تکتک ما که از دریاچه ارومیه فیروزهایترین خاطرات راداریم برای زنده ماندنش دعا میکنیم و هرکدام بهاندازه توان خود میخواهیم دریاچه را زنده نگهداریم تا بتواند برای نسلهای بعد نیز خاطرات زیبا خلق کند، نفس کشیدن دوباره دریاچه تنها با دستان مسئولانی ممکن خواهد شد که امکانات و صدالبته اراده لازم را برای انجام این مهم داشته باشند و لزوم این توجه و تعجیل زمانی اهمیت بیشازپیش مییابد که بدانیم برخی کارشناسان از غیرممکن بودن بازگشت شرایط دریاچه به وضعیت طبیعی سخن میگویند.
برداشت ۹۷ میلیارد مترمکعب آب بهجای ۲۷ میلیارد از منابع تجدید پذیر
به گفته دبیر کارگروه ملی احیای دریاچه ارومیه، سقف برداشت از آبهای تجدید پذیر در کشور ۴۰ درصد است و در حال حاضر بهجای برداشت ۲۷ میلیارد مترمکعب از این منابع ۹۷ میلیارد مترمکعب برداشت میکنیم و این مصرف بیرویه همچنان ادامه دارد.
عیسی کلانتری بابیان اینکه ۱۸ درصد از کاهش آب دریاچه ارومیه مربوط به کاهش بارندگی است، افزود: حق آبه دریاچه در سالهای گذشته قطع شده و امروز باید آن را پس بدهیم چرا که چیزی از آبهای زیرزمینی باقی نمانده است و در مسدود کردن چاههای غیرمجاز و جلوگیری از مصرف بیرویه آب نباید کوتاهی کرد.
تاکنون ریالی از اعتبارات دریاچه ارومیه در بخش دیگری هزینه نشده است
نماینده ستاد احیای دریاچه ارومیه در آذربایجان شرقی نیز بابیان اینکه تاکنون ریالی از اعتبارات دریاچه ارومیه در بخش دیگری هزینه نشده است، اظهار داشت: برای احیای دریاچه ارومیه ۲۵ پروژه تعریفشده که تمام اعتبارات آنها اختصاصیافته و حتی دستگاههای اجرایی استان مازاد بر اعتبارات ابلاغی نیز هزینه کردهاند.
خلیل ساعی بابیان اینکه نوید احیای دریاچه ارومیه را به مردم میدهم، افزود: سال گذشته برای احیای دریاچه ارومیه اعتبار ۸۲ میلیاردی ابلاغشده بود که از این میزان ۴۲ میلیارد آن تخصیص یافته است.
وی با بیان اینکه مردم برای احیای دریاچه ارومیه امیدوار باشند، گفت: مرداد امسال روزهای ناامیدی برای احیای دریاچه ارومیه بود چون دمای هوای استان به بیش از ۴۰ درجه سانتیگراد رسید و به گفته کارشناسان این وضعیت بعد از ۳۵ سال برای شرایط جوی استان به وجود آمده بود و باعث کاهش ارتفاع آب دریاچه از سطح زمین شده بود.
نماینده ستاد احیای دریاچه ارومیه در یادآور شد: بر اساس آمار سطح آب دریاچه در تابستان ۱۲۷۰.۰۴ سانتیمتر بود که خوشبختانه این میزان هماکنون با افزایش ۳۸ سانتیمتری در مقایسه با شهریور سال گذشته به ۱۲۷۰.۴۲ سانتیمتر رسیده است.
آب دریاچه ارومیه افزایشیافته است
نماینده ستاد احیای دریاچه ارومیه در آذربایجان شرقی گفت: در سال گذشته آب دریاچه ارومیه یک میلیارد و ۵۰۰ میلیون مترمکعب بود درحالیکه این میزان اکنون به دو میلیارد و ۳۰۰ مترمکعب افزایشیافته است.
ساعی با اشاره به اقدامات ستاد احیای دریاچه ارومیه، افزود: سال گذشته یکی از پروژهها برای احیای دریاچه ارومیه لایروبی حدود ۸۰ کیلومتر از مسیر آجی چایی منتهی به دریاچه بود که درزمینهٔ بیشترین آورد آب دریاچه ایفای نقش کرد بهطوریکه در مسیر آچی چایی آب داخل کانال منتقل میشود و با افزایش بارشها آب زیادی از طریق این کانالها به سمت دریاچه ارومیه حرکت میکند درحالیکه سالهای گذشته آب هیچکدام یک از کانالها به دریاچه منتقل نمیشد.
انسداد چاههای غیرمجاز یکی از پروژههای مهم شرکت آب منطقهای آذربایجان شرقی برای نجات دریاچه
وی با اشاره به پروژه مهم آب منطقهای آذربایجان شرقی برای احیای دریاچه ارومیه نیز گفت: یکی از پروژههای مهم شرکت آب منطقهای استان مسدود کردن چاههای غیرمجاز است و تاکنون یک هزار و ۱۱۷ حلقه چاه غیرمجاز توسط این شرکت مسدود شده است و علت این امر نیز استفاده غیرمجاز از آب بود.
نماینده ستاد احیای دریاچه ارومیه در آذربایجان شرقی از نصب کنتورهای هوشمند بر روی چاههای آب توسط شرکت منطقهای استان نیز خبر داد و افزود: نصب این کنتورها بر روی چاهها میزان برداشت آب را کنترل میکند.
ساعی بابیان اینکه تصفیه پسابهای تولیدشده از مصارف خانگی از دیگر برنامههای شرکت آب و فاضلاب آذربایجان شرقی، غربی و کردستان است، اظهار داشت: حدود یکماه گذشته تصفیهخانه آذرشهر کلنگ زنی شد و قرار است مدول دوم تصفیهخانه پساب شهر تبریز در بهمن امسال کلنگ زنی شود و با این اقدامات تمام فاضلابهای خانگی شهری به سمت این تصفیهخانهها جریان مییابند و پس از تصفیه در اختیار بخش کشاورزی و صنعتی قرار میگیرد و مابقی آب نیز به پیکره دریاچه ارومیه سرازیر میشود.
آزادسازی ۲۰۰ میلیون مترمکعب آب از پشت سدهای آذربایجان شرقی و غربی
وی با اشاره به رهاسازی آب از پشت سدهای آذربایجان شرقی و غربی افزود: آب خط دوم انتقال زرینهرود که پیش از این در بخش کشاورزی و صنعتی استفاده میشد، آزادسازی شده و به دریاچه ارومیه سرازیر میشود که در این صورت ۲۰۰ میلیون مترمکعب آب از پشت سدهای استان آزاد خواهد شد.
نماینده ستاد احیای دریاچه ارومیه در آذربایجان شرقی بابیان اینکه اصلاح الگوی کشت یکی دیگر از پروژههای این ستاد است، اظهار داشت: در شهرستان بناب در منطقه یک هزار هکتاری بهجای کشت پیاز اکنون کلزا، گندم و زعفران کشت میشود و این محصولات به لحاظ آبی کممصرف هستند و ذخیره آب در اصلاح آبیاریهای قطرهای، بارانی، تحتفشار و کمفشار باعث تزریق میزان آب موردنیاز بهپای درخت میشود.
بحران دریاچه ارومیه جزو اولویتهای گروههای مردمنهاد است
مدیرعامل انجمن سبز اندیشان تبریز که بهعنوان گروهی برخاسته از میان مردم مهرورز در کنار اقدامات مسئولان بیکار ننشسته و برای احیای این دریاچه تلاش میکنند، اظهار داشت: انجمن سبز اندیشان تبریز در سال ١٣٨٠ با ثبت رسمی و اخذ مجوز فعالیت توانسته است فعالیتهای خود را در قالب قوانین و چارچوبهای قانونی ادامه دهد و هماکنون با اولویت دادن به بحران دریاچه ارومیه تمامی فعالیتهای خود را در این مسیر قرار داده است.
مهناز اسلامی با اشاره به فعالیتهای این انجمن افزود: فعالیتهای این انجمن در موضوع دریاچه ارومیه، آموزش زنان روستایی، ایجاد تعامل سازنده و خوب با ادارات و سازمانها، ارسال دو نامه به رهبر معظم انقلاب، ارائه طرحها و پروژهها به سازمانهای مرتبط با دریاچه ارومیه، ارائه پروژه فرهنگی به شورای اسلامی کلانشهر تبریز و مهمتر از همه تشكیل نخستین ستاد مردمی تخصصی احیای دریاچه ارومیه و معرفی آن به نمایندگی احیای دریاچه ارومیه در استان است.
وی بابیان اینکه با شعار «همیاری و مشاركت با دولت در اجرای مصوبات برنامههای احیای دریاچه» وارد عرصه عمل شدیم و توانستیم راههای هرچند باریكی را به سمت این هدف باز کنیم، اظهار داشت: مهمترین تأثیر این اقدام، ایجاد امید در مردم و مسئولان بود كه تعداد نهچندان اندكی معتقد بودند دریاچه کاملاً مرده و نابود شده است که ما با مباحث علمی و منطقی ثابت كردیم دریاچه زنده است و میتواند احیا شود و همه باهم، هم دولت و هم مردم باید این وظیفه را به عهده بگیریم.
عناصر بسیار خطرناكی در نمك دریاچه ارومیه موجود است
اسلامی گفت: با آزمایش نمك دریاچه ارومیه متوجه شدیم عناصر بسیار خطرناكی در این نمك موجود است كه نهتنها قابلیت مصرف حتی در صنعت را ندارد بلكه با پخش آن بهصورت ریزگرد در طوفانهای نمكی قادر است میلیونها انسان ساكن منطقه را با بیماریهای لاعلاج از جمله بیماریهای ریوی، تنفسی، پوستی، سقطجنین در انسان و دام و جهش ژنتیكی آلوده کند.
وی با انتقاد از برداشت نمک دریاچه ارومیه اظهار داشت: از سه سازمان مرتبط از جمله بهداشت، صنعت و معدن و محیطزیست با ارسال نامه و نمونه آزمایش خواستیم تا اجازه برداشت نمك از بستر دریاچه داده نشود كه متأسفانه هنوز هم این کار ادامه دارد.