در این گزارش 10 دوره اخیر جشنواره فیلم فجر (1394-1384) را برگزیدیم تا با نگاهی گذرا ببینیم کدام کارگردان سینمای ایران در این سال‌ها جایزه‌ای کسب نکرده است.
در 10 دوره اخیر جشنواره فیلم فجر، سینماگرانی چون محمدمهدی عسگرپور، خسرو معصومی، تهمینه میلانی، حسن فتحی، محمدعلی طالبی، احمدرضا معتمدی، محمدعلی باشه‌آهنگر، مانی حقیقی، بهروز شعیبی، بهنام بهزادی، حمید نعمت‌الله، فرزاد مؤتمن، عبدالحسن برزیده و مصطفی کیایی جزو همین کارگردان‌هایی هستند که سیمرغ بلورین جشنواره بر شانه‌هایشان ننشست.
دوره بیست و چهارم (1384)
در این دوره از جشنواره فیلم فجر، سیمرغ بلورین در بخش بهترین کارگردانی به اصغر فرهادی برای فیلم "چهارشنبه سوری" رسید. رقبای فرهادی در این دوره ابوالحسن داوودی با فیلم"تقاطع" و ابراهیم حاتمی کیا با فیلم "به نام پدر" بودند.
البته داودی می‌توانست جایزه این بخش را بگیرد چرا که او چند دوره تنها نامزد جشنواره فیلم فجر بود. خسرو معصومی برای فیلم "جایی در دوردست"، مونا زندی و جهانگیر کوثری برای فیلم "عصر جمعه" هم کاندید بودند. "عصر جمعه" یکی از فیلم‌های خوبی بود که با مضمونی متفاوت در این دوره از جشنواره فیلم فجر به نمایش گذاشته شد. این فیلم سیمرغ بلورین بهترین فیلم اول از بیست و چهارمین دوره جشنواره فیلم فجر را به‌دست آورد اما در کارگردانی تنها نامزد جشنواره فیلم فجر بود.
دوره بیست و پنجم (1385)
این دوره یکی از معدود دوره‌های جشنواره فیلم فجر است که جایزه بهترین کارگردانی به دو نفر اهدا شد. محمدحسین لطیفی و امیرشهاب رضویان دو کارگردانی هستند که در این دوره برگزیده شدند که هر دو با فیلمی دفاع مقدسی در جشنواره حضور پیدا کرده بودند؛ اولی با فیلم "روز سوم" و دومی با فیلم "مینای شهر خاموش".
محمدمهدی عسگرپور برای فیلم "اقلیما" و کیومرث پوراحمد برای فیلم "اتوبوس شب" هم از جمله کاندیدهای این بخش بودند. عسگرپور با وجود چند بار نامزدی هنوز موفق به دریافت جایزه سیمرغ بهترین کارگردانی جشنواره فیلم فجر نشده است.
دوره بیست و ششم (1386)
در دوره بیست و ششم مجید مجیدی و رضا میرکریمی بار دیگر به عنوان رقیب مقابل هم قرار گرفتند. مانند دو دوره قبل جایزه بهترین کارگردانی به مجیدی رسید که با "آواز گنجشک‌ها" به جشنواره آمده بود. جایزه بهترین فیلم به "به همین سادگی" میرکریمی اعطاء شد.
محمدعلی طالبی برای فیلم "دیوار"، خسرو معصومی برای فیلم "باد در علفزار می‌پیچد" و سید رضا میرکریمی برای فیلم "به همین سادگی" کاندیدهای این بخش بودند که معصومی دوباره هم نتوانست جایزه بهترین کارگردانی را از آن خود کند.
محمدعلی طالبی هم از جمله کارگردان‌های سینمای ایران است که سیمرغ بهترین کارگردانی را به‌دست نیاورده است.
دوره بیست و هفتم (1387)
تنها با فاصله دو دوره، باز هم جایزه سیمرغ بلورین جشنواره به اصغر فرهادی رسید. او در بیست و هفتمین دوره جشنواره فیلم فجر با "درباره الی…" به بخش مسابقه آمده بود، جایی که واروژ کریم‌مسیحی با "تردید"، بهرام بیضایی با "وقتی همه خوابیم" و تهمینه میلانی با "سوپر استار" به رقابت او آمده بودند ولی در نهایت فیلم تلخ اجتماعی او بود که توانست نظر هیئت داوران جشنواره را جلب کند. حسن فتحی برای فیلم "پستچی همیشه دوبار زنگ می‌زند" از جمله کاندیدهای این بخش بود که جایزه کارگردانی به او هم تعلق نگرفته است. تهمینه میلانی هم کارگردانی است که تا کنون موفق به دریافت سیمرغ بلورین در بخش کارگردانی جشنواره فیلم فجر نشده است.
دوره بیست و هشتم (1388)
ابراهیم حاتمی‌کیا هر چقدر که در گرفتن جایزه بهترین فیلم جشنواره فیلم فجر خوش‌شانس بوده، در زمینه گرفتن جایزه بهترین کارگردانی نبوده است. البته او بعد از سال ۷۶، یک بار دیگر هم به جایزه بهترین کارگردانی فجر دست پیدا کرد. سالی که او با "به رنگ ارغوان" به دوره بیست و هشتم این جشنواره پاگذاشت و فیلمش چهار سیمرغ بهترین فیلم، بهترین کارگردانی، بهترین فیلمنامه و بهترین فیلمبرداری را از آن خود کرد.
علیرضا رئیسیان برای فیلم "چهل سالگی"، شهرام اسدی برای فیلم "شب واقعه"، همایون اسعدیان برای فیلم "طلا و مس"، شهریار بحرانی برای فیلم "ملک سلیمان" و علیرضا امینی برای فیلم "هفت دقیقه تا پاییز" کاندیدهای این بخش بودند. شهریار بحرانی از جمله کارگردان‌های سینما است که موفق به دریافت سیمرغ بلورین بهترین کارگردانی نشده است.
دوره بیست و نهم (1389)
"جدایی نادر از سیمین" سومین اثری بود که جایزه بهترین کارگردانی را از آن اصغر فرهادی کرد. مسعود کیمیایی برای فیلم " جرم"، داریوش مهرجویی برای فیلم "آسمان محبوب"، احمدرضا معتمدی برای فیلم "آلزایمر" و محمد بزرگ‌نیا برای فیلم "راه آبی ابریشم" کاندید این بخش بودند. احمدرضا معتمدی هم که تاکنون با فیلم‌های زیادی در جشنواره فیلم فجر حضور داشته است، هنوز موفق به دریافت سیمرغ بلورین بهترین کارگردانی از این جشنواره نشده است.
دوره سی‌ام (1390)
"روزهای زندگی" فیلمی با مضمون دفاع مقدس به کارگردانی پرویز شیخ‌طادی که در سی‌امین جشنواره فیلم فجر جایزه بهترین کارگردانی از آن کارگردانش کرد. محمدعلی باشه‌آهنگر برای کارگردانی فیلم "ملکه"، همایون اسعدیان برای کارگردانی فیلم "بوسیدن روی ماه" و مانی حقیقی برای کارگردانی فیلم "پذیرایی ساده" از جمله نامزدهای این بخش بودند. مانی حقیقی و محمدعلی باشه آهنگر از جمله کارگردان‌هایی هستند که هنوز سیمرغ بلورین بهترین کارگردانی را به دست نیاورده‌اند.
دوره سی و یکم (1391)
در سی و یکمین دوره جشنواره فجر، نوبت به پرویز شهبازی رسید که جایزه بهترین کارگردانی جشنواره فیلم فجر را از آن خود کند. او با فیلم سینمایی "دربند" در این دوره حضور پیدا کرد و با بهروز شعیبی (دهلیز) و علی غفاری (استرداد) برای کسب این عنوان رقابت کرد. در پایان "استرداد" هم از این دوره توانست جایزه دیپلم افتخار را کسب کند.
بهنام بهزادی برای فیلم " قاعده تصادف" و بهروز شعیبی برای "دهلیز" سیمرغی برای بهترین کارگردانی کسب نکردند.
دوره سی و دوم (1392)
دومین باری که سیمرغ بلورین بهترین کارگردانی جشنواره فیلم فجر شانه‌های احمدرضا درویش را به عنوان آشیانه خود انتخاب کرد، دوره سی و دوم جشنواره فجر بود. درویش با فیلم "رستاخیز" به جشنواره آمد و به عنوان بهترین کارگردان برنده سیمرغ بلورین شد.
بهروز افخمی برای فیلم " آذر، شهدخت، پرویز و دیگران"، ابراهیم حاتمی‌کیا برای فیلم " چ"، محمدمهدی عسگرپور برای فیلم "مهمان داریم" و حمید نعمت‌الله برای فیلم "آرایش غلیظ" از جمله نامزدهای این بخش به شمار می‌روند.
حمید نعمت‌الله و محمدمهدی عسگرپور از جمله کارگردان‌هایی هستند که هنوز سیمرغ بهترین کارگردانی را تا کنون کسب نکرده‌اند.
دوره سی و سوم (1393)
این بار دیگر نوبت ابوالحسن داوودی بود که بعد از سال‌ها به جایزه بهترین کارگردانی جشنواره فیلم فجر دست یابد. "رخ دیوانه"، فیلم داوودی سی و سومین جشنواره فیلم فجر بود که توانست علاوه بر این جایزه، سیمرغ بلورین بهترین فیلم، بهترین جلوه‌های ویژه بصری، بهترین صداگذاری و بهترین فیلم از نگاه تماشاگران را از آن خود کند. بهرام توکلی برای فیلم "من دیه‌گو مارادونا هستم" نیز دیپلم افتخار را کسب کرد.
فرزاد مؤتمن برای فیلم "خداحافظی طولانی"، علیرضا رئیسیان برای فیلم "دوران عاشقی"، مصطفی کیایی برای فیلم "عصر یخبندان" و عبدالحسن برزیده برای فیلم "مزار شریف" از جمله کاندیدهای این بخش بودند.
مؤتمن نیز بعد از سه دوره نامزد بودن در رشته کارگردانی تاکنون نتوانسته است سیمرغ بلورین بهترین کارگردانی را کسب کند. علیرضا رئیسیان هم باز نتوانست سیمرغ بلورین بهترین کارگردانی را به‌دست آورد. عبدالحسن برزیده و مصطفی کیایی هم جایزه‌ای برای کارگردانی سیمرغ بلورین کسب نکرده‌اند.
