمار، علی معصومی فیلمساز 58 ساله بهشهری و یکتا حدادی پاریزی هفت ساله از شهر سیرجان استان کرمان به ترتیب مسنترین و جوانترین فیلمسازان جشنواره هستند.
آماتورها
همچنین در بخش «فیلم ما» که مربوط به فیلمسازی آماتور و مردمی میشود، 160 اثر در جشنواره حضور پیدا کردهاند که آثار رسیده در این بخش نیز همانند دوره قبلی، در کنار آثار بخش «فیلم» در اکرانهای مردمی عمار به نمایش در میآیند.
و بالاخره
ششمین جشنواره مردمی فیلم عمار هم در دی ماه سال 94 و همزمان با حماسه نه دی، در تهران و نقاط مختلف کشور برگزار میشود.
*م. میرمحمدی